ارزیابی ژئوسایت های شهرستان خلخال در راستای توسعه پایدار گردشگری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مکان ژئومورفولوژیک عبارت است از یک شکل ژئومورفولوژیکی، که با توجه به درک و استنباط انسان دارای ارزش علمی، فرهنگی- تاریخی، زیباشناختی و یا اجتماعی- اقتصادی است. چنین مکان های ممکن است شامل یک یا چند پدیده ژئومورفولوژیکی و یا چشم اندازهایی وسیع باشند و فعالیت های انسانی می تواند آنها را تغییر دهد، به آنها خسارت بزند و یا حتی آنها را تخریب نماید. ژئوتوریسم بخشی از گردشگری مسئولانه محسوب می شود که به بررسی سفر گردشگران به مناطق نمونه زمین شناختی و ژئومورفولوژیکی و عناصر مرتبط با آن می پردازد. شهرستان خلخال با دارا بودن آثار و اشکال ژئومورفولوژیکی و زمین شناسی زیبا کمتر از بعد ژئوتوریسم شناخته شده است. در این تحقیق با استفاده از مدل فاسیلوس و همکاران به بررسی و ارزیابی ژئومورفوسایت های منتخب شهرستان خلخال پرداخت شده است. ژئومورفوسایت ها با استفاده از معیارهای علمی، فرهنگی، زیبایی، اقتصادی، پتانسیل استفاده و اکولوژیکی ارزیابی شدند. آبشار سجن، آبگرم تیل، غار جلال آباد، آّبشار نره گر، چشمه ورازشت، چشمه ازناو، عارضه های رسوبی قرمز رنگ جاده سرچم، غار پلگنا، تپه رنگین جاده دارم-کلور، به عنوان ژئومورفوسایت ها جهت ارزیابی انتخاب شدند. نتایج حاکی از آن است که ژئومورفوسایت های چشمه ازناو با امتیاز 49.03، چشمه ورازشت با 43.85 و سنگهای رسوبی قرمز رنگ جاده سرچم 40.30 به عنوان سایت های برتر انتخاب شدند و در جهت بازاریابی و توسعه گردشگری انتخاب شدند. همچنین برخی از ژئومورفوسایت های از لحاظ دسترسی با مشکل مواجه هستند که می توان در آینده برنامه ریزی های برای دسترسی مناسب گردشگران اقدماتی انجام داد.