اینکه ایرانیان از دیرباز تا یک قرن پیش چگونه به فضا می اندیشیده اند و بر پایة کدام دیدگاه ها به سازمان دهی آن می پرداخته اند، مقوله ای چندان پرجاذبه و پررمز و راز است که به میان آورندة ابهام و دارندة توان آموزندگی. چند صفحه ای که پیش روی داریم، فرصتی است تا به گوشه هایی از این مهم بنگریم.
برای آفرینش فضا ـ و به ویژه فضای معماری ـ انسان ها نیاز به ابزارهایی گونه گون دارند؛ برانگیختگی برای همگانی کردن اندیشه های فرهیخته؛ تلاش برای به میدان همگانی بردن ارزش هایی که والاتراند و برآمده از خاستگاه های بلند انسانی ـ الهی؛ پی گیری و به ثمر بردن تدبیرهایی که ژرف نگری را بومی توانند کرد؛ و نمایان کردن توان های بالقوه و بالفعل انسان های شیفتة شناخت. و به کوته سخن اینکه شناخت نقش معنوی آفرینش فضای معماری ـ و فضایی که باغ ایرانی ارائه می دهد ـ می تواند گوشه ای از آن آفرینش را بنمایاند.
