موسیقی

قرآن کریم به عنوان آخرین کتاب آسمانی، از جنبه های گوناگونی معجزه است. گاهی این اعجاز در «معارف» قرآن است، گاهی در «مباحث علمی»، اعجاز را جستجو می کنند و زمانی آن را در «جلوه های زیباشناسی ادبی» می یابند. از آن جایی که قرآن کریم، در دوره ای نازل شد که دانش های «بلاغی و ادبی» در میان مردم عرب آن زمان، جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده بود، لذا می توان ادعا کرد، اعجاز قرآن از زوایه «بلاغت» نقش بسزایی را در معرفی این کتاب آسمانی داشت. همه قرآن معجزه است، تک تک سوره ها و آیات آن، و حتّی واژگان و شیوه گزینش و چینش آنها در بین آیات، خود حکایت گرِ نوعی زیبایی در قرآن می باشد. در این نوشتار، بطور گذرا به بررسی جلوه های زیبای ادبی و بلاغی در سوره مبارکه «قم ر» پرداخته ایم، و بر این باوریم تمامِ این سوره همانند دیگر سوره های قرآن، از نوعی زیبایی ادبی بسیار شگفت، برخوردار است. تصویر کلی سوره قمر، فرجامِ «تکذیب کنندگان» را در چند مرحله به نمایش می گذارد، که در این بین آرایه های ادبی بلاغی در نقش «بازیگران» و نظم آهنگ بسیار دقیق سوره به عنوان «موسیقی متن»، نمایش هنرمندانه ای از درون مایه سوره قمر که بیشتر «انذار» و «هشدار» برای تکذیب کنندگان است را به مخاطب نشان می دهد. پیوند ادبی معناییِ سوره قمر، با سوره پیشین (نجم) و سوره پسین (الرحمن) نیز بر زیبایی این نمایش افزوده،که ما در این نوشتار به بررسی آن خواهیم پرداخت.

مقدمه: حوزه بازیابی اطلاعات موسیقی نیاز به الگوهای دارد که زمینه برقراری ارتباط عناصر کتابشناختی در آثار مختلف را فراهم نماید. هدف اصلی از این پژوهش، بررسی وضعیت موجود پیشینه های کتابشناختی آثار موسیقایی ایرانی از نظر روابط کتابشناختی اثر به اثر بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف.آر.بی.آر.) است. روش شناسی: رویکرد پژوهش حاضر کمی و از نوع کاربردی است. برای اجرای پژوهش از روش پیمایشی توصیفی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پیشینه های کتابشناختی مواد دیداری و شنیداری حوزه موسیقایی در بازه زمانی 1390 تا 1397 موجود در فهرست پیوسته کتابخانه ملی ایران است که از نظام جامع کتابخانه ملی ایران استخراج شدند. جامعه آماری شامل 1367 پیشینه کتابشناختی برای آثار موسیقایی است. روش گردآوری داده ها شامل مشاهده ساختارمند و روش اسنادی، و ابزار گردآوری داده ها، یک سیاهه وارسی است. بررسی روابط کتابشناختی اصلی و فرعی بین پیشینه ها بر اساس جدول روابط اثر به اثر از گزارش ایفلا، صورت گرفت. یافته ها: نتایج و یافته های پژوهش نشان داد، از مجموع 1367 پیشینه کتابشناختی متعلق به آثار موسیقایی ثبت شده در فهرست کتابخانه ملی متعلق به سال های 1390 تا 1397، 320 نمونه (4/23 درصد) از آثار موسیقایی دارای روابط اثر به اثر بودند. بیشترین فراوانی روابط کتابشناختی اثر به اثر رابطه اقتباسی با 304 نمونه (95 درصد) بوده است و در مرتبه بعدی رابطه متممی با 16 نمونه (5 درصد) قرار دارد. دیگر روابط کتابشناختی اثر به اثر، پیوستی، جانشینی، تغییر شکل، تقلید و خلاصه در میان آثار موسیقایی ایرانی دیده نشد. توزیع انواع فرعی روابط کتابشناختی در جامعه مورد بررسی شامل اقتباس با 301 مورد (06/94 درصد) بیش ترین درصد، و بعد از آن موسیقی متن با 16 مورد (5 درصد)، فانتزی با 2 مورد (62/0 درصد) و واریاسیون با 1 مورد (31/0 درصد) در مراتب بعدی قرار دارند. بقیه انواع روابط فرعی هم مانند روابط اصلی آنها در میان آثار موسیقایی دیده نشد. نتیجه گیری: درصد بالایی از آثار موسیقایی ایرانی ثبت شده در فهرست عمومی پیوسته کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، شامل موسیقی سنتی و دستگاهی بودند که البته در آثاری که به این نحو ساخته شده اند، نمی توان ویژگی های موسیقی جهانی را دنبال کرد. از این رو روابطی مانند، واریاسیون، هارمونیزه، کادنس، اپرانامه و غیره که در گزارش ایفلا برای روابط کتابشناختی اثر به اثر تعریف شده بود در میان این گونه آثار موسیقایی که بر پایه موسیقی دستگاهی ساخته شده است ملاحظه نشد. بیشتر آثار موسیقایی ایرانی به صورت اقتباس از شعر و ترانه ساخته شده اند. توزیع روابط کتابشناختی در میان آثار موسیقایی ایرانی تنها در دو رابطه اقتباسی و متممی برقرار است. روابط فرعی کادنس، اپرانامه، رقص آرایی، واریاسیون، هارمونیزه و فانتزی که مختص آثار موسیقایی است در بیشتر آثار موسیقایی ایرانیِ موجود، وجود ندارد. از این رو، به کارگیری الگوی اف.آر.بی.آر. در روابط کتابشناختی اثر به اثر برای آثار موسیقایی ایرانی با تردید همراه است.

این مقاله نسبت گرایش های دینی با موسیقی را در ایران معاصر مورد بحث قرار داده است. گرایش ها بر اساس تقسیم بندی محدثی (محافظت گرایی دینی، ترمیم گرایی دینی و بازسازی گرایی دینی) بررسی و مواضع هر یک در قبال موسیقی به بحث گذاشته شده است. در این مقاله رابطه دو نهاد دین و نهاد هنر از منظر جامعه شناسی دین و جامعه شناسی هنر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. مقاله با استفاده از روش اسنادی و چارچوب نظری ملهم از آرای ماکس وِبر تدوین شده است. رویکرد هر یک از گرایش ها به موسیقی بر اساس هفت شاخص (خرید و فروش، تعلیم و تعلم، سماع، استماع، نواختن و آوازخوانی، ارائه تعریف، ملاک تشخیص و استثنائات) بررسی شده است. بر مبنای تحلیل ارائه شده، رویکرد نخست با آمیختن مفهوم کشسان غِنا، لهو و لعب و بعضاً موسیقی با افعال حرام، هر کنشی را در خصوص موسیقی حرام دانسته و صرفاً در بعضی موارد همچون جنگ ها، کاربرد موسیقی را مجاز دانسته است. گرایش دوم با استفاده از مفهوم "منطقه فراغ" و امکان تشخیص موسیقی حلال و کاربرد حرام موسیقی، موضوعات آن را به سه بخش حلال، حرام و بعضاً مشکوک تقسیم بندی می کند. در گرایش سوم افراد، منتقد حکم حرام بودن موسیقی اند و شرایط اجتماعی، زمینه مندی و کنشگر در این گرایش اهمیت بیشتری می یابند. این بررسی نشان می دهد که گرایش دینی مسلّط در ایران در برابر فشار اجتماعی مطالبه کننده موسیقی، وضعیتی انفعالی دارد. ارزیابی نویسندگان مقاله این است که گرچه در ایران معاصر نهاد هنر استقلال نسبی خود را از نهاد دین به دست نیاورده، اما روند تحولات به سود نهاد هنر و خارج شدن آن از سیطره نهاد دین در جریان است.

ارتباط ساختاری حافظ با موسیقی به شیوه های مختلفی در غزلیات او مشاهده می-گردد. ادراک موقعیت حافظ در مقابل موسیقی به شکل دقیق آن، با توجه به استفهام فنی موسیقی کاملا واضح نیست. اما با استفاده از نشانه های موجود در ابیات دیوان وی، می توان میزان خویشاوندی او را با موسیقی سنجید. این تمایل به صورت همگن در همه ی غزل ها به چشم نمی خورد. تجزیه وتحلیل در استفاده از بحور مختلف در شعر حافظ، تنها یکی از نمادهای این گرایش است؛ اگرچه اوزان عروضی غزل های مختلف با مقیاس های زمانی (وزنی) در موسیقی ایران، خواص ریتمی یکسانی را از خود نشان می دهد. درحالی که استفاده از واژگان موسیقی نیز یکی از مهم ترین نشانه-های موسیقایی موجود در غزل های حافظ است. این مولفه می تواند به عنوان یکی از نمادهای توجه حافظ به موسیقی قلمداد گردد. باید تاکید کرد که تحلیل تلفیق شعر و موسیقی کنونی کلاسیک ایران، بیانگر خواص واژگانی است که امکان این هم-پوشانی را قویا میسر می سازد. این تلفیق خصوصا در واژه های یک سیلابی به-کارگرفته در غزلیات حافظ مشهودتر است. واژه هایی که با تغییر در ماهیت هجا، تغییر در معنی ندارند. باید اذعان کرد که این رویه، عموما در آواز کنونی ایران بسیار رایج است. ساختار آواز ایرانی این مجال را برای انطباق جملات موسیقایی آواز ردیف دستگاهی با غزلیات حافظ فراهم می سازد. اگرچه می توان آشکارا بر این نکته تاکید نمود که همه ی ابیات یک غزل، ظرفیت های موسیقی پذیری را به شکلی یکسان ندارند. با وجود اینکه ساختار موسیقی ایران از عصر حافظ تا دوره ی موسیقی دستگاهی (موسیقی صدوپنجاه سال اخیر) تغییراتی داشته است، اما خواص موسیقی-پذیری شعر حافظ را می توان در بررسی تلفیق موسیقی در موسیقی امروز ایران جست وجو نمود و برای ادوار پیش از آن به خواص واژگانی مراجعه کرد.

بررسی تأثیر موسیقی انگیزاننده بر زمان رسیدن به خستگی، تغییرات لاکتات و شاخص درک فشار درسربازان ورزشکار طی یک آزمون فزاینده بود. در این پژوهش16سرباز ورزشکار مرکز آموزش تکاور نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران از رشته های مختلف ورزشی با میانگین سنی 16/3 ± 94/24 سال، قد 88/4 ± 44/179 سانتی متر، وزن 96/6 ± 38/72 کیلوگرم، شاخص توده بدن 30/1± 73/22 ، به صورت داوطلبانه در مطالعه حاضر شرکت کردند. این افراد به روش تعادل مخالف در 2 جلسه به انجام آزمون فزاینده رمپ پرداختند. نتایج تحقیق نشان داد گوش دادن به موسیقی انگیزاننده، حین فعالیت ورزشی پیشرونده موجب تغییر معنی داری در مدت زمان رسیدن به خستگی شد وباعث افزایش آن در گروه با موسیقی نسبت به گروه بدونه موسیقی گردید (05/≥p)؛ اما در تغییرات لاکتات خون تفاوت معنی داری دیده نشد، تأثیر موسیقی بر شاخص درک فشار در دقایق پانزده و هیجده به صورت معنی داری دیده شد و باعث کاهش فشار بر روی ورزشکاران گردید (05/≥p). مطالعه حاضر نشان داد گوش دادن به موسیقی انگیزاننده اجرای هوازی را بهبود بخشیده و ضمن افزایش زمان رسیدن به خستگی باعث کمتر شدن فشار بر روی سربازان ورزشکار می گردد.

در میان آثار فاخر حماسی، «برزونامه» عطایی رازی جایگاه ویژه ای دارد. آنچه شعر عطایی را برتری بخشیده است، بهره وری شایسته از موسیقی واژه ها و هماهنگی درونی کلمات و انسجام شعر اوست. یکی از تکنیک های عطایی در انعطاف بخشی به صورت سخن و تجسم فضای مهیج حماسی، به کارگیری موسیقی فاخر حماسی در عرصه کلام است. شیوه های موسیقی پردازی در شعر او موجب تحرّک و پویایی شده است؛ همچنین موجبات التذاد وافر خواننده از شعرش را فراهم ساخته است. درک مختصات موسیقیایی که سبب ساز ترسیم فضای حماسی در برزونامه می شود، موجب آشنایی بیشتر خوانندگان با جلوه ها و شگردهای متنوّع این شاعر حماسه سرا می شود. در این پژوهش انواع موسیقی پردازی در شعر عطایی چون: نغمه حروف، ترکیبات اشتقاقی، مترادفات و معطوفات، کلمات زنگ دار و افعال پیشوندی تحلیل و بررسی شده اند. نگارندگان بر این باورند که گوشنواز ساختن شعر و همسو ساختن خواننده با مفاهیم فخیم حماسی، مهم ترین انگیزه های عطایی رازی از عنایت ویژه به موسیقی کلام است.

سیاست گذاری در عرصه موسیقی به عنوان یک مسئله عمومی در جمهوری اسلامی همواره مورد توجه مسئولان بوده ولی تا کنون هیچ نظام جامعی برای پاسخگویی، سیاست گذاری و ارائه الگوی تصمیم گیری درباره آن ایجاد نشده است. در مقاله پیش رو تلاش شده تا مسئله موسیقی از منظر نظام جمهوری اسلامی ایران بررسی شود. این مقاله پس از مرور تاریخچه سیاست گذاری حوزه موسیقی در جمهوری اسلامی ایران، به سیر تحولات دیدگاه نظام و دولت های پس از انقلاب اسلامی، درباره این مقوله پرداخته است. سپس با بررسی و دسته بندی مجدد آرای فقهای شیعه و با استناد به آرای حضرت امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب، ابعاد فقهی این مسئله را استخراج و یک الگوی فقهی برای سیاست گذاری در عرصه موسیقی ارائه کرده است. نهایتاً تلاش شده تا این الگو، به شکل یک مجموعه سیاست و راهکارهای دستیابی بدان، ارائه شود.

با توجه به دیدگاه های اسلام درباره موسیقی و به دلیل ظهور و گسترش رسانه های جمعی در عصر حاضر و نقش آنها در موسیقی، اکنون موسیقی در کشور ما به عنوان یک مساله فرهنگی به گونه ای متفاوت با گذشته مطرح است.  مسأله موسیقی را می توان در پنج سطح پژوهش، آموزش، تولید، عرضه و مصرف بررسی نمود و بر اساس مدل نهادی، جایگاه و نقش نهادهای دخیل در موسیقی را بررسی کرد، کاستی ها را شناسایی نمود و راهکارهایی را برای جبران نقاط ضعف پیشنهاد کرد. این بررسی نشان می دهد که ضعف در سطح پژوهش و تئوری موجب کاستی هایی در سیاست گذاری در دیگر سطوح شده است. ضمن آن که برخی سطوح مانند سطح مصرف موسیقی به طور عمده مورد بی توجهی قرار گرفته است.  

موسیقی یکی از عناصری است که در برنامه رادیویی به جهت تاَثیرگذاری ، ایجاد ارتباط ، تنوع ، زیبایی و انتقال پیام به کار می رود. اما این امر زمانی می تواند به نتایج مطلوب دست پیدا کند که موسیقی نه تنها متناسب با برنامه که متناسب با زمان پخش آن انتخاب شود. انتخاب موسیقی برنامه های رادیویی یکی از مناقشه برانگیزترین موضوعات در رادیوست. در عین حال توجه به ریتم شبانه روزی بدن شنونده ی رادیو نشان می دهد که نیاز های او در 24 ساعت شبانه روز متغیر و در افراد عادی قابل شناسایی است. این مقاله ضمن معرفی مهم ترین نیاز ها به تطبیق آن با انتخاب موسیقی برنامه رادیویی می پردازد و الگویی را برای کاربرد موسیقی رادیو در شبانه روز ارائه می دهد.یافته های این تحقیق که با کمک مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و مصاحبه ی عمیق بدست آمده است می تواند راهنمای برنامه سازان و موجب جلب و جذب بیشتر شنوندگانی باشد که تا زمانی همراه رادیو باقی می مانند که به نیاز آن ها پاسخ داده شود.

مقاله حاضر به بررسی نقش موسیقی در اثربخشی پیام های سلامت در شبکه رادیویی سلامت می پردازد و هدف اصلی این است که موسیقی مورد علاقه مخاطبان برای پخش از شبکه سلامت که سبب تأثیرگذاری بیشتر پیام در آنها نیز می شود، چه نوع موسیقی است و آیا می توان، در زمان های تعریف شده با نظر کارشناسان موسیقی و رسانه، قطعاتی از موسیقی را با هدف التیام بخشی و آرامش به مخاطبان پخش کرد یا نه؟ با توجه به ماهیت تحقیق، روش پیمایشی و کتابخانه ای مورد استفاده قرارگرفته است و اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری شده اند. جامعه آماری این تحقیق مخاطبان و کارشناسان حوزه موسیقی و رسانه اند که نظرها و دیدگاه های 100نفر از مخاطبان و 10نفر از کارشناسان در این پژوهش بررسی شده است. نتایج به دست آمده از پاسخ های مخاطبان و کارشناسان نشان داد که به موسیقی توجه کافی دارند و اهمیت آن را کمتر از کلام نمی دانند. همچنین از موسیقی می توان به تنهایی و در زمان های تعیین شده با نظر کارشناسان این امر به منظور التیام بخشی به مخاطبان استفاده کرد. به ترتیب موسیقی سنتی، موسیقی پاپ، و موسیقی کلاسیک در مقایسه با انواع دیگر موسیقی برای پخش در فواصل برنامه های رادیو سلامت از سوی مخاطبان این شبکه پیشنهاد شد. کارشناسان حوزه موسیقی و رسانه نیز به موضوع هم خوانی و تناسب موسیقی با متن(محتوای پیام) در شبکه سلامت تأکید داشتند، همچنین از نگاه جامعه آماری کارشناسان، می توان در زمان های تعریف شده ای با نظر متخصصان امر موسیقی و رسانه قطعاتی از موسیقی را با هدف التیام بخشی به مخاطبان رادیو سلامت پخش کرد. <span style="text-align: justify;"> 

ایرانی ها بر این عقیده اند که موسیقی غذای روح و شکل تکامل یافته هنر آدمی است که برای ایجاد احساسات عالیه در قلوب مستمعین آفریده شده است. ارزش و اهمیت این هنر در تاریخ به دلیل نقش مهم و موثر آن در ایجاد تعادل بین انسان ها بوده است به طوری که گفته اند آنجا که سخن باز می ماند موسیقی آغاز می شود. بداهتاً آدمی ناگزیر بوده است تا با به دست آوردن دارویی از آلام و اضطرابات خویشتن بکاهد، خود را در جهانی بی زمان قرار دهد و درک وجوهات روحی روانی و خدایی خویش را تعالی دهد. این مقاله بر آن است تا سیر تاریخی موسیقی و تغییر و تحول عواملی را که در ترقی و تنزل آن موثر بوده است از عصر باستان تا ظهور صفویان مورد بررسی قرار دهد.

ضریب انحراف پذیری موسیقی از تمام هنرها بیشتر است، ضمن آنکه جوانان عمده ترین مصرف کنندگان موسیقی که تولید کننده هم می باشند؛ به مصرف موسیقی تمایل دارند و بدان پایبند هستند. نغمه های موسیقی بر حسب ترکیب فواصل و ریتم دارای ارتعاشات خاصی هستند که با تحریک ارتعاشات سلولهای عصبی احساس و انگیزه ای را تقویت و یا منتقل می سازند. در عرصه موسیقی در دنیا سبک های بسیاری ابداع شده اند، خصوصیات و اثرات این سبک ها بر سلامتی و ذهن و روان بسیار متفاوت می باشد. اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر انسان، در همه جوامع، به عنوان یک پاسخ مناسب و سازگار تلقی می گردد. در جریان رشد، کودکان و نوجوانان طیف وسیعی از اضطراب ها را تجربه می کنند. روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که به منظور بررسی ارتباط بین موسیقی و اضطراب در بین دانش آموزان انجام شده است. برای 445 دانش آموز (232 پسر و 208 دختر) از دبیرستان های تلاش پرسشنامه موسیقی و پرسشنامه اضطراب صفت-حالت اشپیل برگر در دبیرستان و کلاس های درس دانش آموزان تکمیل شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری تی تست و کای دو استفاده شده است. نتایج: میزان علاقه مندی به موسیقی در دانش آموزان زیاد ولی میزان آشنایی کم و متوسطی با موسیقی برخوردارند. رابطه بین میزان علاقه مندی به موسیقی و اضطراب حالت و صفت در پسران معنی دار می باشد، و آشنایی با موسیقی با اضطراب صفت در دختران رابطه معنی دار آماری دارد.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر سرعت موسیقی بر احساس لذت مشتریان در خرید اینترنتی است که با استفاده از دستگاه الکتروانسفالوگرام و سنجش عملکرد مغز و ذهن ناخودآگاه مشتریان انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت اکتشافی و از نظر روش تجربی است. دستگاه الکتروانسفالوگرام، دستگاهی برای ثبت سیگنال های مغزی است که معمولاً در پزشکی استفاده می شود و امروزه در بازاریابی نیز کاربرد بسیار دارد. خروجی های این دستگاه پس از حذف مصنوعات با استفاده از نرم افزار متلب، از طریق آزمون مقایسه میانگین یک جامعه در دو زمان، در نرم افزار SPSS میان نمونه 10 نفری از خانم های دانشجو با سنین بین 26 تا 35 سال از شهر تهران مقایسه شد، نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان می دهد احساس لذت در حالت خرید بدون موسیقی با حالت خرید با پخش موسیقی با سرعت کمتر تفاوت چندانی با یکدیگر نداشته و احساس لذت در حالت بدون پخش موسیقی بیشتر از حالت خرید با پخش موسیقی با سرعت زیاد است.

این پژوهش با هدف مطالعه ذائقه مصرف موسیقی بین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه ایلام بر اساس پارادایم کیفی و به روش تحلیل تماتیک انجام گرفته است. از مصاحبه نیمه ساخت یافته برای گردآوری داده ها و از مدل براون و کلارک برای تحلیل استفاده شده است. جامعه هدف شامل کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده علوم انسانی دانشگاه ایلام به تعداد ۲۵ نفر و محدوده زمانی و مکانی پژوهش ۹ ماهه اول سال ۱۳۹۷ در دانشگاه ایلام است. در این مطالعه نمونه یابی هدفمند (برای گزینش دانشجویان کارشناسی ارشد) بوده که درنهایت با ۱۱ نمونه اشباع حاصل شد. در مراحل تحلیل تم، ۱۷ تم فرعی و ۴ تم اصلی شناسایی و تعریف شد. یافته های این مقاله الگویی خاص خود را نمایانده و زمینه فرهنگی و زمینه موسیقایی و به طور خاص بک گراند شنیداری افراد را زمینه ساز ذائقه مصرفی آنان نشان می دهد. به نحوی که دانشجویان موسیقی هایی را مصرف می کنند که پیشتر در کانون خانواده، مهمانی های فامیلی و جمع ها و پاتوق های دوستانه شنیده اند. درمجموع باید گفت که ذائقه مصرف موسیقی دانشجویان موردمطالعه، متأثر و متشکل از زمینه فرهنگی خاصه کیفیت مطالعه، دانش و آگاهی و نیز زمینه موسیقایی و به طور خاص بک گراند شنیداری آنان است. زمینه فرهنگی فقیر و ضعیف افراد، زمینه موسیقایی فقیر را به وجود آورده است که به نوبه خود سیالیت ذائقه موسیقایی را به دنبال داشته است. البته به تبعیت از بوردیو می توان ادعا کرد که ذائقه مصرف موسیقی نیز به نوبه خود زمینه فرهنگی و زمینه موسیقایی را بازتولید می کند.

همیشه سعی شده تا بین هنرهای گوناگون از جمله معماری، موسیقی، مقایسه صورت گیرد؛ ولی تاکنون، رابطه دقیق آن ها در سطح موسیقی یا معماری سنتی یک فرهنگ مورد بررسی قرار نگرفته است. لذا، امروزه، شاهد گسستگی آن ها و افت کیفیت در ساخت و تولیدات هنری می باشیم. این مقاله، سعی در پاسخ گویی به این پرسش را دارد: ترجمان تصویری ملودیک هنر موسیقی به هنر معماری از طریق عناصر نقطه، خط، سطح و وجوه اشتراک آن ها چگونه صورت می پذیرد؟ در نتیجه، با توجه به فاصله هنرها از یک دیگر، این پژوهش، تلاش می کند به بررسی شاخصه های مشترک در دو هنر معماری و موسیقی در ده دسته بندی سلسله مراتب، اصل وحدت، تقارن و انعکاس، ضرب یا ریتم و تکرار، تضاد، افت و خیز، عامل مفروض، رنگ، پرسپکتیو و تناسبات ریاضی بپردازد. هم چنین، هدف از ارائه این پژوهش، با توجه به کاربرد عناصر پایه، مانند نقطه، خط و سطح در هنرها، بازخوانی تعاریف این عناصر بصری، مقایسه تطبیقی و یافتن چگونگی به کارگیری آن ها در دو هنر معماری و موسیقی از طریق ترجمان ملودیک تصویری آن ها می باشد. این پژوهش، به صورت تحلیلی-توصیفی، براساس روش کیفی و استدلال منطقی و با استفاده از معانی و تعاریف موجود در مطالعات اسنادی و کتاب خانه ای، تفسیر و طبقه بندی شده است. نتایج نشان می دهد که، با بررسی و ترجمه تصویری قطعات موسیقی ایرانی در سه ساختار مختلف، می توان به نماهای معماری با نظمی خاص و ساختاری مشخص دست یافت؛ که هر ردیف از آن ها، می تواند نشان دهنده چند میزان تعریف شده از یک قطعه موسیقی باشد.

هنر با همه شاخه های آن مانند نقاشی، تذهیب و نگارگری تا موسیقی و معماری، از وجوه ماندگار فرهنگ و تمدن اسلامی است که با تعالی و معارف دینی اسلامی پیوند دارد؛ چنان که مسجد؛ یعنی مهم ترین پایگاه عبادی مسلمانان را تالار (گالری) هنرهای اسلامی خوانده اند و این خود از جایگاه مهم هنرو نیز توجه مؤمنان و عالمان دینی به این حوزه بس ارجمند تمدن اسلامی حکایت می کند. از این میان، موسیقی از منظرهای گوناگونی مهم است؛ چنان که می توان این شاخه دل نواز و جذاب هنر را هم زاد آدمی دانست. البته آیین مسلمانی، موسیقی را در چارچوب آموزه های خود تعریف کرده است و عالمان دینی و فقیهان مسلمان همواره در برابر آن دیدگاه های ویژه ای عرضه کرده اند. بررسی این موضوع از حوصله این مقاله بیرون است، اما همواره ترانه سرایان، نوازندگان و خوانندگانی در جامعه اسلامی بوده اند که به دور از چشم و گوش فقیهان سخت گیر، گوش و جان مخاطبان خود را می نواخته اند؛ چنان که موسیقی در مکه و مدینه سده نخست هجری، به اندازه ای پیشرفت کرده بود که اهل این دو مکتب، گوی سبقت را از همه رقیبان خود ربودند و شهره آفاق شدند. پرسش اصلی مقاله این است که چه عامل یا عواملی موجب شد که کم تر از یک سده، موسیقی مکه و مدینه تا این پایه رشد کند؟ گمان می رود سیاست امویان به ویژه معاویه، چنین بوده باشد تا مردم حجاز به عیش و نوش سرگرم و از عرصه های جهاد و مبارزه با انحراف و طاغوت دور شوند. به همین سبب هزینه های گزافی میان شهروندان مکه و مدینه توزیع و کارهای غیر سیاسی گوناگونی همچون شعرخوانی، موسیقی و آواز تشویق می شد. افزون بر این، روی داد کربلا، واقعه حره و محاصره حرم مکی را از علل اصلی گرایش ساکنان حجاز به موسیقی و نغمه های دل نواز مطربان می توان برشمرد. این مقاله به بررسی همین موضوع می پردازد و شخصیت های برجسته دو مکتب موسیقی مکه و مدینه را بازمی شناساند.

ژانر(گونه) فیلم، در مجموعه ای از قوانین و توافقات مشترک بین سه گروه مخاطب، فیلمساز و منتقد برای طبقه بندی انواع فیلم شکل می گیرد. این قوانین هرکدام به نحوی در شکل گیری فیلم تاثیرگذارند. با مروری بر تاریخچه انیمیشن های ژانر موزیکال به سادگی می توان دریافت، این نوع انیمیشن به دلیل پتانسیل های خاص خود مورد استقبال بینندگان واقع شده است. پژوهش حاضر با بررسی و تحلیل نظریه های مختلف، شاخصه های بارز ژانر انیمیشن موزیکال را شناسایی و در ادامه، دو اثر متفاوت از این ژانر را در چارچوب تدوین شده، تحلیل می کند تا از این طریق، بخشی از کمبودهای مباحث تئوریک این ژانر را در ایران جبران کند و به دنبال اثبات این فرضیه است که مشخصه های ژانر موزیکال بر اساس پنج سطح روایت، شخصیت و بازیگری، موسیقی، ترانه و آواز و تصویر قابل تبیین است.

ساختار زبان قرآن کریم، یک ساختار موسیقایی است که با بهره گیری از بهترین و جذاب ترین روش ها به انتقال پیام و محتوای دینی پرداخته است. این جنبه اعجازی قرآن به دو ایقاع بیرونی و درونی تقسیم می شود و دارای چنان بافت شگفت انگیزی است که در هر دوره ای بی نظیر می نماید. جستار حاضر درصدد است تا با رویکرد توصیفی تحلیلی به دو نوع از انواع ایقاع بیرونی (نبر و تنغیم) که کارکرد فونیمی دارند، بپردازد تا جایگاهشان را در تلاوت قرآن کریم و ارتباطشان را با محتوای دینی آیات نشان دهد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که استعمال درست نبر و تنغیم در قرآن کریم، از یک سو سبب موسیقایی شدن آیات می شود و از سویی دیگر مخاطب را در درک صحیحِ محتوا و معانی آیات یاری می کند.

این نوشتار در سه باب تنظیم شده است. در باب نخست برخی از آرای حکمای مسلمان در باب پیوستگی موسیقی و صناعات بصری آمده است که نشان می دهد دست کم در مرتبه نظر، می توان به وجودی چنین پیوندی قائل بود. در باب دوم مفهوم تناسب تألیفی یا همان تناسب هارمونیک، که رابطه ای ریاضی است و قدمت آن دست کم به زمان فیثاغورس باز می گردد، به مثابه یکی از روابط مهم در تعیین نسبت های موسیقایی معرفی شده و کیفیت ظهور این مفهوم در شماری از منابع درجه اول اسلامی بررسی می شود. در باب سوم با مقایسه قواعد پرسپکتیو و بیان هندسی تناسب تألیفی، نوعی مشابهت میان نظام ادراک چشم و گوش انسان نشان داده شده و با این مقدمه ، نمونه ای از به کارگیری تناسب تألیفی در معماری و تزیینات اسلامی معرفی می شود تا بابی برای مطالعات آتی در این حوزه گشوده شود

اثر فانتزی های کودکانه از منظر حرکت (تربیت بدنی، بازی و ...) و هنر( نقاشی، کاردستی، موسیقی، ...) و برنامه ریزی برای افزایش اثربخشی عمیق آنها برحداکثر ابعاد وجودی کودک و فضاهای یاددهی- یادگیری او، مورد توجه دیدگاه مطالعات برنامه درسی راهبردی و الگو و بسته یادگیری مبتنی بر آن است. از یک سوی، تجربه زیسته نگارنده در حوزه تربیت بدنی و موسیقی و اذعان بر اهمیت این دو در رشد همه جانبه کودکان و از سوی دیگر، آشنایی با دیدگاه مزبور و مطالعه پژوهشها و مقالات مبتنی بر این دیدگاه که اثر بخشی آن را برجنبه های رشد کودکان و بسیاری از مقولات مطرح در آموزش کودکان مورد تایید قرار داده بود، سبب شد که بررسی اثربخشی آن را در دو حوزه مهم شامل فعالیت های تربیت بدنی و موسیقی بر کاهش اضطراب کودکانی که با بسته یادگیری چندرسانه ای زمین ما که مبتنی بردیدگاه و الگوی برنامه ریزی مزبور آموزش دیده بودند، مورد پژوهش قرار گیرد. این مقاله چیستی، چرایی و چگونگی و نتایج مبتنی پژوهشی نیمه تجربی، با کاربست دو پرسشنامه اسپنس و تست تفسیر نقاشی، برای کودکان آموزش دیده و ندیده، در موقعیت پیش و پس آزمون را در بردارد. نتایج تحلیل کمی و کیفی نشانگر اثر مثبت آن بر کاهش اضطراب کودکان بوده است که با استفاده از ازمون ANOVA، Tوابسته ،MANCOVA انجام گرفته است.