مطالب مرتبط با کلیدواژه
۸۱.
۸۲.
۸۳.
۸۴.
۸۵.
۸۶.
۸۷.
۸۸.
۸۹.
۹۰.
۹۱.
۹۲.
۹۳.
۹۴.
۹۵.
۹۶.
۹۷.
۹۸.
۹۹.
۱۰۰.
تولید ناخالص داخلی
منبع:
مطالعات و سیاست های اقتصادی دوره ۱۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲
171 - 198
حوزه های تخصصی:
Today's the fast growth of tourism as a profitable and clean industry for each country has changes in economic, social and environment. Iran with different potential such as geographic situation, culture and historical background can be among the countries with having profitable tourism industry, of course for using the available opportunities require extensive studies regarding this issue. Since, most important factors that affect the tourism industry are security and economic security, this study tries to evaluate the relation of these factors with tourism in Iran. In this study, ARDL method was used during 1970 to 2010. Also, short and long-term relationship between country's tourism index (as a dependent variable) with macroeconomic variables (such as inflation, unemployment, trade and GDP), some indexes of economic security (such as exchange rate and production fluctuations) and money laundering (using GARCH) evaluated and analyzed. The results show that the index of money laundering can be a negative factor for attracting tourists to the country and tourism development requires the fighting against money laundering as a security and development disturbing factor.
تأثیر سرمایه گذاری بخش خصوصی در کارگاه های تولیدی کالاهای ورزشی بر تولید ناخالص داخلی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت ورزشی خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۵۴
51 - 70
حوزه های تخصصی:
تولید کالاهای ورزشی در داخل کشور و سرمایه گذاری با هدف توسعه این تولیدات می تواند کمک شایانی به اقتصاد کشور و حل معضلاتی چون بیکاری کند. هدف مطالعه حاضر، تعیین تأثیر سرمایه گذاری بخش خصوصی در کارگاه های تولیدی کالاهای ورزشی، بر تولید ناخالص داخلی کشور طی سال های ۱۳۷۲ تا ۱۳۹۲ است. داده ها و اطلاعات آماری مربوط به تولید ناخالص داخلی در ۲۱ سال موردمطالعه از سایت بانک مرکزی و نیز نتایج طرح های آمارگیری از کارگاه های صنعتی کشور در آن سال ها که توسط مرکز آمار ایران انجام و منتشر شده است، استخراج شدند. تحلیل داده ها با استفاده از نسخه نهم نرم افزار آماری ایویوز و با روش اقتصادسنجی و مدل حداقل مربعات معمولی انجام گرفت. نتایج به دست آمده اثر منفی و معناداری سرمایه گذاری در کارگاه های تولیدی کالاهای ورزشی بر تولید ناخالص داخلی کشور را نشان می دهد؛ بنابراین، به نظر می رسد که سرمایه گذاری دولت و بخش خصوصی در کارگاه های تولیدی کالاهای ورزشی و گسترش این واحدها از طریق بهره وری و سایر ابزارهای علمی، می تواند به توسعه صنعت ورزش و افزایش تولید ناخالص داخلی کل کشور بینجامد.
نقش حکمرانی در کنترل آثار منفی آسیب پذیری اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی در کشورهای منتخب عضو اوپک
حوزه های تخصصی:
موضوع مقاوم سازی اقتصاد و آثار آن بر عملکرد اقتصادی در سالهای اخیر توجه گروهی از محققین را به خود جلب نموده است. در این مقاله با توجه به اینکه ریسک های اقتصادی می تواند آثار مهمی را بر سطح تولید ناخالص داخلی بر جای گذارد، به بررسی این مسأله در کشورهای منتخب عضو اوپک پرداخته شده است. از طرف دیگر سالهاست که اقتصاددانان به این نتیجه رسیده اند که کیفیت نهادی و حکمرانی مناسب می تواند نقش مهمی در عملکرد مطلوب اقتصادی کشورها داشته باشد. هدف اصلی این مقاله بررسی اثر آسیب پذیری بر تولید ناخالص داخلی و توانایی حکمرانی در کاهش آثار منفی ناشی از آسیب پذیری بر تولید ناخالص داخلی در این کشورها می باشد. بدین منظور از یک الگوی پانل پویای غیرخطی، برای کشورهای منتخب عضو اوپک طی دوره 2002 تا 2013 میلادی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که آسیب پذیری اثر منفی و معناداری بر تولید ناخالص داخلی داشته است و حکمرانی خوب می تواند به کاهش آثار منفی آسیب پذیری بر تولید کمک نموده و نقشی اساسی در مقاوم سازی اقتصاد در این کشورها ایفا کند.
نقش توسعه مالی و آزادسازی تجاری بر انتشار گاز دی اکسید کربن در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست های راهبردی و کلان سال هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۵
124 - 141
حوزه های تخصصی:
افزایش غلظت گازهای گلخانه ای، به عنوان یکی از عوامل مهم در تغییر وضعیت آب و هوایی جهان مطرح است. بگونه ای که تغییری کوچک در وضعیت آب و هوایی، در بسیاری از موارد می تواند منشأ تغییرات بزرگ اقلیمی و بلایای طبیعی و زیان-های اقتصادی شود. در این مقاله، رابطه مهم ترین گاز گلخانه ای یعنی گاز دی اکسید کربن با متغیرهای توسعه ی مالی، تولید ناخالص داخلی سران، نرخ شهرنشینی و درجه باز بودن تجاری ایران طی سال ها ی ۱۳92-۱۳57 با استفاده از روش رگرسیون فازی مورد بررسی قرار گرفته است. بنابر نتایج بدست آمده تولید ناخالص داخلی، درجه باز بودن تجاری و توسعه مالی تاثیر مثبتی بر انتشار گاز کربن دی اکسید دارند. همچنین نتایج مقاله نشان می دهد افزایش بیشتر تولید ناخالص داخلی، تاثیری منفی بر انتشار گاز دی اکسید کربن دارد. با توجه به روند رو به رشد انتشار گاز دی اکسید کربن در ایران، ضروری است از سیاست های زیست محیطی مناسبی جهت جلوگیری از انتشار این گاز گلخانه ای استفاده شود.سیاست های زیست محیطی مناسبی جهت جلوگیری از انتشار این گاز گلخانه ای استفاده شود.
بررسی اثر فاصله گرفتن نسبت مطالبات غیرجاری از حد استاندارد بین المللی بر متغیرهای کلان اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اقتصاد ایران در راستای تأمین مالی بخش های اقتصادی، بانک محور تلقی می شود. در سال های اخیر، سیر فزاینده نسبت مطالبات غیرجاری از حد استاندارد بین المللی ۵ درصد به علت افزایش ریسک اعتباری بانک ها از توان آن ها در اعطای تسهیلات کاسته و درنتیجه منجر به بروز تنگناهای اعتباری شده است. در این مقاله به کمک ساخت یک الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری در دوره زمانی ۱۳۹۴-۱۳۴۶، میزان اثرگذاری نسبت مطالبات غیرجاری به هنگام فاصله گرفتن آن از حد استاندارد 5 درصد بر متغیرهای کلان اقتصادی و درعین حال میزان اثرگذاری سیاست پولی انبساطی در این شرایط بر متغیرهای کلان اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج شبیه سازی پویای الگو نشان می دهد در اقتصاد ایران که نسبت مطالبات غیرجاری بیش از سطح 5 درصد است، قدرت اعتباردهی سیستم بانکی به طور متوسط به میزان 8/23 درصد کاهش یافته است. با کاهش توان اعتباردهی بانک ها در اعطای تسهیلات، متغیرهای کلان اقتصادی نظیر نرخ استفاده از ظرفیت های تولیدی، سرمایه گذاری، اشتغال و تولید ناخالص داخلی به ترتیب به طور متوسط به میزان 9/2، 7/7، 2 و 3 درصد کاهش یافته اند. همچنین با افزایش نسبت مطالبات غیرجاری از سطح ۵ درصد، اثرگذاری سیاست پولی انبساطی بر قدرت اعتباردهی سیستم بانکی به طور متوسط به میزان ۶/۲۵ درصد کمتر شده است. درنتیجه، متغیرهای کلان اقتصادی شامل نرخ استفاده از ظرفیت های تولیدی، سرمایه گذاری، اشتغال و تولید ناخالص داخلی نیز به طور متوسط به میزان 2/3، ۳/۸، 2/2 و 1/3 درصد کاهش یافته اند
بررسی عوامل مؤثر بر توسعه نامتوازن در استان کردستان با تاکید بر شاخصهای توسعه اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از ویژگی های کشورهای در حال توسعه تمرکز شدید و تعادل نامتوازن است، مسئله ای که در این پژوهش مورد بررسی می باشد این است که:کشور ایران از جمله مناطقی است با توسعه ای نا متوازن ،به همین دلیل توسعه درونی هم به صورت یکسان در استانهای ایران صورت نگرفته است ، برخی از استانها از توسعه اقتصادی و اجتماعی با شاخص های بهتری برخوردارند و برخی مناطق لقب محروم را هم چنان پیشآهنگ نام خود دارند .مناطق مرزی مانند استانهای کردستان، لرستان ،ایلام و سیستان و بلوچستان از آن جمله اند در بعد درون استانی نیز مسئله به نحوی دیگر بروز نموده است منطقه مورد بررسی در این پژوهش استان کردستان می باشد . نگاه تمرکزگرا از سوی برنامه ریزان، سیاستگزاران و مجریان بر توسعه استان ها سایه افکنده است. توسعه نامتوازن به عدم توزیع مناسب در برخورداری تمام مناطق از مزایای توسعه نظر دارد .برای ایجاد تعادل و توسعه ی همه جانبه در کشور مطالعه و پژوهش درباره مناطق کمتر توسعه یافته جهت برنامه ریزی های آینده امری لازم و ضروری می باشد،این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر توسعه نامتوازن استان کردستان پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن تلفیقی از تحلیل محتوا و تحلیل مقایسه ای است. از نرم افزار max QDA برای تحلیل محتوای مصاحبه های انجام شده با صاحب نظران استان و تحلیل مقایسه ای آمار اخذ شده از مرکز آمار ایران در سال 1395 استفاده شده است، بر اساس دیدگاه های نظری توسعه اقتصادی علل توسعه ناکافی در بخشهای مختلف استان کردستان تبیین شده است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر آن است که استان کردستان از نظر بهره مندی از ابعاد و شاخص های گوناگون توسعه اقتصادی جزء استان هایی با میزان توسعه اندک درکشور محسوب می گردد و براساس نتایج این پژوهش می توان با تاکید بر این امرکه محوریت توسعه مشارکت در تمام جوانب است مقدمات توسعه استان کردستان فراهم می گردد.
بررسی تأثیر اشتغال زنان بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن و جامعه سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۲)
207 - 226
حوزه های تخصصی:
زنان به عنوان یکی از گروه های مهم اجتماعی، ارتباط مؤثری با گروه های اجتماعی جامعه دارند. آن ها علاوه بر وظایف شخصی و خانوادگی، نقش فعالی را در پیشرفت های اجتماعی و توسعه پایدار آن ایفا می کنند.زنان در بخش های مختلف اقتصادی نیز، چرخ های اقتصاد کشور را به حرکت درآورده و در توسعه و رشد اقتصاد نقش عمده ای داشته اند.از این رو با توجه به اهمیت نقش زنان در رشد و توسعه ی اقتصادی کشورها، مقاله حاضر به دنبال بررسیتأثیراشتغالزنانبررشداقتصادی است.آمارهای مربوط به اشتغال زنان که شامل فعالیت زنان در بخش کشاورزی، صنعت و خدمات و همچنین رشداقتصادی (تولید ناخالص داخلی سرانه)برگرفتهازبانک جهانیبا استفاده از رهیافت پنل دیتا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بدین ترتیب، یافته های تحقیق که براساس الگوی اقتصاد سنجی داده های تابلویی سیزده کشور خاورمیانه (اردن،ایران،عربستانسعودی،مصر،ترکیه،اسرائیل،اماراتمتحدهعربی،لبنان،کویت،عمان،عراق،بحرین،یمن) در 2010-2015 است، نشان می دهد که متغیرهای اشتغال زنان در تمام بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات اثر مثبتو معنی داریبر رویتولید ناخالص داخلی سرانهداشتهاست.در واقع، فعالیت زنان در بخش های اقتصادی مذکور قادر به تبیین تغییرات تولید ناخالص داخلی سرانه می باشند. بدین معنی که افزایش فعالیت و اشتغال زنان احتمال افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه را بالا می برد. بنابراین توجه به وضعیت اشتغال زنان و هدایت آنان به بازار کار می تواند زمینه رشد و توسعه را در عرصه های اقتصادی و اجتماعی کشور فراهم آورد.
رابطه بین شاخص اقتصاد دانش بنیان و رشد تولید ناخالص داخلی در اقتصاد ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های مدیریت منابع سازمانی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱
135-155
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این مقاله بررسی ارتباط بین شاخص اقتصاد دانش بنیان و رشد تولید ناخالص داخلی در اقتصاد ایران حدود 20 سال گذشته است. در این راستا، ارتباط بین شاخص اقتصاد دانش بنیان براساس چارچوب روش شناسی ارزیابی دانش بانک جهانی با رشد تولید ناخالص داخلی سال های 1996 تا 2017 در اقتصاد ایران بررسی شده است. برای آزمون رابطه کوتاه مدت و بلندمدت این متغیرها از آزمون همگرایی یوهانسون و آزمون انگل گرنجر استفاده شد. نتایج ارتباط بلندمدت از شاخص اقتصاد دانش بنیان به رشد تولید ناخالص داخلی را در طول سال های بررسی شده برای اقتصاد ایران تأیید کرد. باتوجه به نیاز اقتصاد ایران به توجه به رشد اقتصادی حاصل از بخش غیرنفتی، به نظر می رسد توجه به متغیرهای سازنده شاخص های فرعی اقتصاد دانش بنیان و تولید محصولات دانش بنیان برای اقتصاد ایران ضروری به نظر می رسد. در این راستا سیاست گذاری متمرکز دولتی بر تقویت شاخص اقتصاد دانش بنیان باید موردتوجه قرار گیرد.
بررسی اثرات توسعه صنعت بیمه بر رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دستیابی به رشد اقتصادی همراه با بهبود توزیع درآمد همواره از اهداف اصلی توسعه اقتصادی محسوب می شود. در این راستا، سیاست گذاران به دنبال ابزارها و سیاست های تقویت کننده رشد و توزیع درآمد به صورت هم جهت و همزمان هستند. از سوی دیگر انتظار بر این است صنعت بیمه با توجه با کارکرد توزیع ریسک و جبران خسارت آن و همچنین نقش آن در توسعه مالی، بتواند امکان دسترسی همزمان به رشد اقتصادی و توزیع درآمد را فراهم کند. در مطالعه حاضر برای آزمون این فرضیه روش خود رگرسیونی با وقفه های توزیعی(ARDL)طی دوره زمانی 1354-1395 به کار گرفته شده است. نتایج نشان داد توسعه صنعت بیمه می تواند در کوتاه مدت دسترسی همزمان به رشد اقتصادی و توزیع درآمد را فراهم کند. اما در بلندمدت صرفاً رشد اقتصادی را به دنبال خواهد داشت. با این وجود در بلندمدت می توان جهت دسترسی همزمان به رشد اقتصادی و توزیع درآمد به سرمایه انسانی و فیزیکی اتکا کرد. هم چنین بر اساس الگوی تصحیح خطا؛ در هر دوره به ترتیب 2/88 و 1/68 درصد از عدم تعادل های مربوط به تولید ناخالص داخلی سرانه بدون نفت و ضریب جینی تعدیل می شود.
بررسی اثر سیاست های راهبردی اقتصاد سیاسی نفت و تحریم ها بر تولید ناخالص داخلی کشور با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستمی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تحریم های اعمال شده بر کشور با هدف محدود ساختن درآمدهای نفتی ایران و بالتبع تاثیرگذاری مستقیم بر رشد اقتصادی صورت پذیرفته است. با توجه به اهمیت میزان تاثیرگذاری تحریم ها بر رشد اقتصادی ایران، پیش بینی آثار این مهم بر تولید ناخالص داخلی کشور که به عنوان یک عامل بنیادین در رشد اقتصادی بشمار می رود، بسیار حائز اهمیت بوده و هدف اصلی پژوهش حاضر را شکل داده است. به منظور تحقق هدف اصلی پژوهش، الگویی در راستای پیش بینی تاثیر تحریم های اعمال شده بر میزان تولید ناخالص داخلی کشور با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستمی حادث گردیده است. در این راستا باید به این موضوع اشاره نمود که در الگوی ارائه شده ارتباط میان داده های مرتبط با صادارات و واردات، عرضه نفت خام و مشتقات آن و همچنین تولید ناخالص داخلی کشور در نظر گرفته شده است. لازم به ذکر است که بازه ی مورد بررسی در مطالعه ی پیش روی در برگیرنده ی یک بازه ی زمانی 30 ساله بوده که از سال 1375 آغاز و تا سال 1406 ادامه می یابد. مدلسازی صورت پذیرفته با استفاده از نرم افزار Vensim DSS تحقق یافته و نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که اگر دولت بتواند به هر نحوی در بازه ی زمانی 1406-1399 بطور متوسط شدت تحریم ها را به میزان 20 درصد کاهش دهد و یا 30 درصد عرضه ی نفت را ارتقاء بخشد، به ترتیب تولید ناخالص داخلی حدود 71/8 درصد و 46/18 درصد رشد خواهد یافت.
ارزیابی اثرات کاهش ارزش پول بر اشتغال در کشورهای منتخب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اشتغال بیشک یکی از معضلات اساسی کشورهای صنعتی و غیر صنعتی بوده و دولتمردان همواره به دنبال راهکارهایی در راستای حفظ، تثبیت و افزایش آن بودهاند. مؤلفههای بسیاری همچون تولید ناخالص داخلی، درآمد مالیاتی، نرخ تورم و باز بودن تجاری بر اشتغال کشورها تأثیرگذارند که با تعیین نوع ارتباط آنها، در کنار رشد و شکوفایی اقتصاد، افزایش اشتغال را نیز میتوان متصور شد. بر همین اساس، مطالعه حاضر با استفاده از آمار و اطلاعات ۹ کشور و با بهکارگیری روش پانل دیتا به بررسی کاهش ارزش پول بر اشتغال کشورهای منتخب اسلامی میپردازد. نتایج بهدستآمده مؤید این است که کاهش ارزش پول (افزایش نرخ واقعی ارز)، تولید ناخالص داخلی، درآمد مالیاتی و باز بودن تجاری بر اشتغال منتخبی از کشورهای منتخب اسلامی تأثیر معنیداری دارد.
برآورد ارزش اقتصادی کار بدون مزد خانگی سالمندان در ایران و سهم آن از تولید ناخالص داخلی (GDP)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دغدغه اصلی این مقاله نشان دادن ارزش اقتصادی جنبه هایی از کار سالمندان است که برای آن مزدی پرداخت نمی گردد و در سیستم حساب های ملی نیز به حساب نمی آید که نتیجه این امر می تواند سبب شکل گیری رویکردی منفی و ناروا به موضوع سالمندی جمعیت گردد. در این مقاله برای برآورد ارزش اقتصادی کار بدون مزد خانگی سالمندان از داده های پیمایش گذران وقت ایران که در مناطق شهری در سال 1387 و 1388توسط مرکز آمار ایران گردآوری شده، استفاده گردید. نتایج نشان می دهد که در مجموع ارزش اقتصادی کار بدون مزد خانگی که سالمندان در خانواده انجام می دهند در حدود 5.5 تریلیون تومان در سال است که این رقم 1.65 درصد از تولید ناخالص داخلی(GDP) را تشکیل می دهد. بخش عمده ای از ارزش اقتصادی کار بدون مزد خانگی سالمندان به کار خانه داری باز می گردد که بالغ بر 5.1 تریلیون در سال است که 3.8 تریلیون از آن توسط سالمندان زن و 1.3 تریلیون توسط سالمندان مرد خلق شده است. باید این نکته را در نظر داشت که برآورد ارزش اقتصادی کار بدون مزد خانگی سالمندان نقش مهمی در نشان دادن سهم آنان از توسعه کشور داشته و می تواند رفاه اقتصادی و منزلت اجتماعی آنان را دستخوش تغییر نموده و حمایت از حقوق انسانی و اجتماعی زنان و ارتقا آن را در جامعه بهبود ببخشد.
تأثیر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی در سه گروه کشورهای آسیایی با شاخص توسعه انسانی متفاوت طی سال های (2014-2000)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جمعیت هر کشور نقشی مهم و غیرقابل انکار در رشد و توسعه اقتصادی آن ایفا می کند. موضوعات جمعیتی با مطرح شدن بحث های مربوط به عرضه نیروی کار جایگاه ویژه ای را در مباحث اقتصادی به خود اختصاص داده اند. اهمیت این متغیر مهم در فرضیه سیکل زندگانی مودیگلیانی و نظریه سرمایه انسانی به خوبی نشان داده شده است. این تحقیق، به بررسی اثر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی در سه دسته از کشورهای با توسعه انسانی بسیار بالا، بالا و متوسط، در دوره زمانی 2014-2000 با استفاده از تکنیک داده های ترکیبی پرداخته شده است. نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از وجود اثر مثبت و معنادار جمعیت 64-15 و اثر منفی و معنادار جمعیت 14-0 سال، بر تولید ناخالص داخلی در هر سه دسته از کشورهای مورد مطالعه است. از طرفی جمعیت بالای 65 سال در کشورهای با شاخص توسعه انسانی بسیار بالا و کشورهای با شاخص توسعه انسانی متوسط بر تولید ناخالص داخلی اثر منفی و معنادار دارد در حالی که اثر این گروه جمعیتی بر تولید ناخالص داخلی در کشورهای با توسعه انسانی بالا مثبت است اما از لحاظ آماری معنادار نیست.
برآورد خسارت اقتصادی ناشی از اپیدمی بیماری کوید-19 در ایران: مد ل سازی هفت سناریو(مقاله علمی وزارت علوم)
شیوع ویروس کرونا مسائل فراوانی را، در حوزه اقتصاد و حتی فراتر از آن، برای سیاست گذاران ایجاد کرده است. شمار مبتلایان به بیماری کوید-19 و میزان مرگ ومیر ناشی از آن در بین عوامل تولید و دیگر ذ ینفعان سازمان ها وحشت ایجاد کرده است. شیوع گسترده این بیماری و پیش بینی ناپذیر بودن آن، یافتن راهکار برای مشکلات پیش آمده را برای سیاست گذاران دشوار ساخته است. درحقیقت، شیوع کرونا نمونه ای کامل از بحرانی گسترده است؛ بحرانی که در آن رویدادها یا توالی آن ها در مقیاس هایی بزرگ رخ می دهد، سرعتی خیره کننده دارد و به عدم قطعیتی منجر می شود که بی نظمی ها را شدت می بخشد، احساس فقدان کنترل را به وجود می آورد و اختلال عاطفی در افراد ایجاد می کند. در این گزارش، با درنظرگرفتن شوک های این پاندمی (همه گیری جهانی) در اقتصاد، از مدل تعادل عمومی داده-ستانده برپایه جدول داخلی استفاده شده است تا کاهش ارزش افزوده تولیدی هر بخش از اقتصاد در هفت سناریو مد ل سازی شود. نتایج نشان می دهد که در اقتصاد ایران به بخش های هتل ها و رستوران ها، حمل ونقل و تولید مواد معدنی نفتی و شیمیایی و غیرفلزی بیشترین آسیب و به بخش های مدیریت عمومی، برق و ماشین آلات و پست و ارتباطات کمترین آسیب رسیده است. همچنین سه بخش هتل ها و رستوران ها، عمده فروشی ها و خرده فروشی ها بسیار وابسته به عملکرد حکمرانی است و اختلاف آسیب آن در دو سناریوی بدترین عملکرد و بهترین عملکرد بیشتر است. در مجموع، کاهش درآمد داخلی کشور براثر شیوع این بیماری بین 65/ 5 تا 63/ 6 درصد بوده است.
بررسی آثار اقتصادی نحوه تخصیص بودجه به استان های مرزی کشور براساس نیاز و ظرفیت آنها (رویکرد پنل دیتا)
منبع:
پژوهش های راهبردی بودجه و مالی سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
109 - 149
حوزه های تخصصی:
نابرابری های اقتصادی و تبعیض منطقه ای یکی از عوامل اثرگذار بر رشد اقتصادی کشورهاست؛ به نحوی که تبعیض در بودجه ریزی دولت و نابرابری های اقتصادی در مناطق مختلف باعث سلب اعتماد مردم نسبت به کارکردهای دولت شده و بر متغیرهای کلان اقتصادی اثر می گذارد. ازاین رو، هدف این تحقیق، بررسی توزیع بودجه ریزی دولت و اثرگذاری تبعیض اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی شانزده استان مرزی است. برای تحلیل داده های این تحقیق از محیط نرم افزار Eviews9 و روش مدل داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که متغیر نحوه توزیع بودجه بین استان ها اثر منفی و معنی دار بر تولید ناخالص داخلی استان های مرزی دارد که با افزایش تبعیض در نحوه توزیع بودجه در استان های مرزی، تولید ناخالص داخلی به میزان 263/0 درصد کاهش می یابد. متغیرهای ارزش صادرات کالا و خدمات، بهره وری نیروی کار، پرداخت زکات و نیروی انسانی هرکدام اثر مثبت و معنی داری بر تولید ناخالص داخلی استان های مرزی دارد. جهت افزایش تولید ناخالص داخلی استان های مرزی پیشنهاد می شود علاوه بر اعمال سیاست های توسعه صادرات، بهبود بهره وری نیروی کار، ارتقای سرمایه انسانی و تشویق مردم به پرداخت زکات، تمام نیازها و ظرفیت های این استان ها جهت اختصاص بودجه دولتی مدنظر گرفته شود.
تاثیر اکوسیستم کارآفرینی بر رشد اقتصادی ایران
توسعه کارآفرینی نیازمند شبکه ای از عناصر مختلف است که از این شبکه به عنوان اکوسیستم کارآفرینی نام می برند. اکوسیستم کارآفرینی به عناصر افراد، سازمان ها یا مؤسسات خارج از فرد کارآفرین اشاره دارد که محرک یا مانع تصمیم فرد برای کارآفرین شدن یا احتمال موفقیت او در صورت راه اندازی کسب وکار کارآفرینانه است. این مقاله یک مطالعه اکتشافی در مورد اکوسیستم کارآفرینی در ایران با استفاده را از داده های جمع آوری شده دیده بان جهانی کارآفرینی(GEM) در دوره زمانی 2007-2017 را ارائه می دهد. بر اساس مبانی نظری رابطه بین اکوسیستم کارآفرینی و رشد اقتصادی، مفهوم اکوسیستم کارآفرینی شامل محیط مالی، سیاست های مالیاتی و حمایتی دولت، برنامه های دولت، زیرساخت ها، پویایی و گنجایش بازار، تحصیلات پایه و عالی، تحقیق و توسعه و هنجارهای فرهنگی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر این است که بهبود اکوسیستم کارآفرینی می تواند ازطریق افزایش انگیزه برای کارآفرینی و توسعه ی کسب وکارهای کوچک و متوسط باعث رشد و توسعه ی اقتصادی شود. علاوه براین، مشکلات اکوسیستم کارآفرینی در ایران بررسی و در آخر پیشنهاداتی در راستای حل مشکلات ارائه شده است.
شبیه سازی تاثیرات متقابل فناوری اطلاعات و ارتباطات و تولید ناخالص داخلی با رویکرد سیستم داینامیک(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اقتصاد و تجارت نوین سال پانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱
121-149
حوزه های تخصصی:
با توجه به متغیرهای متعدد تاثیرگذار بر رابطه بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و رشد تولید ناخالص داخلی و تاثیرات متقابل و غیر خطی این متغیرها بر یکدیگر، لازم است مدلی ارائه شود تا بتوان تاثیرات مطلوب یا نامطلوب سیاستهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را بر تولید ناخالص داخلی با استفاده از شبیه سازی پیش بینی کرد. پژوهش حاضر با رویکرد سیستمی و استفاده از روش سیستم داینامیک روابط متقابل متغیرهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و متغیرهای کلان اقتصادی را مورد بررسی قرار داده است. پس از بررسی رفتارهای مرجع متغیرها، مدل علت و معلولی طراحی و بازخورها و در ادامه متغیرهای جریان و انباشت شناسایی شده و مدل انباشت- جریان ایجاد شده است. نتایج اجرای مدل به خوبی توانسته است رفتارهای مرجع را پوشش دهد. مدل طراحی شده در این پژوهش می تواند به منظور تصمیم گیری های کلان و سیاستگذاری در حوزه فناوری اطلاعات مورد استفاده قرار گیرد.
بررسی مزیت نسبی بخش های اقتصادی (با تأکید بر استان لرستان)
حوزه های تخصصی:
تولید ناخالص داخلی یکی از مهمترین شاخص های اقتصادی هر کشوری است که برای سیاست گذاری و همچنین افکار عمومی حایز اهمیت می باشد. در گزارش حاضر وضعیت استان لرستان در مقایسه با سایر استان های کشور از نظر تولید ناخالص داخلی، تولید سرانه، مزیت نسبی و بهره وری بخش های اقتصادی بر اساس آخرین اطلاعات موجود (سال 1394) مورد بررسی قرار گرفت. بالاترین سهم ارزش افزوده در استان، مربوط به بخش های خدمات با سهم 63 درصد و سپس کشاورزی با سهم 20.5 درصد می باشد. تولید ناخالص داخلی لرستان در این سال معادل 144،778 میلیارد ریال می باشد که در بین استان ها در رتبه 22 قرار دارد. تولید سرانه با نفت استان لرستان، معادل 82 میلیون ریال و در رتبه 26 ام و از نظر تولید سرانه بدون نفت، معادل 79 میلیون ریال و در رتبه 29 ام در بین استان های کشور قرار دارد. در استان لرستان، بخش کشاورزی با شاخص مزیت نسبی 2.1 بیشترین (رتبه نهم کشور) و بخش نفت خام و گاز طبیعی با شاخص 0.29 (رتبه پنجم کشور) کمترین میزان مزیت نسبی را در بین بخش ها دارند. بالاترین مزیت نسبی بخش ها در بین استان ها، در بخش کشاورزی مربوط به خراسان جنوبی، در بخش نفت خام و گاز طبیعی کهگیلویه و بویراحمد، در بخش معدن کرمان، در بخش صنعت مرکزی، در بخش انرژی و ساختمان بوشهر و در بخش خدمات تهران، می باشد. از نظر بهره وری، بالاترین میزان بهره وری در استان لرستان مربوط به بخش نفت خام و گاز طبیعی و کمترین بهره وری در استان مربوط به بخش صنعت است. در بین استان ها بالاترین بهره وری را، در بخش کشاورزی خوزستان، در بخش نفت خام و گاز طبیعی لرستان، در بخش معدن خراسان جنوبی، در بخش صنعت کهگیلویه و بویر احمد، در بخش انرژی و ساختمان بوشهر و در بخش خدمات استان یزد، دارا می باشند.
تأثیر انفاق بر توزیع درآمد در استان های مختلف ایران ( رویکرد داده های تابلویی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدل سازی اقتصادی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۵۱)
337 - 370
حوزه های تخصصی:
انفاق یکی از ابزارهای پایه ای اسلام برای فقرزدایی و تحقق عدالت است . از این رو هدف تحقیق حاضر، بررسی نقش انفاق بر توزیع درآمد در بین 31 استان ایران است که با استفاده از روش اقتصادسنجی پانل دیتا طی دوره زمانی 1390-1394 برآورد شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که شاخص انفاق تأثیر کاهشی و معناداری بر ضریب جینی (نابرابری درآمدها) در استان های مورد مطالعه داشته اند. به طوری که با یک درصد افزایش در شاخص انفاق، نابرابری درآمدها به ترتیب 0.01115 و 0.0065 درصد کاهش پیدا می کند. همچنین افزایش نرخ بیکاری و بهره وری نیروی کار به ترتیب نابرابری را افزایش و کاهش می دهد. تولید ناخالص داخلی سرانه نیز در ابتدا باعث افزایش نابرابری و سپس در مراحل بعدی رشد باعث کاهش نابرابری بین استان های ایران می شود که حکایت از تأیید فرضیه کوزنتس در ایران است. بنابراین مسئولان اقتصادی جهت کاهش نابرابری درآمدی در مناطق مختلف کشور علاوه بر سیاست گذاری در عرصه رونق اقتصادی و افزایش بهره وری نیروی کار می بایست اقداماتی در خصوص افزایش انفاق نیز انجام دهند.
اثر حجم نقدینگی بر فساد در کشورهای منتخب حوزه منا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اقتصاد پولی، مالی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۹)
165 - 192
حوزه های تخصصی:
مهم ترین آثار فساد در کشورهای درحال توسعه این است که تلاش های رقابت پذیری و فقرزدایی را ناکام می سازد، موجب بی اعتمادی مردم به دولت حاکم می شود؛ با گسترش فساد عدالت در جامعه کمرنگ شده و جای خود را به فقر و کاهش رفاه افراد جامعه می دهد. فساد به یکی از عوامل تأثیرگذار سد راه توسعه بخصوص در کشورهای عمده تولید کننده نفت تبدیل شده است؛ لذا شناخت و راه های مقابله با آن در صدر برنامه های توسعه قرار گرفته است. نقدینگی متغیر مهمی در اقتصاد است؛ رشد نقدینگی به دلایل مختلفی از جمله کسری بودجه دولت و استقراض از بانک مرکزی، افزایش نامتعارف سود بانکی و ... است. اگر نقدینگی واردکانال تولید شود موجب افزایش حجم تولید ناخالص داخلی و افزایش اشتغال و رشد می شود؛ اما افزایش نقدینگی همراه با سرعت بالای گردش پول باعث توزیع رانت و فساد در کشور می گردد. در بیشتر مطالعات صورت گرفته در زمینه علل فساد و راه های مقابله با آن اغلب بر نقش دولت تأکید شده است و نقش بانک مرکزی و سیستم پرداخت در یک کشور نادیده گرفته شده است. با توجه به اهمیت اقتصادی و جغرافیایی کشورهای عمده تولید کننده نفت در این پژوهش به بررسی تأثیر نقدینگی بر فساد کشورهای منطقه منا طی سال های 2005-2018 با استفاده از روش گشتاور تعمیم یافته (GMM) پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد میزان فساد دوره قبل و نقدینگی دوره جاری بر فساد تأثیر مثبت و معناداری دارد. میزان تولید ناخالص داخلی بیشترین متغیرتأثیرگذار بر فساد کشورهای منا است؛ یک درصد افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه میزان فساد را به میزان 4.5 درصد کاهش می دهد. نتایج این تحقیق در جهت دهی سیاست های بانک مرکزی و دولت های حاکم در هر کشور مفید می باشد.