فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱۱۳ مورد.
۱.

فاطمه زهرا سلام الله علیها الگوی حضور اجتماعی سیاسی زن مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: جنسیت هویت زن حضور رفتارجمعی فاطمه زهرا «س»

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 595
تبلور شخصیت و هویت انسانی به عوامل گوناگونی از جمله امکان تاثیرگذاری از رهگذر حضور در عرصه اجتماعی وابسته است. از این رو، در حرکت احیاگرانه پیامبران الهی و از جمله پیامبر اعظم (ص) توجه ویژه‌ای به این موضوع مبذول گردید تا آنجا که با هدف پاسداشت هویت و کرامت انسانی زن، با در نظرگرفتن حقوق متناسب با توانمندی‌های او به همراه انتظار انجام تکالیف و وظایفی در شأن وی، از کهتری مقام زن در برابر مرد کاسته شد و از این طریق امکان تحقق استقلال شخصیتی و رفتاری برای جنس زن فراهم آمد. رسالت پیامبر صلی‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله در زدودن خرافات جاهلیت و معرفی جایگاه شامخ زن در حیات اجتماعی-سیاسی، در رفتار آن بزرگوار با فاطمه زهرا علیهاالسلام تجلی یافت. به رغم همه این اقدامات درپی وفات آن حضرت (ص)، باردیگر بیم آن می‌رفت که با تقویت تفکیک عرصه خصوصی از عمومی، جنسیت بر هویت غلبه یابد و انسانیت زن در پیشگاه مردانگی مرد ذبح گردد. از این‌رو، اقدامی قاطع لازم می‌آمد که با گرامی‌داشت مقام زن، کرامت انسانیت را پاس نهد و این مهم جز از رهگذرخاندان نبوت و آن هم به دست تربیت شده بلافصل نبی، شدنی نبود.
۲.

توحید در خطبه فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توحید فدک اخلاص عبودیت خلافت صلوات صراط مستقیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 835
خطبه فدک، سخنرانی حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها است که ایشان پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) و غصب خلافت علی (ع)، در مسجد مدینه ایراد فرمود. هدف حضرت (س) از ایراد این خطبه که سند مظلومیت شیعـه و مادر ائمه علیـهم‌السلام است، ظاهراً بازپس گـرفتن «فدک» ـ هدیه و ارث پیامبر (ص) به ایشان ـ بود، اما در واقع تبیین بسیاری از حقایق و معارف ناب الهی بود. این خطبه شامل معارف توحیدی مانند توصیف وحدانیت خداوند و معارف نبوی مانند بعثت رسول اکرم(ص) و تلاش‌های وی در دعوت بر توحید و اقامه دین می‌باشد که با سندهای متعددی از معصوم یا تالی معصوم نقل شده و لذا مفاد آن بر ما حجت است.
۳.

حاکمان زن شیعه مذهب در تاریخ ایران (سیده خاتون، ترکان خاتون، جانبیگم خاتون)

کلید واژه ها: سلجوقیان آل‏بویه زنان قدرتمند سیده خاتون ترکان خاتون جان بیگم خاتون قراقویونلو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 331
زنان مسلمان و شیعه مذهب تاریخ ایران با الهام از آموزه‏های مذهبی و فرهنگی خود، همواره در عرصه سیاست و حکومت تأثیرگذار بوده‏اند. نقش سیاسی این بانوان در زنانی همچون سیده خاتون همسر فخرالدوله دیلمی، ترکان خاتون همسر ملکشاه سلجوقی و جان بیگم خاتون همسر جهانشاه قراقویونلو بسیار شاخص است، تا آنجا که می‏توان ایشان را از زنان حکومتگر و سیاستگذار تاریخ دوره اسلامی ایران نامید. سیده خاتون در قوام و اداره حکومت شیعی آل‏بویه نقش کلیدی داشت. ترکان خاتون با پیوستن به شیعیان مخالف نظام‏الملک، پای شیعیان را به دربار سلجوقی باز کرد. و جان بیگم خاتون در زمان حکومت همسرش و حتی پس از مرگ او، در امور سیاسی نقشی تعیین‏کننده داشت. این بانوان قدرتمند علاوه بر تأثیر سیاسی، خدمات فرهنگی بسیاری نیز انجام دادند.
۴.

سیمای حضرت زهرا س در روایات اهل تسنن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فاطمة زهرا(س) فضائل اهل بیت(ع) عصمت ذی القربی کوثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 829
شخصیت فاطمة زهرا(س)، در روایات اهل تسنن به عنوان بانویی جامع فضائل انسانی ترسیم شده است. روایات اهل سنت در فضائل فاطمة زهرا(س) اعم از روایات تفسیری و غیرتفسیری است. روایات تفسیری جایگاه آن حضرت را از منظر قرآن نشان داده و بیانگر شخصیت فاطمة زهرا(س) در تعابیر الهی است. در روایات غیرتفسیری ابعاد دیگری از شخصیت حضرت فاطمه با نقل رسول خدا (ص)، آشکار می‌شود. جمع‌بندی هر دو دسته از روایات آن که حضرت زهرا(س) در کانون اهل بیت پیامبر(ص) قرار داشته، معصوم از هر خطا، ضامن تداوم نسل پیامبر(ص)، آگاه به حقایق دینی، قاطع در دفاع از حق در دوران رسالت، مدافع حریم ولایت پس از رحلت پدر، محبوبترین شخص نزد رسول خدا(ص)، سرور زنان دو عالم و ... می‌باشند.
۵.

زنان دین گستر در تاریخ اسلام

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 902
یکى از موضوعات اساسى در مباحث زنان، مسأله مشارکت سیاسى آنها مى‏باشد. این امر تنها از یک قرن قبل در غرب به شکل جدى مدنظر قرار گرفته، لکن در میان مسلمین، از چهارده قرن قبل، همراه با اولین حضور اجتماعى مسلمانان همواره مورد توجه بوده است. از آنجا که سالیان متمادى تحجّر برخى مقدس مآبان و عداوت بعضى اسلام ستیزان، این جلوه روشن از مظاهر کمال اسلام را مخدوش نموده است، سعى شد تا نمونه هایى از گستره مشارکت سیاسى زنان در تاریخ اسلام عرضه گردد. در دو شماره قبل نشریه، بحث حضور فعال زنان در بیعت، یا به تعبیرى حضور فعال آنها در تصمیم‏گیریهاى نظام سیاسى اسلام و نیز مسأله هجرت به عنوان حرکتى اساسى در ساختن زیربناى تمدن باشکوه اسلامى و سپس روشنگرى و هدایت افکار جامعه توسط زنان ارائه شد.در بحث هدایت جامعه یا همان امر به معروف و نهى از منکر در عرصه سیاست، پس از اشارتى مختصر به آیات و روایات، مواردى از تاریخ صدر اسلام از ابتداى رسالت پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله تا پایان خلافت معاویه ذکر گردید.در ادامه به نمونه هایى از این تلاش گسترده تا عصر حکومت منجى بشریت، حضرت مهدى موعود علیه‏السلام اشاره مى‏شود.
۶.

جایگاه حضرت فاطمه (س) در منابع اهل تسنن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حضرت فاطمه زهرا اهل تسنن منابع حدیثی سیره معصومین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 735
بسیاری از دانشمندان اهل تسنن درباره حضرت فاطمه زهرا(س) قلم زده‏ و گزارش­هایی در احوال و زندگانی آن حضرت ارائه کرده­اند و سخنانی از رسول خدا(ص) را درباره آن حضرت ثبت نموده­اند. از بررسی روایات به دست آمد که هیچ­گونه ذم یا خرده­گیری درباره حضرت زهرا (س )یافت نمی­شود و همه به آن حضرت احترام گذاشته‏اند و مدح هایی درباره آن حضرت ثبت کرده‏اند و نتوانسته‏اند بر وجود مبارکش خدشه یا ایرادی وارد کنند. حتی برخی از نویسندگان وقایع تلخ پس از رحلت پیامبر(ص) را گزارش کرده‏اند و نتوانسته‏اند نسبت به اهانت‏های وارد بر آن حضرت و بی­وفایی امت اسلام و کوتاهی در حق اهل بیت پیامبر(ص)، بی­تفاوت باشند. این مقاله به سبب محوریت وجود مبارک آن حضرت، احوال و جایگاه ایشان را در منابع اهل تسنن بررسی و عرضه نموده است.
۷.

سیره سیاسی حضرت زهرا در مقام انسان کامل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن انسان کامل زهرا سلام‌الله علیها امامت معصوم هدایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 813
هرچه انسان در اتصاف به کمالات واجب‌الوجود قویتر باشد، به مبدأ واجب‌الوجود نزدیکتر و آثار وجودی او بیشتر است؛ چنانکه انسان کامل مجمع اسماء و صفات خداوند است. از منظر قرآن کریم منصب هدایتگری از آن انسان‌های کاملی است که از عیوب اخلاقی و نفسانی مبرا بوده و از «ظلم» به معنای عام آن معصوم باشند. قول و فعل و تقریر چنین انسانی حجیت دینی داشته و او به اقتضای وظیفه دینی به امر اقامة دین و اجرای حدود و دفاع از حریم دین خدا می‌پردازد. حضرت زهرا (س) مصداق بارز «تطهیر الهی» است که به دور از هرگونه تمایل فردی و با دو شیوة اقامه ادلّه و وصیت سیاسی، به حراست از دین و حمایت از وصی بلافصل رسول خدا پرداخته است و در همه اقوال و اعمال و تقریراتش، جانب دین را لحاظ نموده و خیرخواه امت بوده است؛ فلذا پیروی از سیره متعالی ایشان می‌تواند راهگشا و کارساز باشد.
۹.

قدرت و جنسیت شأن اجتماعی و سیاسی زن در دیدگاه امام خمینی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام شخصیتها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه زن و خانواده فقه خانواده ازدواج
تعداد بازدید : 897
در این‌ مقاله، نخست‌ به‌ شناخت‌ ماهیت‌ تازه‌ گفتمان‌ فمنیستی‌ در غرب‌ پرداخته‌ایم، سپس‌ از مراحل‌ و ویژگی‌های‌ فمنیسم‌ ایرانی‌ سخن‌ گفته‌ایم‌ و از طریق‌ شناخت‌ این‌ دو بُعد، به‌ الگوی‌ مورد نظر امام(ره) پراخته‌ و با استعانت‌ از سیره‌ عملی‌ و نظری‌ ایشان‌ بین‌ دو بُعد ایدئولوژیک‌ و مصداقی‌ گفتمان‌ نوین‌ مدرنیسم‌ تفکیک‌ قائل‌ شده‌ایم، سپس‌ «اثبات‌ مصادیق» و «نفی‌ ایدئولوژیک» را به‌ مثابه‌ دیدگاه‌ نهایی‌ امام(ره) مطرح‌ نموده‌ایم.
۱۰.

اسفار زینبی در سفر حسینی

نویسنده:

کلید واژه ها: عرفان توحید زن ولایت عاشورا زینب (س)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 768
سیمای ملکوتی زینب (س) از یک سو نمادی از عرفان متعالی اسلامی و از سوی دیگر بیانگر منزلت زن در این آموزه‌ی ناب و اصیل است. تطابق اسفار اربعه‌ی عرفانی با سفر کربلایی حضرت (س)، می‌تواند روشنترین الگوی عارفان در نظر و عمل قرار گیرد. در این راستا نوشتار حاضر، با بیان لطایف پنج‌گانه مبتنی بر قطعیات تاریخی- روایی اعمّ از ترجمان توحید، رازدار خون خدا، آزاده‌ی دلباخته، زمزم معرفت ناب و فاتح مقامات معنوی عهده‌دار این اشارت لطیف بر مقامات غیبی حضرت (س) شده است و بر آن است تا از رهگذر این لطایف و ظرایف وجود عرفانی عقیله‌ی بنی هاشم، زینب کبری (س)، تفسیری جدید بر نسبت زن و عرفان ارایه دهد.
۱۳.

از کویر عطش تا کوثر عطا

نویسنده:

کلید واژه ها: حسن نیت رفتار منصفانه سوء نیت مذاکره و تشکیل قراردادها تفسیر قراردادها اجرای قراردادها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 955
فاطمه زهرا(س)، سرور بانوان دو جهان، عطای خداوند سبحان،‌ کوثر قرآن، کفو و همتای امیرالمؤمنان، یکی از علل آفرینش عالم امکان، سیده النساء العالمین و الگوی بی بدیل برای تمام جهانیان می باشد. با وجود اینکه کمتر کسی به کنه وجودی او رسیده، اما برای تشنه گان حقیقت، امکان دستیابی به ایشان از طریق علم و عمل به گفتار و سیره آن صدیقه کبری میسور می باشد. به منظور رسیدن به این هدف، گروه معارف و مبانی فصلنامه در نظر دارد تا در سلسله مقالاتی به تشریح مکتب فاطمه زهرا(س) اقدام نماید. بدین جهت در مقاله حاضر به طور اجمال به زندگی آن حضرت اشاره شده و در مقالات آتی به محور مهم الگو پذیری از آن بانوی بزرگوار، به قلم استاد فرزانه حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر بهشتی خواهیم پرداخت.
۱۵.

بازتاب حمایت و دفاع حضرت فاطمه زهرا از مقام ولایت در شعر معاصر فارسی

کلید واژه ها: ولایت حمایت خطبه فاطمه زهرا امیرالمؤمنین علی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 842 تعداد دانلود : 952
عد از رحلت پیامبر گرامی اسلام ماجرای سقیفه به عنوان یکی از سیاه ترین صفحات تاریخ نگاشته و مقام الهی امامت به خلافت تبدیل شد. جو وحشت، ترس، سکوت خواص و صبر صاحب ولایت، زمینه تصاحب جایگاه جانشینی رسول اکرم را توسط نااهلان فراهم آورد. اما تنها کسی که از هیچ فتنه ای نهراسید و لحظه ای سکوت در برابر باطل را جایز نشمرد وجود نازنین حضرت فاطمه زهرا بود. قیام ایشان، چنان صلاحیت نظام حاکم را زیر سؤال برد که آنها را در منجلابی از ترس و رسوایی مدفون ساخت و شعار حقانیت علی را با قلم شهادت بر سر در تاریخ نوشت. شاعران خوش قریحه شیعی در راستای بیان فضایل و مناقب بانوی بی نظیر اسلام به قیام ایشان در مقابل ظالمان و جان فشانی بانو در راه ولایت نگاهی ویژه دارند. شعر فاطمی معاصر فارسی، هم راستا با عقاید شیعی، حضرت فاطمه زهرا را سنگربان اصلی ولایت و ضامن آن معرفی می کند؛ خطبه و قیام صدیقه را ستون استوار اثبات حقانیت علی می داند. در مقاله پیش رو این مباحث با ارائه شواهد و دلایل تشریح می شود.
۱۶.

سیره حضرت زهرا (س) در گفتار اهل سنت

کلید واژه ها: رفتار اجتماعی ارزش های اخلاقی حضرت زهرا (س) منابع اهل سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 161 تعداد دانلود : 312
این مقاله مى کوشد به بررسى رفتار فردى حضرت زهرا(علیها السلام) و نیز ارزش هاى اجتماعى حضرت با تاکید بر منابع اهل سنت بپردازد. در این زمینه، ارزش هاى اخلاقى همچون عبادت، عفت، زهد، حیا، و برخوردهاى اجتماعى حضرت با اطرافیان از جمله با پدر، همسر، فرزندان، مظلومان، یتیمان، فقرا و ... و نیز فعالیت هاى اجتماعى ایشان قبل و بعد از وفات پیامبر(صلى الله علیه وآله) مورد بررسى قرار مى گیرد و براى هر کدام از این موارد از کتاب هاى معتبر اهل سنت نمونه و شاهدى بیان مى گردد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان