جستاری در ماهیت انشاء در نظریه انتخاب (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

از موضوعات مهم در حوزه فقه سیاسی، بحث انتخابی یا به عبارتی انشایی بودن تعیین ولی فقیه است. در این زمینه ضروری است آثار فقهای قائل به نظریه ولایت انتخابی یا انشایی فقیه بررسی شود تا ماهیت رأی مردم از لحاظ «انشاء»، «انتخاب» یا «تشخیص» حاکم مشخص شود. ازاین رو هدف از این مقاله، تعیین ماهیت «انشاء» و اعطای ولایت از جانب مردم به عنوان شرطی برای مشروعیت ولی فقیه و مکمل مشروعیت الهی است. به این منظور و با استفاده از روشی تحلیلی و انتقادی، به مباحث مختلف پرداخته و نتیجه گرفته ایم که منظور از «انشاء» یا «انتخاب»، با توجه به ماهیت و نقش «بیعت» در این نظریه، در واقع همان «انشاء» ولایت برای فقیه جامع الشرایط و انتخاب وی برای منصب مزبور است که ماهیت «تشخیص یا کشف» دارد و به طور مستقیم توسط مردم یا از طریق شورایی از خبرگان و اهل حل و عقد این امر انجام می پذیرد.