تأثیر برنامه آموزشی نظریه محور بر فاکتورهای مؤثر بر سوء مصرف مواد در بین رانندگان اتوبوس شهر همدان

چکیده

رانندگی تحت تأثیر مواد مخدر، به عنوان یک آسیب اجتماعی محسوب می شود که اثرات زیان آوری بر یک جامعه وارد می سازد. در این بین تئوری رفتار برنامه ریزی شده، یکی از راهکارهای مؤثر در پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر است. هدف این مطالعه بررسی تأثیر برنامه آموزش پیشگیری از سوءمصرف مواد با بهره گیری از این تئوری بود. این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی بود که بر روی 80 نفر از رانندگان اتوبوس پایانه حمل و نقل شهر همدان انجام شد. رانندگان اتوبوس بصورت تصادفی به گروه مداخله (40 نفر) و کنترل (40 نفر) تقسیم شدند. پس از انجام ارزشیابی تشخیصی به منظور تعیین بهترین فاکتور پیش بینی کننده سوء مصرف مواد مخدر، اقدام به طراحی برنامه آموزشی و اجرای 3 جلسه آموزشی در مورد پیشگیری و مهارت های مقاومت در برابر سوء مصرف مواد گردید. پس از 2 ماه از مداخله آموزشی، داده ها با استفاده از پرسشنامه جهت سنجش سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده جمع آوری گردید. از نرم افزار آماری SPSS-16 و آزمون های آماری مناسب برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها نشان داد اختلاف معنی داری برای میانگین نمرات نگرش (001/0 P-value=،534/9 t=)، هنجارهای انتزاعی (001/0P-value=، 595/9 t=) و کنترل رفتاری درک شده (001/0 P-value=، 148/4-t= ) در بین دو گروه مداخله و کنترل قبل و بعد از مداخله آموزشی وجود داشته است.