الهه حجازی

باور عمومی این است که تکلیف شب بر یادگیری و عملکرد تحصیلی اثرگذار است، ولی در تحقیقات موجود این رابطه به طور کامل مورد تأیید قرار نگرفته است. هدف مطالعه حاضر تعیین رابطه مدت زمان انجام تکلیف شب با پیشرفت ریاضی با توجه به داده های تیمز 2011 و در دو سطح دانش آموز و مدرسه است. این رابطه در میان 6029 دانش آموز پایه هشتم شرکت کنده در آزمون تیمز (2816 دختر و 3213 پسر) که پرسش نامه استاندارد آن را تکمیل کرده بودند بررسی شد. نتایج تحلیل چندسطحی نشان دهنده رابطه مثبت بین مدت زمان انجام تکلیف در سطح دانش آموز (در سطح 0/001) و در سطح مدرسه (در سطح 0/01) با پیشرفت ریاضی بوده است. یافته ها حاکی از میزان قوی تر رابطه مدت زمان انجام تکلیف و عملکرد تحصیلی ریاضی در سطح دانش آموز در مقایسه با سطح مدرسه بوده است. به طوری که در مدل کامل 47% و 53% از واریانس عملکرد ریاضی به ترتیب بر اساس زمان انجام تکلیف در سطح مدرسه و دانش آموز تبیین شده است. نتایج همچنین نشان داد که مدل دوسطحی، برخلاف مدل معمولی و یک سطحی، دانش بیشتری در ارتباط با رابطه بین متغیرها ارائه می دهد.  

هدف از این  پژوهش بررسی تأثیر ویژگی های شخصیتی با تأکید بر یادگیری فردی بر آرزوهای شغلی دانشجویان می باشد.پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد  علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه علامه طباطبائی در سال تحصیلی 95-1394 به تعداد 350 نفر بودند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 180 نفر از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی تعیین گردید. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه لنگرگاه های شغلی شاین، فرم کوتاه ویژگی های شخصیتی نئو و پرسش نامه یادگیری فردی بود. اعتبار پرسش نامه ها در مطالعات متعدد داخلی و خارجی تأیید شده است. با مطالعه آزمایشی روی 30 نفر از دانشجویان پایایی پرسش نامه های آرزوهای شغلی و ویژگی های شخصیتی و یادگیری فردی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 91/0، 86/0 و 90/۰ به دست آمد. داده ها توسط نرم افزار spss و Amosر دو بخش آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر) تجزیه وتحلیل شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد ، که ویژگی های شخصیتی در سطح خطای 05/0>p با آرزوهای شغلی رابطه معنادار دارند. افزون بر این اثر مستقیم ویژگی های شخصیتی بر یادگیری فردی مثبت و معنادار می باشد. علاوه بر این اثر مستقیم یادگیری فردی بر آرزوهای شغلی معنادار است. همچنین اثر غیرمستقیم ویژگی های شخصیتی با میانجی گری یادگیری فردی بر آرزوهای شغلی مثبت و معنادار بود. در انتها بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که افراد با شناخت ویژگی های شخصیتی و میزان یادگیری فردی و تأثیر آن ها بر آرزوهای شغلی، می توانند به انتخاب شغل مناسب دست یابند.

هدف از این پژوهش بررسی رابطه ادراک شایستگی با تاب آوری تحصیلی با توجه به نقش واسطه ای انگیزش خودمختار است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان کارشناسی دانشکده های علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاههای دولتی تهران در سال تحصیلی 94-93 تشکیل می دادند. از این جامعه 438 نفرانتخاب شدند. شیوه نمونه گیری به گونه تصادفی خوشه ای انجام گرفت. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه انگیزش تحصیلی والرند (1989)، پرسش نامه ادراک شایستگی ویلیامز و دسی (1996) و پرسش نامه تاب آوری تحصیلی مارتین (2003) بودند. داده ها با استفاده از مدل سازی معادله ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که نه تنها تاب آوری یادگیرندگان به گونه مستقیم از راه ادراک شایستگی قابل پیش بینی است بلکه این رابطه از راه انگیزش خودمختار تحصیلی نیز میانجی گری می شود.

هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی مقیاس میزان و نگرش به استفاده از شبکه های اجتماعی، و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی بود. بدین منظور تعداد ۳50 نفر (۱87 دختر و 163 پسر) از دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان منطقه پنج شهر تهران که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند، به پرسش نامه محقق ساخته میزان استفاده از شبکه های اجتماعی جواب دادند. داده های به دست آمده از طریق تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفه اصلی و چرخش واریماکس، ضریب آلفای کرانباخ و همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس تحلیل گردید. در مرحله ساخت مقیاس، پس از تأیید روایی صوری، روایی محتوایی، تحلیل اکتشافی با روش مؤلفه اصلی و چرخش واریماکس، ابزار نهایی 30 سؤال شده که منجر به استخراج دو عامل نگرش به استفاده از شبکه های اجتماعی و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی گردید. اعتبار مقیاس از طریق ضریب آلفای کرانباخ برای خرده مقیاس نگرش به استفاده از شبکه های اجتماعی 81/0 و برای میزان استفاده از شبکه های اجتماعی 88/0 و برای کل مقیاس نیز 91/0 به دست آمد. عملکرد تحصیلی به عنوان روشی برای اعتبار همگرا در نظر گرفته شد. نتایج رگرسیون نشان داد که میزان استفاده از شبکه های اجتماعی توانست 18/0 از واریانس عملکرد تحصیلی را پیش بینی کند. نتایج به دست آمده نشان داد که مقیاس میزان استفاده از شبکه های اجتماعی از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و میزان و نگرش به استفاده از این گونه شبکه ها در دانش آموزان، نقش تعیین کننده در عملکرد تحصیلی آنها دارد.

هدف: در پژوهش حاضر رابطه بین مؤلفه های هوش چندگانه با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر وپسر رشته های تحصیلی علوم انسانی، تجربی و ریاضی مقطع  پیش دانشگاهی شهرستان مهاباد بررسی شده است. تعداد 320 نفر (176 نفر دختر و 144 نفر پسر) به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. روش: روش پژوهش در این مطالعه، توصیفی- همبستگی است. اطلاعات مربوط به متغیرهای تحقیق از آزمون هوش چندگانه گاردنر به دست آمد. و جهت سنجش پیشرفت تحصیلی از میانگین نمرات دروسی که دانش آموزان در پایان سال تحصیلی کسب می کنند استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد مؤلفه های هوش ریاضی و کلامی رابطه مثبت معناداری معناداری با پیشرفت تحصیلی دارند و هوش موسیقایی رابطه منفی معناداری با پیشرفت تحصیلی دارد. نتایج رگرسیون نشان داد که به ترتیب مؤلفه های هوش ریاضی و هوش کلامی بیشترین سهم را در پیش بینی پیشرفت تحصیلی دارند. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نیز نشان داد که بین مؤلفه های هوش چندگانه گاردنر برحسب رشته های تحصیلی تفاوت وجود دارد و آزمون تعقیبی Tuky در مورد مقایسه میانگین سه گروه نشان دهنده تفاوت معنادار بین میانگین نمرات رشته انسانی با رشته ریاضی و علوم تجربی در هوش کلامی و بین میانگین نمرات رشته ریاضی  با رشته انسانی و علوم تجربی در هوش ریاضی بود. همچنین نتایج تحلیل واریانس چند متغیره  نشان داد که بین مؤلفه های هوش چندگانه گاردنر در دو جنس دختر و پسر تفاوت وجود دارد و این تفاوت در هوش های ریاضی و کلامی معنادار می باشد.

آسیب جدی در شناخت اجتماعی و مشکلات هیجانی به عنوان ویژگی های آشکار افراد اتیستیک بویژه اتیستیک با عملکرد بالا، محسوب می شوند. نقایص شناختی-اجتماعی؛ مجموع مشکلاتی در درک حالات و عواطف خود و دیگری است و نقص در کارکرد اجتماعی؛ مشکل در شروع، ایجاد، حفظ و توسعه روابط اجتماعی مثبت و سازنده است و به عبارتی، نقص در تعامل با دیگران است. چنین نقایصی در طی دوران کودکی ظهور و تا بزرگ سالی می مانند. تحقیق حاضر با هدف طراحی آموزش برنامه شناخت اجتماعی، به منظور بهبود و افزایش مهارت های تشخیص، تفسیر و ابراز حالات های هیجانی کودکان اتیستیک با عملکرد بالا انجام شده است. تحقیق حاضر از نوع مطالعات آزمایشی، با سری های زمانی همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان با اختلالات طیف اتیسم، در مدارس ویژه اتیسم شهر تهران است. مشارکت کنندگان به عنوان آزمودنی های این تحقیق، بعد از غربالگری اولیه با استفاده از مقیاس گیلیام، در آزمون تفکیک اتیسم عملکرد بالا از سایر طیف ها، شرکت کردند و بعد از کسب نمره قابل قبول، به عنوان جامعه هدف، تعیین شدند. تعداد 14 دانش آموز (پسر) اتیستیک با عملکرد بالا، که دارای ملاک های ورود به آزمایش بودند، به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند و سپس از بین آن ها، تعداد هفت نفر در گروه آزمایش و هفت نفر دیگر در گروه کنترل، به طور تصادفی جایگزین شدند. برنامه آموزش شناخت اجتماعی با محتوای مهارت های هیجان خوانی، به عنوان برنامه مداخله ای، در 14 جلسه آموزشی، به مدت دو و نیم ساعت، در کلینیک روان شناسی دانشگاه تهران، برای گروه آزمایش، اجرا شد. از آزمون بازشناسی هیجانات بارون و کوهن، به منظور بررسی توانایی تشخیص، تفسیر و ابراز حالات هیجانی مشارکت کنندگان استفاده شد. نتایج حاصل از اجرای برنامه آموزشی، با استفاده از آزمون های پیشرفته آماری، تحلیل واریانس و اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. هر سه فرضیه این پژوهش، در سطح آلفای 001/0 یا (1%p یافته های حاصل نشان دادند که برنامه آموزش شناخت اجتماعی (SCT-A)، موجب بهبود و افزایش توانایی تشخیص، تفسیر و ابراز حالات هیجانی مشارکت کنندگان در گروه آزمایش شد. اما این بهبودی در مشارکت کنندگان گروه کنترل که مداخله را دریافت نکرده بودند، دیده نشد. در مجموع یافته های حاصل نشان داد که برنامه آموزش شناخت اجتماعی، می تواند به عنوان یک راهبرد درمانی-مداخله ای اثربخش برای بهبود مهارت های هیجانی افراد اتیستیک با عملکرد بالا، که نقش بسیار مهمی در ارتباطات و تعاملات اجتماعی دارند، به کار برده شود.

پژوهش حاضر، با هدف بررسی نقش واسطه ای انگیزش درونی در رابطه بین نیازهای بنیادین و رضایت از زندگی دانشجویان، در قالب یک مدل علّی و براساس نظریه خودتعیینی گری انجام شد. به این منظور، 292 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران (147 دختر، 145 پسر) به مقیاس تک گویه ای رضایت از زندگی (OLS)، و مقیاس های انگیزش درونی (IM) و نیازهای بنیادین روانشناختی (BPN) از پرسشنامه جهت گیری انگیزشی برای یادگیریِ (EFL) پاسخ دادند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که نیاز به خودپیروی، شایستگی و تعلق به طور مستقیم با انگیزش درونی رابطه دارند. نیاز به خودپیروی و شایستگی با واسطه انگیزش درونی بر رضایت از زندگی اثر غیرمستقیم و مثبت دارد، اما اثر غیرمستقیم نیاز به تعلق بر رضایت از زندگی معنادار نبود. در مجموع نیازهای روانشناختی 29 درصد از انگیزش درونی را تبیین می کنند و 22 درصد از تغییرات رضایت از زندگی توسط نیازهای روانشناختی و انگیزش درونی پیش بینی می شود. با توجه به یافته ها می توان گفت که انگیزش درونی نقش واسطه ای در رابطه بین نیازهای بنیادین روانشناختی و رضایت از زندگی دارد. براین اساس با درنظر گرفتن ارضای نیازهای روانشناختی و افزایش انگیزش درونی می توان میزان رضایت از زندگی را ارتقا داد.

اهداف: رشد تفکر انتقادی دانشجویان یکی از معیارهای اعتباربخشی به موسسات آموزش پزشکی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش تعیین کننده کیفیت تدریس استاد در گرایش دانشجویان بهداشت به تفکر انتقادی بود. روش ها : در یک طرح همبستگی در سال 93-1392، 109 نفر (52 زن و 57 مرد) از دانشجویان رشته بهداشت در دانشگاه علوم پزشکی مشهد به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه های ارزیابی دانشجویان از کیفیت تدریس (SEEQ) و گرایش به تفکر انتقادی کالیفرنیا (CCTDI) استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 17 و در دو سطح توصیفی (شاخص های میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون های T مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره گام به گام) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: ابعاد تحلیل گری و قدرت سازمان دهی رابطه معنی داری با هیچ یک از ابعاد ارزیابی کیفیت تدریس نداشتند. میان سایر ابعاد گرایش به تفکر انتقادی و ارزیابی از کیفیت تدریس روابط معنی داری وجود داشت. ابعاد ارزیابی کیفیت تدریس توانستند واریانس متغیرهای حقیقت جویی (32%)، فراخ اندیشی (11%)، تحلیل گری (14%)، قدرت سازمان دهی اطلاعات (15%)، اعتمادبه نفس برای تفکر انتقادی (24%)، کنجکاوی (17%)، میزان رشدیافتگی (23%) و در نهایت، گرایش به تفکر انتقادی (17%) را تبیین نمایند. نتیجه گیری: کیفیت تدریس استاد در گرایش دانشجویان بهداشت به تفکر انتقادی موثر است.

زمینه: در مطالعات زیادی از تحلیل عاملی اکتشافی برای کاهش داده ها استفاده می شود. تعیین تعداد واقعی عامل های قابل استخراج بزرگترین مشکلی است که محققان در اجرای تحلیل عاملی با آن روبه رو می شوند. روش های معمول و رایج، تعداد عامل های قابل استخراج را بیشتر و یا کمتر از حد واقعی برآورد می کنند. هدف: این پژوهش به منظور ارزیابی روش های معمول تعیین تعداد عامل های قابل استخراج و معرفی تحلیل موازی به عنوان یکی از دقیق ترین روش های تعیین تعداد واقعی عامل ها انجام گرفته است. روش: تحلیل موازی در مراحل گام به گام با ارائه مثال واقعی با استفاده از Syntax نویسی که در SPSS شرح داده می شود. یافته ها: نتایج حاکی از آن است که تحلیل موازی دقیق ترین روش در بین روش هاست که متأسفانه کاربرد بسیار محدودی دارد. نتیجه گیری: باوجود دقیق بودن روش تحلیل موازی، این روش در بین محققان شناخته شده نیست و یکی از دلایل این عدم شناخت، نبود گزینه ای برای تحلیل موازی در معروف ترین بسته های آماری است. لذا این مقاله، به توصیف تحلیل موازی و شرح چگونگی اجرای آن پرداخته است. امید است در آینده شاهد استفاده بیشتر از این روش کارآمد باشیم.

با هدف پیش بینی پیشرفت تحصیلی زبان (فارسی، انگلیسی، عربی) دانش آموزان بر اساس راهبردهای خودمدیریتی و خوش بینی آموزشی معلمان، تعداد 295 معلم زبان (171 مرد و 124 زن) پایه سوم دوره متوسطه به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی از دبیرستان های دولتی مناطق 1 و 2 آموزش وپرورش شهر اردبیل انتخاب شدند. این افراد به پرسش نامه خوش بینی آموزشی معلم (هوی و همکاران، 2008)، پرسش نامه راهبردهای خودمدیریتی بر اساس مدل انتخاب، بهینه سازی و جبران (مدل SOC) پاسخ دادند. معدل نمرات امتحان نهایی دانش آموزان نیز در سه درس زبان فارسی، انگلیسی، و عربی به عنوان ملاک پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که راهبردهای خودمدیریتی و خوش بینی آموزشی معلم با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار داشته و قادر به پیش بینی میزان پیشرفت تحصیلی آنان است. در خوش بینی تحصیلی و راهبردهای مدیریتی معلمان زن ومرد تفاوت معناداری مشاهده نشد. درکل نتایج نشان داد که دانش آموزان معلمانی که خوش بین تر بوده و از راهبردهای خودمدیریتی بیشتری در حرفه خود استفاده می کنند از پیشرفت تحصیلی بالاتری برخوردارند.

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه و پیش بینی ارتباط با مدرسه از طریق دلبستگی به والدین و همسالان در نوجوانان بود. بر همین اساس 378 دانش آموز پسر پایه دوم دبیرستان از طریق نمونه-گیری خوشه ای از میان دبیرستان های شهر تهران انتخاب شدند و به پرسشنامه ای متشکل از سیاهه دلبستگی به والدین و همسالان (IPPA) و مقیاس ارتباط با مدرسه (SCS) پاسخ دادند. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که دلبستگی به والدین و همسالان توان پیش بینی ارتباط با مدرسه را دارد. از میان مؤلفه های دلبستگی؛ مؤلفه ارتباط با همسالان و ارتباط با والدین به ترتیب بیشترین قدرت پیش بینی-کنندگی ارتباط با مدرسه را دارند. مؤلفه بیگانگی باهمسالان و والدین به طور منفی با ارتباط با مدرسه رابطه دارند. براساس نتایج می توان گفت که دلبستگی ایمن به والدین و همسالان می تواند به عنوان عاملی برای پیوند با مدرسه در نظر گرفته شود.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی اهداف پیشرفت در رابطه بین نیاز به خاتمه و درگیری شناختی بر حسب تعلل­ ورزی دانش آموزان است. روش: به این منظور 268 نفر (161 دختر و 107 پسر) از دانش آموزان پایه سوم دبیرستان های دولتی شهر شیراز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله­ ای انتخاب و به پرسشنامه­ خودگزارشی متشکل از خرده مقیاس­ های نیاز به خاتمه (NFCS)، مقیاس اهداف پیشرفت (AGS)، مقیاس درگیری شناختی (MSLQ) و مقیاس تعلل­ ورزی تحصیلی (PASS) پاسخ دادند. یافته­ ها: نتایج پژوهش به­ طور کل ی نشان داد که در یک بافت تحصیلی تعلل­ ورزی، ابعاد نیاز به خاتمه از طریق واسطه­ گری اهداف پیشرفت بر راهبردهای شناختی عمیق دارای اثر غیرمستقیم، منفی و معنی­ دار می باشد؛ در حالی که بر راهبردهای شناختی سطحی دارای اثر غیرمستقیم، مثبت و معنی­ دار است. نتیجه­ گیری: یافته­ ها حاکی از آن بود که اثر مستقیم نیاز به ساختار بر اهداف تبحری و رویکرد- عملکرد منفی و معنی­ دار و بر اهداف اجتناب- عملکرد مثبت و معنی­ دار است. بعلاوه، اثر مستقیم نیاز به قطعیت بر اهداف تبحری معنی­دار و منفی و بر اهداف رویکرد ـ عملکرد معنی ­دار و مثبت بود. اثر مستقیم نیاز به قطعیت بر اهداف اجتناب ـ عملکرد معنی­ دار نبود. در ضمن، اثر هر یک از اهداف پیشرفت بر راهبردهای شناختی سطحی و عمیق متفاوت بود.

بی­شک بازخورد افزوده نقش مؤثری در بهینه­سازی یادگیری دارد، ولی آنچه چالش­برانگیز است، محتوای آن است. هدف از تحقیق حاضر، مقایسة اثر بازخورد به کوشش­های موفق و ناموفق در تکالیف ردیابی ساده و پیچیده است. به­این منظور 48 آزمودنی دختر و پسر راست دست با میانگین سنی 8/1± 23 سال از جامعة آماری دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری که واحد تربیت عمومی را انتخاب کرده بودند، انتخاب شدند و به­طور تصادفی در چهار گروه بازخورد به کوشش­های موفق و ناموفق در تکالیف ساده و پیچیده قرار گرفتند. تکلیف مورد استفاده در این تحقیق تکلیف ردیابی موقعیتی بود که به­صورت نرم­افزاری در دو سطح ساده و پیچیده طراحی شد و هدف از اجرای آن، ردیابی سریع با حداقل خطا بود. آزمودنی­ها طی مرحلة اکتساب، هر جلسه 7 دسته کوشش 6 تایی را طی 8 جلسه اکتساب انجام دادند و از هر دسته کوشش 6تایی برای 2 کوشش بازخورد آگاهی از نتیجه دریافت کردند. روش تحقیق نیمه­تجربی بود و به­منظور تحلیل داده­ها، از تحلیل واریانس عاملی مرکب و تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر و آزمون­های تعقیبی بونفرونی در سطح 05/0 P< استفاده شد. نتایج نشان داد در آزمون اکتساب در زمان حرکت، اثر اصلی روزهای تمرینی و پیچیدگی تکلیف معنادار و اثر هیچ­کدام از مؤلفه­ها در خطای حرکت و تعامل آنها معنادار نبود. در آزمون یادداری فوری در زمان حرکت، اثر نوع تکلیف و نوع بازخورد معنادار و اثر هیچ­کدام از مؤلفه­ها در خطای حرکت و تعامل آنها معنادار نبود. آزمون یادداری تأخیری در زمان حرکت و خطای حرکت، فقط اثر نوع تکلیف را معنادار نشان داد. در آزمون انتقال در زمان حرکت، اثر نوع بازخورد و نوع تکلیف معنادار بود و در خطای حرکت هیچ­کدام از عوامل و تعامل آنها معنادار نبود. براساس این یافته­ها می­توان گفت که اثر نوع بازخورد و نوع تکلیف هر کدام می­تواند به­عنوان عاملی مستقل در یادگیری مؤثر باشد و اثرگذاری نوع بازخورد و نوع تکلیف در مؤلفة زمان حرکت مؤثرتر است.

هدف:آسیب جدی در شناخت اجتماعی و مشکلات هیجانی به عنوان ویژگی­های آشکار افراد اتیستیک بویژه اتیستیک با عملکرد بالا، محسوب می شوند. نقایص شناختی-اجتماعی؛ مجموع مشکلاتی در درک حالات و عواطف خود و دیگری است و نقص در کارکرد اجتماعی؛مشکل در شروع، ایجاد، حفظ و توسعه روابط اجتماعی مثبت و سازنده است و به عبارتی، نقص در تعامل با دیگران است.چنین نقایصی در طی دوران کودکی ظهور و تا بزرگسالی می مانند. تحقیق حاضر با هدف طراحی آموزش برنامه شناخت اجتماعی، به منظور بهبود و افزایش مهارت های تشخیص، تفسیر و ابراز حالات های هیجانی کودکان اتیستیک با عملکرد بالا انجام شده است. روش: تحقیق حاضر از نوع مطالعات آزمایشی، با سری های زمانی همراه با گروه کنترل است.جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه دانش­آموزان با اختلالات طیف اتیسم، در مدارس ­ویژه اتیسم شهر تهران است. مشارکت کنندگان به عنوان، آزمودنی­های این تحقیق، بعد از غربالگری اولیه با استفاده از مقیاس گیلیام، در آزمون تفکیک اتیسم عملکرد بالا از سایر طیف­ها، شرکت کردند بعد از کسب نمره قابل قبول، به عنوان جامعه هدف، تعیین شدند. تعداد 14 دانش آموز(پسر) اتیستیک با عملکرد بالا، که دارای ملاک های ورود به آزمایش بودند، به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند و سپس از بین آنها، تعداد هفت نفر در گروه آزمایش و هفت نفر دیگر در گروه کنترل، به طور تصادفی جایگزین شدند. برنامه آموزش شناخت اجتماعی با محتوای مهارتهای هیجان خوانی، به عنوان برنامه مداخله ای، در 14 جلسه آموزشی، به مدت دو و نیم ساعت، در کلینیک روانشناسی دانشگاه تهران، برای گروه آزمایش، اجرا شد. از آزمون بازشناسی هیجانات بارون و کوهن، به منظور بررسی توانایی تشخیص، تفسیر و ابراز حالات هیجانی مشارکت کنندگان استفاده شد. یافته­ها: نتایج حاصل از اجرای برنامه آموزشی، با استفاده از آزمون­های پیشرفته آماری، تحلیل واریانس و اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. هر سه فرضیه این پژوهش، در سطح الفای 001/0 یا (1%p<) معنی دار شدند. نتیجه­گیری: یافته های حاصل نشان دادند که برنامه آموزش شناخت اجتماعی (SCT-A)، موجب بهبود و افزایش معنادار توانایی تشخیص، تفسیر و ابراز حالات هیجانی مشارکت -کنندگان در گروه آزمایش شد. اما این بهبودی در مشارکت- کنندگان گروه کنترل که مداخله را دریافت نکرده بودند، دیده نشد. در مجموع یافته های حاصل نشان داد که برنامه آموزش شناخت اجتماعی، می­تواند به عنوان یک راهبرد درمانی- مداخله ای اثربخش برای بهبود مهارت های هیجانی افراد اتیستیک با عملکرد بالا، که نقش بسیار مهمی در ارتباطات و تعاملات اجتماعی دارند، به کار برده شود.

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی تعامل آموزش تنیدگی زدایی و سبک هویت در رضامندی روانی و تنیدگی ادراک شده می باشد. از بین دانشجویان مونث دوره کارشناسی پس از تعیین نوع سبک هویت(67N= ) نفرکه دارای سبکهای هویت هنجاری و سردرگم/ اجتنابی بودند با استفاده از روش تحقیق تجربی بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گنترل گمارده شدند.گروه آزمایشی در12 جلسه تحت درمان قرار گرفتند. گروه کنترل هیچگونه درمانی دریافت نکرد.جهت بررسی از پرسشنامه های رضامندی روانی ، تنیدگی ادراک شده وسبک های هویت استفاده گردید. تحلیل نتایج نشان داد که ، اثر بخشی درمانگری به شیوه تنیدگی زدایی بر بهبود رضامندی روانی در سبک هویت هنجاری نسبت به سبک هویت سردرگم موثر تر است.در اثر بخشی درمانگری به شیوه تنیدگی زدایی بین سبک هویت هنجاری واجتنابی/سردرگم در کاهش تنیدگی ادراک شده تفاوت معناداری وجود ندارد. پیگیری وضعیت افراد نشان دهنده ی پایداری تغییرات ایجاد شده است. ارتقاء شناخت، عواطف ، احساسات و تاکید بر عوامل واسطه ای مانند هویت بر کاهش تنیدگی ادراک شده و بهبود رضامندی روانی موثر می باشد.

زمینه: روایی از جمله مسائلی است که در آزمون سازی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف: هدف این مقاله معرفی اجمالی مقیاس بندی چند بعدی به عنوان روشی برای تعیین روایی ابزار، ارزیابی برون داده ای آن، مقایسه آن با دیگر روش های مشابه و سودمندی این روش در حوزه های مختلف روان شناسی است. روش: مقیاس بندی چند بعدی بر روی مقیاس باورهای پسا انتقادی در بین 419 دانشجوی دانشگاه های دولتی شهر تهران که به شیوه تصادفی انتخاب شده بودند. یافته ها: اجرای مقیاس بندی چند بعدی، وجود دو بعد در این مقیاس را نشان داد و از روایی ساختار این مقیاس حمایت کرد. نتیجه گیری: به طور کلی می توان گفت که مقیاس بندی چند بعدی، روش مناسبی برای تعیین روایی ابزارهای روان شناختی است که ویژگی های افراد را بر اساس ابعاد مختلف ارزیابی می کنند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش درگیری، حمایت از خودمختاری و گرمی مادر و پدر در پیشرفت تحصیلی فرزندان به واسطه انگیزش خودمختار است. به این منظور 337 دانش آموز دبیرستانی به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های انگیزش تحصیلی (ولرند و همکاران، 1989) و ادراکات والدینی (رابینز، 1994) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که درگیری مادر، حمایت از خودمختاری پدر و والدین و گرمی مادر، پدر و والدین به واسطه انگیزش خودمختار اثر غیر مستقیم بر پیشرفت تحصیلی دارند. نقش واسطه ای انگیزش خودمختار تحصیلی میان ادراک از شیوه فرزندپروری (مادر، پدر و والدین) و پیشرفت تحصیلی به تأیید رسید.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر متغیرهای خودکارآمدی، ارزشِ تکلیف، اهداف تبحری، رویکرد- عملکرد، اجتناب- عملکرد و درگیری شناختی بر پیشرفت ریاضی به «روش تحلیل مسیر» بود. 280 نفر از دانش آموزان سال سوم رشته ریاضی شهر مهاباد در این پژوهش شرکت کردند. آنان پرسش نامه خودکارآمدی ریاضی میدلتن و میگلی (1997)، مقیاس اهداف پیشرفت میگلی و همکاران (2000)، خرده مقیاس ارزش تکلیف پینتریچ و همکاران (1991) و خرده مقیاس راهبرد یادگیری عمیق و سطحی کمبر و همکاران (2004) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای برون زای خودکارآمدی و ارزش تکلیف اثر مستقیم مثبت و معناداری بر پیشرفت ریاضی دارند. اثر مستقیم خودکارآمدی بر هر یک از اهداف تبحری، رویکرد- عملکرد، اجتناب- عملکرد و درگیری شناختی عمیقاً معنادار بود. ارزش تکلیف با واسطه اهداف تبحری و درگیری شناختی عمیق، اثر غیر مستقیم معناداری بر پیشرفت ریاضی دارد، ولی اثرغیر مستقیم خودکارآمدی بر پیشرفت ریاضی معنادار نبود. اهداف تبحری با واسطه درگیری شناختی عمیق و سطحی اثرغیر مستقیم مثبت و معنادار بر پیشرفت ریاضی دارد، و اهداف رویکرد- عملکرد و اجتناب- عملکرد از طریق درگیری شناختی سطحی به صورت غیر مستقیم و منفی بر پیشرفت ریاضی اثر دارند. اثر مستقیم درگیری شناختی عمیق بر پیشرفت ریاضی معنادار نبود، اما درگیری شناختی سطحی اثر مستقیم منفی و معنادار بر پیشرفت ریاضی داشت. 

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سبک های هویت، اهداف پیشرفت و درگیری تحصیلی در پیش بینی پیشرفت تحصیلی به روش تحلیل مسیرمی باشد.برای انجام این تحقیق تعداد 1072 دانش آموز دختر پایه دوم شاغل به تحصیل در دبیرستان های سبزوار و نیشابور با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند.به منظور ارزیابی متغیرهای پژوهش از پرسشنامه ی سبک های هویت ISI-3 (برزونسکی،1997)، مقیاس اهداف پیشرفت PALS (میگلی و همکاران،2000) و پرسشنامه ی راهبردهای انگیزشی برای یادگیری MSLQ (پینتریچ و دیگروت، 1994) استفاده شد. معدل دانش آموزان در پایان سال تحصیلی در چهار درس اختصاصی به عنوان شاخصی از پیشرفت تحصیلی آنان مدنظر قرار گرفت.نتایج تحلیل داده های این تحقیق نشان داد که مدل با داده های پژوهش برازش مناسبی داشته و توانسته است 49٪ پیشرفت تحصیلی را تبین کند و هم چنین رابطه سبک هویت اطلاعاتی و پیشرفت تحصیلی تحت تأثیر اهداف تبحری، تلاش، ارزش تکلیف و راهبردهای پردازش عمیق بود به طوری که سبک هویت اطلاعاتی بر اهداف تبحری اثر مثبت و مستقیم و اهداف تبحری نیز، بر تلاش، ارزش تکلیف و راهبردهای پردازش عمیق اثر مثبت و مستقیم داشت، اثر مستقیم تلاش، ارزش تکلیف و راهبردهای پردازش عمیق نیز بر پیشرفت تحصیلی مثبت و در سطح 01/0 معنا دار بود و رابطه سبک هویت هنجاری و پیشرفت تحصیلی نیز تحت تأثیر اهداف رویکرد-عملکرد و تلاش قرار داشت به طوری که سبک هویت هنجاری اثر مستقیم و مثبت بر اهداف رویکرد- عملکرد و اهداف رویکرد-عملکرد هم اثر مستقیم و مثبت بر تلاش داشت، اثر مستقیم و مثبت تلاش بر پیشرفت تحصیلی نیز سطح در 01/ معنادار بود. ازطرفی سبک هویت اطلاعاتی بر پیشرفت تحصیلی اثر مستقیم و منفی داشت و اثر مستقیم سبک هویت هنجاری بر پیشرفت تحصیلی معنادار نبود.