استان خوزستان

نخستین دلیل توسعه صنعت گردشگری، در اغلب کشورها، بهره برداری از منافع اقتصادی آن است، اگر چه دلایل دیگری نیز در این مورد، ارائه می گردد. صنعت گردشگری، می تواند تأثیر مهمی بر افزایش اشتغال، درآمدهای مرتبط با مکان های اقامتی، و نیز درآمدهای دولتی کشورها داشته باشد. از جمله موضوعات بحث برانگیز در زمینه فعالیت گردشگری، میزان جذب گردشگر است. از این بابت که تأثیر مستقیمی بر وضعیت درآمد منطقه دارد. پژوهش حاضر بر اساس چنین چارچوبی، به بررسی وضعیت جذب گردشگری در استان خوزستان، با روش تجزیه و تحلیل کمی - آماری (تحلیل رگرسیونی) می پردازد. مدل رگرسیونی، از بین چندین روش مختلف پیش بینی حجم تقاضای گردشگر، انتخاب شده است. و متغیرهای مختلف را جهت جذب گردشگر، در استان خوزستان، بررسی نموده است. تحلیل میزان اثرگذاری متغیرهای انتخابی مداخله گر، میزان تغییرات فصلی را به عنوان مهم ترین عامل در نوسان جذب گردشگر از طریق تأثیر بر تعداد جذب گردشگر، به اثبات می رساند. از این رو عمده مصائب و مسائل، مربوط به فصول گرم سال می باشد. لذا مدیران بخش گردشگری در استان خوزستان، با آگاهی از میزان دقیق کشش هر یک از فصول سال و رابطه آن با سایر مؤلفه های اثرگذار می توانند، برنامه های توسعه فعالیت گردشگری خود را به طور دقیق تر تدوین، و به مرحله اجرا درآورند. نوع تحقیق کاربردی- توسعه ای و روش تحقیق، اسنادی و تحلیلی- علّی می باشد. همچنین جهت تحلیل داده های آماریاز نرم افزار Spss، و جهت ترسیم نمودارها از نرم افزار Excel، استفاده شده است. نتایج پژوهش، نشان می دهد که پیش بینی می شود،از سال 1393 تا سال 1400 به ترتیب: 1539717، 1626527، 1713337، 1800147، 1886957، 1973767، 2060577 و 2147387 نفر گردشگر داخلی از استان خوزستان، بازدید می کنند. همچنین پیش بینی می شود که حجم گردشگران خارجی استان خوزستان، از سال 1393 تا 1400 به ترتیب: 31287، 32654، 34021، 36388، 36755، 38122، 39489 و 40856 نفر گردشگر، باشد. نخستین دلیل توسعه صنعت گردشگری، در اغلب کشورها، بهره برداری از منافع اقتصادی آن است، اگر چه دلایل دیگری نیز در این مورد، ارائه می گردد. صنعت گردشگری، می تواند تأثیر مهمی بر افزایش اشتغال، درآمدهای مرتبط با مکان های اقامتی، و نیز درآمدهای دولتی کشورها داشته باشد. از جمله موضوعات بحث برانگیز در زمینه فعالیت گردشگری، میزان جذب گردشگر است. از این بابت که تأثیر مستقیمی بر وضعیت درآمد منطقه دارد. پژوهش حاضر بر اساس چنین چارچوبی، به بررسی وضعیت جذب گردشگری در استان خوزستان، با روش تجزیه و تحلیل کمی - آماری (تحلیل رگرسیونی) می پردازد. مدل رگرسیونی، از بین چندین روش مختلف پیش بینی حجم تقاضای گردشگر، انتخاب شده است. و متغیرهای مختلف را جهت جذب گردشگر، در استان خوزستان، بررسی نموده است. تحلیل میزان اثرگذاری متغیرهای انتخابی مداخله گر، میزان تغییرات فصلی را به عنوان مهم ترین عامل در نوسان جذب گردشگر از طریق تأثیر بر تعداد جذب گردشگر، به اثبات می رساند. از این رو عمده مصائب و مسائل، مربوط به فصول گرم سال می باشد. لذا مدیران بخش گردشگری در استان خوزستان، با آگاهی از میزان دقیق کشش هر یک از فصول سال و رابطه آن با سایر مؤلفه های اثرگذار می توانند، برنامه های توسعه فعالیت گردشگری خود را به طور دقیق تر تدوین، و به مرحله اجرا درآورند. نوع تحقیق کاربردی- توسعه ای و روش تحقیق، اسنادی و تحلیلی- علّی می باشد. همچنین جهت تحلیل داده های آماریاز نرم افزار Spss، و جهت ترسیم نمودارها از نرم افزار Excel، استفاده شده است. نتایج پژوهش، نشان می دهد که پیش بینی می شود،از سال 1393 تا سال 1400 به ترتیب: 1539717، 1626527، 1713337، 1800147، 1886957، 1973767، 2060577 و 2147387 نفر گردشگر داخلی از استان خوزستان، بازدید می کنند. همچنین پیش بینی می شود که حجم گردشگران خارجی استان خوزستان، از سال 1393 تا 1400 به ترتیب: 31287، 32654، 34021، 36388، 36755، 38122، 39489 و 40856 نفر گردشگر، باشد.

توسعه صنعت گردشگری در سالهای اخیر آن را به یکی از حوزه های اقتصادی دارای مزیت پایدار بدل کرده است. برنامه ریزان و مجریان کلان اقتصادی کشورها، با هدف استفاده بهینه از این مزیت اقتصادی  اقدام به طراحی و اجرای برنامه های راهبردی می نمایند. یکی از راهبردهای اساسی در این صنعت، توجه به گردشگری جنگ است. کشور ما به عنوان یکی از کشوری در نیمه دوم قرن بیستم درگیر یک جنگ نابرابر بوده است دارای فرصت بسیار مناسبی برای حضور گردشگران داخلی و خارجی و دیدار آنها از مناطق جنگی و آثار مقاومت دلیرانه مردم ایران در برابر تهاجم صدام و پشتوانه های بسیار بین المللی خودش است. براین اساس به منظور مطالعه جایگاه این نوع گردشگر بر صنعت توریسم و مطالعه شرایط آن در ایران این تحقیق انجام شده است. این تحقیق به روش توصیفی – پیمایشی، بعد از بررسی و مرور ادبیات تئوریک طرح، با استفاده از پرسشنامه ای محقق ساخته، دادهای مورد نیاز جمع آوری شده است. نمونه های این تحقیق به تعداد 200 نفر به روش نمونه گیری تصادفی از بین بازدیدکنندگان مناطق جنگی انتخاب شده است. نتایج حاصله نشان می دهد که عوامل  نوستالژیک و فرهنگی عوامل اصلی انتخاب این مناطق برای گردشگری و بازدید بوده است، و همچنین اکثریت نمونه های تحقیق آن را به عنوان یکی از حوزه های گردشگری مطرح کرده اند که در آینده نیز جایگاه خود را حفظ می کند. بر اساس منایج حاصله می توان گفت فقدان آگاهی مردم و فقدان برنامه ریزی از موانع اساسی  این نوع گردشگری در ایران است. نداشتن موزه جامع و کامل جنگ، نداشتن یادمان های مناسب، ع دم تصویرسازی مناسب و منطقی از گفته ها و خاطره های رزمندگان دفاع مقدس، توجه به مسائل ظاهری در اعزام کاروان های راهیان نور، دست نایافتنی ک ردن رزمن دگان با تعبی رهای ن ادرست، ع دم معرفی اهداف و آرم ان های شه دا و رزمن دگان، رهاکردن مناطق و استان هایی که درگیر جن گ بودند فقط به خاط ر حفظ ظاهری مناطق جنگی و دولتی کردن اعزام ها به مناطق عملیاتی جنوب کشور از مسائلی است که ذهن ها را کمتر به سمت گردشگری جنگی می برد. مقاله حاضر به برر سی وضعیت گردشگری جنگ در ایران و به نتایج به دست آمده از آن اشاره می کند.

از فردای جنگ جهانی دوم تا کنون در زمینه توسعه منطقه ای نظریه های مختلفی طرح و اجرا شده اند، اما هیچ نظریه ای تأثیرگذارتر از نظریه قطب رشد به خصوص در کشورهای در حال توسعه نبوده است. نظریه قطب رشد از دهه 1960 به بعد در بیش تر کشورهای در حال توسعه از جمله ایران به عنوان استراتژی اصلی در راه رسیدن به توسعه انتخاب شد. از جمله مناطقی که در آن سیاست قطب رشد به کار گرفته شد، استان خوزستان به مرکزیت اهواز بود. در دوره های قبل و بعد از انقلاب به اشکال گوناگون اهواز به عنوان قطب رشد و توسعه در استان به کار گرفته شد. با توجه به اهمیت موضوع، در این مقاله به بررسی تأثیر عامل فاصله از مرکز بر سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان خوزستان پرداخته می شود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش بررسی توصیفی- تحلیلی می باشد. شیوه جمع آوری اطلاعات کتابخآن های می باشد؛ و در آن از آثار کتابخآن های، سالنامه های آماری و بانک های اطلاعاتی، مختلف استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد شهرستان اهواز به عنوان مرکز استان خوزستان با تمرکز امکانات و خدمات مختلف در خود، در سطح اول توسعه یافتگی استان قرار دارد. توزیع فضایی توسعه در شهرستآن های استان خوزستان نیز با عامل فاصله از مرکز در ارتباط می باشد و شهرستآن هایی توسعه بیش تری یافته اند که فاصله بیش تری از مرکز استان یعنی اهواز دارند.

در چند دهه گذشته شهرها با سرعت هر چه بیش تر گسترش یافته اند و خود را به عنوان یک واقعیت غیر قابل انکار مطرح نموده اند. در این میان کلان شهرهای ملی و منطقه ای با تمرکز شدید امکانات و زیرساخت ها در خود، به قطب های اصلی جاذب جمعیت تبدیل شده اند. بی توجهی به نظام شهری و نحوه پراکندگی مراکز شهری همزمان با رشد افسار گسیخته شهرنشینی باعث عدم تعادل و از هم گسیختگی در نظام شهری کشور شده است. روند رو به رشد شهرنشینی، مهاجرت های روستا – شهری و تحولات اقتصادی – اجتماعی باعث به وجود آمدن الگوی نامتوازن شبکه شهری شده است. این امر باعث به وجود آمدن پدیده نخست شهری و عدم تعادل در نظام فضایی شهرها شده است. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل وضعیت سیستم شهری استان خوزستان  با استفاده از شاخص های نخست شهری، مدل حد اختلاف طبقه ای، منحنی لورنز و ضریب آنتروپی است. روش به کار گرفته شده در این تحقیق از نوع کمی – تحلیلی می باشد. نتایج تحقیق نشان دهنده عدم تعادل در شیب خط رگرسیون در نظام سلسله مراتب شهری استان خوزستان می باشد. این عدم تعادل در سال های 65 و 85 از بقیه دوره ها بیش تر و در سال 75 کمتر می باشد. وضعیت نخست شهری در استان خوزستان از سال 35 تا 55 در حال کاهش می باشد و تا این سال حاکمیت نخست شهری در استان وجود ندارد. اما در سال 65، نخست شهری در استان  به علت مسائل ناشی از جنگ به شدت افزایش می یابد. نخست شهری در سال 75 اندکی کاهش یافته ولی در سال 85 دوباره افزایش می یابد. محاسبات ضریب آنتروپی، بیانگر افزایش میزان تمرکز در استان خوزستان در طی سالهای 35 تا 85 است. بطوری که ضریب آنتروپی از 0.747 در سال 35 به 0.692 در سال 85 می رسد.

امروزه خدمات بهداشت و درمان به عنوان یکی از عوامل مؤثر در توسعه یافتگی جوامع شناخته شده است. اگر خدمات حیاتی سلامت به طور هماهنگ توزیع نشده باشند، مطلوبیت چندانی برای همه ساکنان ایجاد نمی کنند و این امر ضعفی است که روند نیل به توسعه پایدار را با مشکل مواجه می سازد. در استان خوزستان نیز مشاهده شده است که خدمات بهداشت و درمان تمایل به تمرکز در شهر اهواز را داشته اند و برخی شهرستان های این استان از داشتن حداقل خدمات سلامت محروم بوده اند. به خاطر همین، این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل شاخص های خدمات سلامت در استان خوزستان انجام شده است. راهبرد پژوهش، کاربردی و شیوه انجام آن توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز از روش کتابخانه ای استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش ضریب پراکندگی (CV)، آزمون T و مدل فرایند سلسله مراتبی فازی (Fuzzy AHP) بهره گیری شد. این روش  ها وضعیت سلامت استان خوزستان را به وسیله 20 شاخص منتخب بررسی کردند. برای انجام بهتر محاسبات از نرم افزارهای excel و spss استفاده شد. مدل فرایند سلسله مراتبی یکی از مدل های تصمیم گیری چندشاخصه (MCDM) است که کارایی آن در شرایط عدم اطمینان تأیید شده است. محاسبات این مدل نشان داد که شهرستان اهواز با اخذ امتیاز 302/2، برخوردارترین شهرستان استان خوزستان است. در رتبه های دوم و سوم، به ترتیب شهرستان های آبادان (474/0) و دزفول (326/0) قرار دارند و سایر شهرستان های استان خوزستان در وضعیت بسیار محروم جای دارند. محاسبات حداقل وزن استاندارد نشان داد که به جزء شهرستان اهواز، سایر شهرستان های استان در ارائه خدمات سلامت به ساکنان خود عملکرد موفقی نداشته اند. محاسبات ضریب پراکندگی نشان داد که توزیع خدمات در استان خوزستان تمایل زیادی به تمرکز داشته است. آزمون T  نیز نشان داد که چه در سطح شهرها و چه در سطح روستاها، توزیع هماهنگ خدمات سلامت وجود ندارد. از محاسبات چنین نتیجه گیری شد که در استان خوزستان در رابطه با توزیع خدمات سلامت، ضعف ساختاری و عملکردی وجود دارد و نظام توزیع خدمات سلامت، تابع اصول توسعه پایدار نیست.

امروزه بیش تر شهر ها با سطح فزاینده ای از تبعات منفی ناشی از رشد سریع مواجه هستند که این خود سلامت عمومی شهروندان را تهدید می کند. به همین علت، فکر شهر سالم در پژوهش های شهری معاصر اهمیت زیادی یافته و از ظرفیت مطالعاتی زیادی برخوردار شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص های شهر سالم در شهرستان های استان خوزستان می باشد. روش مطالعه در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و داده های مورد نیاز از سالنامه آماری 1390 استان خوزستان جمع آوری شده است. به منظور تحلیل داده ها و سنجش میزان برخورداری شهرستان های استان از شاخص های شهر سالم 34 متغیر در قالب شاخص های سلامت، بهداشتی- درمانی، اقتصادی-اجتماعی و زیست محیطی پس از وزن دهی به روش آنتروپی شانون در نهایت با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره الکتر رتبه بندی شده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که شهرستان های اهواز، دزفول و شوش در وضعیت مطلوب و شهرستان های هویزه، هفتکل و باوی در وضعیت نامطلوب و نامناسبی  از لحاظ برخورداری از شاخص های شهر سالم قرار دارند. از عمده دلایل این امر می توان به پایین بودن تعداد آزمایشگاه، داروخانه، پزشک متخصص، تعداد تخت، دندانپزشک، نرخ اشتغال، کمبود فضای سبز شهری و بالا بودن نرخ بیکاری اشاره کرد.

هدف از این تحقیق نیازسنجی دوره های آموزشی کوتاه مدت از دیدگاه معلمان مقطع ابتدایی و متوسطه آموزش و پرورش استان خوزستان بود. به این منظور 380 نفر (به صورت خوشه ای چند مرحله ای) انتخاب و از طریق روش تحقیق پیمایشی و تکمیل پرسش نامه  محقق ساخته در فرایند تحقیق شرکت نمودند. یافته ها نشان داد که گروه های اصلی نیازهای آموزشی معلمان شامل "نیازهای فضای مجازی و آموزش برخط، اصول و مهارت های تدریس، ارتقای سطح دانش عمومی، ارتقای سطح فرهنگی، مهارت های زندگی و موضوعات بهداشتی" می باشد. همچنین معلمان مقطع ابتدایی، به نیازهایی چون "آموزش مهارت های زندگی، اصول و مهارت های تدریس، ارتقای سطح فرهنگی و موضوعات بهداشتی"، اهمیت بیشتری قائل بودند؛ در حالی که از نظر معلمان دوره متوسطه "ارتقای سطح دانش عمومی" دارای اهمیت بیشتری بود.

ایران یکی از زلزله خیزترین کشورهای دنیا محسوب می شود وشهرهای آن در رابطه با این پدیده طبیعی آسیب های فراوان دیده اند.هدف از انجام این پژوهش تحلیل فضایی مدیریت بحران زلزله بوده است. .روش پژوهش کاربردی– توسعه ای بوده است. محدوده پژوهش استان خوزستان و جامعه آماری شامل نخبگان حوزه برنامه ریزی شهری در استان خوزستان بوده اند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند .ابزار گردآوری داده های پژوهش پرسشنامه بوده است و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای GIS و SPSSوآنالیز Hot spot همچنین آزمون آماری خی دو بوده است . نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری نشان داد از دید افراد نمونه آماری مدیریت صحیح بحران (ساختار تشکیلات، توزیع مناسب خدمات اضطراری، نیروی انسانی، تجهیزات و نظاام اطلاع رسانی) در کاهش آسیب پذیری جانی و مالی تاثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین نتایج حاصل از آنالیز Hot spot نشان داد نقاط داغ و مستعد زلزله استان خوزستان بیشتر در شهرستان های بهبهان، مسجد سلیمان و اندیمشک قرار داشته اند. شماره ی مقاله: ۱۳

پژوهش حاضر با هدف تدوین راهبردهای کاهش مهاجرت روستا به شهر در استان خوزستان انجام شد. در این پژوهش، ابتدا با استفاده مطالعات تحلیلی و ادبیات موضوع به بررسی نقاط چهارگانه SWOT یعنی قوت، ضعف، فرصت و تهدید پرداخته شد و با استفاده از تکنیک AHP اولویت بندی شد. جامعه آماری پژوهش کارشناسان آگاه و متخصص موضوع در سازمان های ذیربط در استان خوزستان بودند. با استفاه از روش نمونه گیری هدفمند 48 نفر از خبرگان موضوع برای پاسخگویی به سوالات انتخاب شدند. برای پردازش اطلاعات از ماتریس- تکنیک SWOT-AHP از نرم افزار Expert Choice استفاده شد. یافته ها نشان داد که در ارزیابی معیارها، نقاط تهدید، ضعف، فرصت و قوت، اولویت های اول تا چهارم را به خود اختصاص دادند که نشان دهنده غالب بودن فضای مخاطره آمیز بر فضای مفید است. علاوه بر این، با استفاده از ماتریس TOWS اقدام به طراحی دوازده راهبرد برای کاهش مهاجرت روستایی شد که براساس نتایج، دو راهبرد «توسعه تکنولوژی های مناسب جهت کاهش سختی کار در بخش کشاورزی و زنده نگهداشتن امید به فعالیت در بخش کشاورزی» و «تبلیغات صحیح در زمینه اهمیت و ارزش فعالیت جوانان در بخش کشاورزی و به کارگیری فارغ التحصیلان در بخش کشاورزی جهت افزایش قدرت خلاقیت و نوآوری» به عنوان مهم ترین راهبردها در این زمینه شناسایی شدند.

هدف این پژوهش تحلیل محتوای برنامه های ورزشی صدا و سیمای مرکزخوزستان بود. این پژوهش از نظر روش و استراتژی، توصیفی از نوع  تحلیل محتوا و از نظر هدف و ماهیت، کاربردی بوده که  به صورت موردی، محتوای برنامه های ورزشی صدا و سیمای مرکزخوزستان را مطالعه و تحلیل نموده است. جامعه و نمونه آماری این پژوهش شامل دو برنامه سیما (ورزش خوزستان و برنامه فوتبال خوزستان) و دو برنامه رادیویی (ورزش خوزستان و فوتبال خوزستانی) در بازه زمانی پنج ساله از سال 94 تا پایان سال 98 بود به طوری که در مجموع تعداد 529 برنامه مورد تحلیل محتوا قرار گرفت. روش نمونه گیری به صورت سرشماری بوده و کلیه برنامه های پخش شده در این 5 سال به عنوان نمونه آماری مورد بررسی و تحلیل محتوا قرار گرفته است. داده ها در بخش تحلیل محتوا به صورت کیفی جمع آوری شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که بر اساس مدت زمان پخش برنامه های ورزشی از صدا و سیمای مرکز خوزستان از لحاظ ساختار چهارگانه ورزش، جنسیت، رده سنی، نوع پخش، سطح رویداد ورزشی، رشته ورزشی (فوتبال و غیر فوتبال) و نوع رویداد (تیمی و انفرادی) تفاوت معناداری وجود دارد. براساس یافته ها می توان گفت که در پخش برنامه های ورزشی از ابعاد مختلف هنوز شکاف عملکردی وجود دارد و بایستی به برنامه های ورزش همگانی/تفریحی، برنامه های مرتبط با حضور بانوان در ورزش، برنامه های غیر فوتبالی، ارتباط گروه های کودک و نوجوان با ورزش و برنامه های ورزشی در سطح استان و شهرستان توجه بیشتری صورت گیرد. دستاوردهای این پژوهش نگاهی جامع و بلندمدت به مقوله مدیریت پخش برنامه های ورزشی صدا و سیمای مرکز خوزستان دارد و راهگشای مدیران در تدوین استراتژی میان مدت و بلند مدت در حوزه تولید محتوا و پخش برنامه های ورزشی از ابعاد مختلف خواهد بود.

مسئله ی مهم در توزیع عادلانه امکانات به عنوان راهبرد عدالت اجتماعی، چگونگی توزیع خدمات و توانایی ها بین نواحی شهری است. هدف پژوهش حاضر تحلیل و سنجش میزان نابرابری فضایی و اولویت بندی سکونت گاه های انسانی برای آمایش در سطح شهرهای استان خوزستان است. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها اسنادی و کتابخانه ای می-باشد. همچنین از مدل های و تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره WASPAS ، TOPSIS ، آنتروپی شانون، مدل ادغام استفاده شده است. نتایج مدل WASPAS نشان می دهد که شهر اهواز با ضریب توسعه(612/0) در رتبه اول و شهر دزفول با ضریب توسعه(281/0) در رتبه دوم قرار دارد. محرومترین شهرها شامل: شهر قلعه خواجه با ضریب توسعه (016/0) بیست وششم و شهر هفت کل با ضریب توسعه(015/0) در رتبه بیست وهفتم قرار گرفته است. نتایج روش ادغام نشان می دهد که از مجموع 27 شهر منتخب 8 شهر در وضعیت پایدار قرار دارند. شش شهر در سطح نیمه پایدار و13 شهر استان خوزستان در وضعیت محروم قرار گرفته که نگاه ویژه مسئولان و مدیران استان را می طلبد.

پژوهش حاضر به منظور تبیین سازمان فضایی نظام سکونتگاهی استان خوزستان با تأکید بر نقش نفت به نگارش در آمده است. نفت مکانیزم اولیه شکل دهی سازمان فضایی خوزستان در یک صد سال گذشته است و مکانیزم های دیگر فضا ساز را تحت تأثیر قرار داده است. و تبلور فضایی آن به صورت نخست شهری و قطبی شدن جمعیت و فعالیت دیده می شود. روش تحقیق به دو صورت توصیفی و تحلیلی است. استفاده از دیدگاه های نظری و مطالعات پیشین در این زمینه و اسناد وزارت نفت در حوزه مطالعات توصیفی است. و درزمینه تحلیلی نیز، ابتدا با استفاده از مدل های تحلیل سازمان فضایی مانند مدل حد اختلاف طبقه ای و مدل نزدیک ترین همسایگی و شاخص های نخست شهری به بررسی سازمان فضایی استان خوزستان پرداخته می شود، و سپس جهت سنجش تأثیر نفت بر سازمان فضایی نظام سکونتگاهی استان خوزستان شاخص هایی در قالب سه متغیر اقتصادی، اجتماعی و کالبدی انتخاب شده، نقشه های توزیع فضایی آن ها تهیه و مورد تحلیل قرار گرفتند. نظامی از جریان اطلاعات و مبادلات و ارتباطات و خدمات و حرکت های جمعیتی تحت تأثیر بوروکراسی دولتی (اقتصاد سیاسی) باعث تقسیم استان به دونیمه شرقی و غربی یا دو بخش نفتی و غیرنفتی شده است.. نمودهای عدم تعادل فضایی در نظام سکونتگاهی استان خوزستان تحت تأثیر نفت در شهرها به صورت نخست شهری شدید، عدم تعادل در سلسله مراتب شهری، نقش ضعیف شهرهای میانی و درنتیجه تمرکز خدمات متناسب با توزیع جمعیت محرومیت مناطق حاشیه ای و مهاجر فرستی شهرهای حاشیه ای و نمود عدم تعادل فضایی در روستاها خالی شدن روستاها در نیمه شرقی استان و تمرکز روستاهای بزرگ در نیمه غربی می باشد.

در پژوهش حاضر، تأثیر میزان سرمایه اجتماعی بر روی گرایشات سیاسی اعتدال گرایی و اصولگرایی شهروندان استان خوزستان موردبررسی قرار گرفت. برای آنالیز داده ها از آزمون های، تحلیل F و تحلیل رگرسیون ترتیبی و تحلیل حداقل مربعات جزئی براساس نرم افزار SPSS و PLS-SAMART3 استفاده شد. همچنین سنجش گرایشات سیاسی اعتدال گرایی و اصولگرایی شهروندان استان خوزستان برحسب میزان سرمایه اجتماعی طی سه دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران (1376 لغایت 1392)، طراحی و تحلیل گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر شهروندان بالای 36 سال استان خوزستان و نمونه آماری تعداد 1920 نفر در شهرستان های دارای جمعیت بیش از 110.000 نفر جمعیت بوده که جهت کسب دیتای آماری از ابزار ساختارمند پرسشنامه با روش طبقه بندی متناسب با حجم استفاده گردید. در این راستا برای به دست آوردن میزان VALIDITY داده ها، معیار سازه ای و معیار توافق تجربی به شکل نرمال بکار گرفته شد. با استفاده از نتایج پژوهش مشخص گردید که دوگانه گرایشات سیاسی اعتدال گرایی و اصولگرایی شهروندان خوزستانی به صورت معناداری از میزان سرمایه اجتماعی نواحی مختلف متأثر و دارای همبستگی آشکاراست . به جز متغیر سن ارتباط معنادار بین دوگانه گرایشات سیاسی و میزان سرمایه اجتماعی برحسب متغیرهای جمعیت شناختی نظیر جنس، قومیت، سکونت و شاخص SES تأیید گردید. همچنین عقربه قطب نمای گرایشات سیاسی نشان داد که بیشترین تعلقات سیاسی متأثر از سرمایه اجتماعی به شکل مستقیم، مربوط به گرایشات سیاسی اعتدال گرایی شهروندان خوزستانی است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر ارزش ویژه برند بر خرید مجدد خرما با توجه به نقش میانجی رضایت مشتری در استان خوزستان بود. پژوهش از نظر هدف به روش کاربردی و از نظر  گردآوری داده ها به روش توصیفی- پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مشتریان محصول خرما در استان خوزستان و حجم نمونه، بر اساس رابطه کوکران، ۳۸۵ نفر بود گه به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس برآورد شدند. گردآوری داده ها با بهره گیری از پرسشنامه استاندارد صورت گرفت. برای تعیین روایی پرسشنامه، از روایی محتوا و سازه و برای سنجش پایایی آن، از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شد، که یافته ها بیانگر پایایی و روایی ابزار اندازه گیری بود. نتایج تحلیل یافته های به دست آمده از داده های گردآوری شده از پرسشنامه ها در دو بخش توصیفی و استنباطی (معادلات ساختاری) حاکی از تأثیر ارزش برند بر قصد خرید مجدد خرمای استان (۲۸۸/۰)، ارزش ویژه برند بر رضایت مشتریان خرمای استان (۷۵۹/۰) و رضایت مشتریان بر قصد خرید مجدد خرمای استان (۵۹۸/۰) بود.

کشورهایی که دسترسی به دریا دارند و توانسته اند از این موقعیت و پتانسیل استفاده کنند، سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می نمایند که سبب توسعه این کشورها شده است. در کشور ما نیز استان های شمالی و جنوبی، از این پتانسیل برخوردارند. استان های شمالی با توجه به موقعیت آب و هوایی متفاوت، وجود خطه سرسبز و جنگلی و دسترسی قشر عظیم جمعیت، توانسته اند که پیشرفت های بیشتری در زمینه گردشگری داشته باشند. در جنوب کشور نیز جزیزه کیش، یک نمونه موفق در جذب گردشگر دریایی است. اما به رغم وجود 85 درصد از طول سواحل در جنوب کشور، استان های جنوبی، نتوانسته اند از این پتانسیل استفاده نمایند. یکی از این استان ها، خوزستان بوده، که به نسبت بقیه استان های ساحلی جنوبی، از دسترسی بهتری برخوردار است ولی نتوانسته به خوبی از امکانات استفاده نماید. هدف این پژوهش، بررسی جایگاه استان خوزستان در بین استان های ساحلی جنوبی در گردشگری با تأکید بر گردشگری دریایی، و با بهره گیری از شاخص ها، زیرشاخص ها و مؤلفه های مختلفی برای مقایسه پتانسیل ها و ظرفیت های این استان ها و با استفاده از روش تاپسیس (TOPSIS) ، در سال 1397 می باشد. نتایج برای این سال، حاکی از آن است که استان خوزستان در شاخص گردشگری دریایی بعد از استان هرمزگان، در جایگاه دوم قرار دارد و پس از آن، استان های بوشهر و سیستان و بلوچستان قرار می گیرند. استان خوزستان در شاخص دسترسی و شاخص جاذبه گردشگری غیردریایی در رتبه اول، در شاخص زیرساخت و شاخص تعداد گردشگران دریایی در رتبه دوم و در شاخص جاذبه گردشگری دریایی، دارای رتبه چهارم در بین چهار استان ساحلی جنوبی است. قابل ذکر می باشد که به دلیل محدودیت در دسترسی به آمار و اطلاعات سال های دیگر، دوره بررسی یک ساله در نظر گرفته شده است و نتایج، قابل تعمیم به سال های دیگر نیست.

هدف: هدف اصلی این پژوهش کشف وضعیت خدمات جنبی بخش کودکان کتابخانه های عمومی استان خوزستان است. روش: روش پژوهش از نوع آمیخته است. در بخش کیفی پژوهش، با مراجعه به کتابخانه های عمومی استان خوزستان و بررسی آیین نامه ها یک سیاهه وارسی شامل خدمات جنبی بخش کودکان ارائه شده است. سپس در بخش کمّی پژوهش، با استفاده از پرسش نامه ارزیابی میزان وفاداری مشتری (مقیمی و رمضان، 1390، مون کیو و لارنس 2001)، متغیرهای موردمطالعه اندازه گیری و با استفاده از روش های کمّی به سؤالات پژوهش پاسخ داده شده است. یافته ها: در بخش کیفی 27 خدمت جنبی برای کودکان در کتابخانه های عمومی شناسایی شد. مهم ترین خدمات اجراشده در بخش کودک کتابخانه ها که در صدر لیست قرار گرفتند عبارت اند از: ارسال منابع به صورت غیرحضوری با میانگین 3.69، نمایشگاه کتاب با میانگین 3.67، ارائه بروشورهای آموزشی و فرهنگی با میانگین 3.55، فهرست تازه های کتاب نوجوان با میانگین 3.52، معرفی کتاب و داستان گویی با میانگین 3.47، برنامه های فرهنگی مشترک با مدارس با میانگین 3.67، امانت بین کتابخانه ای با میانگین 3.38، کلاس های کمک آموزشی با میانگین 3.31، جلسات شعرخوانی و نقد شعر با میانگین 3.24، و اختصاص فضا برای برگزاری کلاس های خصوصی با میانگین 3.29. اصالت/ارزش: مشخص شد که میزان رضایت اعضای کودک 7 تا 11 سال کتابخانه های عمومی استان خوزستان از خدمات جنبی ارائه شده در این کتابخانه ها در وضعیتی مطلوب قرار دارد و بین رضایت این کودکان و همه ابعاد وفاداری بررسی شده در این پژوهش رابطه ای معنادار وجود دارد.

در این پژوهش، به تحلیل روند تحولات سلسله مراتب شهری استان خوزستان طی دوره 60 ساله (90-1335) و به شناسایی علت و معلولی و تعیین میزان تغییرات در شهرنشینی و اختلاف فضایی احتمالی موجود بین شهرهای استان خوزستان می پردازد. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و به کار گیری مدل ها مختلفی نظیر شاخص نخست شهری، مدل های همسایگی،آنتروپی و حد اختلاف طبقه ای به تحلیل موردی عوامل تأثیرگذار بر نظام شبکه شهری استان خوزستان می پردازد. از نتایج به دست آمده چنین بر می آید که شبکه شهری استان خوزستان در دوره های مختلف به لحاظ شاخص نخست شهری دچار تحولات شدیدی گردیده است در مجموع سلسه مراتب شهری استان خوزستان دارای ساختاری نامتعادل است و شهر اهواز به عنوان نخستین شهر در شبکه شهری استان خودنمایی می کند همچنین سلسه مراتب شهری استان خوزستان از لحاظ شاخص نزدیکترین همسایگی به تعادل 1.66 تمایل دارد. ضریب آنتروپی در اکثر دوره های مورد بررسی کمتر از یک می باشد لذا حکایت از تمرکز بیشتر و یا افزایش تمرکز یا عدم تعادل در توزیع جمعیت بین شهرها دارد. با توجه به مدل حل اختلاف طبقه ای توزیع جمعیتی نقاط شهری استان خوزستان از یک کسیختگی و عدم تعادل در طی دوره زمانی مورد مطالعه برخوردار بوده است. این امر ناشی از آن است که شهر اهواز با مرکزیت سیاسی، اداری و اقتصادی و شهر دزفول با سابقه تاریخی و موقعیت طبیعی و ... بیشترین جمعیت را به خود جذب کرده اند و با شهرهای میانی و کوچک دارای اختلاف فاحش جمعیتی هستند.

شناخت کارکرد و الگوی فعالیت شبکه شهری در پهنه های منطقه ای در راستای شناسایی صحیح پتانسیل ها و دارایی ها به هدایت مؤثر برنامه ریزی فضایی برای رسیدن به رقابت پذیری خلاقانه و همچنین تعادل فضایی در سطح منطقه ای می انجامد. پژوهش حاضر با رویکردی کاربردی و توسعه ای و با روش توصیفی-تحلیلی تلاش کرده است تا به تحلیل فضایی الگوی تجمع و پراکنش فعالیت در شبکه شهری استان خوزستان بپردازد. در این راستا، آمار فعالیت و اشتغال 78 نقطه شهری استان بر اساس داده های مرکز آمار ایران و طرح آمایش منطقه ای استان خوزستان مورد استناد قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از تحلیل خودهمبستگی فضایی و تابع z-score  و همچنین تابع k رپیلی نشان داد که فعالیت های مرتبط با بخش کشاورزی دارای الگوی پراکنش خوشه ای در شبکه شهری استان می باشند. در مقابل اما، فعالیت های بخش صنعت و خدمات در استان از یک الگوی پراکنده پیروی می کنند. تحلیل فضایی خودهمبستگی فضایی فعالیت ها در شبکه شهری استان نشان داد که به علت نزدیکی شهرها به هم و آمار نزدیک اشتغال در هریک از بخش های کشاورزی، صنعتی و خدماتی برای  انها، بخش های شمالی استان و بخش جنوبی استان(به طور مشخص بندر امام و بندر ماهشهر) بیشترین پهنه های مربوط به لکه های داغ خود همبستگی فضایی را از منظر فعالیتی از خود نشان می دهند. این در حالی است که کارکرد خدماتی در شبکه شهری استان علارغم داشتن شاغلان قابل توجه بیشترین لکه سرد و پراکندگی را به خصوص در پهنه های مرکزی استان به خود اختصاص داده است.

به منظور بررسی توفان های گردوغبار جلگه خوزستان از آمار 13 ایستگاه سینوپتیک در بازه 17 ساله (2016-2000) استفاده شد. روزی به عنوان روز توفانی انتخاب شد که دید افقی کمتر از 200 الی 100 متر، در بیش از 70 درصد ایستگاه ها گزارش شده باشد. برای تحلیل شرایط جوی از داده های شبکه بندی شده مرکز پیش بینی های میان مدت جوی اروپا و برای نمایش الگوی فضایی گردوغبار از مقادیر AOD سنجندِ MODIS استفاده گردید. بررسی ها نشان دادند که 4 الگوی فضایی در منطقه سبب رخداد چنین شرایطی می شوند. انتقال گردوغبار از کانون های شمال و غرب عراق و شرق سوریه به عنوان کانون های اصلی و مناطق خشک شده مرزی بین استان خوزستان و کشور عراق به عنوان تشدیدکننده فعالیت های ریزگردها به شمار می روند. افزایش شرایط ناپایداری در ترازهای زیرین و وجود یک سری اغتشاشات جوی که به صورت بی دررو خشک صورت پذیرفته، سبب خیزش گردوغبار از مناطق احتمالی و سرازیر شدن آن به منطقه شده است. با انجام شاخص سازی، پارامتر تاوایی نسبی تراز 850 هکتوپاسکال در شناسایی کانون های احتمالی ریزگردها مناسب یافت شد. بدین صورت که برای پیش بینی گردوغبار در منطقه زمانی که سرعت باد به بیشینه خود بر روی کانون های ریزگردها می رسد، انتظار می رود با تأخیری 24 الی 48 ساعته در منطقه شاهد رخداد توفان های شدید گردوغبار بود؛ اما وجود ناپایداری ها و افزایش تاوایی نسبی بر روی کانون ها سبب شده تا فرآیندِ مذکور افزایش یافته و در کمتر از 24 ساعت ذرات به منطقه شارش نمایند. درنهایت پیشنهاد می شود جهت پایش و پیش بینی توفان های گردوغباری در منطقه از داده های با توان تفکیک بالا استفاده گردد تا بتوان در پیش بینی ها به یک دقت قابل قبول دست یافت.

ارزیابی اثرات محیط زیستی یکی از راه های قابل قبول برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار است و می تواند به عنوان یک ابزار برنامه ری زی، اث رات بالقوه محیط زیستی که در نتیجه اجرای پروژه های عمرانی و توسعه، پدیدار می شوند را شناس ایی و گزین ه ه ای منطق ی جه ت ح ل آن ها را ارائه دهد. در واقع ارزیابی مستمر از این گونه طرح ها می تواند دستاوردهای متعدد و ارزشمندی برای سیاست گذاران، برنامه ریزان و متولیان بهره برداری و نگهداری، به منظور اعمال اصلاحات و ارتقای سطح کارایی اقدامات انجام شده و جلوگیری از اتلاف منابع در طرح های آتی به ارمغان آورد. لذا هدف از پژوهش حاضر ارزیابی آثار محیط زیستی طرح احیای اراضی در استان خوزستان در محدوده شبکه آبیاری و زهکشی میاناب شوشتر است، بدین منظور از روش ماتریس ICOLD استفاده شد. در این روش، اثر هر یک از فعالیت های طرح بر مؤلفه های محیط زیستی (اکولوژیکی، فیزیکی و اجتماعی – اقتصادی) در دو فاز ساختمانی و بهره برداری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از این است که اجرای طرح بر عدم اجرای آن ارجحیت دارد، به این صورت که مجموع پیامدهای ناشی از اجرای طرح بر محیط زیست پیرامون مثبت می باشد (108+ امتیاز). در میان پیامدهای اجرای طرح، محیط اجتماعی – اقتصادی دارای بیشترین آثار مثبت (176+ امتیاز) است و محیط اکولوژیکی با 49- بیشترین تأثیر منفی را بر محیط داشته است. با توجه به یافته های مطالعه، اجرای طرح احیای اراضی در استان خوزستان در محدوده شبکه آبیاری و زهکشی میاناب شوشتر از نظر محیط زیستی مناسب بوده و ادامه اجرای آن در اراضی همجوار به شرط رعایت معیارهای محیط زیستی بلامانع است.