احمد شاهواروقی

روش های بسیاری با هدف ارتقای عملکرد ورزشی پدید آمده است که امروزه مورد استفاده ورزشکاران رشته های مختلف قرار می گیرد. در میان این تکنیک ها نوروفیدبک، به عنوان رویکرد مغزی غیرتهاجمی، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. مقاله حاضر با هدف گزارش نتایج پژوهش های انجام گرفته در زمینه مهارت های مجرد ورزشکاران به صورت نمونه گیری در دسترس، صورت پذیرفت. با هدف جمع آوری داده، ابتدا مقالات لاتین با استفاده از کلیدواژه های Neurofeedback، EEG Biofeedback، Sport performance، Athletic performance، Shooting performance، Archery، putting performance و Golf مورد جست وجو قرار گرفت. از پایگاه های PsycINFO، PubMed، Web of science، EBSCO  و Google Scholar استفاده شد. بازه زمانی جست وجو از سال 1990 تا 2018 تعیین شد. مقالات فارسی با کلیدواژه های «نوروفیدبک»، «عملکرد ورزشی»، «تیراندازی»، «پرتاب»، «نشانه گیری» یا «گلف» در پایگاه های جهاد دانشگاهی (SID)، مجلات تخصصی نور (Noormags)، بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran) و پایگاه اطلاعات علمی ایران (Irandoc) جست وجو شدند. بازه زمانی انتشار مقالات از 1380 تا 1398 تعیین شد. تعداد 16 مقاله با ملاک های استاندارد و تعیین شده همخوانی داشتند و انتخاب شدند. سپس با استفاده از یک چک لیست مشخص، اطلاعات مربوط به مقالات توسط هر پژوهشگر مستقل استخراج و در یافته ها گزارش شد. نتایج نشان داد که پروتکل های نورورفیدبکی به کارگرفته شده در هر پژوهش می تواند نتیجه مداخله را تحت تأثیر قرار دهد و لازم است تا در استفاده از این روش در ورزشکاران به آن توجه داشت. براساس یافته های پژوهش تمرینات نوروفیدبک در ورزشکاران اثربخشی مثبت در ارتقای عملکرد ورزشی دارد.

اختلال نقص توجه-بیش فعالی ( ADHD ) در بزرگسالی از جمله اختلالات مشکل زا در این دوران است که افراد مبتلا را تحت تاثیر قرار می دهد. بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری سه علامت اصلی آن هستند که در بزرگسالی بیش فعالی تبدیل به بی قراری می شود. مطالعه حاضر با هدف مرور درمان های دارویی و روانشاختی در درمان این اختلال در بزرگسالان انجام شد. تعداد 55 مقاله پژوهشی و مروری پس از دریافت ملاک های ورود بررسی و گزارش شدند. یافته ها نشان داد که درمان های دارویی علائم اصلی را کاهش داده و بصورت غیرمستقیم مشکلات درون و برون فردی را نیز بهبود می دهد. درمان های روان شناختی نیز در ترکیب با درمان دارویی و تمرکز بر روابط درون و برون فردی و اختلالات همبود با کاهش در علائم مختل کننده اختلال در ارتباط هستند. مطالعه حاضر نشان داد که ترکیب درمان های دارویی و روانشناختی از ضروریات دمان ADHD در بزرگسالی است.

با وجود همه محاسنی که استفاده از اینترنت برای زندگی امروزی بشر داشته، این فناوری ارتباطی همچون شمشیری دولبه زیان ها و مشکلات فراوانی را به دنبال داشته است. در راس این مشکلات، استفاده بیمارگونه از اینترنت قرار دارد که همچون بیماری خطرناکی نمودهای فردی و اجتماعی زندگی را مورد هجوم قرار داده است. آسیب های اینترنت به حدی است که اکثر کشور ها را بر آن داشته تا با تاسیس کلینیک های ترک اعتیاد به تکنولوژی به خصوص اینترنت، گامی موثر در بهبود وضعیت افراد دچار مشکل در این زمینه بردارند. در همین راستا مفهوم اعتیاد به اینترنت شکل گرفت و به یک زمینه پژوهشی فعال تبدیل شد. پژوهش هایی در زمینه ارتباط اعتیاد به اینترنت و ویژگی های شخصیتی انجام شده که یافته های ناهمگونی را در پی داشته است و نیاز به ترکیب این یافته ها برای رسیدن به نتیجه مطمئن احساس می شود. تحقیق حاضر با روش فراتحلیل انجام گرفت. به همین منظور از میان 13 پژوهش انجام شده، 10 مورد که از لحاظ روش شناسی مطلوب بودند، انتخاب شد. برای انجام پژوهش حاضر از ابزار چک لیست فراتحلیل استفاده شد. این پژوهش در برگیرنده 5078 مورد نمونه و 48 اندازه اثر می باشد. نتایج با اتخاذ روش ترکیب اندازه اثر بدست آمد که داده های بدست آمده به شرح: اعتیاد به اینترنت با روان رنجورخویی 0.143 ، برون گرایی -0.123 ، باز بودن به تجربه -0.044 ، سازش پذیری -0.101 ، با وجدان بودن -0.174 می باشند. تفسیر نتایج فراتحلیل با توجه به حیطه مربوط صورت می گیرد اما نتایج بدست آمده در پژوهش حاضر، ارتباط کم و در برخی موارد متوسط را نشان می دهد .