رضا رستمی

رضا رستمی

سمت: استادیار

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۸۱ مورد.
۲۱.

مروری نظام مند و تحلیلی بر نظریه ها، مولفه ها و مدل های کارکردهای اجرایی مغز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم شهریور ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۶۳) 211-226

کلید واژه ها: مدل های کارکردهای اجرایی مغز مروری نظامند مولفه های کارکردهای اجرایی مغز نظریه کارکردهای اجرایی مغز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۱ تعداد دانلود : ۴۶۲
امروز پرداختن به مطالعات در حوزه کارکردهای اجرایی که از اصلی ترین کنترل گرها و هماهنگ کننده های رفتار انسان است ، که مورد توجه گسترده ای قرار گرفته شده است. در این مطالعه تلاش شد تا با مرور نظام مند مطالعات انجام شده داخلی و خارجی، نظریه ها، مدل ها و مولفه های تشکیل دهنده کارکردهای اجرایی مغز، شناسایی شده و دسته بندی گردد. برای گردآوری داده ها و پس از جستجوی کلیدواژه های تخصصی پژوهش شامل؛ نظریه های کارکردهای اجرایی مغز ، مولفه های کارکردهای اجرایی مغز ، مدل های کارکردهای اجرایی مغز، در پایگاه های بین المللی؛ Science Direct ، Springer ، Wiley Online Library ، ERIC ، Sage Journals ، Emerald و پایگاه های ملی؛ Ensani SID ، Magiran ، Noormags در بازه زمانی (2000 - 2020) و (1379-1399)، 54 مقاله بازیابی گردید. یافته های پژوهش به شناسایی و دسته بندی پنجگانه ای از نظریات 15 مدل کارکردهای اجرایی مغز، و 30 مولفه تشکیل دهنده کارکردهای اجرایی مغز منجر گردید. نتایج بدست آمده بر اهمیت بی بدیل کارکردهای اجرایی به عنوان مهمترین مهارت های ضروری برای کسب و ارتقای سلامت روانی و جسمانی، موفقیت تحصیلی و شغلی، موفقیت در زندگی، رشد اجتماعی و شناختی افراد که نارسایی در آن می تواند زمینه ساز بروز طیف گسترده ای از مشکلات رفتاری و احساسی گردد، اذعان می نماید .
۲۲.

مقایسه مشکلات درونی سازی و برونی سازی در دو زیرگروه بی توجه و مرکب اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم زمستان (اسفند) ۱۳۹۹ شماره ۹۶ 1547-1556

کلید واژه ها: اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی مشکلات درونی سازی مشکلات برونی سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۲۸۳
زمینه: پژوهش های بسیاری به بررسی اثرات نامطلوب اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی و به ویژه همبودی آن با سایر اختلالات پرداخته اند. اما در مورد زیرگروه های این اختلال یافته ها متناقض بوده و از سوی دیگر خلأ پژوهشی در زمینه زیرگروه مرکب وجود دارد. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی مشکلات رفتاری برونی سازی و درونی سازی شده در دو زیرگروه مرکب و بی توجه اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع علی - مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی مراجعه کننده به کلینیک آتیه در شهر تهران سال 1395 بود که از بین آنها، 118 کودک شامل 28 دختر و 30 پسر در زیرگروه بی توجه و 30 دختر و 30 پسر در زیر گروه مرکب به شیوه در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها با آزمون عملکرد مداوم (1956) و سیاهه مشکلات رفتاری کودکان (1991) مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس دو راهه تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد میزان مشکلات درونی سازی شده در زیر گروه بی توجه بیشتر از مرکب است و مشکلات برونی سازی شده در زیرگروه مرکب بیشتر از زیرگروه بی توجه است. همچنین مشکلات درون سازی در آزمودنی های دختر بالاتر از آزمودنی های پسر بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه، به نظر می رسد که در هر یک از زیرگروه های اختلال نقص توجه / بیش فعالی و در جنس دختر و پسر، مشکلات رفتاری درونی سازی و برونی سازی متفاوت بوده و راهکارهای خاص خود را می طلبند.
۲۳.

بررسی اثربخشی لیزراکوپانکچر به همراه روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت در درمان افسردگی: یک مطالعه مقدماتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم بهار (خرداد) ۱۳۹۹ شماره ۸۷ 265-273

کلید واژه ها: روش های روان درمانی پویشی لیزر طب سوزنی افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۳۶۵
زمینه: اختلال افسردگی اساسی بیماری ناتوان کننده ای است که به طور قابل توجهی با آسیب فردی، اجتماعی و اقتصادی مرتبط است. روش های درمانی گوناگونی از جمله لیزر اکوپانکچر و روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت در این زمینه مورد استفاده قرار گرفته است، اما آیا روش های ترکیبی درمانی اثربخش تر از هرکدام از روش های درمانی به تنهایی است؟ هدف: مطالعه مقدماتی بررسی اثربخشی روش های روان درمانی پویشی و لیزر طب سوزنی بر کاهش افسردگی بود. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر افراد دارای نشانگان افسردگی اساسی مراجعه کننده به مرکز بینش نو در تهران (1397-1398) بود، 10 بیمار 25 تا 50 ساله مبتلا به اختلال افسردگی اساسی مراجعه کننده به مرکز بینش نو به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت از: پرسشنامه افسردگی بک (1961) و نسخه ویرایش شده چک لیست نشانه ها ( SCL-90-R ، دروگاتیس، 1975)، جلسات روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت (دوانلو، 1997) و درمان لیزر طب سنتی. داده ها با روش تحلیل واریانس چند متغیری انجام شد. یافته ها: هر دو روش لیزردرمانی و لیزر درمانی به همراه روان درمانی پویشی موجب کاهش افسردگی شدند (0/001 P< ). نتیجه گیری: طب سوزنی لیزری بسیاری از ساختارها و انتقال دهنده های عصبی در سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می دهد و همراه شدن آن با روان درمانی پویشی که به آزادسازی هیجانات و رساندن آن به سطح آگاهی کمک می کند بیشتر به کاهش افسردگی کمک می کند.
۲۴.

تأثیر تمرینات یوگا بر افسردگی، اضطراب آشکار و پنهان زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم دی ۱۳۹۹ شماره ۱۰ (پیاپی ۵۵) 79-90

کلید واژه ها: تمرینات یوگا افسردگی اضطراب آشکار اضطراب پنهان مولتیپل اسکلروزیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۲۵۶
مولتیپل اسکلروزیس یکی از اختلال های سیستم اعصاب مرکزی است که علاوه بر علائم جسمانی، علائم روان شناختی مانند افسردگی و اضطراب را به همراه دارد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی تمرینات یوگا بر افسردگی و اضطراب آشکار و پنهان زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه ای به تعداد 30 نفر از کلیه زنان مراجعه کننده به انجمن ام اس شهر گرگان در سال 1397 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. بیماران گروه آزمایش به مدت 8 جلسه در برنامه آموزش تمرینات یوگا قرار گرفتند، ولی بیماران گروه گواه هیچگونه تمرینی دریافت نکردند. ابزار پژوهش، پرسشنامه افسردگی بک و مقیاس اضطراب اشپیلبرگر بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و شاخص های توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد پس از تمرینات یوگا میانگین نمرات افسردگی و اضطراب آشکار و پنهان گروه آزمایش نسبت به گروه گواه به صورت معناداری کاهش یافته بود. لذا نتایج پژوهش نشان داد که آموزش تمرینات یوگا می تواند به عنوان یک روش مداخله مفید برای کاهش افسردگی و اضطراب آشکار و پنهان زنان به مولتیپل اسکلروزیس به کار رود.
۲۵.

بررسی ارتباط بین منصب قضاوت و حکومت نبی اکرم (ص) و تأثیرگذاری آن در مسئله ولایت فقیه در دیدگاه امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۲ ۵۱-۷۰

کلید واژه ها: ولایت فقیه امام خمینی ره منصب قضاوت منصب حکومت کتاب القضا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۷۷
ازجمله جنبش های اجتماعی که توجه جهانیان را به خود جلب نمود و معادلات جهانی را متحول گرداند پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی بود. حضرت امام در سال های پیش از انقلاب اسلامی نظریه ولایت فقیه را تئوریزه نمود؛ به گونه ای که قابلیت راهبردی در عرصه جامعه سیاسی پیدا کرد. از مهم ترین مؤلفه های دخیل در نظریه ایشان، ایجاد ارتباط بین منصب قضاوت و حکومت نبی اکرم| است که با استفاده از منابع موجود فقهی-حدیثی باب القضا در پرورش مباحث ولایت فقیه نضج یافت. بدین سبب سؤال اصلی پژوهش حاضر چگونگی ایجاد این ارتباط و تأثیرات آن بر نظریه ولایت فقیه می باشد که در تکمیل زوایا و اجرایی شدن جزئیات این نظریه اهمیت فراوان دارد. پژوهش حاضر با استفاده از شیوه کتابخانه ای با محوریت کتب امام خمینی و روش توصیفی-تحلیلی به دنبال بیان تقریر روشنی از این نوآوری است. نتیجه به دست آمده این است که ایشان با استناد به ادله روایی و عقلی، منصب قضاوت را یکی از شئون حکومت معرفی کرده و برخی از ادله و مباحث قضاوت را مربوط به حکومت نیز می داند.
۲۶.

بایسته های عدالت خواهی از دیدگاه رهبر معظم انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۸۹

کلید واژه ها: رهبر معظم انقلاب عدالتخواهی عدالتخواهی انقلابی عدالت اجتماعی مطالبه گری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۵ تعداد دانلود : ۵۴۰
امروزه در فضای عمومی کشور شاهد مباحث مختلفی در زمینه عدالتخواهی هستیم که گاه افراط و تفریط ها یا دوگانه های نظری مانند عدالت-ولایت یا عدالت-مواسات نیز مشاهده می گردد. فهم راهبردها و سخنان رهبر معظم انقلاب در زمینه عدالتخواهی با توجه به جایگاه شرعی و سیاسی ایشان، برای عموم مردم و مخصوصاً نخبگان و فعالان عرصه عدالت و مطالبه گری ضروری است. مقاله حاضر به دنبال دستیابی به پاسخ این سوال است که «بایسته های عدالتخواهی از دیدگاه رهبر معظم انقلاب چه مواردی است؟» در این مقاله از روش تحلیل مضمون برای تحلیل سخنان رهبر انقلاب استفاده شده است. با اجرای مراحل این روش و با کدگذاری نقل قول هایی از سخنان رهبری در  باب عدالتخواهی، 121مضمون پایه، 18مضمون سازمان دهنده و 7مضمون فراگیر استخراج شده است.هفت مضمون فراگیری که از تحلیل مضمونی بایسته های عدالتخواهی از دیدگاه رهبری به دست آمده است عبارتنداز: 1-عدالتخواهی مستمر و شجاعانه 2-نظریه پردازی عدالتخواهی مبتنی بر تعالیم اسلامی 3-گفتمان سازی عدالتخواهی 4-عدالتخواهی معنویت گرا 5-عدالتخواهی عقلانیت گرا 6-توجه به پیشرفت نسبی عدالت در جمهوری اسلامی 7-عدالتخواهیِ تقویت کننده نظام اسلامی.همچنین «عدالتخواهی انقلابی» به عنوان هسته و مقوله محوری این مقاله می باشد که می توان آن را درون مایه عدالتخواهی از دیدگاه رهبر انقلاب دانست.
۲۷.

فراترکیب عوامل مؤثر در ارزشیابی عملکرد مدیران مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت مدرسه دوره هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 72 - 50

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد ارزیابی عملکرد مدیران مدیران مدارس فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۴۹۶
با توجه به نقش برجسته رهبری و مدیریت در عرصه دستیابی به اهدف سازمان ها، به ویژه مدیران مدارس در نظام آموزش و پرورش، توجه به عملکرد آنان و ارزیابی این عملکردها اهمیت بسیاری دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل مفهومی برای ارزیابی عملکرد مدیران مدارس انجام شد. روش پژوهش کیفی و از نوع فراترکیب بود. گردآوری داده ها به روش اسنادی و با بررسی تمامی منابع علمی مرتبط با موضوع ارزیابی عملکرد مدیران مدارس (1380-1398داخلی و 19990-2019 خارجی) انجام شد. بدین منظور، کلید واژه های مربوط به دو دهه اخیر، از جمله: ارزشیابی و ارزیابی عملکرد مدیران، وظایف مدیران، استانداردهای عملکردی مدیران، ویژگی های و شایستگی های مدیران و صلاحیت های حرفه ای مدیران (مدارس) در پایگاه های داخلی نظیر پایگاه اطلاعات علمی؛ اس آی دی، و پایگاه داده های خارجی همچون گوگل اسکولار، اسکوپوس، امرالد، الزویر، پروکوئست اشپینگر تیلور و فرانسیس بررسی شد. با بررسی کامل 47 منبع از 1123 منبع اولیه، 8 مؤلفه اصلی و 28 زیرمؤلفه به عنوان ملاک های ارزیابی عملکرد مدیران مدارس، شناسایی و طبقه بندی شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که توجه به ابعاد شناسایی شده، می تواند به مدیران ارشد در تشخیص دقیق و همه جانبه عملکرد مدیران مدارس، کمک کند و زمینه تصمیم گیری بهینه، گزینش و انتخاب صحیح آ ن ها را فراهم کند.
۲۸.

سبب شناسی و درمان خانواده محور اعتیاد: یک مطالعه مروری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم بهمن ۱۳۹۹ شماره ۱۱ (پیاپی ۵۶) 149-158

کلید واژه ها: خانواده اعتیاد عوامل خطر عوامل محافظت کننده درمان خانواده محور اعتیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۸ تعداد دانلود : ۵۱۲
خانواده به عنوان اولین و شاید مهمترین عامل اجتماعی شدن هر فرد، نقش معناداری در پیشگیری و یا سوق دادن اعضایش به سمت اعتیاد ایفا می کند، چرا که خانواده درحالیکه می تواند حمایت های ارزشمندی از اعضایش داشته باشد، می تواند سبب ساز اعتیاد و یا عاملی برای تشدید اعتیاد در آنها باشد. یکی از الگو های تبیین و پیشگیری که حتی در درمان سوء مصرف مواد بسیار سودمند بوده است، الگوی عوامل خطرساز و عوامل حفاظت کننده است. این پژوهش به روش مروری (مرور روایتی) انجام شد که بر اساس یافته های آن مشخص شد عواملی مثل تعارض بین والدین، اختلال در عملکرد خانواده، عملکرد بد خانواده، کارکردهای ناسالم خانواده، عدم مهارتهای والدین، روابط عاطفی کم، عملکرد منفی خانواده، عدم نظارت والدین، پیشینه خانوادگی با نگرش مثبت به مواد، سوء رفتار، خشونت خانگی و مشکلات روانشناختی والدین، جو خانواده، عدم درک شدن، درگیری خانوادگی، عدم پذیرش از سمت خانواده، دلبستگی ناایمن، شیوه های فرزندپروری و اختلالات خانوادگی به عنوان عوامل خطرخانواده در پدیداری اعتیاد هستند و عواملی مثل عملکرد خوب خانواده و پیوستگی خانواده، جو عاطفی مثبت، زندگی با والدین به ویژه در سنین بلوغ و ارتباط مناسب با آنان، جو مثبت در خانه و ارتباط عاطفی قوی در محیط خانواده، پرداختن به نیازهای جوانان و خانواده های عدالت محور، سبک فرزندپروری مقتدرانه والدین، پروفایل هایی با پیشینه خانوادگی با نگرش منفی نسبت به مواد، خودپنداره خانوادگی و تحصیلی، به عنوان عوامل محافظت کننده و پیشگیر خانواده در اعتیاد بودند، در این میان، آموزش و درمان های خانواده محوری چون برنامه تقویت جامعه و آموزش خانواده، آموزش مبتنی بر الگوی توانمندسازی خانواده محور، مداخله خانواده محور والدین درگیر متامفتامین، آموزش خانواده محور، تنظیم روانشناختی خوب، آموزش مدیریت استرس، آموزش های خانواده محور به پزشکان جهت مداخله در اعتیاد، آموزش هایی افزایش عزت نفس، آموزش راهبردهای مقابله صحیح و ارائه صرف اطلاعات به خانواده ها، جزء آموزش ها و درمان های خانواده محور موثر در درمان اعتیاد بودند، بنابراین به نظر می رسد پرداختن به مسئله خانواده در همه سطوح و مراحل درگیر شدن به اعتیاد لازم و ضروری است و برنامه های پیشگیری و درمان اعتیاد بایستی با محوریت خانواده، تنظیم و اجرا گردد.
۲۹.

اثربخشی تمرینات نوروفیدبک در ارتقای مهارت های مجرد ورزشکاران: یک مطالعه مروری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 187 - 204

کلید واژه ها: توجه تمرکز تمرینات نوروفیدبک عملکرد ورزشی مهارت های مجرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۵۰۵
روش های بسیاری با هدف ارتقای عملکرد ورزشی پدید آمده است که امروزه مورد استفاده ورزشکاران رشته های مختلف قرار می گیرد. در میان این تکنیک ها نوروفیدبک، به عنوان رویکرد مغزی غیرتهاجمی، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. مقاله حاضر با هدف گزارش نتایج پژوهش های انجام گرفته در زمینه مهارت های مجرد ورزشکاران به صورت نمونه گیری در دسترس، صورت پذیرفت. با هدف جمع آوری داده، ابتدا مقالات لاتین با استفاده از کلیدواژه های Neurofeedback، EEG Biofeedback، Sport performance، Athletic performance، Shooting performance، Archery، putting performance و Golf مورد جست وجو قرار گرفت. از پایگاه های PsycINFO، PubMed، Web of science، EBSCO  و Google Scholar استفاده شد. بازه زمانی جست وجو از سال 1990 تا 2018 تعیین شد. مقالات فارسی با کلیدواژه های «نوروفیدبک»، «عملکرد ورزشی»، «تیراندازی»، «پرتاب»، «نشانه گیری» یا «گلف» در پایگاه های جهاد دانشگاهی (SID)، مجلات تخصصی نور (Noormags)، بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran) و پایگاه اطلاعات علمی ایران (Irandoc) جست وجو شدند. بازه زمانی انتشار مقالات از 1380 تا 1398 تعیین شد. تعداد 16 مقاله با ملاک های استاندارد و تعیین شده همخوانی داشتند و انتخاب شدند. سپس با استفاده از یک چک لیست مشخص، اطلاعات مربوط به مقالات توسط هر پژوهشگر مستقل استخراج و در یافته ها گزارش شد. نتایج نشان داد که پروتکل های نورورفیدبکی به کارگرفته شده در هر پژوهش می تواند نتیجه مداخله را تحت تأثیر قرار دهد و لازم است تا در استفاده از این روش در ورزشکاران به آن توجه داشت. براساس یافته های پژوهش تمرینات نوروفیدبک در ورزشکاران اثربخشی مثبت در ارتقای عملکرد ورزشی دارد.
۳۰.

مروری بر اعتیاد از دیدگاه روان تحلیلی؛ از تثبیت در مرحله دهانی تا بدتنظیمی هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم تیر ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۹) 181-190

کلید واژه ها: اعتیاد روانکاوی کلاسیک روانکاوی معاصر اختلالات شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۱ تعداد دانلود : ۱۸۳۹
اعتیاد یک بیماری مزمن و عودکننده است که همواره مورد توجه دیدگاه های مختلف روان شناختی بوده است. نظریه های روان تحلیلی برای درمان های مدرن اعتیاد، بنیادین هستند. همان طور که در ساختار و فرایند این نظریات، تغییراتی را در گذر زمان شاهد هستیم، آنها در تبیین مفهوم اعتیاد هم دچار تغییراتی شده اند. طبق نظریات کلاسیک، سوءمصرف مواد معادل خودارضایی و مکانیزمی دفاعی در مقابل تکانه های اضطرابی یا تظاهری از پسرفت دهانی (وابستگی) است . همچنین از دیدگاه نظریه پردازان روابط موضوعی، مواد، موضوع دارای اهمیتی بالا برای فرد معتاد است. فرمول بندی های روان تحلیلی جدید نیز مصرف مواد را بازتاب اعمال مختل ایگو معرفی می کنند. روش پژوهش حاضر از نوع مروری است و هدف این است که اعتیاد را از دیدگاه های مختلف روان تحلیلی همچون رویکرد روانکاوی کلاسیک، روانشناسی روابط موضوعی، روانشناسی خود، روانکاوی ارتباطی و روان درمانی روان پویشی کوتاه مدت مورد بررسی قرار دهد. طبق تحقیقات انجام شده در رابطه با وجود انواع اختلالات شخصیت در افراد دچار سوءمصرف مواد، این افراد نیازمند درمان های تخصصی همچون درمان های روان تحلیلی هستند که بر روی سازه های شخصیت کار می کنند. با این وجود، تحقیقات مربوط به این حیطه درمانی در رابطه با اعتیاد محدود هستند. عدم توجه به این موضوع می تواند از دلایل شکست بسیاری از تلاش ها در رابطه با درمان سوءمصرف مواد باشد. بنابراین می توان گفت ادبیات پژوهشی اعتیاد نیازمند افزایش به کارگیری و بررسی این رویکرد درمانی است. همچنین امید است که در مراکز درمانی اعتیاد، استفاده بهتر و بیشتری از یافته های جدید در این حیطه در راستای کمک به این قشر صورت گیرد.
۳۱.

مروری بر مداخلات مبتنی بر ذهن سازی و کارکرد تأملی والدینی(PRF)؛ مقدمه ای بر معرفی روش های نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم اردیبهشت ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۷) 15-26

کلید واژه ها: ذهن سازی کارکرد تأملی والدینی مداخلات مبتنی بر ذهن سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۸۴۶
در سال های اخیر پژوهش های بسیاری در زمینه توانایی ذهن سازی و نقش کارکرد تأملی والدینی در بروز انواع اختلالات روان شناختی انجام گرفته است. این توانایی حکایت از فهم و درک والدین از وضعیت روانی کودک داشته که در نهایت باعث می شود کودک نیز در طول رشد به این توانایی دست یابد. در این مطالعه، مروری بر مداخلات مبتنی بر نظریه ذهن سازی، مطالعات تجربی در زمینه کارکرد تأملی، به ویژه نقش توانایی ذهن سازی والدین بر اختلالات و مشکلات رفتاری کودکان خواهیم داشت. به این منظور، مقالات در دسترس تا پیش از سال 2019 و با رعایت معیارهای ورود و خروج، مورد مطالعه قرار گرفتند. عبارت های ذهن سازی، کارکرد تأملی، کارکرد تأملی والدینی، مداخلات مبتنی بر ذهن سازی در پایگاه های معتبر مقالات علمی جستجو شد. در نهایت مقالات استخراج شده مورد مطالعه قرار گرفته و نقاط اشتراک و افتراق آنها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
۳۲.

اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر سواد سلامت بر بهبود هموگلبین گلیکوزیله و فعالیت های خود مراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 173 - 188

کلید واژه ها: دیابت نوع دو سواد سلامت هموگلبین گلیکوزیله فعالیت های خود مراقبتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۲۳۳
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر سواد سلامت بر بهبود هموگلبین گلیکوزیله و فعالیت های خود مراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی بود که به صورت پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به کلینیک فوق تخصصی دیابت و بیماری های متابولیک شهر کاشان مراجع کرده بود. 30 نفر از بیماران مبتلا به دیابت نوع دو به صورت هدفمند انتخاب شدند و یه صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرکدام 15 نفر) قرار گرفتند. برنامه مداخله ای گروه آزمایش در 8 جلسه 120 دقیقه ای انجام شد. گروه کنترل در این مدت مداخله ای دریافت نکردند. جهت جمع آوری داده ها از آزمایش هموگلبین گلیکوزیله و مقیاس کوتاه فعالیت های خود مراقبتی استفاده شد. داده ها با استفاده از میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس تک متغیره (آنکوا) تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر سواد سلامت را بر بهبود هموگلبین گلیکوزیله و فعالیت های خود مراقبتی تأیید کرد. بر اساس یافته های حاضر میزان تأثیر مداخله سواد سلامت بر هموگلبین گلیکوزیله 71/0 و بر فعالیت های خود مراقبتی مبتلایان به دیابت نوع دو 76/0 بود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش پیشنهاد می کند، می توان در کنار درمان های پزشکی، از گروه درمانی مبتنی بر سواد سلامت جهت بهبود شاخص های کنترل دیابت نوع دو استفاده کرد تا بدین وسیله از عوارض بیماری پیشگیری به عمل آید.
۳۳.

اثربخشی بازی فیفا بر علائم بیش فعالی / نقص توجه در دانش آموزان مبتلابه بیش فعالی / نقص توجه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم پاییز (آذر) ۱۳۹۹ شماره ۹۳ 1049-1058

کلید واژه ها: فیفا بیش فعالی / نقص توجه دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۴۰۷
زمینه: پژوهش های زیادی در زمینه ی تأثیر عوامل مختلف ازجمله انواع بازی بر کارکردهای اجرایی، عوامل شناختی و درنتیجه سلامت روان دانش آموزان بیش فعال انجام شده است اما مسئله اساسی این است که آیا بازی ویدئویی مثل فیفا می تواند بر علائم بیش فعالی / نقص توجه مؤثر باشند؟ هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی بازی فیفا بر علائم بیش فعالی / نقص توجه در دانش آموزان مبتلابه اختلال بیش فعالی / نقص توجه انجام شد . روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر 76 نفر دانش آموز مبتلابه اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه بود. که تعداد 32 دانش آموز به شکل تصادفی انتخاب شده و بر اساس سن و جنس و نتایج پیش آزمون که به وسیله ابزار مقیاس درجه بندی کانرز فرم والدین (1999) و سوانسون (1980) انجام شد، به دو گروه 16 نفری کنترل و آزمایش تقسیم شدند و گروه آزمایش در گروه های 4 نفری به مدت 11 هفته متوالی و هفته ای یک جلسه 60 تا 90 دقیقه ای به انجام بازی فیفا پرداختند. پس از 11 هفته بازی فیفا در گروه آزمایش، هر گروه به طور مجدد مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی همانند پیش آزمون انجام شد. پس از دو هفته یک آزمون پیگیری انجام شد. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس مرکب و آزمون تعقیبی بنفرونی استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که انجام بازی فیفا تأثیر معناداری بر کاهش علائم بیش فعالی / نقص توجه در دانش آموزان میتلا به بیش فعالی/ نقص توجه داشت (0/05> p ). نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت بازی فیفا 2018 بر علائم بیش فعالی / نقص توجه در دانش آموزان مبتلابه بیش فعالی / نقص توجه پیشنهاد می شود از بازی فیفا برای کاهش علائم بیش فعالی / نقص توجه استفاده شود.
۳۴.

مقایسه توان، فرکانس پیک آلفا و ناقرینگی آلفای پیشانی در بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر و افراد سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۱) 1-15

کلید واژه ها: سندرم روده تحریک پذیر توان آلفا فرکانس پیک آلفا ناقرینگی آلفای پیشانی طب شخصی شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۳۲۲
سندرم روده تحریک پذیر ( IBS ) یک اختلال مزمن کنشی گوارشی است که با علایمی مانند درد یا ناراحتی شکمی و تغییر در عادات روده ای همراه است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه مشخصه های نوسانات مغزی، به طور خاص ریال در باند فرکانسی آلفا، با استفاده از الکتروانسفالوگرافی در حالت استراحت بین افراد مبتلا به IBS و افراد سالم بود. بدین منظور 11 نفر (7 زن و 4 مرد) بیمار مبتلا به IBS و 11 نفر (7 زن و 4 مرد) سالم که از نظر سن و جنسیت با گروه بیمار همتا سازی شده بودند، انتخاب و نوسانات مغزی آن ها با استفاده از EEG 64 کاناله در حالت استراحت و با چشمان بسته ثبت شد. توان آلفا، فرکانس پیک آلفا و ناقرینگی آلفای پیشانی با استفاده از روش تبدیل فوریه سریع و آزمون t مستقل محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین توان آلفا در گروه بیمار بیشتر از گروه سالم و فرکانس پیک آلفا و ناقرینگی آلفای پیشانی در گروه بیمار کمتر از گروه سالم بود. با توجه به یافته های پژوهش نتیجه گیری می شود که عملکرد قشری و امواج مغزی تولید شده در باند فرکانسی آلفا بین افراد مبتلا به IBS و افراد سالم متفاوت است و یافته ها می تواند شناساسایی نشانگر های زیستی و پیش بینی کننده اثرات درمانی در بیماران مبتلا به IBS مورد استفاده قرار گیرد.
۳۵.

مروری بر درمان های تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری بر ولع مصرف و رفتارهای اعتیادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم دی ۱۳۹۸ شماره ۱۰ (پیاپی ۴۳) 27-38

کلید واژه ها: تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای ولع مصرف رفتارهای اعتیادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۵۲۳
تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری یک روش الکتروفیزیولوژیکی تحریک و تلفیق مغزی است که می تواند تحریک پذیری قشری ناحیه هدف در مغز را تغییر دهد و شکل پذیری اعصاب و ارتباطات مغزی را تنظیم کند. اعتیاد با اختلال عملکرد قشر پیش پیشانی خلفی- جانبی و تغییر نوسانات مغزی همراه هست. طبق گزارشات، تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری بر قشر پیش پیشانی خلفی- جانبی مداخله درمانی بالقوه برای درمان اعتیاد است و می تواند از میل به مصرف و اشتیاق را کاسته و عملکرد شناختی را در افراد معتاد بهبود دهد. هدف مقاله حاضر نگاهی کلی به نقش تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای بر ولع مصرف و رفتارهای اعتیادی است. مطالعه حاضر با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی انگلیسی شامل PubMed, Google scholars, Elsevier , MEDLINE, Science direct که مربوط به سال های 2015 تا 2018 بود. معیارهای ورود به مطالعه مسئله مورد نظر، یک اعتیاد یا ولع مصرف بود، مداخله با اعمال تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری و تحریک مغناطیسی عمیق مغز از طریق جمجمه و تحریک مغناطیسی مغز بود و مطالعه های انجام شده از نوع کارآزمایی بالینی بودند. اعتیاد شیوع بالایی در جهان دارد و درمان های بسیاری برای آن تاکنون انجام شده است. بسیاری از این مقاله های مرتبط پشتیبانی اثر اعمال تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری و تحریک مغناطیسی مغز به ویژه در کوتاه مدت بود. با توجه به مطالعات مرور شده و شیوع بالای اعتیاد و روش های گوناگون درمانی در این حیطه از بیماری روانی استفاده از تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری به عنوان یک روش درمانی غیر تهاجمی مورد بررسی قرار گرفت و اثربخش بودن آن حمایت شد.
۳۶.

سبک دلبستگی و اعتیاد: مکانیزم اثر و درمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم اسفند ۱۳۹۸ شماره ۱۲ (پیاپی ۴۵) 153-164

کلید واژه ها: اعتیاد سبک دلبستگی مغز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۰ تعداد دانلود : ۷۹۷
اعتیاد یک بیماری است که در آن فرد یک رفتار را با وجود آگاهی از عوارض مضر آن تکرار می کند. اعتیاد یک شرایط روانشناختی و جسمی است که همه جنبه های زندگی، سلامتی، خانوادگی، و اجتماعی را تهدید می کند و به دلیل بار اجتماعی و اقتصادی زیادی که بر دوش جامعه و فرد می گذارد همیشه یکی از خطوط اصلی پژوهش به شمار می رود. مطالعات مختلف، عوامل متفاوتی را در گرایش افراد به اعتیاد بررسی کرده اند، اما یکی از موارد مهم در بروز و حفظ اعتیاد، رابطه کودک با مراقب اصلی (مادر) در سال های اولیه رشد است که الگوی اولیه برای روابط بعدی، و همچنین ساختار اصلی روش های مقابله فرد در برابر استرس را شکل می دهد. آنچه اکنون در پژوهش ها مورد توجه قرار گرفته، استفاده از این متغیر در پیش بینی اعتیاد نوجوانان و همینطور در درمان افراد معتاد است. در این مقاله، با بررسی تمام جنبه های دلبستگی و همینطور بررسی انواع آن، مکانیزم اثر مشترک در اعتیاد و دلبستگی بررسی شده و همچنین درمان هایی که با توجه به نظریه دلبستگی برای اعتیاد تدوین شده اند، مورد مطالعه قرار گرفته است.
۳۷.

پیش بینی ترس از حرکت بر اساس فاجعه سازی درد و روان رنجورخویی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 25 - 40

کلید واژه ها: درد مزمن آرتریت روماتوئید فاجعه سازی درد روان رنجورخویی ترس از حرکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۳۵۲
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش فاجعه سازی درد و روان رنجورخویی در پیش بینی ترس از حرکت در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید بود . روش: پژوهشحاضرازنوعمطالعات همبستگی بود.از بین بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید باتجربه درد مزمن که به مراکز درمانی شهر گیلان مراجعه کرده بودند، 100 بیمار به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند.ابزارهای به کاررفته در این پژوهش شامل مقیاس ترس از حرکت تمپا (TSK)، مقیاس فاجعه سازی درد (PCS) و پرسشنامه پنج عاملی NEO- فرم کوتاه (NEO - FFI) بود . یافته ها: نتایج نشان داد که فاجعه سازی درد و روان رنجورخویی به طور معناداری ترس از حرکت را پیش بینی می کنند. مقدار ضریب رگرسیونی استانداردشده برای فاجعه سازی درد 433/0 و برای روان رنجورخویی 278/0 بود . نتیجه گیری: روان رنجورخویی و فاجعه سازی درد می توانند با تأثیر بر ترس بیمار از حرکت و اجتناب وی از فعالیت، بر کیفیت زندگی تأثیر گذاشته و مشکلات ناشی از درد مزمن را افزایش دهند. ازاین رو لازم است این عوامل در مدیریت و درمان این بیماران موردتوجه قرار گیرند.
۳۸.

مروری بر پژوهشهای انجام شده در زمینه درمانهای مبتنی بر بهوشیاری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم خرداد ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۶) 123-132

کلید واژه ها: بهوشیاری ذهن آگاهی توجه آگاهی کاهش استرس افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۸۱۹
طی سالهای اخیر پژوهشهای بسیاری در زمینه، درمانهای مبتنی بر بهوشیاری انجام شده اند. در این پژوهش تلاش شد با بررسی مقالات پژوهشگران ایرانی در این زمینه به بررسی اثر این نوع درمان در میان جامعه ایران بپردازیم. از این رو 31 مقاله با جستجوی کلید واژه های بهوشیاری، ذهن آگاهی، توجه آگاهی و کاهش استرس انتخاب شدند.. این مقاله ها در فاصله سالهای 1391 تا 1397 منتشر شده بودند. در همه این پژوهش ها مداخله درمانی، یکی از درمانهای مبتنی بر بهوشیاری بود. در ادامه پس از بررسی دقیق هر یک از این پژوهشها، پیشنهاداتی جهت بهبود، پژوهشهای آتی در این حوزه ارائه شده است.
۳۹.

عوامل مؤثر بر تجربه درد در بیماران زن مبتلا به میگرن: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم بهار (فروردین) ۱۳۹۸ شماره ۷۳ 1-16

کلید واژه ها: مطالعه کیفی تجربه درد سردرد میگرنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۲۷۲
زمینه: میگرن از اختلالات نورولوژیک مزمن است که بر کیفیت زندگی افراد و توانایی مشارکت در امور شغلی، خانوادگی و اجتماعی تأثیر می گذارد. علی رغم پژوهش های گسترده در زمینه شناخت میگرن، آیا می توان الگوی تبیینی جامعی برای شناسایی این بیماری پیشنهاد داد؟ هدف: این پژوهش با نگاهی کیفی در پی کشف عوامل مؤثر بر تجربه درد از لحاظ جسمی، روانی، شناختی، اجتماعی، معنوی و نهایتاً ارائه الگویی چندبعدی برای تبیین این بیماری بود. روش: این مطالعه با رویکرد کیفی و با بهره گیری از شیوه تحلیل محتوا (گرانهایم و لاندمن، 2004) انجام شده است. مشارکت کنندگان شامل 19 بیمار زن مبتلا به میگرن بودند که به روش نمونه گیری هدفمند به مطالعه وارد شدند. اطلاعات به وسیله مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. تمام مصاحبه ها بازنگری و طبقات و مقوله ها بر طبق شباهت های معنایی استخراج شدند. یافته ها: فرآیند تجربه درد میگرن غالباً با وضعیت شلیک آغاز می شود و واکنش های متفاوتی در پی دارد که بسته به کنار آمدن افراد به بهبودی یا شدت درد ختم می شود. در این فرآیند به ویژه موضوع عوامل روانشناختی نقش جدی ایفا می کند. با این توصیف، بیماران مبتلا به میگرن، نه تنها با علایم فیزیکی درد درگیرند، بلکه ورای آن، درباره اظهار درد یا کتمان درد در کنار آمدن با دیگران تعارضات جدی دارند. نتیجه گیری: در بافت بیماری میگرن ارزیابی های منفی افراد که ساخته ذهن آنان است موجب نگرانی می شود؛ از سوی دیگر ممکن است دیگران ارزیابی های منفی را القا کرده و بیمار را در معرض تبعاتی قرار دهند. با توجه به آن که سردرد میگرنی، هم یک متغیر فیزیکی و هم متغیری روانشناختی است، درمان باید همزمان شامل نشانه زدایی و دارودرمانگری باشد و هم به حل مسائلی که با تأثیر بر روان فرد باعث تشدید میگرن می شود، بپردازد .
۴۰.

اثر مداخله تمرین حرکتی بر کارکرد اجرایی و انعطاف شناختی پسران هشت تا 10 ساله دارای اختلال هماهنگی رشدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رفتار حرکتی زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 35-46

کلید واژه ها: اختلال هماهنگی رشدی کارکرد اجرایی انعطاف شناختی مداخله تمرین های حرکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۲۵۳
اختلال هماهنگی رشدییکی از اختلال های شایع رشدی است که بر عملکرد تحصیلی و حرکتی تأثیر می گذارد. در این مطالعه به بررسی اثر مداخله تمرین های حرکتی بر کارکرد اجرایی و انعطاف شناختی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی پرداخته شده است. این پژوهش به روش نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون اجرا شده است. تعداد 18 کودک براساس معیارهای دستورالعمل آماری و تشخیصی اختلال های روانی نسخه چهارم، ازمیان دانش آموزانپسر پایه دوم تا پایه چهارم دوره ابتدایی منطقه یک تهران غربال شدند. سپس، آن ها به صورت تصادفی در دو گروه تجربی (نُه نفر با میانگین سنی 39/1 ± 6/8) و کنترل (نُه نفر با میانگین سنی 15/1 ± 11/8) قرار گرفتند. در پیش آزمون و پس آزمون، دو متغیر کارکرد اجرایی و انعطاف شناختی با استفاده از ابزار VSX Assessment platform اندازه گیری شدند. گروهتجربی تمرین های حرکتی منتخب را به مدت 20 جلسه 75 دقیقه ای (سه جلسه در هفته) انجام دادند. از روش تحلیل کوواریانس برای تحلیل داده ها استفاده شد. مقایسه پس آزمون گروه کنترل و تجربی نشان داد که کارکرد اجرایی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی پس از مداخله تمرینی بهبود معنادار داشته است ( P = 0.021)، اما در متغیر انعطاف شناختی تغییری معنادار مشاهده نشد ( P = 0.193). براساس نتایج پژوهش، احتمالاً تمرین های بدنی می توانند زیربنای شناختی رفتار حرکتی را بهبود دهند؛ بنابراین، باید گفت که مداخله های حرکتی راهی امن برای بهبود اختلال هماهنگی رشدی هستند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان