مطالب مرتبط با کلیدواژه

مردم


۸۱.

تحلیل مضمون نقش دشمن در کاهش مشارکت مردمی در عرصه های فرهنگی مبتنی بر بیانات امام خمینی (ره)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: مردم امام خمینی (ره) دشمن مشارکت مردمی تحلیل مضمون مشارکت فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۳۸۷
مشارکت مردمی از جمله مهم ترین پیش نیازهای تحقق پیشرفت در عرصه های مختلف فرهنگی است. بنا بر فرموده رهبر معظم انقلاب، هر جا حضور مردم و مشارکت مردم در امور مختلف به اثبات رسید، انقلاب در آن حوزه پیشرفت کرد. ازاین رو حفظ و تداوم حضور مردم برای ادامه سیر و پیشرفت انقلاب اسلامی در عرصه های مختلف فرهنگی لازم و بسیار حائز اهمیت است. دشمنان انقلاب اسلامی نیز این مهم را به خوبی درک کرده اند و در پی متوقف کردن این تداوم هستند. بنابراین شناخت اقدامات دشمن در این حوزه بسیار ضروری است. بهترین منبع شناخت برای دشمن شناسی نیز مراجعه به بیانات بنیان گذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) است. زیرا ایشان بر فراز قله بصیرت و دشمن شناسی است و بهتر از هرکس می تواند رویکردهای دشمن را در اقدام علیه امت مسلمان در عرصه های مختلف نشان دهد و راه را برای پیشرفت انقلاب باز کند. بنابراین، پرسش اصلی مطالعه حاضر، تحلیل مؤلفه های نقش بازدارندگی دشمن در مشارکت مردمی است. برای این منظور بیانات امام خمینی (ره) در موضوع مذکور مورد فیش برداری قرار گرفت و با استفاده از روش تحلیل مضمون و با رویکرد استقرایی مورد تحلیل و ارزیابی واقع شد. نتایج حاصله عبارت اند از اینکه: دشمن با رویکردی فرهنگی و با هجوم به سه حوزه «فرآیند مشارکت مردم»، «علل و عوامل مؤثر بر مشارکت مردم» و «موجبات مشارکت»، سعی در نابودی مکتبی دارد که موجبات پیروزی ملت مسلمان را فراهم آورده است.
۸۲.

القاب و عناوین فرمانروایان در ایران پیش از اسلام

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عنوان لقب فرمانروا تاریخ قدرت مردم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۲۴۲
در ایران باستان فرمانروایان از القاب وعناوین بسیاری استفاده می کردند تا اندیشه ها و دیدگاههای خود را رواج دهند. برخی از آن ها با تأسی به گذشتگان و برخی دیگر متأثر از عوامل مختلف در گذر زمان انتخاب می شدند. فرمانروایان با القاب و عناوین غالباً درصدد قدرت نمایی، تمایز و تقدس خویش در میان مردم بودند. بررسی القاب و عناوین سران در روزگار کهن و عوامل تأثیر گذار در شکل گیری آن ها با نگاهی به تاریخ و تمدن اقوام انجام می پذیرد.
۸۳.

مؤلفه های اعتماد سیاسی در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران اعتماد سیاسی مردم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۳۴۵
پژوهش پیش رو به بررسی اعتماد سیاسی و مؤلفه های آن در جمهوری اسلامی در طول دهه اول انقلاب (1368-1357) پرداخته است. در این پژوهش، اعتماد سیاسی با توجه به مؤلفه های مشارکت مردم در انتخابات دهه اول انقلاب، نوع نگرش و پایگاه اجتماعی نخبگان سیاسی دهه اول، وضعیت اقتصادی و نحوه تعامل دولت و مردم به لحاظ اقتصادی و برآیند اعتمادی این حوزه و همچنین نوع و میزان مشارکت مردم سنجیده شد. بر اساس روش های «توصیفی – تحلیلی» و همچنین تحلیل ثانویه اطلاعات دهه اول کشور، یافته های پژوهش بیانگر آن است که بر اساس میزان بالای مشارکت مردم در انتخابات مختلف و نوع داوطلبانه بودن مشارکت آن ها، همچنین تلاش دولت در جهت تحقق عدالت اجتماعی در حوزه اقتصاد، وجود نخبگان و شخصیت های سیاسی و مذهبی از طبقات پائین و مورد اعتماد مردم مانند امام خمینی (ره) و دیگران، جنگ تحمیلی و شرایط برخاسته از جنگ، تحمل شرایط نامطلوب اقتصادی و تداوم حمایت های مردم از نظام و نخبگان و...، در دهه اول اعتماد سیاسی بالای مردم به نظام جمهوری اسلامی مشاهده می شود.
۸۴.

حکمرانی در قرن 21 و چالش های پیش روی آن

کلیدواژه‌ها: حکومت حکمرانی مردم چالش های حکمرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۸ تعداد دانلود : ۶۰۹
جغرافیای سیاسی در چهارچوب روابط اجتماعی به چگونگی کنش متقابل "قدرت و فضا" می پردازد. از موضوعات قابل بحث آن می توان به حکومت، دولت و حکمرانی اشاره نمود. با ظهور عصر جهانی شدن و ارتباطات، الگوی جدیدی در مطالعه روابط دولت- جامعه مطرح شد که با استدلال به حرکت قدرت دولت به بالا (سازمان های فراملی)، به پایین (نهادهای فروملی) و به بیرون (سازمان های غیردولتی و خصوصی)، نقش صدر و ذیلی و تنظیمی دولت را رد کرد و الگوهای کورپوراتیستی و پلورال- کورپوراتیستی را مطرح نمود. افزایش "خودسازمانی" جامعه و ارتقای نقش آن در فرآیند حکمرانی به همراه تکه تکه شدن قدرت دولت موجب شده تا ابزارهای سنتی اجبارآمیز حکومت، ناکارآمد و ابزارهای اقناعی و مبتنی بر مذاکره بر گروه ها و سازمان های جامعه مد نظر قرار گیرند. دیگر نمی توان حکومت کرد بلکه باید با شناخت الگوهای حکمرانی، جامعه را به وسیله آنها مدیریت کرد. "دولت متکبر" باید جای خود را به "دولت فروتن" دهد. انتقال "حکمرانی" از ایده به عمل، در کنار تغییرات ساختاری و کارکردی حکومت، به چیزی بیش از یک دولت نیازمند است و سایر بازیگران نیز در بهبود کیفیت زندگی و رفاه گروه های مختلف ذی نفعان تاثیرگذارند. درواقع چالش های مقابل عملیاتی شدن آن بسیار پیچیده است. پژوهش حاضر با به کارگیری روش توصیفی- تحلیلی، پس از پرداختن به مفهوم و زوایای مختلف الگوی حکمرانی، به دنبال واکاوی چالش های پیش روی آن برآمد. نتایج نشان می دهند موانعی همچون اندازه دولت، دسترسی شهروندان به رهبران سیاسی، جابه جایی اهداف جمعی با اهداف فردی سیاست مداران و تعارض نهادهای ذی نفع در حکومت از مهم ترین چالش های اصلی اجرای الگوی حکمرانی به شمار می روند.
۸۵.

دلالت های فرهنگی تکنولوژی های ارتباطی اطلاعاتی هوشمند روی طبقه متوسط شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامعه شناسی مردم مدار مطالعات فرهنگی مردم زندگی فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۴۸۶
با فراگیر شدن گوشی های هوشمند، که ذیل تکنولوژی های ارتباطی اطلاعاتی هوشمند مطرح می شوند، این مسئله پدید می آید که ما به ازاهای فرهنگی این پدیده چه می تواند باشد؟ این مابه ازاها هنگامی مهم می شوند که تغییرات عُمده ای در ساحت زندگی روزمره از حیث مواجهه با تجربهزیسته رُخ دهد. لذا ما در این مقاله تلاش می کنیم دلالت های فرهنگی مصرف این گونه تکنولوژی ها را از وجه انسان شناختی آن مورد مداقه قرار دهیم. روش ما کیفی است در وجه عام و به طور اخص اتنوگرافی تفسیری است. شیوه آنالیز داده استخراج مضامین یا درون مایه های موجود در مصاحبه ها و مشاهدات با استفاده از روش های آنالیز داده های کیفی مایز و هابرمن (1994) بوده است. عُمده میدان پژوهش در این تحقیق مراکز عُمده فروش و خدمات پس از فروش گوشی های هوشمند، ازجمله مرکز تجاری پایتخت واقع در خیابان میرداماد تهران بوده است. مضمون محوری ما در این قسمت معطوف به ارتباط تکنولوژی و سپهر معنای کنشگران است؛ سپهر معنا مفهوم محوری برساخت هویت کنشگران شهری ارزیابی شده است. لذا در پژوهش اخیر، این مقوله و رابطه اش با امر تکنیکی در شش تِم یا مضمون قابل بحث است که مضامین از بدین قرارند: آثار ماتأخر انفجار اطلاعاتی، تکنولوژی و تأثیر آن بر ارتباطات اجتماعی، تنهایی و صمیمیت مهندسی شده، تغییر در ساحت مکان و زمان، و دست آخر، تغییر در تجربهزیسته کنشگران.
۸۶.

بعثت پیامبر اعظم و تأثیر آن بر فرهنگ مردم جزیره العرب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بعثت پیامبر اعظم جاهلیت فرهنگ مردم جزیره العرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۳۸۷
بعثت پیامبران یک ضرورت و نیاز طبیعی و فطری انسان است زیرا هرگز کتاب آسمانی به تنهایی کارساز نیست. خداوند پیامبران را برای تبیین راه و هدایت مردم به سوی حق و صواب مبعوث کرده است تا حقیقت بر همگان روشن شود و اینچنین بود که در طول تاریخ پیامبران و یا اوصیای آنان برای راهنمایی و ارشاد مردم مبعوث شدند. بعثت یعنی سرآغاز مبارزه با هر گونه شرک و انحرافات فکری، عقیدتی، عملی و خرافات. مقاله حاضر در صدد است بر اساس دیدگاه های قرآن ، نهج البلاغه و منابع تاریخ اسلام به بررسی بعثت پیامبر اعظم(ص) و رویکرد مؤثر آن در هدایت و تغییر وضعیت فرهنگی مردم جزیره العرب پرداخته نشان دهد که رسول اکرم (ص) چگونه توانست بر مردمی تأثیر بگذارد که در فرهنگ آنان بی عدالتی ،تفاخرات قومی و نژادی ، برده داری، زنده به گور کردن دختران، غارت، پیمان شکنی، قتل و خوردن مردار از موارد رایج در زندگی روزمره آنان بوده است و در ضلالت آشکار به سر می بردند
۸۷.

بررسی و تحلیل تقدم یا تاخر حکومت دینی نسبت به جامعه دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حکومت حکومت دینی جامعه دینی حاکم مردم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۲۷۶
با استنباط از آیات و روایات شاهد شکل گیری اصطلاحاتی همچون حکومت دینی و جامعه دینی هستیم. در این بحث از بین دانشمندان اسلامی عده ای همچون امام خمینی(ره)- شهید صدر و... قایل به تقدم حکومت دینی بر جامعه دینی شده اند. که عمده دلایل آنها عبارتند از: ضرورت تشکیل حکومت دینی به جهت سهولت در تربیت دینی مردم و در نتیجه آن تامین امنیت، توسعه و عمران، گسترش نظام تعلیم و تربیت اسلامی. این عده از آیات و روایات ادله ای بر تقدم حکومت دینی نسبت به جامعه دینی اقامه می کنند. در مقابل این افراد، گروهی قرار دارند که تشکیل حکومت دینی را نتیجه شکل گیری و هویت کامل جامعه ی دینی می دانند. این عده نیز به دسته ای دیگر از آیات و روایات استدلال می کنند که در آنها بر تقدم جامعه دینی به نسبت حکومت دینی تاکید شده است. در مقاله به بررسی دو دیدگاه پرداخته شده است و نتیجه این پژوهش نشان می دهد که تقدم حکومت دینی نسبت به جامعه دینی و یا عکس آن، موضوعی اختلافی و جدل الطرفین است که هیچ یک نسبت به دیگری به صورت اطلاق اولویت نداشته بلکه هر کدام نسبت به دیگری با توجه به ادله قرآنی و روایی به شکل نسبی قابل دفاع است.
۸۸.

درنگی بر فرهنگ مردم (فولکلور)

تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۸۰۱
تدوین مقاله تحلیلی با تبیین بخشی از ادبیات در فرهنگ مردم انجام شده است. یافته ها نشان می دهد، جمع آوری فولکلور به زمانی دیرتر از آنچه تا کنون نوشته شده در ارتباط است؛ با همه تفاوت ها درباره شکل ها و شیوه انتقال فرهنگ براساس وجوه مشترک ، فولکلور به آن بخش از دانش و هنر گفته می شود که به صورت شفاهی و زبان به زبان ، از نسلی به نسل دیگر منتقل شود و بسیاری شاهکار های ادب فارسی جنبه تعلیمی دارند و با زبان عامه مردم عجین شده اند. ( گلستان سعدی ) گویی، پیامد مهم این است که بدون سفارش باید هرکس درست و حسابی چکیده زمان خود باشد و در نتیجه توجه به فرهنگ مردم به منظور ذوب نشدن سنت، آداب و رسوم و تاریخ موروث است، و هدف پیشگیری است یا حداقل اینکه روند رو به فراموشی پیشینه ملت در چالش با سرعت سرسام آور و وسعت دامنه اطلاعات مدرن، کند شود. یافته ها نشان می دهد که فولکلور آگاه بخشی و همفهمی و وحدت به همراه دارد.
۸۹.

مفهوم قانون در اندیشه ی طالبوف تبریزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قانون مردم عدالت سعادت شرع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۱۹
مشروطیت، به عنوان حادثه ی مهم دوران جدید ایران، جنبشی برای تأسیس قانون بود. از عصر ناصری، همواره قانون هم در نوشته های روشنفکران، هم در خواسته های مصلحان و مردم مطرح می شد. در دوران مشروطیت، ایرانیان درخصوص این مفهوم کلیدی دوران مدرن سخنان بسیاری بیان کردند. یکی از منسجم ترین و دقیق ترین سخنان در خصوص این مفهوم از آن میرزا عبدالرحیم طالبوف تبریزی است. در این مقاله کوشش شده است با بررسی نوشته های طالبوف، طرحی از مفهوم قانون در اندیشه ی او معرفی شود. طالبوف به جایگاه قانون، تعریف آن، اهداف و فواید قانون و نیز منبع وضع آن پرداخته و برداشت درستی از این مفهوم در ایران ارائه کرده است. او همچنین کوشش کرده است به طرح دیدگاهی در مورد نسبت شریعت و قانون دست یابد.
۹۰.

بازشناسی مؤلفه های مکتب شهید سلیمانی مبتنی بر بیانات امام خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مقام معظم رهبری مکتب شهید سلیمانی نیروی قدس مردم شهادت محور مقاومت تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۶۱۶
هدف اصلی: یکی از مکاتب اثرگذار در عصر حاضر مکتب حضرت امام خمینی (ره) است. افراد فراوانی تحت تأثیر این مکتب حرکات خود را انجام داده اند و برخی از آن ها به علت گستردگی و نفوذ حرکت خود دارای مکتبی ذیل مکتب حضرت امام ره هستند که از جمله این افراد شهید حاج قاسم سلیمانی است که مقام معظم رهبری تأکید دارند که ایشان را تحت عنوان یک فرد ندیده و به عنوان یک مکتب ببینیم. این تحقیق، مؤلفه های مکتب شهید سلیمانی در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون، بیانات مقام معظم رهبری در رابطه با مکتب شهید سلیمانی را مورد مطالعه قرار داده است. یافته ها: در مجموع تعداد 164 مضمون اصلی از بیانات معظم له استخراج شده است که ذیل 6 مضمون سازمان دهنده جای گرفته اند. این 6 مضمون عبارتند از: ویژگی های شهید، اقدامات شهید، برکات این شهادت عظیم، وظیفه مردم، ایام الله و نهاد انسانی نیروی قدس. در نهایت این 6 مضمون سازمان دهنده ذیل مضمون فراگیر مکتب حاج قاسم سلیمانی جای گرفتند. شبکه مضمامین حاصله، مولفه های مکتب شهید سلیمانی در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی را نشان می دهد.
۹۱.

مبانی معرفتی جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امام خمینی ره اندیشه سیاسی جمهوریت عرفان مردم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۹ تعداد دانلود : ۲۶۶
امام خمینی در مقاطع تاریخی پیش و پس از انقلاب اسلامی همواره بر نقش و جایگاه مردم در حکومت اسلامی تأکید داشت، اما چون مبانی فلسفی و دینی اندیشه جمهوریت را به صورت نظام مند تبیین و تشریح نکرده بود، در نتیجه افراد مختلف با رویکردهای نظری متفاوت تفسیرها و تأویل های متفاوتی از جمهوریت و مبانی نظری آن در اندیشه سیاسی ایشان ارائه داده اند. حال پرسش این است که اندیشه امام خمینی در خصوص جمهوریت از کدام مبانی معرفتی مشتق شده است؟ پاسخ فرضی آن است که جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی ناشی از نگاه انسان شناسانه و هستی شناسانه نظام معرفتی عرفانی ایشان است. مقاله حاضر به شیوه تحلیلی و تفسیری در پی تبیین اصول و مبانی معرفتی جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی است. نتیجه به دست آمده این است که جمهوریت در اندیشه و نگاه عرفانی امام مبتنی بر اصولی نظیر آزادی انسان و خدمت به خلق است. در اندیشه عرفانی امام تأسیس حکومت با هدف خدمت به مردم انجام می گیرد. بدیهی است که خدمت به خلق دربردارنده رضایت و خواست مردمی خواهد بود. از سوی دیگر، در نظام معرفتی امام خمینی حقوق انسانی و حقوق دینی دو امر جداگانه به حساب نمی آیند، در نتیجه می توان گفت که در اندیشه امام جمهوریت در همان حال که جزء حقوق انسانی است، جزء حقوق اسلامی و دینی نیز محسوب می شود.
۹۲.

نقش فرهنگی مردم در امنیت پایدار شهرستان مریوان

کلیدواژه‌ها: امنیت پایدار مردم کرد کردستان شهرستان مریوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۵ تعداد دانلود : ۲۳۲
فرهنگ و امنیت پایدار، محوری ترین موضوع در یک منطقه جغرافیایی است.با پیروزی انقلاب اسلامی دخالت های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیگانگان شروع گردید و با نفوذ در مناطق کردی به دنبال برانگیختن آتش تعصبات مذهبی، فرهنگی و قومیتی در منطقه، ایجاد ناامنی کنند، اما این توطئه بیگانگان و با هوشیاری مردم خنثی شد. امروز نقش فرهنگی مردم در ایجاد امنیت پایدار شهرستان مریوان بسیار تاثیرگذار می باشد و بدون امنیت پایدار در مقابل تهدیدات و آسیب ها نمی تواند به امنیت مناسب دست پیدا کرد. درهم تنیدگی مسائل امنیتی با شرایط فرهنگی و اجتماعی ما را بر آن داشت که در ارتباط با شهرستان مریوان پیرامون نقش فرهنگی مردم در امنیت پایدار آن منطقه به یک تحقیق و پژوهش علمی به روش مردم شناسی ژرفانگر و به صورت میدانی، مشارکتی به طور مستقیم، با استفاده از اسناد معتبر کتابخانه و مراکز علمی و از ابزار تحقیق (دوربین فیلم برداری، دوربین عکاسی، ضبط صوت، نقشه...) مبادرت ورزیم در این راستا از مکتب نظری کارکردگرایی برونیسلاو مالینوفسکی استفاده و برای جامعه آماری تحقیق 40 نفر از نخبگان، مردم عادی، مسئولین، دانشجویان، پیشمرگان کرد مسلمان انتخاب شده است. در سوالهای تحقیق به مواردی چون: 1. نقش فرهنگی مردم در امنیت پایدار شهرستان مریوان چگونه بوده است؟ 2. نهاد های مردمی بر کدامیک از مسایل امنیت پایدار اثرگذاشته اند؟ اشاره داشته ایم. باتوجه به پرسش های، انجام یافته، نتایج حاصل در تحقیق نشان می دهد که فرهنگ مردم این شهرستان با وجود جاذبه های طبیعی گردشگری و اقتصادی، از امنیت پایدار مناسبی برخوردار بوده است.
۹۳.

نقد و بررسی کتاب جامعه شناسی مردم مدار در کارزار عمل(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۳۳
کتاب جامعه شناسی مردم مدار در کارزار عمل، ترجمه ی مقالات شماره ی ویژه ی مجله ی کارنت سوسیولوژی ذیل «درگیری مخاطره آمیز: مبارزه در قلمرو جامعه شناسی مردم مدار» (2014) است. مطالب / مقالات کتاب در سه بخش کلی قرار گرفته اند که در هر یک، نویسندگانی از نقاط مختلف جهان، تجربه های بافت مند خودشان را از به کارگیری جامعه شناسی مردم مدار در اجتماعات و کشورهای مختلف ارایه می دهند. دو دستاورد مهم کتاب را می توان برشمرد. اولاً هر یک از چهارگانه ی مایکل بوراووی از کردار جامعه شناسی (حرفه ای، سیاست گذار، انتقادی، و مردم مدار) در بسترهای مختلف محلی به همان شکل خالص باقی نمانده و ویژه بودگی های گاه حتی غریبی به خود می گیرد، از جمله جامعه شناسی سیاست گذار انتقادی یا جامعه شناسی حرفه ای مردم مدار. ثانیاً در هر کشوری، سنت های محلی و تاریخی مربوط به رشته ی جامعه شناسی از یک طرف، و فرهنگ و سیاست مسلط در آن ها از طرف دیگر، زمینه را برای کامیابی یا ناکامی پژوهشگر مردم مدار آماده می کنند. کتاب هم پویایی های درونی حرفه ی جامعه شناسی را نشان می دهد و هم پویایی های بیرونی آن در نسبت با میدان سیاست را.
۹۴.

بررسی تطبیقی اندیشه سیاسی توماس هابز و خواجه نظام الملک طوسی در باب جایگاه حاکم، مردم و قانون در جامعه

تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۳۲۷
دوام هر جامعه ای بر قانون و امنیت مردم آن استوار می باشد. همچنین از قانون می توان به مثابه مهمترین رشته پیوند میان مردم و حاکمیت نام برد. لذا در طول تاریخ میان اندیشمندان در باب قانون، حاکم و مردم همواره دیدگاه های مختلفی مطرح شده است. مقاله حاضر با روش تاریخی- تحلیلی به طرح این سوال می پردازد که، اندیشه سیاسی توماس هابز، اندیشمند انگلیسی قرن هفدهم میلادی و خواجه نظام الملک طوسی به لحاظ خاستگاه و پیامد چه شباهت ها و تفاوت هایی دارد؟ در فرضیه مطرح شده نیز می توان گفت: مهمترین خاستگاه اندیشه سیاسی هابز مبتنی برقرارداد اجتماعی می باشد، اما خاستگاه اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک مبتنی بر دین است، مهمترین وجه تشابه هابز و خواجه نظام الملک طوسی را می توان بر تقدم امنیت بر عدالت و برابری و به مثابه اصلی ترین مفهوم در توجیه حاکمیت مطلقه نام برد. مهمترین یافته های این پژوهش عبارتند از: در منظومه فکری هابز، قانون بیشتر به نفع حاکم بوده و مردم می بایست از حاکم فرمانبرداری کامل داشته باشند، اما خواجه نظام الملک با تاکید بر حق الهی پادشاهی، مردم را رعیت حاکم دانسته و سیاست استیلا و غلبه را تشدید می سازد. هابز و نظام الملک هر دو امنیت جامعه و مردم را در سایه حاکم قرار می دهند، اما حاکم هابز برگزیده مردم و قرارداد اجتماعی است، اما حاکم خواجه نظام المک برگزیده خداوند می باشد.
۹۵.

بررسی مقایسه ای مواجهه دولت ها با اپیدمی کرونا از منظر سرمایه اجتماعی (آمریکا، انگلیس و ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کرونا غرب ایران نظام سیاسی مردم سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۹۷
با شیوع اپیدمی کرونا و به هم ریختگی نظم جهانی در پی آن، نظام های سیاسی مختلف در مواجهه با این پدیده تصمیم های متفاوتی اتخاذ کردند. نکته قابل تامل، نوع مواجهه کشورهای غربی با این پدیده است که طبق شاخص های سازمان بین الملل، بانک جهانی و صندوق بین الملل پول بالاترین درجه های حکمرانی متعلق به آنان می باشد. در حالیکه آمارهای سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد نظام حکمرانی این کشورها و همراهی جامعه با تصمیمات اتخاذ شده توسط حاکمان سیاسی با موفقیت همراه نبوده است. از طرفی جمهوری اسلامی ایران نیز بیش از یک سال است که با این پدیده مواجه شده است. اما در این میان نوع برخورد حاکمیت با مردم و حضور نهادهای مردمی و رهبری دینی آن و نقش رهبری در بسیج عمومی و همگانی در مبارزه با کرونا نوع جدیدی از حکمرانی مبتنی بر آموزه های اعتقادی و مسئولیت پذیری اجتماعی را به نمایش گذاشت. در این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش هستیم که از منظر سرمایه اجتماعی نقش ایران و غرب (ایالات متحده و انگلیس) در مواجه با کرونا چگونه بوده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد جمهوری اسلامی حول محوریت نقش رهبری توانست سرمایه های اجتماعی چون بسیج و نهادهای نیمه دولتی و مردمی را فعال و در راستای مدیریت کرونا و خدمت رسانی به جامعه و کمک به کادر درمان به کارگیری کند، در مقابل، آمریکا و انگلیس به دلیل نداشتن چنین ظرفیت هایی در مدیریت کرونا کارنامه ضعیفی ارائه دادند
۹۶.

بررسی رابطه حکومت و امر به معروف و نهی از منکر

تعداد بازدید : ۸۱۸ تعداد دانلود : ۳۷۱
اسلام به عنوان دین سعادت بخش، به همه ابعاد فردی و اجتماعی زندگی بشر توجه داشته است. یکی از اموری که برای رسیدن بشر به سعادت، در بعد اجتماعی ضرورت دارد، امر به معروف و نهی از منکر است. امر به معروف یعنی فرمان دادن به خوبی ها؛ و نهی از منکر یعنی باز داشتن از زشتی ها، در اسلام عامل کنترل و نظارت عمومی است لذا بر همه واجب است که خود را نسبت به آن مسئول بدانند آیات فراوانی آمده که از جمله آنها آیه 104 سوره آل عمران، که بر وجود گروهی از اهل ایمان برای دعوت کردن مردم به خوبی ها و و نهی از بدی ها تأکید کرده است. و در روایات نیز بیان شده است که در صورت ترک این دو فریضه اشرار شما بر جامعه تسلط پیدا می کنند. قبلا هم اداره ای به نام دایره حسبه مسئولیت این کار را به عهده داشت و مردم از طرف آنها اجازه امر به معروف و نهی از منکر را داشتند. نقش رهبر جامعه در این امر مهم برای مردم کلیدی است؛ چرا که رهبران هر جامعه اسلامی خود در عمل مصداق امر به معروف و نهی از منکر هستند و این دلگرمی مردم را بیشتر می کند لذا هر چه رابطه دولت با مردم در اجرای این دو فریضه الهی بیشتر و هماهنگ باشد جامعه روی سعادت را بیشتر می بیند.
۹۷.

بررسی فرآیند رفتاری دشمن در پروژه مأیوس سازی از نگاه دینی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دشمن مأیوس سازی مردم قرآن روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۲۳۶
مخالفان جمهوری اسلامی، پس از شکل گیری انقلاب اسلامی، همواره به دنبال ایجاد یأسی فراگیر در جامعه بوده و در این رهگذر همواره مدل زیستی و فکری مادی را به جامعه تزریق می نموده اند؛ چراکه سبک زندگی غربی و مادی، انسان را در نهایت به پوچی و ناامیدی سوق خواهد داد؛ از همین روی بوده که اگر جامعه بتواند در دامان خود افراد را پرورش دهد و شخصیت افراد موجود در خود را ارتقاء دهد، جامعه ی ایده آل و توأم با دینی محسوب می شود و ظرفیت افراد در دامان آن به هرز نخواهد رفت. در قرآن موارد مختلفی را می توان یافت که دشمنان در جنگ نرم با هدف ضربه زدن به جامعه اسلامی از آن استفاده می کنند. امروزه با توّجه به جایگاه انقلاب اسلامی در منطقه و جهان و پیشرفت های مختلف کشور، ضروری است راه های دشمن در مأیوس سازی جامعه مورد تحلیل قرار گیرد که بر اساس این ضرورت در این مقاله، نویسنده با روشی توصیفی تحلیلی به موضوع ورود نموده و در نهایت به این نتیجه رسیده است که دشمن در فرآیندی پیچیده، سطوح مختلفی از جامعه اعم از فضای فکری، ابعاد معیشتی، گفتمان ارزشی و ... را هدف قرار داده تا مردم را نسبت به آینده و استقامت در این مسیر مأیوس سازد و اگر خواص جامعه، مسئولین و عقبه ی فکری، متوّجه این فرآیند نباشند، ناامیدی و سرخوردگی در سطح اجتماع فراگیر خواهید شد و دشمن از این مجرا، اهداف استعماری و فتنه جویانه ی خود را به دست خواهد آورد.
۹۸.

سبک و سیاق شعر مشروطه

کلیدواژه‌ها: وطن آزادی مردم مشروطیت شعر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۲۰
انقلاب مشروطه موجب گردید معانی تازه ای که پیش از آن سخنی درباره آنها نبوده در شعر پدید آید و نهادهای اجتماعی و سیاسی را دگرگون سازد. این تحوّلات، منجر به تغییر ساختارهای ذهنی طبقاتی گردید که در این جریانات، مخاطبان تازه شعر بودند، این گفتمان ها موجب شد که معانی و زبان شعر به کلّی تغییر کند، بدین گونه کلمات و ترکیبات، اعلام مکانی و زمانی، پیش آمدها و وقایعی که در شعر کهن سابقه نداشت، وارد شعر شود و سبک و سیاق شعر را دگرگون سازد. تحوّل اجتماعی در این عهد، به شعر و ادب فارسی، جلوه و رنگی تازه داد. این آفرینش های ادبی نوظهور، در واقع نوعی تسخیر تمدّن فرنگی است و نه غرب زدگی ...  
۹۹.

مسؤولیت متقابل مردم و حکومت در گلستان و بوستان سعدی

کلیدواژه‌ها: گلستان بوستان سعدی حاکم مردم مسؤولیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۲۳۸
از بارزترین مختصات انسان، این حیوان ناطق، احساس مسؤولیت و پذیرش آن است. سعدی شیرازی به عنوان ادیب حکیمی کارآزموده، آرای قابل توجهی از نظر کمی و کیفی در همین زمینه دارد. در این مقاله معنی و تعریف واژه مسؤولیت به عنوان احساس وابستگی و ارتباط با شخص نیازمند که حس تعهد، عامل احساس مسؤولیت است، بررسی شده است. از نظر سعدی، حاکم می بایست خویشتن را مسؤول مشکلات مردم بداند و در جهت رفع مشکلات آنها کوشش کند. او در مواضع خطای رعیت تا جایی که ممکن باشد او را عفو می کند و در مواقع ضروری به نصیحت و راهنمایی مردم می پردازد. حاکم مسؤول سعی در برقراری عدالت دارد و نیز به فراهم آوردن رفاه عمومی و نیز امکان تعلیم وتربیت عمومی همت می گمارد. حاکم ضمن برقراری امنیت مردم بر کارگزاران نظارت می کند تا مبادا بر مردم ظلم شود و از سوی دیگر سعی در تامین نیازهای ضروری کارگزاران دارد. اما مردم وظیفه دارند نسبت به حاکم خویش وفادار بوده، خیر او را بخواهد و در صورت لزوم از وی اطاعت کنند.  
۱۰۰.

بازنمود آموزه های تعلیمی در شکوائیه های طالب آملی

کلیدواژه‌ها: طالب آملی شکوه مردم آموزه تعلیمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۱۹۰
بررسی شکوه و آموزه های تعلیمی نهفته در اشعار طالب آملی به عنوان یک شاعر عارف، جدا از شناخت اوضاع سیاسی و اجتماعی، به شناخت افکار، عقاید و زبان خاص او وابسته است. بدین منظور در این گفتار ابتدا به توضیحی اجمالی پیرامون زبان خاص عرفا پرداخته می شود تا از زبان رمزی عرفانی اطلاعاتی به دست آوریم. سپس از میان اشعار مختلفی که طالب در آنها شکوه و شکایتی را مطرح ساخته است به شکوه او از مردم خواهیم پرداخت و تعلیم مورد نظر او را که به شکل شکوائیه بیان گردیده با ذکر شواهد جستجو خواهیم کرد. بررسی شکوائیه های طالب، ما را به این نتیجه می رساند که شکایت از مردم در حقیقت، شکایت از نابخردی، ظلم، نفاق، ریا و همه آن چیزی است که با نوع ایدئولوژی و جهان بینی عرفانی در تضاد است و بیان شکوه نوعی اعتراض و مبارزه است. از سوی دیگر طالب در بیان شکوه و شکایت، نه تنها مردمان عصر خویش بلکه همه انسان ها را از اندیشه ها، رفتارها و کردارهای ناشایست برحذر می دارد.