آسیب شناسی برنامه معلم پژوهنده در آموزش و پرورش ایران

چکیده

هدف اصلی پژوهش شناسایی عوامل پیش برنده و بازدارنده برنامه معلم پژوهنده است. به این منظور، روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارنگاری استفاده شد. جامعه آماری شامل پژوهشگران برتر، کارشناسان و صاحب نظران در حوزه پژوهش مورد نظر بود. از نمونه گیری هدفمند در انتخاب مشارکت کنندگان و رویکرد استقرایی در تحلیل مصاحبه ها استفاده شد. بر اساس تجزیه و تحلیل داده های کیفی حاصل از مصاحبه ها و کدگذاری و تحلیل محتوای متن مصاحبه و مطابقت آن ها با مبانی نظری، عوامل مؤثر بر اجرای برنامه معلم پژوهنده در قالب 7 عامل، شامل حرفه ای گرایی رهبر آموزشی، سیستم ارتباطی و اطلاع رسانی، حرفه ای گرایی فردی، ارزیابی و داوری گزارش های اقدام پژوهی، دوره های بالندگی حرفه ای، پویایی سازمانی، و حمایت سازمانی، و 86 نشانگر شناسایی شد. همه عوامل شناسایی شده هم پیش برنده و هم بازدارنده هستند. در صورت توجه و تقویت آن ها، به عوامل پیش برنده تبدیل می شوند و در صورت بی توجهی و غفلت از آن ها به عوامل بازدارنده تبدیل می شوند. توجه مسئولان و متولیان آموزش و پرورش در وزارتخانه، ادارات کل، مناطق و نواحی و مدیران مدارس می تواند به رفع عوامل بازدارنده و تقویت عوامل پیش برنده در اجرای موفق برنامه معلم پژوهنده کمک کند.