نیروی قدس

هدف اصلی: یکی از مکاتب اثرگذار در عصر حاضر مکتب حضرت امام خمینی (ره) است. افراد فراوانی تحت تأثیر این مکتب حرکات خود را انجام داده اند و برخی از آن ها به علت گستردگی و نفوذ حرکت خود دارای مکتبی ذیل مکتب حضرت امام ره هستند که از جمله این افراد شهید حاج قاسم سلیمانی است که مقام معظم رهبری تأکید دارند که ایشان را تحت عنوان یک فرد ندیده و به عنوان یک مکتب ببینیم. این تحقیق، مؤلفه های مکتب شهید سلیمانی در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون، بیانات مقام معظم رهبری در رابطه با مکتب شهید سلیمانی را مورد مطالعه قرار داده است. یافته ها: در مجموع تعداد 164 مضمون اصلی از بیانات معظم له استخراج شده است که ذیل 6 مضمون سازمان دهنده جای گرفته اند. این 6 مضمون عبارتند از: ویژگی های شهید، اقدامات شهید، برکات این شهادت عظیم، وظیفه مردم، ایام الله و نهاد انسانی نیروی قدس. در نهایت این 6 مضمون سازمان دهنده ذیل مضمون فراگیر مکتب حاج قاسم سلیمانی جای گرفتند. شبکه مضمامین حاصله، مولفه های مکتب شهید سلیمانی در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی را نشان می دهد.

با دقت در بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به تأکید و توجه ایشان به موضوع تمدن نوین اسلامی می توان پی برد. ازاین رو، دغدغه ایشان نسبت به آینده نظام جمهوری اسلامی ایران، لزوم توجه و تلاش پژوهشگران در حوزه تمدن نوین اسلامی را آشکار می سازد. الگوسازی شیوه زندگی شخصیت های تأثیرگذار جامعه تحت عنوان «مکتب»، یکی از مهم ترین اقدامات در راستای تشکیل تمدن نوین اسلامی می باشد؛ زیرا وجود شخصیت های نمونه، به عنوان محرکی برای نگرش ها نقش مهمی در تربیت و سازندگی افراد جامعه دارد. در همین راستا، الگوی شخصیتی شهید سلیمانی که گستره ای فراتر از مرزهای ایران دارد، پایه گزار مکتبی شد که توسط امام خامنه ای (مدظله العالی) به «مکتب حاج قاسم» نام گذاری گردید. این مقاله ضمن بررسی ابعاد شخصیتی سردار سلیمانی درصدد پاسخگویی به این سؤال است که مهم ترین مؤلفه های مکتب شهید سلیمانی در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی کدم اند؟ طبق فرضیه پژوهش، شهید سلیمانی به عنوان الگویی متعالی از یک شخصیت تأثیرگذار دارای ویژگی های برجسته ای همسو با ارکان شکل گیری تمدن نوین اسلامی می باشد که «اخلاص» به عنوان مهم ترین ویژگی در کنار «وحدت گرایی» و «حفظ منافع ملی»، سه مؤلفه اصلی این مکتب را شامل می شوند. پژوهش به روش تحلیل موضوعی بوده و برای جمع آوری داده ها از شیوه کتابخانه ای استفاده شده است.

یکی از تجربه های تاریخی جمهوری اسلامی ایران در طراحی های امنیت خارجی، موضوع «عمق استراتژیک/راهبردی» است. عمق استراتژیک از مفاهیم اساسی برای تحلیل رخدادهای جهان نوین است که می تواند میزان نفوذ یک کشور را مشخص کرده و پشتوانه خوبی برای اعمال سیاست های منطقه ای و فرامنطقه ای کشورها باشد. امام خامنه ای (مدظله العالی) در راستای دفاع از انقلاب اسلامی و اهداف و آرمان های بلند آن، مانند دستیابی به تمدن نوین اسلامی، عمق راهبردی را مطرح کردند. با توجه به اهمیت گسترش عمق راهبردی از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی، پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی، و با هدف تبیین راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در ارتقای عمق استراتژیک، به این پرسش اصلی پاسخ خواهد داد که از دیدگاه امام خامنه ای (مدظله العالی) ، با چه راهبردهایی می توان عمق استراتژیک جمهوری اسلامی ایران را ارتقاء داد؟ نتیجه تحقیق نشان می دهد که ارتقای توانایی های دفاعی و هجومی، نشر فرهنگ اسلامی و ایرانی، ایجاد جایگاه اقتصادی قابل اتکاء در دیگر کشورها، ایجاد قدرت نظامی برون مرزی، پشتیبانی از جبهه مقاومت و افزایش توانایی های آن ها و همچنین ایجاد و گسترش همکاری های دفاعی- امنیتی با کشورهای اسلامی و هم پیمان از راهبردهای اساسی جهت ارتقای عمق استراتژیک است.

در سال های اخیر مطرح شدن جمهوری اسلامی ایران به عنوان قدرت منطقه ای تأثیرگذار در غرب آسیا و نمایش قدرت در عراق، سوریه، لبنان و یمن نشان دهنده تحول در سیاست منطقه ای ایران نسبت به گذشته است. این نمایش قدرت علاوه بر افزایش توانمندی های نسبی و خلاء قدرت ناشی از تحولات ژئوپولیتیکی محیط پیرامونی، مرهون کنشگری منطقه ای نیروهای مستشاری ایران با محوریت نیروی قدس بوده است. هدف از این پژوهش تبیین این مسئله است که نیروهای مستشاری در سیاست منطقه ای ایران چه نقشی ایفا کرده و اقدامات آن چگونه بر قدرت و نفوذ منطقه ای جمهوری اسلامی ایران تأثیر گذاشته است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که نیروی قدس به عنوان بازوی اجرایی نقش مهمی در جهت تحول سیاست های منطقه ای ایران ازطریق تحقق بخشیدن به نقش های سه گانه منطقه ای (رهبری، پاسداری و پشتیبانی) داشته و از طریق بهره گیری از نیروهای بومی مقاومت در پی گسترش نفوذ جمهوری اسلامی ایران بوده است. از این رو موفقیت نیروی قدس در ساماندهی یک بلوک سیاسی تحت عنوان محور مقاومت، رویارویی با داعش به عنوان مهمترین تهدید درون منطقه ای و جلوگیری از نفوذ و مداخله قدرت های فرامنطقه ای همچون امریکا، افزایش ضریب نفوذ و ارتقای جایگاه منطقه ای ایران را به همراه داشته است. ذکر این نکته ضروری است که روش به کار رفته در این نوشتار از نوع مطالعات تحلیلی توصیفی و داده ها و اطلاعات مورد نیاز نیز به روش منابع کتابخانه ای و اینترنتی گردآوری شده است.