عباسعلی آهنگر

عباسعلی آهنگر

مدرک تحصیلی: گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۷۸ مورد.
۲۱.

بررسی واج آرایی گویش بلوچی سیستانی در چارچوب واج شناسی زایشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: واج آرایی آغازۀ هجا پایانۀ هجا بلوچی سیستانی خوشۀ همخوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۳۳۷
هدف از این پژوهش بررسی واج آرایی گویش بلوچی سیستانی در چارچوب واجشناسی زایشی است. یک پیکره زبانی از گفتار تعدادی از گویشوران بلوچ سیستانی جمع آوری شد. یافته ها نشان میدهد که هم در آغازه و هم در پایانه هجا خوشه همخوانی وجود دارد. همخوانهایی که دارای مشخصه [-رسا] هستند نمی توانند بعنوان عضو دوّم خوشه آغازه هجا در واژه های بسیط و مرکب قرار گیرند. همچنین دو همخوان با جایگاه تولید یکسان در آغازه هجا تشکیل خوشه نمیدهند. ضمناً، همخوانهای /r/ و /w/ بیشترین بسامد را بعنوان عضو دوّم خوشه آغازه هجا و همخوانهای /n/ و /r/ بعنوان عضو اوّل خوشه پایانه هجا بترتیب بیشترین بسامد را دارند. واکه افتاده پیشین /a/، پربسامدترین واکه در هسته هجاهایی که دارای خوشه همخوانی آغازه و پایانه هستند بشمار میرود. امّا پربسامدترین عضو دوّم خوشه همخوانی در پایانه هجا، بترتیب همخوانهای گرفته، خیشومی و روان هستند. اصل توالی رسایی در خوشه همخوانی آغازه هجا و همچنین در خوشه همخوانی پایانه هجا با واکه های کشیدهe:, o:, u/ , i,ɑ/ رعایت میشود ولی این اصل با واکه های کوتاه /a, ɩ, ʊ/ نقض میگردد.
۲۲.

بررسی نشانه شناختی خوراک بلوچی و مذهب دربلوچستان ایران

کلید واژه ها: خوراک بلوچی نشانه مذهب بلوچستان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۲۱۸
خوراک به عنوان نظامی نشانه ای بر هویت و فرهنگ یک ملت و نیز بر مقولاتی همچون باورها و ارزش های دینی-مذهبی، جنسیت، اقلیم، موقعیت جغرافیایی، وضعیت نسل، سن، مرتبه شغلی، قومیت، هنجارهای اجتماعی، زیبایی شناسی و میزان درآمد افراد دلالت دارد. در این پژوهش سعی شده است نشانه شناسی خوراک قوم بلوچ براساس الگوی سطوح دلالت بارت (1957 و 1987) مورد بررسی قرار گیرد و نشان داده شود که خوراک بلوچی بر اساس مذهب دارای خوانش معنایی و نشانه شناختی است. برای این منظور، در گردآوری داده های پژوهش از ابزارهای مصاحبه، پرسش نامه و مشاهده مستقیم نمونه های خوراک بلوچی استفاده شده است. پرسش نامه خوراک براساس متغیّر مذهب و مقوله های مربوط تنظیم، و سپس در بین 62 مشارکت کننده بلوچ (32 زن و 30 مرد) از شهرهای خاش، ایرانشهر، سراوان، سرباز، نیکشهر، و چابهار توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق دو نرم افزار  EXCEL و SPSS انجام شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که خوراک بلوچی به عنوان نظامی نشانه ای نه تنها با مذهب براساس مقوله های مورد بررسی شامل حلال و حرام، تأکید اسلام بر تغذیه صحیح و سالم، خوراک در اعیاد مذهبی و ماه مبارک رمضان، خوراک و مهمان نوازی و تأکید اسلام بر اکرام مهمان، آداب غذا خوردن، احترام به مواد غذایی و مذمت اسراف مواد غذایی در اسلام رابطه ای تنگاتنگ دارد، بلکه از خوانش معنایی و نشانه شناختی دینی مذهبی نیز برخوردار است. 
۲۳.

بررسی فرایندهای تضعیف در گویش سیستانی براساس واج شناسی خودواحد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: واج شناسی خودواحد فرایندهای تضعیف گسترش قطع گویش سیستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۸۱
در واج​شناسی خودواحد، گلداسمیت (1976) بازنمایی واجی را از حالت خطی به صورت غیرخطی در زبان​های نواختی بسط داد. به دلیل غیرخطی بودن و وجود ساختار لایه​ای در این دیدگاه، پژوهش حاضر با استفاده از دو فرایند اصلی گسترش و قطع مطرح​ شده در واج شناسی خودواحد به بررسی فرایندهای تضعیف در گویش سیستانی می​پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی است. به این منظور، 20 گویشور مرد، مسن، کم سواد و روستایی به صورت تصادفی انتخاب شدند و داده های زبانی با استفاده از ضبط گفتار آزاد و مصاحبه با آن ها جمع​آوری شد. سپس، داده های مورد نظر از جمله​های ضبط شده استخراج و آوانگاری شدند. قواعد واجی به کار رفته در پیکره زبانی براساس واج​شناسی خودواحد توصیف و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد اعمال فرایند گسترش در گویش سیستانی به صورت فرایندهای کامی شدگی، نرمکامی شدگی​ و ملازی​شدگی همخوان​های خیشومی، همگون سازی جایگاه تولید و سایشی شدگی همخوان های انسدادی رخ می​دهد. همچنین، فرایند گسترش در واکه​ها نیز به صورت خیشومی​شدگی واکه اعمال می​شود. علاوه بر این، فرایند قطع واج های آغازین /h/ و /ʔ/ در واژه های قرضی، واج​های پایانی /n/، /t/، /d/، /h/ و /ʔ/، حذف واج های /h/ و /ʔ/ میانی در واژه های قرضی و حذف مشخصه واکداری از واج واکدار پایانی پیشین رخ می​دهد.
۲۴.

اسم صفت ها در زبان فارسی: رویکردی برون اسکلتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد برون اسکلتی اسم شدگی اسم صفت اسم صفت کیفیت اسم صفت بیانی اسم صفت نتیجه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۳۱۷
اسم صفت ها، صفت هایی هستند که به وسیله فرایند اسم شدگی به اسم صفت تبدیل می شوند. اسم صفت و به طور کلی اسم شدگی از موضوع هایی هستند که در  ساخت واژه، نحوو درمکتب های گوناگون زبان شناسی نظری مطرح شده اند. هر چند تاکنون پژوهشی در زمینه اسم صفت های زبان فارسی انجام نگرفته است. این پژوهش، برآن است تا در چارچوب نحوی برون اسکلتی بورر (Borer, 2013) به تحلیل این مقوله بپردازد. بورر (همان) معتقد است که واژه ها فاقد هرگونه طبقه واژگانی هستند و طبقه واژگانی خاصِ آن ها فقط در بافت نحوی مشخص می شود. وی براین باور است که اسم صفت ها از ادغام وندهای اشتقاقی با ریشه صفتی در  فرایند اسم شدگی مشتق می شوند. او، همچنین، به پیروی از روی (Roy, 2010) اسم صفت ها را به دو دسته اسم صفت های کیفیت و بیانی تقسیم می کند. یافته های پژوهش نشان می دهد زبان فارسی دارای اسم صفت های پسوندی است. این اسم صفت ها به دو دسته اسم صفت های کیفیت و بیانی گروه بندی می شوند. از این نظر، یافته های پژوهش حاضر با دیدگاه های بورر در چارچوب برون اسکلتی همسو است. همچنین، نتایج پژوهش نمایانگر این دیدگاه است که زبان فارسی نوعی اسم صفت نتیجه ای نیز دارد.
۲۵.

مقوله های واژ-نحوی اسم در بشاگردی جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسم گویش بَشاگَردی تصریف واژه بست ویژگی های واژ-نحوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۷۰
کاوش در نظام اسم بشاگردی جنوبی نشان می دهد شیوه تحقق مقوله های واژ-نحوی، این گویش را از سایر زبان ها و گویش های ایرانی متمایز می سازد. بر این اساس، پژوهش حاضر می کوشد پنج مورد از مقوله های واژ-نحوی اسم از جمله شمار، جنس دستوری، معرفگی، حالت دستوری و مالکیت را در این گویش بررسی و به صورت زبان شناختی توصیف کند. در این راستا، پیکره زبانی مورد استناد و نیاز پژوهش به شیوه میدانی و ضبط گفتار آزاد، توزیع پرسشنامه و انجام مصاحبه با هفت گویشور مرد و پنج گویشور زن بومی، میان سال به بالا، بی سواد/ کم سواد و در محیط کاربرد طبیعی این گویش گردآوری شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که شیوه تحقق این مقوله های واژ-نحوی در بشاگردی، شباهت های بنیادینی با شیوه تحقق مقوله های همتای خود در فارسی معیار دارد که البته این امر بازتاب و نتیجه طبیعی خویشاوندی آن ها است. به علاوه، بشاگردی به دلیل برخورداری از ویژگی های منحصربه فرد گویشی، از راهبردهای زبانی ویژه ای برای این منظور بهره می گیرد که مهم ترین آن ها عبارتند از: 1. به کارگیری نشانه های منحصربه فرد معرفه ساز و نکره ساز؛ 2. بهره مندی از نظام حالت نمایی کنایی گسسته و واژه بست های عامل در نظام گذشته افعال متعدی ؛ 3. کاربرد واژه بست های مفعولی مجزا برای زمان های گذشته/ غیرگذشته؛ 4. بهره گیری از صورت های فعل /bit(-en)/ «داشتن» به همراه ساختار کنایی گسسته (در همه زمان ها) برای نمایش مالکیت.
۲۶.

بررسی انتقادی مؤلفه های اجتماعی_فرهنگی فیلم «فروشنده» بر اساس الگوی لاکلا و موف(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۹۲
سینما به بازنمایی واقعیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می پردازد.  تحلیل گفتمان انتقادی نیز واقعیت های متن زبانی را با توجه به مؤلفه هایی همچون ایدئولوژی، اجتماع، فرهنگ و سیاست بازنمایی می کند.  هدف پژوهش حاضر بررسی انتقادی مؤلفه های گفتمان اجتماعی– فرهنگی فیلم «فروشنده» براساس ابزارهای گفتمانی لاکلا و موف (2001) است.  در این راستا، متن کامل مکالمه ی فیلم «فروشنده» گردآوری شد.  سپس، داده های کامل فیلم با استفاده از مؤلفه های گفتمانی مطرح شده در لاک ها و موف (2001) مورد توصیف و تحلیل قرار گرفتند.  نتایج پژوهش نشان داد؛ گفتمان فیلم «فروشنده» با نظام معنایی حول محور دال مرکزی «تجاوز» و دال های شناوری همچون «طبقه متوسط جامعه»، «توسعه و پیشرفت»، «فقر»، «پنهان کاری»، «روسپی گری»، «ترس از طرد شدن»، «دروغ گویی»، «خشونت»، «خیانت»، «فروپاشی خانواده»، «جامعه باز»، «انتقام شخصی» و «مسخ شدگی» منسجم شده است.  به علاوه، در ابتدا، گفتمان های موجود در فیلم «فروشنده» مدرن و فردگرا است؛ ولی این فیلم درصحنه ی آخر گفتمان مذهبی را دوباره فعال سازی کرده است و گفتمان مدرن و فردگرا را در حاشیه قرار داده است.  در ادامه، با بررسی مؤلفه های برجسته سازی و حاشیه رانی در شخصیت بازیگران فیلم«فروشنده» مشخص گردید که دال های «دروغ گویی»، «مسخ شدگی» و «فقر» در این فیلم برجسته شده است و دال های «تواضع و فروتنی»، «احترام به حریم خصوصی» و «خانواده دوستی» به حاشیه کشیده شده اند.
۲۷.

بازنمایی وضعیت شناختی ارجاع در گفتمان روایی کودکان با اختلال اتیسم فارسی زبان براساس سلسله مراتب مفروض بودگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارجاع مفروض بودگی گفتمان روایی اتیسم کودکان فارسی زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۳۷۴
اختلال طیف اتیسم، به عنوان اختلالی رشدی-عصبی، اختلالی است که نقص هایی را در عملکردهای شناختی، همچون حافظه، توانایی برقراری ارتباط و زبان، ایجاد می کند. یکی از سطح های تاثیرگذار در زندگی اجتماعی افراد، توانایی تولید گفتمان روایی است که مستلزم به کارگیری دانش و مهارت های زبانی و شناختی به طور همزمان می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای بازنمایی ارجاع، به عنوان عنصر اصلی روایت، به وسیله عبارت های ارجاعی براساس شش وضعیت شناختی مطرح شده در «سلسله مراتب مفروض بودگی» گوندل، هدبرگ و زاخاراسکی (1993) در گفتمان روایی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی فارسی زبان با توجه به سن آنها بود. به این منظور، 24 کودک دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و 24 کودک عادی، 7، 9 و 11 سال (هر گروه سنی شامل 8 آزمودنی) در این پژوهش شرکت کردند. روایت ها براساس داستان تصویری «قورباغه، کجایی؟» (مایر، 1969) گردآوری شد. سپس داده های حاصل از روایت های تولید شده مورد توصیف و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد در بازنمایی ارجاع براساس وضعیت های شناختی «سلسله مراتب مفروض بودگی» به وسیله عبارت های ارجاعی مختلف بین دو گروه آزمودنی در وضعیت های شناختی ارجاعی، فعال و کانونی تفاوت هایی وجود داشت. علاوه بر این، افزایش سن، بر بازنمایی ارجاع براساس وضعیت های شناختی «سلسله مراتب مفروض بودگی» در روایت های کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا، برخلاف روایت های تولید شده توسط کودکان عادی، تاثیری نداشت.
۲۸.

بررسی متون توصیه ای در گفتمان پزشکی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: متون توصیه ابزارهای پیش فرض تقویت تضعیف کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی مجلات برخط پزشکی تحلیل گفتمان پزشکی الگوی لوینسون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۶ تعداد دانلود : ۵۲۸
توصیه های پزشکی فارسی، به عنوان یکی از حوزه های گفتمان غیرروایی، تاکنون مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته اند. از این رو، پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه کاربرد ابزارهای «پیش فرض»، «تقویت» و «تضعیف»توصیه با درنظر گرفتن شدت نسبی این ابزارها در کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی و مجله های برخط پزشکی فارسی می پردازد. به این منظور از  الگوی لوینسون (Levinsohn, 2015) در بررسی متون غیرروایی بهره گرفته شده است. داده های پژوهش،  از 100 متن کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی و 100 متن مجله های برخط پزشکی فارسی گردآوری و گزینش شدند. همچنین نرم افزار آماری اس. پی. اس. اس برای تحلیل داده ها به کار برده شد. بر پایه یافته های پژوهش، نتایجی به دست آمد. نخست اینکه، «دستورالعمل های بدون فعل» و «صورت های امری» از ابزارهای پیش فرض بودند. همچنین «باید» و «بهتر است» به ترتیب در میان صورت های «تقویت» و «تضعیف» توصیه در کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی و مجلات برخط پزشکی فارسی به شمار می آیند. دوم اینکه، با توجه به توزیع ابزارهای «پیش فرض»، صورت های «تقویت» و «تضعیف» توصیه در دو پیکره پژوهش تفاوت معناداری مشاهده گردید. در نهایت، عواملی مانند «برتری دانش پزشک»، «نوع متون توصیه» و «جایگاه توصیه ها در متن» بر انتخاب نوع توصیه ها در متون پزشکی فارسی تاثیرگذار است.
۲۹.

Thematic Progression Patterns in the English News and the Persian Translation(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Thematic Progression Patterns English News Persian Translation Structural Changes

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۳۰۵
Thematic progression pattern as the method of development of the text ensures that the reader follows the right path in understanding the text; in this regard, this subject is attracting considerable interest among discourse analysts. This paper calls into question the status of thematic progression in the process of translating English news into Persian. With this in mind, we analyzed the thematic progression patterns of a total of 643 T-units of English news along with their Persian translated version employing Daneš and McCabe progression patterns. The results of the Chi-square analysis revealed there was not a significant difference between the progression patterns in English and Persian except for the simple linear pattern. Nevertheless, there were some structural changes resulting in the alterations in progression patterns: Adding the theme that pushes the theme to the rheme, changing the postpositioned declaratives, omitting expletives, dislocating the theme in the T-unit and others. In spite of having linguistically motivated and unmotivated alterations, we also found that Persian translation seems to retain the progression pattern of the English news texts.
۳۰.

مقولۀ نفی و جایگاه آن در گویش لری کهگیلویه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مقولۀ نفی برنامۀ کمینه گرا گویش لری کهگیلویه گروه زمان گروه کانون گروه متمم نما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۴۱۸
نفی یکی از مفاهیم اساسی در زبان های طبیعی است. در همۀ زبان های طبیعی صورت های منفی متناظر با جملات مثبت وجود دارد. معنای جملات منفی در این زبان ها در تضاد با معنای جملات مثبت متناظرشان است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی بازنمود ساخت واژی و نحوی مقولۀ نفی و انواع جایگاه آن در گویش لری کهگیلویه بر اساس برنام ۀ کمینه گراست. اگر چه یکی از نویسندگان، گویشور بومی گویشِ مذکور است؛ اما داده های پژوهش از گفتار پنج گویشور مردِ مسن و بی سواد نیز استخراج شد. نتایج پژوهش نشان می دهد نشانۀ منفی در گویش لری پیش از گروه زمان Tense Phrase/TP و به عنوان گروهی مستقل تولید و در جایگاه های مختلفی در جمله ظاهر می شود. در جملات خبری غیراسنادی و استفهامی، نشانۀ منفی ابتدا پیش از گروه زمان TP در هستۀ گروه منفی، Negative Phrase/NegP1 تولید می شود، سپس توسط فعل جذب می شود. در این جایگاه، ارتباط بین فعل و هستۀ گروه نفی از طریق رابطۀ مطابقه صورت می گیرد. گروه منفی 2 NegP2 دیگر جایگاهی است که این نشانگر در جملات خبری اسنادی در آن ظاهر می شود. در این جایگاه، نشانۀ منفی دستخوش هیچ گونه حرکتی نمی شود و در جایگاه اصلی خود باقی می ماند. علاوه بر این، در این جملات نشانۀ منفی می تواند به جایگاه مشخص گر گروه کانون Focus Phrase/FP نیز حرکت کند. همچنین، در جملات پرسشی بلی خیر، نشانۀ منفی می تواند در جایگاه هستۀ متمم نما Complimentizer Phrase/CP قرار گیرد. افزون بر این، نشانۀ منفی در این گویش می تواند به عنوان پیشوند پیش از فعل قرار گیرد و به عنوان قید نفی نیز پیش از گروه زمان TP واقع شود.
۳۱.

بررسی نحوی-معنایی پیرااضافه های زبان کردی(گویش سورانی) بر پایه نحو ذره بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نحو ذره بنیاد زبان کردی پیرا اضافه مؤلفه معنایی هسته نحوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۸ تعداد دانلود : ۵۲۲
در نظریه نحو ذره بنیاد، گره های پایانی، دارای مؤلّفه های نحوی-معنایی و کوچکتر از تکواژ و چینش ثابت شاخص-هسته-متمم هستند. این مؤلّفه ها در یک سلسله مراتب جهانی به نام توالی نقش ها چیده می شوند و از اصلِ یک ویژگیِ واژنحوی-یک مؤلّفه-یک هسته پیروی می کنند. در این نظریه، مدخل واژگانی شامل یک درختچه نحوی است که چینش مؤلّفه های آن را نشان می دهد و صورت و آوا را به هم پیوند می دهد: . در این نظریه، واژگان پسانحوی است و نحو مسئول ساخت همه عناصر زبانی از تکواژ تا جمله است و بازنمون، عملیاتی است که درخت های ساخته شده از رهگذر نحو را با درختچه های ذخیره شده در درون مدخل های واژگانی مطابقت می دهد. این نوشتار، ساخت نحوی-معنایی پیرااضافه های زبان کردی (سورانی) را بررسی می کند. زیرا  بر مبنایِ اصلِ بازتاب بیکر، پیچیدگی ساختواژی نشاندهنده پیچیدگی نحوی است و بر عکس. چرا که در شماری از زبان ها رابطه بین تکواژها و هسته های نحوی/مؤلّفه های معنایی نماینده آن ها، یک رابطه یک به یک است، در حالی که در ساخت نحوی زیرین همه زبان ها، باید این رابطه وجود داشته باشد. بر این اساس، بررسی پیرا اضافه های l{...(d)a، l{...{w{، w{/b{...(d)a و  w{/b{...{w{نشان داد که این پیرا اضافه ها، به ترتیب دارایِ یک (مکان)، سه (مکان، مبدأ و بست)، چهار (مکان، مبدأ، مقصد و مسیر) و یک (مکان) مؤلفه معنایی و به تبع آن همین شمار هسته نحوی در نمودار درختی هستند. همچنین یافته های پژوهش نشان داد این پیرااضافه ها ساخت پایگانی دارند که شیوه چینش مولفه های آن ها را در نمودار درختی نشان می دهد.
۳۲.

مؤلفه های جامعه شناختی داستان بهرام گور و شنگل هند در شاهنامه فردوسی (بر اساس الگوی گفتمان شناسی انتقادی ون لیوون)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۹۶۲ تعداد دانلود : ۷۶۴
پژوهش حاضر جهت شناخت بهتر و عمیق تر شاهنامه فردوسی از الگوی گفتمان شناسی انتقادی ون لیوون(2008) برای بررسی مؤلفه های گفتمان مدار مبتنی بر پوشیدگی و صراحت استفاده نموده و به بررسی و تحلیل کمی و کیفی برشی از متن داستان پادشاهی بهرام گور در ارتباط با روابط ایران در زمان ساسانیان با شنگل هند و سرزمین هند پرداخته است. شیوه پژوهش تحلیلی-توصیفی است و با استناد به آثار کتابخانه ای انجام گرفته است. در این راستا، این پژوهش گامی نو در زمینه زبان شناسی ادبیات و سبک شناسی زبان شناختی برداشته است و نشان می دهد که چگونه یک اثر ادبی بزرگ با نشان دادن لایه های معنایی مختلف و پنهان آن همچون »تاریخ» می تواند فعال و پویا باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که فردوسی در داستان بهرام گور و شنگل هند با بسامد بالا از مؤلفه های جامعه شناختی-معنایی مطابق با الگوی پژوهش استفاده نموده است؛ این نکته مهم نشانگر بازتاب جریان قدرت و ایدیولوژی در لایه های زیرین متن و نقش آن در صراحت و پوشیدگی شخصیت ها یا کارگزاران و کارکردهای آنان است.
۳۳.

بررسی مقایسه ای درک روابط واژگانی در گفتمان روایی بین دانش آموزان عادی و سندرم داون آموزش پذیر فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابزارهای انسجام روابط واژگانی دانش آموزان عادی دانش آموزان سندرم داون آموزش پذیر فارسی زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۳۷۶
سندرم داون اختلال ژنتیکی است که به علت ظهور یک نسخه اضافی از کروموزوم شماره 21 در سلول های فرد مبتلا به وجودمی آید. این افراد در طول زندگی اجتماعی خود با محدودیت های بسیاری همچون اختلال در تولید و درک گفتمان روبرو می شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای ابزار روابط واژگانی، به عنوان یکی از ابزارهای انسجام، شامل شمول معنایی، مجاز جز و کل و باهم-آیی در درک گفتمان روایی دانش آموزان عادی و دانش آموزان سندرم داون آموزش پذیر فارسی زبان براساس دیدگاه دولی و لوینسون (2000) بود. بدین منظور، 20 دانش آموز عادی (10دختر و 10 پسر) و 20 دانش آموز سندرم داون آموزش پذیر (10 دختر و 10 پسر) به صورت هدفمند و با روش نمونه گیری آسان یا در دسترس از مدارس عادی و مدارس کودکان استثنایی شهر کرمان در مهر ماه سال 1395 انتخاب شدند. از آنها خواسته شد تا در رابطه با موضوع "رفتن به پارک" صحبت کنند. سپس گفتمان آن ها توسط یکی از پژوهشگران ضبط و ثبت شد و داده های حاصل از آن با استفاده از نرم افزار SPSS مورد توصیف و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که تنها در درک باهم آیی میان آزمودنی ها تفاوت معناداری وجود داشت اما این تفاوت در درک کلی انواع روابط واژگانی معنادار نبود.
۳۴.

بررسی و تحلیل گونه های هنجارگریزی در غزل های امیرحسن سجزی دهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هنجارگریزی برجسته سازی لیچ امیرحسن سجزی دهلوی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات سبکها و جریانهای ادبی کلاسیک هندی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد ساختارگرا
تعداد بازدید : ۱۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۰۹۲
نقش ادبی یکی از مهم ترین نقش های زبان است. جهت گیری پیام در نقش ادبی بر خود پیام متمرکز می شود و باعث برجستگی آن بر زبان هنجار می گردد. طبق الگوی لیچ(1969)، انحراف یا هنجارگریزی از زبان هنجار در هشت گونه شامل هنجارگریزی واژگانی، دستوری، آوایی، نوشتاری، معنایی، گویشی، سبکی و زمانی صورت می گیرد. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی در چارچوب مکتب ساخت گرایی و بر مبنای الگوی هنجارگریزی لیچ به بررسی انواع هنجارگریزی های به کار رفته در شعر امیرحسن سجزی پرداخته است .یافته های پژوهش نشان می دهد که هنجارگریزی معنایی مهم ترین و پربسامدترین شیوه ای است که شاعر در جهت برجسته سازی زبان خود و بیان مفاهیم عمیق عرفانی از آن بهره جسته است. پس از آن هنجارگریزی های آوایی و دستوری که به منظور حفظ جلوه های موسیقیایی شعر به کار رفته اند، قرار دارند. همچنین، کاربرد هنجارگریزی گویشی و استفاده اندک از هنجارگریزی سبکی به ترتیب نشان دهنده وابستگی شاعر به پیوندهای بومی خود و در عین حال پایبندی وی به سبک رسمی گفتار می باشد.
۳۶.

درک منحنی های آهنگ در بیماران فارسی زبان مبتلا به زبان پریشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زبان فارسی زبان پریشی بروکا درک نوا پریشی منحنی های آهنگ توانایی های واجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۵ تعداد دانلود : ۱۵۰۷
نوا پریشی یکی از اختلالات تولید گفتار است که در آن بیماران زبان پریش قادر به کاربرد درست علائم نواختی نیستند. نواخت همچنین نشانه ای ضروری برای درک زبان گفتاری است. پژوهش حاضر که از نوع تجربی است با هدف بررسی درک منحنی های آهنگ در بیماران فارسی زبان مبتلا به زبان پریشی بروکا انجام شده است. آزمودنی های این پژوهش تعداد ٣ نفر مرد فارسی زبان هستند که بصورت ساده و هدفمند از میان بیماران زبان پریش مراجعه کننده به واحد گفتار درمانی مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی قائم شهر مشهد انتخاب شدند. درک منحنی های آهنگ بیماران با استفاده از آزمونی که بر اساس آزمون درک منحنی های آهنگ در زبان پریشی برای زبان فارسی بومی شده بود، مورد سنجش قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که افراد زبان پریش بروکا قادر به تشخیص هر سه منحنی آهنگ (جملات خبری، پرسشی و تأکیدی ویژه) مورد آزمون بودند. اما، آنها عملکرد ضعیف تری نسبت به افراد گروه شاهد داشتند. بنابراین بطور کلی، پژوهش حاضر تأیید می کند که درک منحنی های آهنگ و به تبع آن توانایی های واجی تقریبأ سالم باقی مانده است.
۳۷.

بررسی مقوله های تصریفی اسم در بلوچی سرحدّی گرنچین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بلوچی سرحدی اسم شمار جنس دستوری معرفگی حالت مالکیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۱ تعداد دانلود : ۴۶۰
گویش بلوچی سرحدّی زیرشاخه ای از بلوچی غربی (رخشانی) است. پژوهش حاضر درصدد است تا مقوله های تصریفی یا ساخت واژی- نحوی اسم شامل: شمار، جنس دستوری، معرفگی، حالت و مالکیت را در گویش بلوچی سرحدّی گرنچین مورد بررسی قرار دهد. این مطالعه هم زمانی بر اساس پیکره زبانی گردآوری شده از طریق کار میدانی در منطقه گرنچین واقع در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان خاش انجام شده است. داده های زبانی از طریق ضبط گفتار آزاد و مصاحبه با  10 گویشور از ساکنین بومی منطقه گرنچین شامل 5 مرد و 5 زن بی سواد با محدوده سنی 50 - 80 سال  گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد بلوچی سرحدّی در مقوله شمار از تمایز شمار مفرد و جمع برخوردار است. این گویش فاقد نشانه ای ساخت واژی برای مقوله جنس دستوری است. به علاوه، اسم در مقوله معرفگی با استفاده از نشانه های نحوی و ساخت واژی متنوع صرف می شود. نظام حالت در این گویش نظام فاعلی- مفعولی است و حالت به صورت حالت فاعلی و حالت غیرفاعلی تحقق می یابد. در این راستا، حالت غیرفاعلی، به نوبه خود، به صورت حالت رایی/ برایی، اضافی/ ملکی، ندایی، مکانی، به ای، ازی و بایی کاربرد دارد؛ با این وجود، این گویش از نظام  ساخت کنایی دوگانه در نظام گذشته فعل نیز استفاده می کند. مالکیت، علاوه بر استفاده از حالت اضافی/ ملکی، به کمک فعل ربطی، حروف اضافه، فعل /dɑʃt-en/ و عبارت های قرضی از فارسی نیز بیان می شود.    
۳۸.

تحلیل بهینگی برخی از فرایندهای واجی گونه زبانی رودباری (اسلام آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گونه زبانی رودباری فرایندهای واجی نظریه بهینگی محدودیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰ تعداد دانلود : ۴۳۲
هدف پژوهش حاضر بررسی برخی فرایندهای واجی نظیر سخت کامی شدگی، سایشی شدگی، درج آغازه، غیردهانی شدگی، انسدادی شدگی و واک رفتگی پایانی در گونه زبانی رودباری (اسلام آباد) در چارچوب نظریه بهینگی (پرینس و اسمولنسکی، 1993 و 2004) است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام گردید. برای گردآوری داده ها از 10 گویشور بومی (5 مرد و 5 زن در رده های سنی 45 الی 80 سال از کم/ بی سواد تا تحصیل کرده) و نیز منابع موجود در مطالعه گونه زبانی رودباری کمک گرفته شده است. در بررسی، توصیف و تحلیل داده های این پژوهش مهم ترین محدودیت های حاکم بر صورت های بهینه در هر یک از فرایندهای مورد بررسی در گونه زبانی رودباری تبیین شده اند. این تبیین ها از طریق استدلال پیرامون محدودیت هایی که عامل رخداد این فرایندها هستند و رتبه بندی آنها صورت پذیرفته اند. آنچه از توصیف بهینگی و رتبه بندی محدودیت ها به دست می آید، این است که محدودیت G* و ONSET در گونه رودباری نقض نمی شوند و نسبت به سایر محدودیت ها در بالاترین مرتبه در تابلوی بهینگی قرار می گیرند.
۳۹.

اطلس آوایی کوهبنان؛ رسم نخستین اطلس گویشی استان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اطلس زبانی گویش کوهبنانی فرایند واجی فرایند واژگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۴۵۳
در پژوهش حاضر اطلس زبانی منطقه کوهبنان، به عنوان اولین اطلس زبانی ثبت شده در سازمان میراث فرهنگی استان کرمان، معرفی شده است. بر این اساس توزیع جغرافیایی متغیر های واجی و واژگانی منطقه کوهبنان مورد بررسی قرار گرفته اند و با توجه به تفاوت های موجود در گویش سی منطقه مورد بررسی، اطلس زبانی مناطق مورد نظر رسم شده است. بررسی متغیرهای واجی، در قالب متغیرهای واکه ای، متغیرهای همخوانی و متغیرهای مربوط به ساخت هجا و نیز متغیرهای واژگانی نشان می دهد که گویش مناطق مورد بررسی دارای ویژ گی های تمایز دهنده ای است. اطلس زبانی منطقه نیز نشان دهنده آن است که به جهت وجود تفاوت در رفتار زبانی گویشوران دو منطقه کوهبنان و خرمدشت، باید قائل به وجود دو لهجه متفاوت در این مناطق شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان