تحلیل جامعه شناسی مفهوم «سبک زندگی» در تمدن های غربی و اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

سبک زندگی گرچه در کلی ترین حالت به «الگو و شیوه زندگی کردن» اشاره دارد، همچون بسیاری دیگر از مفاهیم علوم انسانی، نیازمند نظریه پشتیبان است که تعیین کننده چیستی عمیق موضوع «نوع زندگی» و نسبت آن با موضوعات و مفاهیم دیگر است. بدین ترتیب، سؤال اصلی این نوشتار چیستی «سبک زندگی غربی» که نتیجه نظریه اجتماعی معاصر غرب است و تطبیق آن با چیستی و ماهیت «سبک زندگی اسلامی» را شامل می شود. فرضیه مقاله نیز به گستره ای از مفاهیمی همچون جامعه مدرن، مدرنیته متأخر، نظام طبقاتی، الگوی مصرف، الگوی تفریح و اوقات فراغت و نظایر آن اشاره دارد. درعین حال، مواضع معرفت شناسی و ره آوردهای روش شناسی این مفهوم با توجه به خاستگاه متمایزشان، متفاوت هستند. در این نوشتار، با تکیه بر روش توصیفی و روش کتابخانه ای به بررسی اجمالی مؤلفه های سه مقوله هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی مفهوم سبک زندگی با دو خاستگاه فکری مختلف «غربی» و «اسلامی» پرداخته ایم.