الهه حجازی

الهه حجازی

سمت: استادیار
مدرک تحصیلی: دانشیار دانشگاه تهران
پست الکترونیکی: ehejazi@ut.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۲۸ مورد.
۴۱.

تحلیلی بر رابطه بین خودکارآمدی، خودتنظیمی و پنج عامل بزرگ شخصیت با یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم آذر ۱۳۹۸ شماره ۹ (پیاپی ۴۲) 93-102

کلید واژه ها: خودکارآمدی خودتنظیمی پنج عامل بزرگ شخصیت یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 563 تعداد دانلود : 176
در هر نظام آموزشی یادگیری از اهمیت بسزایی برخوردار است و به کارگیری تمامی راهبردها در نظام آموزش همگی در راستای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده است. هم چنین بهبود یادگیری و موفقیت دانش آموزان یکی از شاخص های مهم در ارزیابی آموزش وپرورش بوده و همچنین یکی از عوامل مهم در پیشرفت کشورها است. واقعیت مهم آن است که همه پیشرفت های شگفت انگیز انسان در دنیای امروز زائیده یادگیری است. انسان ها بیشتر توانائی های خودشان را از طریق یادگیری به دست می آوردند و از طریق یادگیری رشد فکری پیدا می کنند و توانائی های ذهنی شان فعلیت می یابد. بنابراین چنین می توان نتیجه گرفت که همه پیشرفت های بشر درنتیجه یادگیری به دست می آید. برای رسیدن به آن لازم است به عوامل مؤثر در آن توجه خاصی مبذول شود. در این پژوهش به بررسی رابطه خودکارآمدی و خودتنظیمی و پنج عامل بزرگ شخصیت با یادگیری پرداخته می شود. روش پژوهش حاضر از نوع مروری و دربرگیرنده مقالات و مطالعات کاربردی در زمینه ارتباط خودکارآمدی، خودتنظیمی و پنج عامل بزرگ شخصیت با یادگیری است. این مقاله در تلاش است تا پژوهش هایی درباره رابطه خودکارآمدی، خودتنظیمی و صفات شخصیتی با یادگیری را برای رفع شکاف در پژوهش و یافتن فرصت های بیشتر پژوهش در این زمینه برجسته کند. بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت که در یادگیری دانش آموزان توجه به عواملی از قبیل خودکارآمدی، خودتنظیمی و صفات شخصیتی حائز اهمیت است و می توان با آموزش این توانایی ها، احتمال تحقق غایت های پرورشی را افزایش داد. ازاین رو پژوهشگران تربیتی می توانند در پژوهش های مداخله ای نقش این متغیرها را در رابطه با یادگیری مورد توجه قرار دهند تا با آزمون نتایج پیشنهادی این پژوهش قدمی در راستای تحقق بهتر یادگیری برداشته شود
۴۲.

روابط بین فردی درون خانواده و دینداری نوجوانان: ارائه یک مدل ساختاری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۴۷)

کلید واژه ها: سبک های دلبستگی سبک های فرزندپروری الگوبرداری تقویت مدل یابی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 810 تعداد دانلود : 525
این پژوهش با هدف ارائه الگوی معادله ساختاری دینداری نوجوانان، بر اساس روابط بین فردی درون خانواده انجام شد. برای دستیابی به این مهم، تعداد 722 دانش آموز دبیرستانی (49 درصد دختر و 51 درصد پسر)، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای از شهر تهران انتخاب و به مقیاس دینداری نوجوانان، سیاهه سبک های دلبستگی (AAI)، مقیاس ادراک از سبک های فرزندپروری والدین (POPS) و پرسش نامه های محقق ساخته تقویت دینداری و الگوگیری از دینداری والدین پاسخ دادند. روش پژوهش در طرح های توصیفی همبستگی، از نوع الگوی معادلات ساختاری قرار گرفت. یافته ها نشان داد که اثرات مستقیم سبک های دلبستگی ایمن، اضطرابی / اجتنابی، اضطرابی / دوسوگرا و تقویت دینداری بر دینداری نوجوانان معنا دار است. همچنین، اثرات غیرمستقیم سبک های دلبستگی ایمن، اضطرابی / اجتنابی، تقویت دینداری، مشارکت جویی والدین و حمایت از خودمختاری، از طریق میانجی گری الگوگیری از والدین با دینداری نوجوانان معنا دار است. در نتیجه می توان گفت: نحوه تعامل والدین با فرزندان، به شیوه های مستقیم و غیرمستقیم، رشد دینداری در نوجوانان را دستخوش تحول می سازد و نقش پویایی در شکل گیری و رشد باورهای دینی، عواطف دینی و رفتارهای دینی آنان ایفا می کند.
۴۳.

درگیری تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی ایرانی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 354-370

کلید واژه ها: درگیری تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 883 تعداد دانلود : 958
در این پژوهش با استفاده از روش کیفی، به شیوه مصاحبه گروه کانونی و طرح نظریه داده بنیاد، به بررسی چگونگی ادراک و مفهوم سازی درگیری تحصیلی از دیدگاه دانش آموزان دبیرستانی (دوره متوسطه دوم) پرداخته شد. شرکت کنندگان در این پژوهش 52 نفر (26پسر و 26 دختر) از دانش آموزان دبیرستانی (پایه های 10، 11 و 12)، بین سنین 15 تا 17 سال با میانگین سنّی 16/4 بودند. دو گروه کانونی برای پسران و دو گروه کانونی برای دختران تشکیل و مصاحبه ها انجام گردید. پاسخ هایی که دانش آموزان در ارتباط با برداشت خود از درگیری تحصیلی ارائه دادند، در 8 مقوله کسب نمرات و معدل بالا، تکرار و تمرین و وقت گذاری، داشتن اراده قوی و خودتنظیمی، هدف گذاری و برنامه ریزی درسی، علاقه مندی به درس و مدرسه، لذّت بردن از مطالعه و یادگیری، توجّه و تمرکز داشتن بر تکالیف و آشنایی با فنون و روش های یادگیری طبقه بندی شد. نتایج کدگذاریها در مرحله باز و محوری نشان داد که درگیری تحصیلی برای دانش آموزان ایرانی شامل 5 مؤلّفه درگیری شناختی، درگیری رفتاری، درگیری هیجانی، درگیری انگیزشی و عاملیّت میباشد.
۴۴.

اثربخشی روایت درمانگری به شیوه مشاوره گروهی بر عملکرد خانواده زنان دارای همسر معتاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۲ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۸۶) 220 - 236

کلید واژه ها: زن اعتیادخانواده مشاوره گروهی روایت درمانگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 88 تعداد دانلود : 326
هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی رویکرد روایت درمانگری به شیوه مشاوره گروهی بر عملکرد خانواده زنان با همسر معتاد بود. این مطالعه از نوع آزمایشی با طرح سری زمانی پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل به شمار میرود. آزمودنیها 44 نفر با نمره عملکرد خانواده پایینتر از میانگین جامعه در منطقه 10 تهران بودند که به روش نمونهگیری داوطلبانه انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. هر گروه شامل 2002 نفر بود و هر دو گروه در شرایط یکسان پس از انجام مصاحبه فردی با مقیاس عملکرد خانواده ارزیابی شدند. گروه آزمایش به مدت 01 جلسه تحت روایت درمانگری گروهی قرار گرفت و گروه کنترل هیچ آزمایشی را دریافت نکرد. در پایان دوره، یک ماه و سه ماه پسازآن هر دو گروه مجدداً مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته های پژوهش با آزمون تحلیل واریانس اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی تحلیل شدند. عملکرد خانواده (حل مشکل، ارتباط، نقشها، همراهی عاطفی، آمیزش عاطفی، کنترل رفتار و عملکرد کلی) زنانی که تحت روایت درمانگری گروهی قرار گرفتند نسبت به زنانی که در دوره شرکت نکردند، بهطور چشمگیری افزایش یافت.
۴۵.

اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بین فردی برمیزان پرخاشگری و رفتارهای تکانشی در میان دانش آموزان دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۲ بهار ۱۳۹۷ شماره ۴۰

کلید واژه ها: مهارت های ارتباطی بین فردی پرخاشگری رفتارهای تکانشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 763 تعداد دانلود : 84
هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی بین فردی بر پرخاشگری و رفتارهای تکانشی در میان دانش آموزان دختر پایه سوم دبیرستان های منطقه 7 شهرستان کرج بود . بر همین اساس 30 دانش آموز دختر پایه سوم دبیرستان با روش نمونه گیری تصادفی از میان دبیرستانهای دخترانه منطقه 7 شهرستان کرج انتخاب شدند و به دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند.به منظور سنجش پرخاشگری،رفتارهای تکانشی دانش آموزان از پرسشنامه مهارت های اجتماعی ماتسون(1983) استفاده گردید. روایی این پرسشنامه مورد تایید متخصصان قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 86/0 برآورده گردید. مداخله آزمایشی( آموزش مهارت های ارتباطی بین فردی) بر روی گروه آزمایش به مدت 7 جلسه،2ساعته اجرا گردید،پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس آزمون و آزمون پیگیری(یک ماه پس از اجرای پس آزمون)به عمل آمد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها با آزمون اندازه گیری های مکرر نشان داد، آموزش مهارت های ارتباطی بین فردی بر پرخاشگری،رفتارهای تکانشی دانش آموزان گروه آزمایش در پس آزمون و پیگیری تاثیر مثبت و معناداری داشته است (05/0> P).
۴۶.

بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس چشم انداز زمان آینده و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۲ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۸۶) 122 - 138

کلید واژه ها: مقیاس چشم انداز زمان آینده نگرش زمان پیشرفت تحصیلی تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 485 تعداد دانلود : 62
هدف پژوهش حاضر شناسایی ویژگیهای روانسنجی مقیاس چشم انداز زمان آینده (FTPS) در دانش آموزان دبیرستانی و تعیین نقش آن در پیش بینی پیشرفت تحصیلی آنان بوده است. بدین منظور تعداد 527 نفر از دانش آموزان دوره متوسطه دوم که در سال تحصیلی 95-94 در شهر کرج مشغول به تحصیل بودند با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند و به پرسشنامه ای متشکل از مقیاس چشم انداز زمان آینده و خرده مقیاس حال آینده نگر پاسخ دادند. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که ساختار مقیاس چشم انداز زمان آینده پس از چرخش واریماکس به وضوح نشان دهنده وجود چهار عامل مستقل است که تا حد بسیار زیادی با دسته بندی هاسمن و شل(2008) از ماده ها همخوانی دارد اما در تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم خرده مقیاس بسط به بار عاملی مناسبی روی سازه چشم انداز زمان آینده نرسید که می توان نتیجه گرفت که چشم انداز زمان آینده در دانش آموزان ایرانی تنها با سه مؤلفه «ارتباط»، «ارزش» و «سرعت» مشخص می شود. همچنین نتایج حاکی از اعتبار مطلوب مقیاس بود. تحلیل رگرسیون نشان داد که این سه مؤلفه به طور معناداری قادر به پیشبینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان هستند.
۴۷.

رابطه عوامل بافتی و فردی، اشتیاق تحصیلی با متغیرهای روانشناسی مثبت: الگوی ساختاری اشتیاق تحصیلی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۲ 121-143

کلید واژه ها: اشتیاق تحصیلی حمایت از خودمختاری معلم کمالگرایی اشتیاق معلم تاب آوری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 552 تعداد دانلود : 392
۴۸.

تحلیل چند سطحی بهزیستی روان شناختی نوجوان ها از راه عاملیت فردی، فرهنگ مدرسه و حمایت خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۲ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۴۷)

کلید واژه ها: بهزیستی روان شناختی حمایت خانواده عاملیت فردی فرهنگ مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 633 تعداد دانلود : 505
هدف : هدف پژوهش تعیین نقش عاملیت فردی، فرهنگ مدرسه و حمایت خانواده در پیش بینی بهزیستی روان شناختی دانش آموزان بود. روش : روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دبیرستان های شهر رامسر و تنکابن با حجم 7500 نفر در سال تحصیلی 96-1395 بود. با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 707 نفر از بین 6 منطقه و 15 دبیرستان دخترانه نیکان، اخضری، گاذر، رفیعی، هاشم ساداتی، خان محمدی، امام خمینی، سما، فضیلت، عصمت، امیرالمؤمنین، امام خامنه ای، نرجس، فروغ دانش و فرزانگان و 12 دبیرستان پسرانه لاریجانی، میرباقری، افتخاری، حریری، خاتم الانبیا، امام (ره)، امام حسین، شهید رزاقی، شهید بهشتی، شهید رجایی، شهید باهنر و شهید مصلحی انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس عاملیت جاسکیلا، پویکییس، واسالامپی، واللا و راسکوپاتونن، 2016، مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (1989)، مقیاس فرهنگ مدرسه هیگینز-دالساندرو و ساد (1997) و مقیاس حمایت خانواده ساندز و پلانکت (2005) استفاده و داده ها با روش تحلیل چند سطحی تحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد که عاملیت فردی (32/0 =β، 003/0 =P)، فرهنگ مدرسه (60/0 =β، 001/0 =P) و حمایت خانواده (43/0 =β، 004/0 =P) هریک قادر به پیش بینی بخشی از واریانس بهزیستی روان شناختی دانش آموزان هستند. نتیجه گیری : از آنجا که دانش آموزان برخوردار از عاملیت از وضعیت بهزیستی روان شناختی بالاتری نسبت به سایرین برخوردارند و حمایت های اجتماعی، بهره مندی از روابط مناسب با معلمان و دوستان، امکانات مناسب مدرسه ای و حمایت های والدین نیز نقش اثرگذاری بر بهزیستی روان شناختی آن ها دارد؛ بنابراین لازم است با ارتقا این متغیرها، بهزیستی روان شناختی دانش آموزان را افزایش داد.
۴۹.

تحلیل چندسطحی عوامل سطح دانش آموز و مدرسه بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال هفدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۶۸ 71 - 94

کلید واژه ها: پیشرفت تحصیلی خودکارآمدی تحصیلی اهداف پیشرفت ساختار هدفی مدرسه کارآمدی جمعی معلمان تحلیل چند سطحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 471 تعداد دانلود : 649
هدف مطالعه حاضر بررسی عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در دو سطح دانش آموز و مدرسه بود. بدین منظور ۶۰۰ دانش آموز دوره متوسطه از ۲۰ مدرسه، پرسشنامه های خودکارآمدی تحصیلی مورگان و جینگز (۱۹۹۹)، جهت گیری اهداف پیشرفت شخصی و ساختار هدفی مدرسه میگلی و همکاران (۲۰۰۰) و دبیران این مدارس پرسشنامه کارآمدی جمعی معلم تشان-موران و بار (۲۰۰۴) را تکمیل نمودند. نتایج تحلیل چند سطحی نشان داد در سطح دانش آموز متغیرهای خودکارآمدی تحصیلی، جهت گیری هدفی تبحری، جهت گیری هدفی عملکردی-رویکردی و میزان مطالعه رابطه مثبت و معنادار با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد. این رابطه برای جهت گیری هدفی عملکردی-اجتنابی منفی و معنادار به دست آمد. همچنین دانش آموزان دختر پیشرفت تحصیلی بالاتری نسبت به دانش آموزان پسر داشتند. در سطح مدرسه، نوع مدرسه و ساختار هدفی تبحری رابطه مثبت و معنادار با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان داشت. رابطه معناداری بین ساختار هدفی عملکردی- رویکردی و عملکردی- اجتنابی و خودکارآمدی جمعی معلمان با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به دست نیامد. پیش بین های سطح دانش آموز ۴۹ درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را در سطح دانش آموز و پیش بین های سطح مدرسه ۷۹ درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را در سطح مدرسه تبیین نمودند.
۵۰.

رابطه سرمایه های تحولی خانواده، مدرسه و سایرین با بهزیستی روان شناختی: نقش واسطه ای امید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دست آوردهای روان شناختی سال ۲۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 73 - 90

کلید واژه ها: سرمایه خانواده سرمایه تحولی مدرسه سرمایه تحولی سایرین امید بهزیستی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 122 تعداد دانلود : 824
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای امید در رابطه سرمایه های تحولی خانواده، مدرسه و سایرین با بهزیستی روان شناختی دانش آموزان است. جامعه آماری، دانش آموزان دبیرستان های دولتی شهر همدان بودند که نمونه شامل 410 نفر (222 دختر و 188 پسر) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به مقیاس های سرمایه های تحولی، امید و بهزیستی روان شناختی پاسخ دادند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که سرمایه های تحولی خانواده و مدرسه به طور مستقیم با امید ارتباط دارند و سرمایه های تحولی خانواده و امید نیز به طور مستقیم با بهزیستی روان-شناختی رابطه دارند. سرمایه های تحولی خانواده و مدرسه با واسطه امید بر بهزیستی روان شناختی اثر غیرمستقیم و مثبت دارد، اما اثر سرمایه های تحولی سایرین بر امید و بهزیستی روان شناختی معنی دار نبود. مقایسه مدل پیشنهادی پژوهش به طور کلی برای دو گروه دختر و پسر تفاوت قابل توجهی نداشت. با توجه به یافته ها می توان گفت که امید نقش واسطه ای در رابطه بین سرمایه های تحولی خانواده و مدرسه با بهزیستی روان شناختی دارد.
۵۱.

رابطه ادراک از سبک های والدینی با تاب آوری: نقش واسطه ای عاملیت انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۲ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۸۷) 326-343

کلید واژه ها: عاملیت انسانی تاب آور ی ادراک از سبک های والدینی نیازهای بنیادین روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 696 تعداد دانلود : 104
باهدف شناسایی نقش میانجی عاملیت انسانی بین ادراک نوجوانان از سبکهای والدینی (پدر و مادر) و تاب آوری ، 516 دانش آموز (273 دختر و 243 پسر) سال دوم و سوم دبیرستانهای شهر تهران به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. نمونه موردبررسی به پرسشنامه ای متشکل از ارزیابی عاملیت (سه خرده مقیاس «هدفمندی»، «آینده اندیشی» و «خودکارآمدی»)، پرسشنامه ادراک از سبکهای والدینی و مقیاس تاب آوری پاسخ دادند. در این پژوهش از روش مدل یابی معادلات ساختاری برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان دادند که عاملیت، میانجی ادراک نوجوانان از سبک های والدینی (پدر و مادر) و تاب آوری است و هر دو مدل (ادراک از سبک والدینی پدر و ادراک از سبک والدینی مادر) 63 درصد واریانس تاب آوری را پیش بینی میکنند. ادراک از سبک والدینی پدر 37 درصد واریانس عاملیت و ادراک از سبک والدینی مادر 31 درصد از واریانس عاملیت را تبیین میکند. لذا زمانی که سبکهای والدینی پدر و مادر همسو با یکدیگر، و در راستای ارضاء نیازهای بنیادین روانشناختی (ارتباط، شایستگی و حمایت از خودمختاری) نوجوانان باشد، عاملیت و درنتیجه تاب آوری در آنان افزایش می یابد.
۵۲.

ادراک جوانان از مفهوم بزرگسالی: آیا بین دو جنس تفاوت وجود دارد؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۵۷ 3 - 16

کلید واژه ها: ظهور بزرگسالی نشانگرهای بزرگسالی تفاوتهای جنس پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 652 تعداد دانلود : 954
به دلیل تأثیر فرهنگ بر شکلگیری مفهوم بزرگسالی، هدف این پژوهش تعیین تأثیر جنس بر ادراک جوانان ایرانی از نشانگرهای بزرگسالی است. بر همین اساس<br />طی یک پژوهش کیفی و طرح پدیدارشناسی در سال 1395 ، از طریق روش نمونهبرداری هدفمند و ملاکی، 19 نفر ( 9 پسر و 10 دختر) از سنین 18 تا 25 سال،<br />از میان دانشجویان شهر تهران انتخاب شدند و با آنها مصاحبه شد. تحلیل دادهها به روش کلایزی نشان داد مفهوم بزرگسالی شامل شش بعد است: تسلط<br />شناختیهیجانی بر خود، مدیریت و تنظیم امور تا رسیدن به هدف، توانایی نقشآفرینی در خانواده، پایبندی به ارزشهای شخصی، دینی و اجتماعی، استقلال و<br />انتقال نقش. بر اساس نتایج، نشانگرهای بزرگسالی از حالت هنجاریسنتی (رسیدن به 18 سالگی یا ازدواج) به مهارتهای فردی و تواناییهای خانوادگی تغییر<br />کرده است. در دو بعد توانایی نقشآفرینی در خانواده و استقلال، زیرمقولههای اشتغال، حمایت مالی و روانیفکری از خانواده برای مردان و توانایی مراقبت و<br />تربیت فرزند و حمایت روانیعاطفی از خانواده برای زنان ملاک مهمتری دانسته شد. همچنین در سایر ابعاد، زیرمقولههای رفتار سنجیده برای مردان و تابآوری<br />و تسلط بر هیجان برای زنان با تأکید بیشتر بیان شد.
۵۴.

بررسی وضعیت کمک طلبی پژوهشی در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تربیتی پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۵ 93-110

کلید واژه ها: کمک طلبی پژوهشی مهارت پژوهش دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 484 تعداد دانلود : 327
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت کمک طلبی پژوهشی در بین دانشجویان دختر و پسر گروه های مختلف آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد در دو مقطع ارشد و دکتری انجام شد. تعداد کل جامعه آماری برابر با 8637 دانشجو (5644 دانشجوی ارشد و 2993 دانشجوی دکتری) بود. نمونه 425 نفری به روش سهمیه ای بر اساس مقطع تحصیلی، جنسیت و دانشکده انتخاب شد. بدین منظور ابتدا نسبت دانشجویان دختر و پسر مقطع دکتری و کارشناسی ارشد هر دانشکده در جامعه مشخص گردید و متناسب با این نسبت، تعداد مورد نیاز برای هر دانشکده در نمونه هم محاسبه شد. پرسشنامه محقق ساخته جهت سنجش کمک طلبی پژوهشی دانشجویان مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد بین دانشکده های مختلف از نظر مولفه های کمک طلبی پژوهشی تفاوت معناداری وجود دارد . میانگین دانشجویان دختر در مولفه ی کمک طلبی انطباقی از میانگین دانشجویان پسر و میانگین دانشجویان پسر در مولفه ی اجتناب از کمک طلبی از میانگین دانشجویان دختر به طور معناداری بالاتر بود. میانگین دانشجویان کارشناسی ارشد در دو مولفه نیاز به کمک طلبی پژوهشی و اجتناب از کمک طلبی، از میانگین دانشجویان دکتری و میانگین دانشجویان دکتری در مولفه کمک طلبی انطباقی از میانگین دانشجویان کارشناسی ارشد بالاتر بود. در نهایت با توجه به اینکه وجود ضعف در مهارت های پژوهشی از جمله عوامل کاهنده و بازدارنده هم در انجام و هم در کاربست نتایج پژوهش و نامعتبر شدن یافته های پژوهش می گردد، تعهد حرفه ای حکم می کند که پژوهشگر در صورت احساس نیاز، از راهبرد کمک طلبی استفاده نماید.
۵۵.

بررسی رابطه سبک زندگی اسلامی با سلامت روان زنان هیئت علمی دانشگاه های شهر تهران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵ 61-78

کلید واژه ها: سبک زندگی اسلامی سلامت روان زنان اعضای هیئت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 510 تعداد دانلود : 796
سلامت روانی بخشی بسیار مهم در حیطه سلامت است. آمارها نشان می دهد که بیماری های جسمی و روانی باوجود دستیابی بشر به امکانات زیستی و رفاه بهتر، رو به افزایش است. به خاطر اهمیت سلامت روان زنان این قشر برای جامعه این پژوهش به بررسی سبک زندگی اسلامی و رابطه آن با بهداشت روانی زنان هیئت علمی دانشگاه های شهر تهران انجام پرداخته است. روش مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود که 110 نفر از زنان هیئت علمی به صورت نمونه گیری تصادفی از 3 دانشگاه (شهید بهشتی، الزهرا (س) و تربیت مدرس) انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها دو پرسش نامه 1- سبک زندگی اسلامی کاویانی 2- سلامت عمومی گلدبرگ بود. آزمون های آماری مورد استفاده، آزمون همبستگی و رگرسیون بود. یافته ها نشان داد بین سبک زندگی اسلامی و نمره سلامت روان زنان هیئت علمی با ضریب همبستگی 45/0- در سطح 01/0 رابطه منفی و معناداری (به دلیل شیوه نمره گذاری) وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد متغیرهای سبک زندگی اسلامی 25 درصد توانایی پیش بینی سلامت روان را دارند و از بین شاخص های سبک زندگی اسلامی، دو شاخص اخلاقی و عبادی بیشترین تأثیر را بر سلامت روان داشتند.
۵۷.

اثربخشی آموزش سه وجهی اشترنبرگ بر بهبود مهارت های خواندن کودکان نارساخوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۱ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۸۴) 398-411

کلید واژه ها: آموزش سه وجهی هوش موفق مهارتهای خواندن نارساخوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 527 تعداد دانلود : 885
هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی آموزش سه وجهی اشترنبرگ بهعنوان یکی از روشهای فراشناختی بر بهبود مهارتهای خواندن دانش آموزان نارساخوان بود. به این منظور از میان کودکان مراجعه کننده به مراکز درمانی آتیه و روانمهر در شهر تهران که به عنوان نارساخوان تشخیص دادهشده بودند، 12 دانش آموز پایه دوم تا پنجم ابتدایی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ملاک تشخیص نارساخوانی آنها، مصاحبه تشخیصی، آزمون خواندن وودکاک جانسون و آزمون اجرای همزمان دیداری شنیداری بود. آزمودنی ها برحسب تصادف به دو گروه کنترل و آزمایش تخصیص یافتند. گروه آزمایش به مدت ده هفته و طی 16 جلسه یک و نیم ساعته تحت آموزش خواندن با روش پیشنهادی اشترنبرگ قرار گرفتند. نتایج نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بهبود معناداری را در هر سه خرده آزمون خواندن (روان خواندن، واج شناسی و درک خواندن) نشان دادند. آزمون پیگیری که سه ماه بعد از اجرای پس آزمون انجام شد نیز نشان داد نه تنها اثرات آموزش پایدار بود، بلکه افزایش معناداری نیز نسبت به پس آزمون حاصل شده است.
۵۸.

نقش واسطه ای انگیزش درونی در رابطه بین ادراک از سبک های والدگری و تاب آوری تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۵۲ 383 - 394

کلید واژه ها: ادراک سبک های والدگری انگیزش درونی تاب آوری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 859 تعداد دانلود : 967
این پژوهش برای تعیین نقش واسطه ای انگیزش درونی در رابطه بین ادراک از سبک های والدگری و تاب آوری تحصیلی دانش آموزان دختر انجام شد. به این منظور 312 دانش آموز دختر کلاس دوم متوسطه آموزش و پرورش منطقه 18 شهر تهران به روش نمونه برداری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به سه مقیاس ادراک شیوه والدگری (گرولنیک، دسی و ریان، 1997)، مقیاس تاب آوری تحصیلی (مارتین، 2003) و مقیاس انگیزش درونی (والرند و دیگران، 1992) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که ادراک سبک های والدگری با تاب آوری تحصیلی رابطه مثبت معنادار دارد. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد که ادراک از سبک های والدگری با واسطه انگیزش درونی بر تاب آوری تحصیلی تأثیر غیر مستقیم و مثبت معنادار دارد. درمجموع ادراک از سبک های والدگری 15درصد از انگیزش درونی را تبیین کرد و 35 درصد از تاب آوری تحصیلی توسط ادراک از سبک های والدگری و انگیزش درونی پیش بینی شد. باتوجه به یافته ها می توان گفت که انگیزش درونی نقش واسطه ای در رابطه بین ادراک از سبک های والدگری و تاب آوری تحصیلی دارد
۵۹.

اثر تقویت بازنمایی های حافظه بر حرمت خود در افراد دارای اضطراب امتحان: یک مطالعه مقدماتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره پنجم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: اضطراب امتحان حافظه حرمت خود بازنمایی مداخله رقابت بازیابی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی انواع ترس
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری شناخت
تعداد بازدید : 205 تعداد دانلود : 909
حرمت خود پایین یکی از مؤلفه های کلیدی و زیربنایی در آسیب شناسی روانی، ازجمله اضطراب امتحان است. به نظر می رسد که میزان فعالیت بازنمایی های مثبت فرد از خودش در حافظه، نقش مهمی در  ادراک فرد از خودش ایفا می کند. هدف از مقاله حاضر، تعیین اثر تقویت بازنمایی های حافظه بر حرمت خود در افراد دارای اضطراب امتحان بود. روش این پژوهش، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون بود. بر اساس رویکرد رقابت بازیابی، یک بسته آموزشی جهت ارتقاء حرمت خود طراحی شد و پس از تأیید اعتبار محتوای آن توسط 5 متخصص روانشناس، این بسته در قالب مداخله گروهی 10 جلسه ای (هر هفته یک جلسه به مدت 1 ساعت) اجرا شد. شرکت کنندگان در پژوهش 10 دانش آموز مقطع دبیرستان با تشخیص اضطراب امتحان بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شده و قبل و پس از مداخله و همچنین در پیگیری یک ماهه، پرسشنامه های اضطراب امتحان اسپیلبرگر و حرمت خود روزنبرگ را تکمیل نمودند. تحلیل داده ها با روش تحلیل روند یک راهه (تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر) صورت گرفت. یافته ها نشان داد که اجرای این مداخله توانسته منجر به بهبود حرمت خود و کاهش معنادار اضطراب امتحان در افراد نمونه گردد (01/0 ˂ p) و این روند تا پیگیری یک ماهه نیز ادامه یافت. بطور کلی به نظر می رسد که انجام مداخله بر روی مؤلفه های زیربنایی آسیب شناسی روانی، از جمله حرمت خود پایین، می تواند اثرات مفید و همچنین پیشگیرانه ای در این زمینه داشته باشد و حتی بدون چالش عمدی با افکار، ممکن است بتوان تغییراتی در خودپنداره افراد ایجاد کرد.
۶۰.

واکاوی هویت معنوی ادراک شده دانشجویان مسلمان ایرانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلید واژه ها: نظریه زمینه ای هویت معنوی اوایل بزرگسالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 776 تعداد دانلود : 230
هدف این پژوهش، شناسایی وضعیت هویت معنوی ادراک شده، در اوایل بزرگسالی میان دانشجویان مسلمان ایرانی است. بدین منظور، از طریق روش نمونه گیری نظری، 20 دانشجوی 18 تا 29 سال از دانشگاه تهران انتخاب، و به صورت انفرادی، مورد مصاحبه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها، به وسیلة مصاحبه عمیق و مبتنی بر طرح کیفی نظریه زمینه ای انجام شده است. نتایج نشان داد که می توان وضعیت هویت معنوی، در اوایل بزرگسالی را به پنج مقوله انتخابی تقسیم کرد: هسته های شناختی معنویت (اعتقاد به قدرت متعالی، هدفمندی هستی، جبران اعمال، فطرت، دین)؛ رابطة متعالی با عناصر (تعالی رابطه ای با خدا، ائمه، دیگران، خود، طبیعت)؛ رفتار اخلاقی- ارزشی؛ محاسبه و رسالت؛ سنن دینی. با توجه به داده ها، می توان گفت: هویت معنوی نوعی برقراری ارتباط آگاهانه یا ناآگاهانه با جهان هستی، مبتنی بر هسته های شناختی متعالی شکل گرفته در ذهن است که منجر به انتخاب پویا و عامل رفتار اخلاقی ارزشمند، هدفمندی حیات و تعهد به سنن دینی می شود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان