تبیین دیدگاه صدرا در مسئله ابدان دنیوی و اخروی و همسویی آن با نصوص دینی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از مسائل اساسی نفس شناسی فلسفی در راستای تبیین چگونگی تعلق نفس به بدن، حشر نفس و حقیقت ابدان دنیوی و اخروی است. ملاصدرا بر مبنای حرکت جوهری استکمالی نفس، نفس را وجودی متّسع در مراتب ادراکی معرفی می کند و نفسیت نفس را در تعلق به بدنی می داند که از سنخ ادراک بوده و حائز حیات ذاتی و متغایر با بدن عنصری است که ذاتا میّت بوده و با مشارکت ماده تحقق می یابد و با علم حصولی و وساطت موجود مجرد حاضر نزد نفس قابل درک می باشد. از منظر ملاصدرا نفس تا زمانی که برای انجام افعال در حیات دنیوی به بدن مادی اشتغال دارد، آثار مرتبه خیالی نفس، توان ظهور و بروز ندارد؛ اما وقتی این اشتغال تضعیف یا مرتفع شود، بدن اخروی که حاصل تظاهرات قوه خیال و متناسب با ملکات نفسانی است، به صورت متغیر و متبدل، تحقق عینی می یابد. نوشتار پیش رو با شیوه اسنادی-تحلیلی در صدد وانمایی ابدان عنصری و ادراکی بر اساس آرای ملاصدرا و بر مبنای تعابیر آیات و روایات در حالات اخروی نفس انسانی است تا هم راستایی این دو منظر به روشنی نمایان شود و درنتیجه معلوم شود آنچه در شرع راجع به ابدان بیان شده، درواقع مراتب مختلف از یک حقیقت است که از بدن عنصری شروع شده و به مراتب اخروی می رسد و مراتب فرامادی آن بر اساس وجود ادراکی نفس تبیین می گردد.Explanation of Ṣadrā's Point of View on the Issue of Worldly and Hereafter Bodies and its Alignment with Religious Texts
One of the basic issues of philosophical psychology in the direction of explaining how the soul belongs to the body, is the resurrection of the soul and the truth of worldly and hereafter bodies. Based on the substantial perfection motion of soul, Mullā Ṣadrā introduces the soul as an expanded being in the levels of perception and considers the being soul of soul as belonging to a body that is a part of perception and has an inherent life and is different from a material body that is dead by nature and with the participation of matter is realized and can be understood through acquiring science and the mediation of the immaterial being present to the soul. From Mullā Ṣadrā’s point of view, as long as the soul is occupied with the material body to perform actions in the worldly life, the effects of the imaginary degree of the soul cannot appear and manifest; But when this preoccupation is weakened or lifted, the otherworldly body, which is the result of the manifestation of the power of imagination and corresponds to the sensual properties, will be objectively realized. This article, with a documentary-analytical method, aims to show the material and perceptive bodies based on Mullā Ṣadrā’s opinions and based on the interpretations of verses and narrations in the afterlife states of the human soul, so that the alignment of these two views can be clearly seen. As a result, it becomes clear that what is stated in the Sharia about bodies is actually different degrees of the same truth, which starts from the material body and reaches the otherworldly levels, and its immaterial degrees are explained based on the perceptual existence of the soul.
تبلیغات
