سیاست معنا در گفتمان شیعه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در کنار مبارزه و قیام، «تولید معنا» در حوزه هایی که قدرت حاکم امکان دست اندازی در آن را نداشته، بخشی از سنت ائمه معصومین ^ برای حفظ و توسعه گفتمان شیعه بوده است. سؤال تحقیق این است که شیعه به رغم موضع انتقادی نسبت به سیاست رسمی در برخی دوره های تاریخی، چگونه توانست گفتمان سیاسی خود را حفظ کند و منتشر نماید؟ یافته های تحقیق نشان می دهد ائمه اطهار ^ در مواجهه با شرایط سیاسی مختلف برای حفظ و بسط گفتمان شیعه از راهبردهای مؤثر بهره گرفته اند که «سیاست معنا» یکی از این راهبردها بوده است. سیاست معنا مرکب از زنجیره ای از نشانه هاست که هر کدام میراث یکی از ائمه بوده و در سیره یک یا چند امام ممکن است تکرار شده باشد. دلالت معنایی منظومه نشانه های سیاست معنا در سیره ائمه معصومین ^ عبورپذیرکردن مرزهای قدرت رسمی و تضمین زیست شیعه در حوزه های مقاومت بوده است. روش این مقاله تحلیل نشانه معناشناختی گفتمان است.