مطالب مرتبط با کلیدواژه

شهر یزد


۱۶۱.

ارزیابی روند تغییرات دما، جزیره حرارتی و پوشش گیاهی ایام گرم سال در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اطلاعات جغرافیایی سپهر دوره ۳۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۲۵ 163 - 177

کلیدواژه‌ها: جزیره حرارتی دمای سطح زمین تغییرات کاربری NDVI شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۰۰
پدیده جزیره حرارتی شهری، از معمول ترین پدیده های شهری است که طیّ آن برخی از نقاط شهری به خصوص مرکز شهرها چند درجه از مناطق اطرافشان گرم تر می شوند. هدف این پژوهش، ارزیابی روند تغییرات دما، تغییرات جزیره حرارتی و پوشش گیاهی دوره گرم سال در شهر یزد می باشد. برای بررسی روند تغییرات دمای ماه های گرم سال، از اطلاعات دمایی ایستگاه یزد و آزمون من-کندال استفاده شد. به منظور تعیین جزیره گرمایی شهر یزد در ماه های گرم سال، از تصاویر ماهواره ای لندست 4-8 در محدوده زمانی33 ساله(2020-1987) که شامل چهار دوره با فاصله زمانی 11 ساله است (میانگین ماه های تیر، مرداد و شهریور سال های 1987، 1998، 2009 و 2020) استفاده شد. نتایج حاصل از تصاویر ماهواره ای نشان داد که در طی دوره آماری هر چه به سال های جاری نزدیک تر شویم از میزان پوشش گیاهی و زمین های بایر کاسته شده و در عوض به وسعت ناحیه ی شهری افزوده شده است. نقشه های LST نیز نشان از دماهای بالای 50 درجه سانتی گراد به صورت خوشه های داغ در قسمت های غرب و جنوب غرب شهر یزد بوده که در دهه های اخیر ایجاد و تقویت شده اند. آزمون من-کندال و شیب سنس نیز حاکی از روند صعودی معنی دار در سطح اطمینان 99 درصد به خصوص در سال های اخیر است. میزان این افزایش دما دریک دوره 45 ساله حدود 2.3 درجه سانتی گراد بوده است که این شرایط می تواند در پیوند احتمالی با پدیده روند افزایش جمعیت شهری طی دهه های اخیر و به دنبال آن افزایش سازه های شهری(مسکونی، تجاری) و پدیده جزیره حرارتی مرتبط باشد.
۱۶۲.

سنجش و تبیین ابعاد و سطح وفاداری گردشگری در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال ۱۱ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 143 - 160

کلیدواژه‌ها: وفاداری گردشگری تصویر مقصد شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۳۰
وفاداری موضوعی کلیدی در مدیریت گردشگری است. یکی از مباحث مهم در این حوزه، تحلیل سطح وفاداری گردشگری در ابعاد مختلف است. وفاداری گردشگری در ابعاد مختلف آگاهی، ادراک گردشگر، شخصیت گردشگری، کیفیت خدمات، تصویر ذهنی، اعتماد، امنیت و رضایتمندی گردشگران مورد بحث است. ارزیابی این ابعاد می تواند برنامه ریزان گردشگری شهر را در مدیریت بهینه آن یاری نماید. شهر یزد به عنوان یکی از مقصدهای گردشگری کشور، سالانه تعداد زیادی گردشگر را به خود جذب می کند. از این رو توجه به مقوله وفاداری گردشگر اهمیت زیادی دارد. برای این منظور باید سطح وفاداری در ابعاد و شاخص های مختلف مورد تحلیل و تبیین قرار گیرد. هدف اصلی پژوهش، ارزیابی میزان وفاداری گردشگران داخلی شهر یزد در قالب یک مدل مطلوب است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. اطلاعات مورد نیاز بر اساس روش کتابخانه ای و میدانی تهیه شده است. جامعه آماری پژوهش برای ارزیابی سطح وفاداری، کلیه گردشگران ورودی در سال 1400 است که بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه معادل 381 نفر برآورد گردید. برای تحلیل سطح وفاداری، از آزمون ها و تحلیل های آماری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد ابعاد وفاداری، تاثیرات نسبتا زیادی بر میزان رضایت گردشگران داشته و این رضایت تاثیر بالایی بر وفاداری گردشگران شهر یزد بر جای گذاشته است. بنابراین مدل تحلیلی سطح وفاداری، نشانگر پیوندهای متقابل بین شاخص ها و ابعاد مختلف وفاداری در شهر یزد می باشد.
۱۶۳.

مهاجرت و مسئله ذره ای شدن، مطالعه ای کیفی در میان زنان مهاجر شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۱) 1 - 30

کلیدواژه‌ها: زنان مهاجر مهاجرت شخصی سازی ذره ای شدن شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۲۰
مسئله پیوندیابی در بین مهاجران، همیشه مهم بوده است. سازگاری مهاجران در جامعه میزبان، منوط به کیفیت پیوندیابی آنهاست؛ اما مهاجرانی که وارد مقصد می شوند، تا حد زیادی به جای پیوند با جامعه میزبان، به سمت ذره ای شدن (اتمیزه شدن) گرایش می یابند و معمولاً در حواشی اسیر می شوند. پژوهش حاضر به دنبال واکاوی چگونگی فرآیند ذره ای شدن زنان مهاجر بوده است. روش پژوهش، کیفی و از نظریه زمینه ای بهره گرفته شده است. مشارکت کنندگان، 21 نفر از زنان مهاجر به شهر یزد از استان های مختلف کشور بوده اند که به صورت هدفمند و به شیوه نمونه گیری نظری انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل داده ها به شیوه کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام شده است. نتایج نشان داد آغاز فرآیند ذره ای شدن زنان مهاجر، خودخواسته و در راستای واماندگی آنان در زادگاه، در ابعاد مختلف از جمله رنج های فزاینده پایدار، زیست بحرانی در زادگاه و گسست اعتماد بر اثر شرایط بی ثبات کننده مبدأ رخ می دهد. آنان در فرآیند شرایط سخت یاد شده به نوعی واگرایی از مبدأ می رسند و برای بازسازی دوباره زندگی و شخصی سازی آن در جهت آرامش و بهره وری بیشتر، به بازتعریف شبکه اجتماعی خود در پیوند با مقصد دست می زنند. از سوی دیگر، زنان مهاجر با ورود به مقصد و مواجهه با عواملی چون ناپذیرش گری فرهنگی شهر جدید، چرخه ناتوانی اقتصادی و سبک زندگی انزواطلب شهری، ناخواسته مجبور می شوند ارتباطات خود را سود محور کنند. نتیجه روند طی شده، خلاصه شدن روابط آنان در دایره ای از روابط اجتماعی تعریف شده، سودمند و مطمئن است که بر حسب شرایط سیال وار تجدید، بسط یا تحدید می شود.
۱۶۴.

برنامه سازی رسانه ای برای سالمندان: مطالعه ای کیفی در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 859 - 898

کلیدواژه‌ها: مخاطب پژوهی نیازسنجی سالمندان برنامه سازی رسانه ای سالمندان شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۱
رسانه به عنوان عضوی تأثیرگذار در تمامی عرصه های زندگی افراد جامعه نقشی انکار ناپذیر دارد، در این میان سالمندان نیازمند نگاه خاص رسانه هستند. هدف این پژوهش مخاطب پژوهی سالمندان یزدی است. در این پژوهش راستا تلاش شد تا ضمن آشنایی با وضعیت گذران زندگی سالمندان یزدی و آگاهی از انتظارات و توقعات آنان، در خصوص برنامه سازی رسانه ای پیشنهاداتی ارائه شود. جهت جمع آوری داده های پژوهش از طرح تحقیق کیفی استفاده شد. مشارکت کنندگان 10 نفر از خبرگان و کارشناسان حوزه رسانه و سالمندی بودند که به روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. داده ها طی یک دوره 3 ماه با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختارمند جمع آوری شد. تحلیل داده ها با کمک روش تحلیل محتوای کیفی انجام گرفت . طی تحلیل های صورت گرفته 100 مفهوم در قالب 21 زیرمقوله و 10 مقوله اصلی که شامل: زندگی نازیسته، اهمیت نیازهای مادی و حمایتی، رسالت صداوسیما در قبال سالمندان، پخش برنامه اثرگذار و مفرح در دوران بحران، استراتژی های خلاقانه و تعاملی ساخت برنامه، زمانبندی مناسب پخش برنامه، برنامه سازی جنسیت محور برای سالمندان، برنامه سازی سن محور برای سالمندان، برنامه سازی برای سالمندان غیربومی، برنامه سازی مشوق سالمندی فعال بود استخراج شد. در راستای حفظ مخاطب به عنوان یکی از اهداف اصلی صدا و سیما، پیشنهاد می شود همزمان با شناسایی گروهه ای مختلف سنی و جنسی سالمندان و توجه به ویژگی های هر گروه، ضمن ارزش قائل شدن به خواست مخاطب سالمند و علاقه مندی های او، ذائقه سازی در مخاطب به صورت بسیار تدریجی و غیرمستقیم صورت گیرد.
۱۶۵.

شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی موثر بر شکوفایی شهر یزد با رویکرد آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیای اجتماعی شهری سال ۱۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 27 - 46

کلیدواژه‌ها: شکوفایی شهری آینده پژوهی MICMAC شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۱۴
مقدمه: امروزه با توجه به رشد فزاینده شهرنشینی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، ابتکار شکوفایی شهری یکی از مسائل کلیدی توسعه انسانی پیش روی جهان است. شکوفایی، مفهومی گسترده است که در ارتباط با توسعه متعادل و هماهنگ در محیطی همراه با انصاف و عدالت مطرح می شود.داده و روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی – توسعه ای  و از نظر ماهیت و روش تحلیلی – اکتشافی است. داده ها و اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش، در بخش نظری با استفاده از روش کتابخانه ای و در بخش میدانی با استفاده از (پرسشنامه) مبتنی برتکنیک دلفی جمع آوری شده است. جامعه آماری ما در این پژوهش متخصصان و خبرگان شهر یزد بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند تعداد 30 نفر به عنوان نمونه از جامعه آماری انتخاب شدند. سپس 43 متغیر اولیه به روش دلفی با استفاده از پرسشنامه توسط کارشناسان شناسایی شد. درمرحله بعد ماتریس تأثیرات متقاطع برای سنجش میزان تأثیرگذاری متغیرها بریکدیگر طراحی شده و در اختیار خبرگان قرار گرفت. نتایج با بهره گیری از تکنیک تحلیل ساختاری و نرم افزار MICMAC مورد بررسی قرارگرفت که در نهایت ازمجموع 43 متغیر اولیه تأثیرگذار بر شکوفایی شهری یزد، تعداد10 عامل به عنوان پیشران های کلیدی شناسایی شدند.یافته ها: نشان می دهد که بیشترین تأثیر گذاری در بین ابعاد پنج گانه به ترتیب مربوط به 1- برابری و شمول با28/93 درصد 2- کیفیت زندگی 23/21 درصد 3- بهره وری 71 /18درصد است. همچنین بیشترین تأثیرپذیری در بین ابعاد پنج گانه به ترتیب مربوط به 1- برابری و شمول با24/29درصد 2-کیفیت زندگی 58/23 درصد 3- بهره وری 40/17 درصد می باشد.نتیجه گیری: نشان دهنده آن است که در بین پیشران های کلیدی مؤثر بر آینده شکوفایی شهر یزد متغیرهای، مساحت بافت فرسوده (372)، دسترسی به منابع آب (372)، بیکاری جوانان (352)، نرخ فقر (348)، مشارکت مردم در حکومت (338)، میانگین درآمد(331)، درصد خانوارهای حاشیه نشین (331)، درصد اشتغال زنان (321)، نسبت اشتغال به جمعیت (310) و نرخ پس انداز (307) بیشترین اثرگذاری را دارا بوده اند. همچنین نتایج حاکی از آن است که سیستم شکوفایی شهری در شهر یزد، وضعیت ناپایداری دارد و کمبود متغیرهای اثر گذار پایداری سیستم را تهدید می کند.
۱۶۶.

ارزیابی و تحلیل راهبردی ارتقای سطح وفاداری در مقصدهای گردشگری (مورد: مطالعه: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیای اجتماعی شهری سال ۱۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 229 - 248

کلیدواژه‌ها: وفاداری گردشگری تصویر ذهنی مقصد شهر یزد تحلیل راهبردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۸۹
مقدمه: وفاداری یک گردشگر به مقصد خاص، موضوعی کلیدی در مدیریت گردشگری شهری است. سطح وفاداری بالا در یک مقصد می تواند پیامدهای مثبتی در جهت رونق سطح گردشگری در آن منطقه داشته باشد. یکی از مباحث مهم در این حوزه، سنجش و تحلیل راهبردی سطح وفاداری گردشگری در ابعاد و مؤلفه های مختلف و ارائه راهبردهایی در جهت ارتقای آن است. در این میان سنجش اهداف، قابلیت های شهرها و فرصت ها و چالش های پیش رو در زمینه وفاداری گردشگری و شناخت رقبای مقصد، جهت تحلیل راهبردی وفاداری گردشگری، مدنظر قرار می گیرد. شهر یزد با داشتن فضاها و محصولات گردشگری متعدد، به عنوان یکی از مقصدهای گردشگری شهری ایران، سالانه تعداد زیادی گردشگر داخلی و خارجی را به خود جذب می کند. هدف اصلی پژوهش، ارائه راهبردهای توسعه سطح وفاداری شهر یزد از طریق شناخت و ارزیابی اهداف، قابلیت ها، فرصت ها، چالش ها و رقبای گردشگری شهر و ارزیابی تناسب راهبردی آن است.داده و روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. داده های مورد نیاز بر اساس روش کتابخانه ای و میدانی تهیه شده است. نمونه آماری پژوهش، 30 نفر از گروه خبرگان شامل مسئولین و مدیران گردشگری، محققین و پژوهشگران، صاحبان کسب و کارهای گردشگری و تعدادی از ساکنان با سابقه شهر است که با توجه به محدود بودن جامعه آماری، از روش تمام شماری برای گرفتن نمونه استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل راهبردی پژوهش، از مدل تحلیلی متاسوات Meta-SWOT که مدل پیشرفته SWOT است، استفاده شده است.یافته ها: نتایج نشان داد که مهم ترین منابع و قابلیت ها در راستای ارتقای سطح وفاداری گردشگری در شهر یزد شامل تأثیرات مثبت جهانی شدن شهر یزد بر روی ارتقای شخصیت شهر و جاذبه های تاریخی آن، دگرگونی ذهنیت مثبت گردشگران نسبت به شهر، درک ارزش علمی و تاریخی آن و برانگیختن احساسات آن ها، بالا بردن کیفیت خدمات، مشارکت نسبی شهروندان در برنامه های اجتماعی و گردشگری، امنیت گردشگری قابل قبول و زیرساخت ها و خدمات شهری، خدمات آژانس ها و گردشگری سلامت است.نتیجه گیری: نتیجه تحلیل راهبردی نشان از همگنی بیشتر قابلیت های گردشگری یزد و عوامل خارجی و اهداف از نظر تناسب راهبردی است و قابلیت های مذکور در سطح متوسط نقش مهمی در ارتقای سطح وفاداری دارند و بر همین اساس راهبردهایی در جهت ارتقای آن ارائه شده است.
۱۶۷.

مطالعه اثر توسعه گردشگری بر شادی گردشگران شهر یزد با رویکرد شهر شاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 195 - 226

کلیدواژه‌ها: نگرش گردشگران توسعه گردشگری رویکرد شهر شاد شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۹۵
زمینه و هدف: امروزه اهمیت و وسعت صنعت گردشگری موجب شده است تا پدیده های متعددی از دیدگاه گردشگری مورد تحلیل قرار گیرند. از پیدایش نخستین جاذبه ها و... تا رسیدن به صنعت گستره ی امروزی، گردشگری و مکان های شهری در پیوندی پایدار بوده اند. به همین دلیل هدف مطالعه اثر توسعه گردشگری بر شادی گردشگران شهر یزد با رویکرد شهر شاد می باشد.روش شناسی: روش آن توصیفی-تحلیلی از نوع کاربردی هست و برای جمع آوری اطلاعات موردنیاز از دو روش کتابخانه-ی و میدانی استفاده شده است. همچنین جامعه آماری آن را 400 نفر از گردشگران داخلی و خارجی ورودی به شهر یزد در سال 1398 درنظر گرفتند که با نرم افزار SPSS و Amos تجزیه وتحلیل شدند.یافته ها: نتایج حاصل نشان می دهد مکان های تاریخی-فرهنگی بیش از 75 درصد برای گردشگران جذاب بود اما گردشگران داخلی با انگیزه تحصیل(بیش از 4 بار با اقامت یک شب و از احساسات شادی برخوردار بودند) و گردشگران خارجی بخاطر فرهنگ و شیوه زندگی ساکنین(تنها یکبار با اقامت بین 2تا4 روز و از احساسات حیرت و تعجب روبه رو شده بودند) مقصد یزد را انتخاب کردند. همچنین گردشگران لازمه ها و جاذبه های گردشگری مقصد شهر یزد را متوسط رو به بالا گزارش دادند.نتیجه گیری و پیشنهادات: باتوجه به یافته های این پژوهش، بین شادی گردشگران و شاخص های توسعه گردشگری (لازمه، جاذبه و دافعه) در مقصد شهر یزد ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد.نوآوری و اصالت: مطالعات اندکی ارتباط بین گردشگری و شادی در کشورهای توسعه یافته را بررسی کردند ولی در کشورهای درحال توسعه مانند ایران هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته است.
۱۶۸.

برنامه ریزی توسعه راهبردی بافت های فرسوده شهری مطالعه موردی: محله مجاهدین(حنا) شهر یزد

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۱ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 95 - 121

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی راهبردی بافت فرسوده بهسازی و نوسازی شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۶۷
فرسودگی بافت های شهری، امروزه به عنوان عاملی برای جلوگیری از تحقق روش های مدرن مدیریت شهری در شهرسازی به حساب می آید. شهر یزد دارای 2600 هکتار بافت فرسوده می باشد. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت ها به منظور برنامه ریزی، مدیریت، حفظ و نگهداری  آن ها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. برای برنامه ریزی محله مجاهدین در این تحقیق، شاخص های عمده چون ویژگی های بناها، ویژگی های اقتصادی- اجتماعی، وضعیت کاربری های موجود مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. روش به کار رفته توصیفی- تحلیلی بوده و در زمینه  گرد آوری اطلاعات؛ از روش های مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، روش های میدانی و پیمایشی و تهیه پرسشنامه به تعداد هر واحد مسکونی اقدام گردیده است. بررسی وضعیت موجود نشان می دهد که بین سال های 1375 – 1385 میزان رشد جمعیت محله مجاهدین با نرخ رشد 8/0- از 5317 نفر به 4922 نفر کاهش یافته است، که این نشان دهنده حرکات جمعیتی از بافت قدیمی به سمت محلات جدیدتر می باشد. همچنین طبق نتایج تحقیق، محله مجاهدین از نظر شاخصه های فرسودگی(کالبدی، عملکردی) دارای فرسودگی است بطوری که در این محله فعالیت ها وکاربری ها پاسخگوی نیاز سکنه نمی باشد، بافت کالبدی محله تا حدود نسبتاً زیادی آسیب دیده و نظام فعالیت ها به هم ریخته و نابسامان می باشد و کاربری های غیر متجانس و ناسازگار در محله خود نمایی می کند.
۱۶۹.

ارزیابی باززنده سازی بافت های قدیم شهری در راستای توسعه پایدار (شهر یزد)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۳ بهار ۱۳۹۴ شماره ۹ 131 - 159

کلیدواژه‌ها: باززنده سازی بافت قدیمی توسعه پایدار تحلیل عامل شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۷۳
در اکثر شهرهای قدیمی ایران، بناها و بافت های دارای ارزش تاریخی و فرهنگی به وفور دیده می شوند که با ویژگی های مختلفی نظیر ریزدانگی، مشکلات دسترسی و ناپایداری شناخته می شوند. محلات قدیمی شهر یزد نیز نظیر دیگر بافتهای قدیمی، نیازمند به حرکتی کنترل شده در جهت ادامه زندگی خود هستندکه با درنظرگرفتن مشکلاتی ازقبیل رشد منفی جمعیت، نداشتن دسترسیهای درون محله ای لازم، گسترش روزافزون فضاهای مخروبه ومتروکه، نداشتن تسهیلات موردنیاز، باید حرکت در راستای رفع این مشکلات صورت گیرد.لذا این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی و بهره گیری از تکنیک های تحلیل عامل و شاخص ترکیبی موریس، درصدد برآمده محلات بافت تاریخی شهریزد را از نظر ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و عملکردی توسعه پایدار مورد بررسی قرار داده و راهبردی برای آینده آن در این راستا ارائه نماید. نتایج حاکی ازآنست که از 36 شاخص در نظر گرفته شده در ابعاد مختلف پایداری، عامل های کالبدی- عملکردی، اجتماعی، اقتصادی در اولویت های نخست در بررسی محلات قرار می گیرند که این امر توسط تکنیک تحلیل عامل حاصل شده است و با استفاده از شاخص ترکیبی موریس که امتیازات ناشی از تحلیل عامل را بصورت ترکیبی مورد بررسی قرار می دهد، رتبه بندی محلات از نظر ابعاد مختلف پایداری مشخص شده است. بر طبق محاسبات صورت گرفته محلات بافت قدیمی از نظر پایداری هیچ یک در سطح بالایی قرار ندارند و محله گازرگاه پایدارترین محله و محله شش بادگیر ناپایدارترین می باشد. لذا عمده توجهات باید به محلاتی صورت گیرد که در این زمینه ناپایدارترند که در همین راستا چشم انداز و راهبردهای مناسب جهت تضمین توسعه پایدار در بافت قدیمی یزد پیشنهاد می شود.
۱۷۰.

ارزیابی بافت های فرسوده شهری با رویکرد برنامه ریزی توسعه راهبردی (مطالعه موری: محله سلمان فارسی شهر یزد)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۳ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰ 55 - 77

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی راهبردی بافت فرسوده مدل سوات محله سلمان فارسی شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۱۰۵
امروزه بافت های فرسوده شهری در اغلب شهرهای کشور به عنوان مساله ای مهم، مورد توجه اکثر برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. یکی از راهکارهای عملی در جهت ساماندهی فضایی مطلوب این بافت ها، شناخت قابلیت ها و پتانسیل های موجود آنها در راستای استفاده ی بهینه و شناخت نارسایی های موجود می باشد، عوامل منفی و نامطلوبیت هایی که این بخش از شهر بر فضای شهری وارد نموده، نظم و سازمان ف ضایی شهر را برهم زند و فرایند زوال آنها را تسریع می کند. این امر ضرورت برنامه ریزی راهبردی در این بافت را در جهت دستیابی توسعه ی پایدار آشکار می سازد. با توجه پیشینه ی تاریخی شهر یزد، برخی از محلات آن دارای بافت فرسوده بوده، که در پژوهش حاضر به ارزیابی و تحلیل پتانسیل و نارسایی های بافت فرسوده محله ی سلمان فارسی پرداخته می شود. هدف اصلی این پژوهش، شناخت ویژگی های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی این محله می باشد که پس از بررسی وضع موجود محله، در جهت برنامه ریزی و ساماندهی بافت آن گام برداشته می شود. نوع پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش کتابخانه ای جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از مدل  SWOTو نرم افزار ARC GIS  مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشانگر این است که جمعیت محله سلمان فارسی بین سال های 1375- 1385 با نرخ رشد 9/0- از 6589 به 5998 نفر کاهش پیدا کرده است. این کاهش جمعیت ناشی از انتقال جمعیت به محلات جدیدتر می باشد. در نتایج آخرین سرشماری 497 مهاجر خارجی در محله زندگی می کنند، که نتایج آن حاکی از تغییرات اجتماعی در این محله می باشد. پدیده مهاجرت در این بافت ها بویژه مهاجرت افراد بدون حس تعلق باعث نارسایی هایی در ساختار کالبدی محله شده است. نتایج نهایی تحلیل سوات نشانگر این است که نقاط ضعف در محله با 11/3، بیشترین امتیاز و نقاط تهدید با 93/2 با کمترین امتیاز قرار دارند. رویکرد نهایی در این تحقیق رویکرد رشد و شناخت می باشد که در نهایت با توجه به نوع استراتژی راهکارهایی جهت تجدید حیات در بافت این محله ارائه شده است.
۱۷۱.

تبیین اکتشافی مسیرهای دوچرخه سواری و تأثیر آن بر احیای بافت تاریخی شهرها (نمونه ی موردی: خیابان فرخی در شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری دوره ۱۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 61 - 80

کلیدواژه‌ها: احیای بافت تاریخی خیابان فرخی شهر یزد مسیرهای دوچرخه سواری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۷۹
یکی از برنامه هایی که با اجرای عملی و صحیح آن می توان تا حد قابل توجهی آرامش را به سیستم حمل ونقل شهری بازگرداند، توسعه ی حمل ونقل انسان محور به ویژه دوچرخه سواری است. بنابراین هدف از اجرای این پژوهش تبیین اکتشافی مسیرهای دوچرخه سواری و تأثیر آن بر احیای بافت تاریخی شهر محدوده موردمطالعه است. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی- توسعه ای و ازنظر ماهیت و روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. جمع آوری اطلاعات در این پژوهش به شیوه ی کتابخانه ای، اسنادی و پیمایشی بوده است. جامعه ی آماری پژوهش شهروندان شهر یزد است. برای برآورد حجمم نمونه از روش تخمین شخصی استفاده شده است که 120 نفر به عنوان حجمم نمونه در نظر گرفته شده است. در این پژوهش از روش های هدفمند (گلوله برفی و متواتر نظری) برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آماری AHP (تابع ترجیحی گاوسی)، پرومته و رگرسیون (آنوا) بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آزمون AHP (تابع ترجیحی گاوسی)، مشخص شد که شاخص های سادگی و کوتاه بودن مسیر و وجود دوچرخه ی اشتراکی باید در اولویت اول قرار گیرند و همچنین شاخص های اتصال مسیرهای دوچرخه به ایستگاه های حمل ونقل همگانی و تسهیل امکان جابه جایی دوچرخه بر روی وسایل نقلیه ی همگانی باید در اولویت آخر قرار گیرد. در ادامه با استفاده از روش پرومته، به اولویت بندی معیارها و شاخص های پژوهش پرداخته شد، مشخص شد که معیار دسترسی با رتبه بندی نهایی 359/0 در رتبه ی اول و معیار پیوستگی با رتبه بندی نهایی 118/0 در رتبه ی آخر قرار دارد. در نهایت، با استفاده از آزمون رگرسیون (آنوا) مشخص شد که بین تقویت قابلیت مسیر دوچرخه سواری خیابان فرخی با احیای بافت تاریخی شهر یزد همبستگی معناداری وجود دارد. بنابراین تقویت قابلیت مسیر دوچرخه سواری خیابان فرخی می تواند به احیای بافت تاریخی شهر یزد منجر شود.
۱۷۲.

بررسی پارامتر های قابلیت اطمینان و پایداری در اتوبوس های شهری برای نقل و انتقالات درون شهری براساس GPS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری دوره ۱۰ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳۶ 113 - 142

کلیدواژه‌ها: قابلیت اطمینان ارزیابی پایداری پیش بینی سرفاصله شهر هوشمند شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۵۷
امروزه استفاده از سیستم موقعیت یاب جهانی GPS برای حمل ونقل درون و برون شهری امری لازم و غیرقابل انکار است. ارزیابی قابلیت اطمینان و پایداری مسیر های اتوبوس درون شهری به عنوان یک موضوع مهم مطرح شده است که تأثیر زیادی بر کیفیت خدمات اتوبوس رانی می گذارد. در این پژوهش از داده های  سیستم موقعیت یاب جهانی GPS که مربوط به سامانه اتوبوس رانی شهر یزد است، برای ارزیابی قابلیت اطمینان و پایداری در اتوبوس های شهری برای نقل و انتقالات درون شهری استفاده شده است. یکی از اهداف مورد بررسی در این پژوهش، بررسی پارامتر های تأثیرگذار بر حرکت دسته ای و تحلیل پایداری سیستم و همچنین قابلیت اطمینان سیستم حمل ونقل عمومی است. در این پژوهش زمان سفر بخش، زمان توقف، سرفاصله و حرکت دسته ای از نظر زمانی و مکانی مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است. در واقع بررسی می شود که در دوره های زمانی مختلف روز، وضعیت وقوع حرکت دسته ای و پایداری و همچنین قابلیت اطمینان چگونه است. در این پژوهش از روش های پیش بینی رگرسیون خطی، رگرسیون بردار پشتیبان، جنگل تصادفی و رگرسیون تقویت شده گرادیان برای پیش بینی قابلیت اطمینان و بررسی پایداری مسیر های سفر اتوبوس استفاده شده است. مدل رگرسیون تقویت شده گرادیان برای پیش بینی قابلیت اطمینان مسیر سفر اتوبوس و همچنین جهت پیش بینی سرفاصله خطای کمتر و عملکرد بهتری را نسبت به بقیه مدل های پیش بینی داشته است. نتایج این پژوهش به برنامه ریزان شهری در درک پایداری ایستگاه ها، شناسایی نقاط کلیدی که بر پایداری ایستگاه ها تأثیر می گذارد، شناسایی ایستگاه های کلیدی و ارائه بهتر خدمات حمل ونقل در آینده، جهت کاهش زمان انتظار مسافران کمک می کند.
۱۷۳.

کاوش کیفیت مقصد در میان ذهنیت زنان حاشیه نشین مهاجر شهر یزد، یک مطالعه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال ۱۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۵۷) 97 - 112

کلیدواژه‌ها: زنان مهاجر مقصد مهاجرتی هزینه و فایده مطلوبیت شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۲۰۷
هدف: تغییر همیشه اصل اساسی زندگی بشر بوده است. قلب جامعه مدرن، تغییر و ارتباط است. فرایند توسعه، تغییر در مبدأها و مقاصد را تسهیل کرده است. مهاجرت یکی از پیامدهای اصلی این وضعیت است. دراین میان، زنان در سال های اخیر هر چه بیشتر به گردونه مهاجرت وارد شده اند و مهاجرت ها سمت و سوی زنانه به خود گرفته است. نظریه های کلاسیک رابطه ای خطی از دافعه تا جاذبه را ترسیم می کردند ؛ اما به نظر می رسد ارزیابی از مقصد و زندگی از دید یک زن مهاجر، پیچیدگی های خاص خود را دارا است. درواقع هدف پژوهش حاضر واکاوی این فرآیند بوده است.روش: با استفاده از روش نظریه زمینه ای سیستماتیک، 21 نفر از زنان مهاجر به شهر یزد از استان های مختلف کشور به صورت هدفمند و به شیوه نمونه گیری نظری انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل داده ها به شیوه کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفته است.یافته ها: بر پایه یافته های پژوهش؛ 384 مفهوم، 77 مقوله فرعی، 14 مقوله اصلی و در نهایت مقوله مرکزی دل ربایی مقصد استخراج گردید. به طورکلی نتایج نشان داد که زندگی در شهرهای کوچک و در حال توسعه مطلوبیت بیشتری برای زنان مهاجر دارد. آنها در این شهرها مطلوبیت بیشتری به لحاظ شغلی، حفظ امنیت و ... پیدا می کنند. فرآیندی که در شهرهای بزرگ تا حد زیادی رنگ می بازد و مطلوبیت خود را از دست می دهد؛ اما این ارزیابی هیچوقت دائمی نیست و زن مهاجر به طور پیوسته در مورد واقعیت های زندگی خود بازاندیشی می کند. در نتیجه با توجه به این امر که تصمیم به مهاجرت بر اساس هزینه-فایده بوده و هیچ بستری دارای مطلوبیت کامل نیست، برای دستیابی به درک عمیق و دیدی وسیع تر در حوزه مهاجرت زنان به ویژه شرایط زندگی در مقصد و میزان مطلوبیت یا آسیب حاصل از مهاجرت برای زنان، تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.
۱۷۴.

تحلیل کمی الگوی توسعه کالبدی شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۶ 233-246

کلیدواژه‌ها: رشد پراکنده رشد متراکم رشد هوشمند شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۷۱
امروزه رشد شتابان شهرنشینی از زوایای مختلف محیط های شهری را تحت تاثیر قرار داده؛ به گونه ای که توسعه ی کالبدی پویا و مداوم را در شهر ها رقم زده است. شرایطی که تعیین جهات توسعه شهر ها را بسیار چالش برانگیز ساخته است. توسعه کالبدی که تحت تاثیر نیرو های مختلفی پدید می آید و چنانچه بسط ناموزون را تجربه نماید، هزینه های فراوانی همچون تبدیل و تغییرکاربری اراضی کشاورزی و طبیعی، افزایش هزینه زیرساخت، افزایش مصرف سوخت های فسیلی و انتشار گاز های گلخانه ای، جدایی گزینی اجتماعی و... را در ابعاد گوناگون بر شهر و ساکنینش تحمیل می کند. این موضوع اهمیت هدایت و مدیریت گسترش کالبدی شهرها را دو چندان می کند. براین اساس هدف اصلی این پژوهش، تحلیل کمی الگوی توسعه کالبدی شهر یزد در دهه های اخیر می باشد. در پژوهش حاضر از مدل های تحلیلی کمی مختلفی همچون آنتروپی شانون، هلدرن، ضریب موران، مقایسه اراضی پر و خالی شهری و تصاویر ماهواره ای چند زمانه در بازه زمانی 2013-2000-1990 و 2021 برای بررسی الگوی توسعه کالبدی شهر استفاده شده است. نتایج تمامی تحلیل ها حاکی از رشد پراکنده و لجام گسیخته شهر یزد در طی دهه های اخیر می باشد و نتایج مبین آن است که چهره کنونی ساختار کالبدی شهر یزد با توجه به ظرفیت بالای اراضی قابل توسعه در شهر، خوشه ای و نامتوازن بوده و روند پراکنده ای را تجربه می کند. براین اساس پیشنهاد می شود از ظرفیت های درونی و سطوح غیرفعال شهری استفاده گردد.
۱۷۵.

ناپایداری پایدار؛ روایتی زنانه از موج های مهاجرتی در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره ۱۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۲ 91 - 123

کلیدواژه‌ها: مهاجرت داخلی مناطق مهاجرپذیر و مهاجرفرست ناکارآمدی سیاست ها روایت زنانه شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۸۸
اهداف: کشور ایران در چند دهه اخیر مهاجرت های داخلی گسترده ای را تجربه کرده و این روند مهاجرتی در بعد بین استانی همچنان در حال افزایش است. این مهاجرت ها با چالش های وسیعی در مناطق کشور همراه بوده است. از این رو پژوهش حاضر به دنبال روایتی زنانه از موج های مهاجرتی است. موج هایی که به واسطه ناپایداری دوسویه در مناطق مهاجرفرست و مهاجرپذیر شکل می گیرند. روش مطالعه: روش پژوهش حاضر، کیفی و از رویکرد نظریه زمینه ای استفاده شده است. مشارکت کنندگان، 21 نفر از زنان مهاجر به شهر یزد از استان های مختلف کشور بوده اند که به صورت هدفمند و به شیوه نمونه گیری نظری انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل داده ها به شیوه کدکذاری باز، محوری و گزینشی انجام گرفته است. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر از وجود ناپایداری پایدار در چرخه مهاجرت داخلی کشور خبر می دهد. بسترهای مهاجرفرست بر اثر ناکارآمدی سیاست های منطقه ای با ناپایداری گسترده روبه رو بوده که زمینه ساز مهاجرت های وسیع گروهی از این مناطق شده است. از سوی دیگر ناکارآمدی سیاست ها در مناطق مهاجرپذیر در جذب درست و متناسب جمعیت مهاجر سبب برهم خوردن تعادل بین جمعیت و منابع شده و بسترهای این مناطق نیز با ناپایداری های شدید در ابعاد گوناگون مواجه کرده است. نتیجه گیری: عدم توجه به ناپایداری برخاسته از مهاجرت های کنترل نشده و فقدان مداخله به هنگام و مناسب دولت سبب شگل گیری موج جدید مهاجرت از مناطق مهاجرپذیر می شود و این مناطق را به بسترهای جدید مهاجرفرست تبدیل می کند که در این مسیر اولویت با افراد با سرمایه های انسانی و اقتصادی بیشتر جهت حرکت به سوی کلان شهرهای توسعه یافته تر است. از این رو این مسیر نیازمند رصد دقیق تر و مدیریت و سیاست گذاری کارآمدتر است.
۱۷۶.

چالش های اجتماعی و فرهنگی رحم جایگزین: تجربه مادرانِ جایگزین در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۷ پاییز و زسمتان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 35 - 64

کلیدواژه‌ها: مادران جایگزین اجاره رحم ناباروری فناوری های نوین کمک باروری شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸
توسعه کاربرد فناوری های نوین کمک باروری، از قبیل مادرِ (رحم) جایگزین، به تحقق آرزوهای بسیاری از زوج های نابارور برای فرزنددار شدن کمک نموده است؛ اما درعینِ حال، ابعاد مسأله گونه متعددی نیز مطرح نموده است. هدف پژوهش حاضر، واکاوی برخی موانع و چالش هایی است که مادرانِ جایگزین تجربه می نمایند. روش مطالعه از نوع کیفی و انسان شناسی پدیدارشناسانه است. مطالعه میدانی تحقیق در سال 1399، به کمک ابزار مشاهده مشارکتی و مصاحبه عمیق، با 12 مادرِ جایگزین، طی بازه زمانی پنج ماهه، در پژوهشکده علوم تولید مثل شهر یزد، انجام شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل مضمون آترید استرلینگ انجام گرفت. یافته ها در قالب 27 مفهوم، 9 خرده مضمون و چهار مضمون اصلی شامل کج فهمی اجتماعی، وابستگی عاطفی به جنین، عوارض بارداری و استتار اجتماعی بیان شده است. این مضامین بیان گر موانع و مشکلاتی است که مادرانِ جایگزین با آنها روبه رو هستند. فرهنگ سازی در این زمینه و توجه به نیازهای عاطفی و ارائه مشاوره روانی به مادرانِ جایگزین پیشنهاد می گردد.
۱۷۷.

مقایسه تطبیقی کیفیّت زندگی در بافت های قدیم و جدید شهر یزد (مورد مطالعه محلّه شش بادگیری و شهرک دانشگاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۳ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۲ 129 - 147

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی رضایت مندی بافت قدیم بافت جدید شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶ تعداد دانلود : ۴۲
کیفیّت زندگی معیاری برای فهم وضعیّت و میزان رضایت شهروندان از برآورده شدن نیازهای مرتبط با ابعاد زندگیشان است. این معیار در دو بعد عینی و بعد ذهنی بررسی می گردد. اندازه گیری آن پیچیده و متأثّر از مجموعه عوامل فراوانی است. با توجّه به اهمیّت سنجش کیفیّت زندگی و نیز لزوم برنامه ریزی صحیح و کارآمد برای بهبود و افزایش رفاه شهروندان، نوشتار حاضر می کوشد از نظر هدف با رویکردی کاربردی و با روش اسنادی و پیمایشی پس از تعریف مفهوم و نظریه های مرتبط با کیفیّت زندگی، دو محلّه شش بادگیری(از محلّات تاریخی) و محلّه شهرک دانشگاه(از محلّات جدید و برنامه ریزی شده) شهر یزد را از بعد ذهنی کیفیّت زندگی بسنجد. در همین راستا پرسشنامه ای در قالب 11 معیار اصلی و 34 شاخص بر اساس طیف لیکرت تنظیم و به صورت تصادفی بین سرپرستان ساکن محلّه توزیع گردید. جامعه آماری پژوهش 4020 نفر در محلّه شش بادگیری و 14555 در محلّه شهرک دانشگاه می باشد؛ که با استفاده از فرمول کوکران دو نمونه به ترتیب 300 و 330 تایی از هر محلّه انتخاب شد. تجزیه و تحلیل پرسشنامه با استفاده از روش آمار توصیفی، مدل تحلیل عاملی، آزمون تی و رگرسیون چند متغیّره انجام گردیده است. با توجّه به نتایج به دست آمده در این پژوهش می توان دریافت که محلّات قدیم شهری علی رغم برخورداری از اکولوژی بومی- ارگانیک، کیفیّت زندگی پایین تری نسبت به مناطق برنامه ریزی شده دارد. این کیفیّت در معیارهای محلّه، وضعیّت بهداشت، امکانات و تسهیلات، تفریحی، مدیریت و به ویژه امنیّت در محلّه شش بادگیری به پایین-ترین مقدار نسبت به میانه می رسد. همین معیارها در محلّه شهرک دانشگاه وضعیّت بهتری داشته هرچند که در حد مطلوب نبوده، امّا، از میانه بالاتر است.
۱۷۸.

تحلیلی بر آسیب شناسی اکولوژیک شهری (نمونه موردی شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۵ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۷ 101 - 116

کلیدواژه‌ها: آلودگی هوا آلودگی صوتی توسعه پایدار شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۴۲
تحولات اخیر در رشد و توسعه شهرنشینی و بدنبال آن رشد و توسعه کالبدی شهرها مسائلی در فضای شهرها بوجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تمام محیط زیست را در معرض عوارض ناشی از آن قرار داده است. افزایش جمعیت، تنوع گرائی در مصرف، توسعه سریع شهرها و میزان تقاضا برای خودرو، آلودگی هوا و صوت را به همراه داشته است.توسعه فیزیکی ناموزون شهرها، محدودیت های محیطی و افزایش روز افزون خودروها در سطح شهرها مشکلات آلودگی هوا و صوتی شهرها را چند برابر ساخته است. شهر بیابانی یزد واقع در حاشیه کویر مرکزی ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با مشکلات آلودگی هوا و صوت دست به گریبان است. بنابراین پژوهش حاضر با ماهیت توسعه ای – کاربردی و روش تحقیق کتابخانه ای و میدانی در 20 ایستگاه به بررسی موضوع پرداخته است. که بررسی های تحقیق نشان می دهد که ترازهای صوتی اندازه گیری شده در 20 ایستگاه از میزان استاندارد 65 دسی بل برای مناطق تجاری بالاتر بوده و با استفاده از نقشه های تراز صوتی و پایش آنها مناطقی که تحت فشار صوتی بالاتر قرار دارد، بویژه مناطق حساس مثل بیمارستان و مدارس را تعیین و راهکارهای عملی برای کاهش آلودگی صوتی را بررسی نمود. همچنین تست های صورت گرفته از گازهای خروجی 321 وسیله نقلیه بنزینی بیانگر بالا بودن مقدار هیدروکربن(25/575 قسمت در میلیون حجمی) و مونواکسید کربن(25/5 درصد حجمی) تولید شده از میزان حدمجاز(استاندارد تعریف شده شورای حفاظت محیط زیست) می باشد.
۱۷۹.

برنامه ریزی راهبردی توسعه شهرک صنعتی شهر یزد با استفاده از چارچوب استراتژیک SOAR(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۵ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۸ 77 - 94

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی راهبردی شهرک صنعتی مدل استراتژیک SOAR شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲ تعداد دانلود : ۳۳
رشد و توسعه اقتصادی پایدار در سه قرن اخیر با رشد و توسعه صنعت و به کمک فناوری های جدید اندیشمندان در موسسات تحقیقاتی علمی و آموزشی و با پیشرفت فنی و فناوری و کاربرد آن در صنعت تحقق یافته است. توسعه صنعتی به عنوان قوه محرکه توسعه و رشد همه جانبه بخش های اقتصادی و عامل اصلی تحول در ساخت و بافت جامعه و روابط داخلی و بین المللی آن عمل کرده است. این امر ضرورت برنامه ریزی در راستای توسعه بخش های صنعتی کشور را آشکار می سازد. این پژوهش با هدف توسعه شهرک صنعتی شهر یزد، سعی می کند تا شناخت کلی و تحلیلی از وضع موجود شهرک ها و نواحی صنعتی شهر یزد داشته باشد. نخست منابع بالقوه شهرک صنعتی شهر یزد مشخص، و سعی بر آن گردید تا الگویی برای تبیین راهبردها، در جهت توسعه این شهرک ارائه شود و در نهایت نیز راهبردهایی اساسی در راستای دستیابی به اهداف مورد نظر پیشنهاد شد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و روش جمع آوری داده ها و تحلیل اطلاعات مورد نیاز اسنادی، پیمایشی و میدانی است. برای تدوین استراتژی توسعه و تشریح قوت ها، فرصت ها، آرمان ها و نتایج قابل اندازه گیری از تکنیک تحلیلی SOAR استفاده شده است. براساس نتایج بدست آمده، وجود فضا جهت گسترش شهرک های صنعتی در شهر یزد، وجود معادن غنی و نیروی انسانی متخصص و مزیت های دیگر باعث ایجاد پتانسیل بالایی در جهت برنامه ریزی راهبردی توسعه شهرک صنعتی در این شهر و نیز موجب پدید آمدن فرصت هایی از قبیل وجودآمدن حوزهای صنعتی فعال و قدرتمند و پتانسیل بالای تاسیسات صنعتی و افزایش رغبت سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در بخش صنعت شده است. در واقع شهر یزد قابلیت تبدیل شدن به شهری با اقتصادی پویا در بخش صنعت کشور را داراست. بنابرین نتایجی مانند کاهش نرخ بیکاری اقتصادی از 38/9 در سال 1389به 6 درصد در سال 1395، افزایش تعداد شاغلان کارگاه های صنعتی با ده نفر و بیشتر از 22530 نفر در سال 1389به 39452 در سال 1391، افزایش نرخ مشارکت اقتصادی(نرخ فعالیت) در استان یزد از 7/35 درصد در سال 1390 به 39 درصد در سال 1395 در شهر یزد مورد انتظار است.
۱۸۰.

ارزیابی عملکرد سایه و تابش حیاط های مرکزی خانه های سنتی در اقلیم گرم و خشک شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۱۱ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲ 58 - 74

کلیدواژه‌ها: سازگاری اقلیمی شاخص سایه-تابش حیاط مرکزی خانه های سنتی شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۳۹
حیاط مرکزی به عنوان یک الگوی بومی و سامانه ی سرمایشی غیرفعال بر آسایش حرارتی خانه های سنتی مناطق گرم و خشک و گرم و مرطوب تأثیرگذار است. هدف این تحقیق، بررسی سازگاری اقلیمی حیاط های مرکزی خانه های سنتی بر اساس بهره مندی از سایه و تابش خورشید در اقلیم گرم و خشک شهر یزد است. بدین منظور، ده نمونه از حیاط های مرکزی خانه های سنتی انتخاب و توسط نرم افزار اکوتکت آنالیزور مدل سازی گردید. سپس میانگین میزان سایه اندازی و دریافت تابش سطوح هم جوار حیاط های مرکزی برای تمام ماه های سال محاسبه و شاخص سایه-تابش سطوح در دوره های گرم، سرد و سالیانه استخراج گردید. به این ترتیب، میزان سازگاری اقلیمی حیاط های مرکزی و رابطه ی بین تناسبات هندسی سطوح هم جوار حیاط های مرکزی و شاخص های سایه-تابش مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که میانگین سالیانه ی شاخص سایه-تابش جداره ها، کف و کل سطوح حیاط های مرکزی موردمطالعه به ترتیب برابر 56، 44 و 51 درصد است. بر همین اساس جداره ها، کف و کل سطوح حیاط های مرکزی دارای سازگاری متوسط با اقلیم شهر یزد می باشند. رابطه ی همبستگی بین تناسبات ابعادی و زاویه ی انحراف حیاط مرکزی با شاخص سایه-تابش نشان می دهد که با افزایش نسبت L/W و H/W و کاهش زاویه ی انحراف، میزان شاخص سایه-تابش جداره ها کاهش و برخلاف آن، شاخص کف و کل سطوح افزایش می یابد. هم چنین با افزایش نسبت H/L و کاهش زاویه ی انحراف، میزان شاخص سایه-تابش جداره ها و کل سطوح کاهش و شاخص سایه- تابش کف حیاط مرکزی افزایش می یابد.