در راهبردهای توسعه محصولات و سیستم های پیچیده، همپایی فناورانه از مهم ترین راهبردهای کاهش شکاف فناورانه بین کشورهای متأخر با رهبران فناوری است، که در این فرآیند کشورهای متأخر با تقلید، جهش و سرمایه گذاری می توانند فاصله خود را با رهبران کاهش دهند. در دهه اخیر این راهبرد موردتوجه بسیاری از پژوهشگران بوده است، ولی بررسی ها نشان می دهد به دلیل عدم توجه به تمامی مؤلفه های مؤثر در زیست بوم فناوری بسیاری از این تجربیات ناموفق بوده اند. با توجه به پیچیدگی محیط اقتصادی، عدم قطعیت ها و تغییرات محیطی، کنش های عوامل مؤثر در زیست بوم متغیر بوده که لازم است اثر این عوامل بر فرآیند همپایی مدنظر قرار گیرد. نتایج این پژوهش نشان می دهد، وقوع همپایی فناورانه موفق در محصولات و سیستم های پیچیده، نیازمند ارتقاء قابلیت های فناورانه، متناسب سازی سیاست های حکمرانی در مقیاس ملی و بهره مندی مناسب از مزیت های نسبی کشوراست. در این پژوهش با تمرکز بر قابلیت های فناورانه و بررسی ادبیات موضوع و تحقیقات میدانی، با استفاده روش پژوهش ترکیبی عوامل مؤثر بر همپایی فناورانه، شناسایی، تحلیل و اولویت بندی شده اند. یافته ها نشان می دهد عوامل اساسی شامل قابلیت های تکنیکی و زیرساختی، ادغام در زنجیره ارزش جهانی، حکمرانی، رژیم های فناورانه، سرمایه های اجتماعی، انباشت ثروت و منابع مالی، منابع فیزیکی و جغرافیا، تحریم های اقتصادی، عوامل و مؤلفه های بازار و نهادسازی بر وقوع همپایی فناورانه در صنعت پتروشیمی ایران مؤثر می باشند.
