مطالب مرتبط با کلیدواژه

تحریف


۲۱.

نقد و بررسی روایتی در تحدید قرآن به سه بخش

نویسنده:
منبع: حسنا سال ششم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: قرآن تأویل تحریف جری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۵ تعداد دانلود : ۶۶۱
یکی از علل وارد کردن اتهام اعتقاد شیعیان به تحریف قرآن از سوی سایر فرق اسلامی وجود برخی روایات در تقسیم بندی موضوعی قرآن از سوی ائمه معصومین علیهم السلام است. در این قبیل روایات، قرآن به بخش هایی تقسیم می شود که در برخی موارد یک سوم یا یک چهارم قرآن را در منزلت و جایگاه معنوی اهل بیت علیهم السلام و توصیف و سرانجام بد دشمنان ایشان معرفی می کند. این مقاله به بررسی حدیثی از امام علی علیه السلام در این زمینه میپردازد. ایشان می فرمایند: «نزل القرآن ثلاثا، ثلث فینا و فی عدونا وثلث سنن و امثال و ثلث فرائض و احکام». پس از بررسی سندی این روایت و وجود روایات معارض در این زمینه، به نقد آن پرداخته، امکان صدور آن را بعید می شمارد. در پایان به فرض صحت چنین روایتی روش تأویل آن بیان می شود و ثابت می شود امکان پذیرش این روایت بر مبنای قاعده تأویل و جری و تطبیق نیز وجود ندارد.
۲۲.

اثبات تحریف ناپذیری قرآن با بررسی و نقد ادله نسخ تلاوت

نویسنده:
منبع: حسنا سال هفتم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: نسخ تحریف اقسام نسخ نسخ تلاوت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی عدم تحریف قرآن
تعداد بازدید : ۱۷۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۶۳
بحث تحریف قرآن از اساسی ترین مباحث علوم قرآنی است. چه اینکه با اثبات آن، اعجاز و اعتبار قرآن و حدیث دچار آسیب جدی خواهد شد. قائلان به تحریف به دستاویزهایی چند برای اثبات آن تمسک جسته ا ند. موضوع نسخ تلاوت از جمله آن هاست، گر چه نسخ کتاب چندگونه تصور می شود و کما بیش اختلاف نظر در مورد آن دیده می شود؛ اما محور بحث در این مقاله بررسی ادله نسخ تلاوت است که عالمان اهل سنت آیات محذوف از قرآن را با همین عنوان توجیه می کنند. نتیجه ای که از این بحث به دست می آید این است که چون نسخ تلاوت در عهد نبوی به انجام نرسیده است، پس درحقیقت همان تحریف است که در قالبی دیگر رخ نموده و راه را به روی توجیه گران گشوده است. با انجام نقد و بررسی موضوع نسخ تلاوت، دیدگاه تحریف نیز در بوته نقد قرار خواهد گرفت. روش تحقیق و بررسی در این نوشتار، روش تحلیلی است.
۲۳.

بررسی پیشینه و انگیزه های مستشرقین از پرداختن به موضوع اختلاف قرائات قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآن و حدیث سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: تحریف اختلاف قرائات استشراق علم القرائه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن پژوهان
تعداد بازدید : ۲۲۱۹ تعداد دانلود : ۸۳۰
تاکنون صدها مستشرق راجع به قرآن کریم تحقیق کرده و آثاری منتشر کرده اند که بسیار قابل تأمل و بررسی است، اما در این خصوص توجه به یک نکته ضروری می نماید و آن علت گزینش هدفمند برخی موضوعات تحقیقی در خصوص قرآن کریم است. یکی از مهمترین مباحثی که خاورشناسان در پژوهش های قرآنی خود بدان توجه جدی نموده و به مطالعه و تحقیق در خصوص آن پرداخته اند، مسئله تاریخ قرآن می باشد که یکی از مهمترین زیرشاخه های متعلق بدان، مسئله جمع آوری قرآن، قرائات و وجود لهجه های مختلف در میان اعراب و نقش آن در به وجود آمدن اختلاف قرائات قرآنی است. این پژوهش به دنبال آن است که پس از بیان پیشینه تاریخی و احصاء اجمالی آثار مستشرقین در خصوص اختلاف قرائات قرآنی، به تبیین علل و انگیزه های ایشان از ورود به این عرصه تخصصی پرداخته و با ارائه یک دسته بندی کلی و تحلیل برخی آثار و جملات ایشان، نکات مهمی را در این زمینه بازگو نماید
۲۴.

روش شوشتری در کشف و تصحیح تحریفات و تصحیفات در قاموس الرجال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: تحریف تصحیف قاموس الرجال شوشتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۹ تعداد دانلود : ۷۷۲
مقاله حاضر روش های شوشتری در شناسایی و تصحیح تحریف های راه یافته در تنقیح المقال علامه مامقانی را که قاموس الرجال تعلیقی بر آن است مورد بررسی قرار داده و با ذکر مثال هایی به دسته بندی آن ها اقدام کرده است. روش شوشتری برای کشف و اصلاح این تحریف ها شامل دو مرحله است: در مرحله اول با کمک معیارهایی همچون اختلاف نقل ها، ناهماهنگی در طبقه راویان و تطابق نداشتن متن حدیث با قواعد عربی و نگارشی، احتمال وقوع تحریف را بیان می کند، سپس برای شناسایی عبارت صحیح از راهکارهایی همچون مقابله نقل کتب مختلف، ترجیح نقل برخی از آن ها و نیز رجوع به نسخه های صحیح تر و اصل کتاب ها، طبقه شناسی راویان، علم نسب شناسی، توجه به ذکر یا اسقاط نام راوی در رجال و اخبار، توحید یا تعدد عناوین، تفرّد یا اتفاق نقل ها استفاده می کند، البته گاهی از چندین روش در کنار هم بهره می گیرد یا معیار یک روش را با راهکار روش دیگر به صورت ترکیبی به کار می گیرد. وی بیش از سایر روش ها از روش مقابله و مقایسه نقل های مختلف استفاده کرده است. تحریف هایی که شوشتری در قاموس الرجال به اصلاح آن ها پرداخته، از نظر حجم و تعداد می توان در سه دسته قرار داد: تحریف هایی که توسط مامقانی رخ داده، تحریف هایی که در روایات کشی موجود است و تحریف سایر کتاب ها که البته برطرف ساختن همه این تحریف ها تأثیری در داوری های رجالی نداشته و تنها رفع برخی از آن ها برای داوری صحیح رجالی ضرورت داشته است.
۲۵.

کنکاشی پیرامون حدیث تفسیری بعوضه در تفسیر قمی و آسیب های آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: تحریف تفسیر قمی جعل حدیث حدیث بعوضه تفسیر امام عسکری (ع)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
تعداد بازدید : ۸۱۲ تعداد دانلود : ۵۳۰
در گذر زمان، برخی از احادیث، دچار آسیب هایی شده اند که از جمله آنها، نقل به معنا بدون رعایت شرایط آن، تحریف و نیز تطبیق غیر دقیق با آیات قرآن است. این آسیب ها مانع از فهم صحیح و پذیرش بدون بررسی احادیث می شوند. بنابر این لازم است برای پذیرش یک حدیث یا نفی صدور آن و در صورت پذیرش، دست یابی به فهم صحیح از آن، نخست به کنکاش از مصدر و اعتبار آن پرداخت. از جمله احادیثی که بعضی از مفسران ادعا کرده اند جعلی است، حدیث بعوضه در تفسیر قمی از امام صادق (ع) است که در آن گفته شده مراد از بعوضه در آیه 26 سوره بقره، امیرالمؤمنین است. حدیث دیگری در تفسیر امام عسکری (ع) نقل شده که برخی آن را نشان جعلی بودن حدیث بعوضه دانسته اند، در برابر برخی تلاش کرده اند تا راه حلی برای جمع میان این دو حدیث بیابند. در این مقاله با بررسی علمی و روشمند سند و متن روایت بعوضه و نقد فنی آن، از جمله تشکیل خانواده حدیثی و تحلیل متنی احادیث مرتبط، بررسی امکان جمع دلالی یا ترجیح هر یک از احادیث، مشخص شده که حدیث بعوضه دچار آسیب نقل به معنای بدون رعایت شرایط شده که زمینه ساز آسیب فهم نادرست از تفسیر آیه است و نیز آسیب های تحریف در متن و تدلیس در سند روایت بعوضه قابل ریشه یابی است و نیز ثابت شده که تطبیق واژه ""بعوضه"" بر امام (ع) به عنوان بطن آیه 26 سوره بقره نادرست می باشد.
۲۶.

نایافته ها درباره حضرت علی اصغر (ع)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال سوم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۰ 121-140

کلیدواژه‌ها: امام حسین (ع) حضرت علی اصغر (ع) تحریف عاشورا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۲ تعداد دانلود : ۵۹۳
از جمله معضلاتی که دامان واقعه بزرگ عاشورا را گرفته، سخنان بی پایه و اساس درباره آن است. توجه زیاد به واقعه عاشورا، ورود افراد غیرمتخصص در بیان وقایع، پر گفتن و پر نوشتن، صرفاً نگاه حزن آمیز داشتنِ بسیاری از ناقلان و... زمینه تحریفات فراوان در این عرصه را پدید آورده است. واقعه جان گداز شهادت حضرت علی اصغر (ع) به دلیل حزن زاتر بودن نسبت به بسیاری از حوادث عاشورا، ناراستی هایی را متوجه آن ساخته است. این نوشتار می کوشد پاره ای تحریفات درباره این شهید گران قدر را نشان دهد؛ ناراستی هایی که به صورت مکتوب ثبت شده اند.
۲۷.

به دوری عیسی از پیوندِ «عیشا»، «ایشا» یا «اشیا»؟ (تأملی در یک بیت از قصیده ترسائیه خاقانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادب فارسی سال ۷۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳۶

کلیدواژه‌ها: خاقانی قصیده ترسائیه تصحیف تحریف عیشا ایشا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۰ تعداد دانلود : ۹۷۶
دیوان خاقانیبه جهت دیریابی و دشواری و نیز به سبب اشتمال بر قصاید استوار و غرّا، از دیرباز موردتوجّه شارحان بوده و ایشان کوشیده اند تا با حل مشکلات لفظی و معنوی، به عوالم خیال شاعر راه یابند. در میان قصاید خاقانی، قصیده ترسائیه از اهمّیت خاصی برخوردار است. این قصیده به دلیل ذکر اصطلاحات مسیحیت که نظیر آن در قصاید دیگر دیده نمی شود و نیز از این جهت که خوانندگان را با بسیاری از مراسم و آداب آن دین آشنا می سازد، همواره توجه شارحان را به طور خاص به خود معطوف داشته است. در این جُستار، نگارندگان بر آن اند تا نگاهی دوباره به یکی از ابیات این قصیده داشته باشند و تفسیر و تأویل جدیدی از آن به دست دهند. نویسندگان، در پی آن هستند تا شکل های مختلف کلمه «عیشا» را در بیت معروف قصیده ترسائیه موردبررسی و مداقه قرار دهند و درنهایت، معنایی را که به نظر می رسد مطمح نظر خاقانی بوده است بیان کنند. بر اساس یافته های این پژوهش، «عیشا»، تصحیف کلمه «ایشا» است و خاقانی با به کارگیری این کلمه قصد دارد به اختلاف بین اناجیلاشاره کند.
۲۸.

سبک زندگی و سیره؛ تمایزات و اشتراک ها(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۶ 89 - 104

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی سیره نگاری سیر اخلاق النّبی تحریف هدف زندگی و سیره رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۳ تعداد دانلود : ۳۹۱
مفهوم سبک زندگی ازجمله مفاهیم جدیدی است که در حوزه جامعه شناسی، روان شناسی و مطالعات فرهنگی به کار رفته است. دامنه به کارگیری این مفهوم تا بدان حدّ رواج یافته که امروزه جانشین بسیاری از مفاهیم و واژگان سنتی شده است. اصطلاح سبک زندگی، پیوند نزدیکی با مجموعه ای از مفاهیم دارد؛ نظیر فرهنگ، جامعه، ذهن، رفتار، معنا، شخصیت، محیط، وراثت، نیاز، سلیقه، مد، منزلت و سنت. مفهوم سبک زندگی از یک سو جزئی ترین رویدادهای مربوط به حیات بشر را شامل می شود و از سوی دیگر تا اعماق وجود آدمی را در برمی گیرد، لذا هم شامل است و هم عمیق. سبک زندگی اسلامی را می توان به مثابه دانشی مستقل در نظر گرفت که با سیره نسبت ها و پیوندهایی دارد. این نسبت ها را می توان به صورت تمایزها و اشتراک ها در نظر گرفت. مقاله حاضر با استفاده از روش تحقیق کتابخانه ای اسنادی، درصدد است تمایزات این دو را استنباط کرده و ارائه دهد.
۲۹.

درآمدی بر روش شناسی فهم اندیشه سیاسی امام خمینی+(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۵۰ 45-58

کلیدواژه‌ها: امام خمینی+ اندیشه سیاسی روش شناسی تحلیل گفتار تحریف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۵۹۹
شناخت و بررسی اندیشه سیاسی و سیر تطور آن از جمله مباحث عمده و مورد توجه پژوهشگران در علوم سیاسی محسوب می شود. رخداد انقلاب اسلامی در ایران علاوه بر پیامدهای سیاسی- اجتماعی آن، مولد اندیشه سیاسی جدید براساس اسلام سیاسی با خوانش امام خمینی + است که به لحاظ روش شناختی و فهم مبانی و آثار آن اهمیت فراوان دارد. شناخت صحیح این اندیشه می تواند به ماندگاری و اثربخشی بیشتر در جغرافیای جهان اسلام بینجامد. از منظر آسیب شناسی، جلوگیری از تحریف های محتمل و خوانش های ناصواب، مسئولیت سنگین دین باوران و معتقدان به راه و مکتب امام خمینی + است. پرسش مقاله حاضر این است که چگونه می توان به فهم صحیح اندیشه سیاسی امام + دست یافت و از انحراف و تحریف آن پیشگیری کرد؟ فرضیه تحقیق این است که با معرفی شاخص های اندیشه سیاسی حضرت امام + و معرفی جریان های معارض با آن، می تواند در این زمینه کارآمد باشد."
۳۰.

تأملات روش شناختی در کتاب «معرفه الله بالله لا بالاوهام الفلسفیه و العرفانیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۸ 127 - 152

کلیدواژه‌ها: متدولوژی عبارات رهزن تحریف استحاله نامتناهی صاحب معجزه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۳ تعداد دانلود : ۳۶۰
مسیله اصلی این تحقیق، شناختی اجمالی از روش شناسی کتاب «معرفه الله بالله لا بالاوهام الفلسفیه و العرفانیه» است. مدعای این کتاب «انحراف تام افکار فلسفی و عرفانی» است؛ به همین جهت بررسی روش آن برای قضاوت این ادعا، هدف مهمی است که در این نوشتار با روش توصیفی - تحلیلی پی جویی شده است. به نظر می رسد بزرگ ترین معضل این کتاب «فقدان روش تحقیق مقبول»، است؛ نویسنده کتاب، اولاً در مقام نقد دیدگاه های فلسفی، متدولوژی صحیحی ندارد و به چالش هایی مانند «برداشت های غیر روشمند و واضح البطلان از عبارات فلاسفه و عرفا»، «عدم توجه به اصطلاحات این دو علم» و «تحریف در عبارات صاحب نظران این دو علم» مبتلاست؛ ثانیاً نویسنده در مقام بناسازی نظام فکری جایگزین نیز توفیقی ندارد و معضل روش شناختی او «ارایه استدلال های ضعیف و عقیم» است
۳۱.

نقش زیدیه و خلفای عباسی در جعل و تحریفِ احادیث مهدویت با رویکردی به اندیشه و آثار علامه شهید مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۹ 127-150

کلیدواژه‌ها: تحریف جعل حدیث مهدویت عباسیان روایات رایات سود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۰ تعداد دانلود : ۵۲۶
مسئله مهدویت و ظهور منجی به عنوان اصلی مسلم در اسلام، از ابعادی متفاوت مورد توجه و بررسی بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. این مقاله درصدد بررسی مباحث مهدویت با رویکردی بر آثار علامه شهید مرتضی مطهری است؛ ایشان به مسئله مهدویت از بُعد تاریخی نگریسته و در بخشی از آثار خود، به مدعیان مهدویت از جمله به قیام مختار و محمد بن حنفیه، نفس زکیه و مهدی عباسی اشاره کرده اند. در راستای ادعای مهدویت، برخی از این جریان ها چون «حسنیان و عباسیان» برای جلب توده های مردمی و مشروعیت بخشی قیام خود، اقدام به جعل و تحریف احادیث در حوزه مهدویت کردند. اقدامات عباسیان در این زمینه به دلیل تدوین کتب حدیثی هم زمان با خلافت عباسیان، از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ عملکرد آنان در سه بخش قابل بررسی است: الف. مهدی سازی به شکل حمایت از مهد ویت محمد بن عبدالله محض(نفس زکیه) و ادعای مهد ویت برخی خلفای عباسی چون مهدی عباسی؛ ب. جعل و تحریف احادیث مهدوی در زمینه نسب و ویژگی های امام زمان Z ؛ ج. مصادره به مطلوب احادیث مهدوی همچون روایات رایات سود(خروج پرچم های سیاه).
۳۳.

بررسی کشف تخلف و کشف تحریف اطلاعات توسط حسابرسان و کارایی موسسه حسابرسی

نویسنده:
منبع: پژوهش در حسابداری و علوم اقتصادی سال سوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۷ (جلد اول)

کلیدواژه‌ها: موسسه حسابرسی تخلف تحریف کارایی کیفیت حسابرسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰ تعداد دانلود : ۲۸۰
تحقیق در مورد ارتباط کارایی مؤسسات حسابرسی با کشف تخلفات و تحریف های احتمالی همواره برای حسابرسان و مدیران شرکت ها دارای اهمیت بوده است. جامعه آماری موردمطالعه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه مورد نظر تعداد ۵۲ شرکت در صنایع متفاوت است که با استفاده از روش حذفی سیستماتیک انتخاب شده اند. این پژوهش از جمله پژوهش های گذشته نگر بوده و مبتنی بر اطلاعات گذشته می باشد و برای آزمون فرضیه ها از اطلاعات تاریخی شرکت ها استفاده شده است. در این تحقیق از دو گروه نمونه (کنترل و آزمون) برای آزمون فرضیه های تحقیق استفاده شد. گروه آزمون شامل شرکت هایی است که مؤسسه حسابرسی آن ها در طول دوره تحقیق، تغییر کرده و گروه کنترل شامل شرکت هایی است که در طول دوره تحقیق، مؤسسه حسابرسی آن ها ثابت بوده و تغییر نکرده است. جامعه آماری برای انتخاب نمونه، کلیه ی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که در طی چهار سال متوالی ۹۲ تا ۹۵ توسط سازمان حسابرسی یا مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران، حسابرسی شده باشند. از میان ۴۷۱ شرکت در بورس اوراق بهادار تهران، ۱۷۲ شرکت بر اساس مفروضات، شرایط و محدودیت هایی که برای گروه آزمون و کنترل در نظر گرفته شد وجود داشتند که از این میان بر طبق ۵ مورد محدودیت که برای نمونه ها در نظر گرفته شد تعداد ۵۲ شرکت برای گروه آزمون و ۵۲ شرکت برای گروه کنترل انتخاب شدند.دو فرضیه تحقیق عبارت بودند «بین کشف تخلف توسط حسابرسان و کارایی موسسه حسابرسی رابطه معناداری وجود دارد.» و «بین کشف تحریف اطلاعات توسط حسابرسان و کارایی موسسه حسابرسی رابطه معناداری وجود دارد.» به طورکلی نتایج پژوهش نشان می دهد که کشف تخلف ها، کشف تحریف ها و کشف تحریف ناشی از اشتباه با کارایی مؤسسات حسابرسی رابطه معناداری دارد.
۳۴.

تحلیل انتقادی روایات عاشورایی کامل بهایی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۶ 53 - 88

کلیدواژه‌ها: عمادالدین طبری کامل بهایی امام حسین (ع) روایات عاشورایی تحریف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۰ تعداد دانلود : ۳۲۶
بازتاب مقتل الحسین(ع) در کامل بهایی با وجود مشابهت هایی که با دیگر گزارش های عاشورایی دارد، دارای تفاوت هایی با دیگر مقتل ها است که واکاوی و بازخوانی آن را ضروری می سازد. از آنجا که کامل بهایى جنبه ای ردّیه نویسى دارد، مؤلف مطالب زیادى از خود بیان کرده و مطالب منقول از دیگران را هم چندان مستند نکرده است. برخی روایات این کتاب نیز بن مایه ای قابل توجه را در شخصیت سازی یا داستان پردازی ایفا کرده است که در عصر حاضر همواره جزء روایات مشهور و قابل اتکا به شمار می رود. اخبار منفرد این کتاب درباره عاشورا، در برخی موارد با وقایع حتمی و گزارش های تاریخی ناسازگار است و در مواردی دیگر، گزارش هایی خدشه پذیر درباره شأن امام معصوم(ع)و خاندان ایشان در آن وجود دارد که اساسی برای سخن علمای شیعی و یا سنّی در قرن های بعد شده است. در این مقاله تلاش می شود با روش کتا ب خانه ای و رویکردی تحلیلی انتقادی، پس از ارزیابی شخصیت نویسنده و توضیحاتی درباره کتاب وی، گزارش هایی که نخستین بار در این کتاب آمده است، واکاوی شوند.
۳۵.

تحلیل کاربردشناختی آیات تصدیق برای پاسخ به مسأله تحریف تورات و انجیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 117 - 134

کلیدواژه‌ها: تحریف تصدیق تورات انجیل قرآن آیات بین یدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۳ تعداد دانلود : ۴۸۱
آیات بسیاری در قرآن به صراحت حاکی از تصدیق تورات و انجیل هستند. این آیات معمولاً در تضاد با آیاتی قرار می گیرند که ظاهرشان دلالت بر تحریف تورات و انجیل می کند. معمولاً عالمان مسلمان توجیهاتی درباره چگونگی رفع این تعارض ارائه کرده اند که پذیرش هرکدام از آنها با چون وچراهایی همراه است؛ اما در سال های اخیر بسیاری از قرآن پژوهان مسلمان و غیرمسلمان با استناد به تحلیل متنی آیات تحریف استدلال کرده اند که قرآن اصولاً هیچ سخنی راجع به وقوع تحریف لفظی در تورات و انجیل نگفته است. پژوهش حاضر، در راستای تأیید این نظریه، نقطه تمرکز تحلیل ها را از آیات تحریف به آیات تصدیق منتقل می کند و تلاش می کند نشان دهد که اگر با استفاده از روش های پیشنهادشده در زبان شناسی کاربردی به بررسی این دسته از آیات بپردازیم، به لایه های پنهانی دست می یابیم که خود به تنهایی برای اثبات دیدگاه فوق، یعنی عدم اعتقاد قرآن به تحریف تورات و انجیل موجود در عصر نزول، کفایت می کند.
۳۶.

اعتبار سنجی حدیث «مُوتُوا قَبْلَ أنْ تَمُوتُوا»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۲ 223-238

کلیدواژه‌ها: احادیث عرفانی تحریف تخریج موت ارادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹۹ تعداد دانلود : ۴۹۲
انتساب هر حدیثی به پیامبر 2 مستلزم وجود سند برای آن حدیث است. در صورتی که هیچ سندی در متون روایی، برای آن حدیث یافت نشود، انتساب آن به پیامبر 2 صحیح نیست. در علم الحدیث، روایاتی را که در هیچ یک از منابع کهن روایی فریقین یافت نشود، با عبارت «لا اصل له» یعنی روایات بی اساس یاد می کنند. عرفا و فلاسفه بدون توجه به این قاعده مهم، انبوهی از روایات بی اساس را به پیامبر 2 نسبت داده اند که پالایش این احادیث نیاز به تلاشی گسترده دارد. از جمله این احادیث بی اساس، عبارت «مُوتُوا قَبْلَ أنْ تَمُوتُوا» است که به عنوان حدیث نبوی توسط عرفا و فلاسفه در منابع متعدد عرفانی و فلسفی استفاده شده است. این عبارت در هیچ یک از منابع معتبر روایی شیعی و اهل سنّت نیامده است که عدم توجه محدّثان به این عبارت، حدیث بودن آن را خدشه دار می سازد.
۳۷.

بررسی و تحلیل انتقادی کتاب دیوان مولانا نوعی خبوشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال بیستم تیر ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۸۰) 239-263
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۲۹۸
محمد رضا نوعی معروف به مولانا نوعی خبوشانی (970-1019ه ق) سراینده مشهور و نام آور سده دهم و چند سال آغازین سده یازدهم و از استادان مسلّم زبان و ادب فارسی در شبه قارّه هند است. دیوان اشعارش در سال 1374ه ، ش به تصحیح امیر حسین ذاکرزاده و کوشش احمد کرمی به همّت انتشارات ما در تهران به چاپ رسیده است. در این چاپ، کاستی ها، تحریفات، تصحیفات و خطاهای بسیاری راه یافته که غالباً ناشی از نقص احتمالی دست نویس ها یا بدخوانی و کم دقّتی مصحّح است. همین عوامل باعث شده از میزان صحّت و اعتبار این چاپ کاسته و شعر نوعی از درستی و روانی بسیار دور و یا بی معنی شود. به یاری دست نویس های کهن تر و معتبرتر دیوان نوعی می توان برخی از نادرستی های موجود در دیوان شاعر را اصلاح و تصحیح کرد. این پژوهش بررسی و تحلیل انتقادی پاره ای از سروده های وی است که نگارندگان با در دست داشتن دو دست نویس از دیوان این شاعر و مطابقت و مقایسه آن با متن چاپی دیوان، ابیات فراوانی از دیوان وی را تصحیح انتقادی کرده و به این نتیجه رسیده اند که چاپ کنونی دیوان نوعی بدون بهره گیری از شیوه ها و روش های علمی تصحیح انجام گرفته و به هیچ وجه شایسته و بایسته این شاعر توانا نیست.
۳۸.

تأملی بر اصطلاح «قفادریدن» در تاریخ بیهقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن شناسی ادب فارسی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 37 - 42

کلیدواژه‌ها: تحریف تاریخ بیهقی قفا قفا دریدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۳۸۶
تاریخ بیهقی ازجمله متون گرانبهای پارسی است. با وجود تصحیحات ارزشمند صورت گرفته از این کتاب، هنوز صورت و معنای دقیق بعضی واژه ها و اصطلاحات آن روشن نیست. یکی از اصطلاحاتی که چند بار در تاریخ بیهقی به کار رفته است و مصححان و شارحان کتاب، بی هیچ ابراز تردیدی از کنار آن گذشته اند، اصطلاح «قفادریدن» است که نگارنده گمان می کند تحریفی در آن صورت گرفته است. در این مقاله برآنیم با تبیین نادرستی این اصطلاح به شکل کنونی، با شواهد و قراینی از خود کتاب و نیز دیگر متون کهن پارسی، صورت اصلی آن را بازیابی و معنای روشنی از آن ارائه کنیم.
۳۹.

بازکاوی پاسخ های شبهه دور در توهم تحریف قرآن

نویسنده:
منبع: شبهه پژوهی مطالعات قرآنی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲) 161 - 180

کلیدواژه‌ها: شبهه دور تحریف قرآن کریم استدلال عقلی استدلال کلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۷ تعداد دانلود : ۳۸۶
«دور» به معنای بازگرداندن کلام به نفس کلام است. برخی همچون فخر رازی و آلوسی ذیل آیه «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُون»، استدلال به این آیه برای رد تحریف از دامان قرآن را، از مصادیق دور در کلام دانسته و بیان سخن مزبور را به شیعه نسبت میدهند. درمقابل، متفکران شیعی تلاش زیادی برای پاسخ به این شبهه انجام دادهاند. باوجود قوت برخی پاسخها، هیچیک به طورکامل نتوانستهاند از عهده شبهه مذکور برآیند. هدف پژوهش حاضر، ارائه دفاعی کاملتر و بهتر است. لذا نویسندگان این پژوهش، به روشی تحلیلی به بررسی پاسخها و واکاوی آنها پرداخته و انتقادات وارد بر هریک را مطرح و ردیهای متفاوت از سایرین ارائه کردهاست. از رهرو این بررسی و تحلیل دریافتیم که اولاً، نسبت طرح شبهه دور به شیعه، اتهامی بیش نیست و اندیشمندان شیعه بالاتفاق آن را رد میکنند. ثانیاً، با توجه به تعاریف موجود درباره دور، طرح این شبهه درباره قرآن نوعی سفسطه است و «دور» با هیچ رویکرد و شرایط موضوعیت نداشته و ندارد.
۴۰.

تحلیل انتقادی دیدگاه مفسران و اندیشمندان علوم قرآنی درباره انتساب تحریف معنوی به قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزه های قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۲ 265 - 286

کلیدواژه‌ها: تحریف تحریف معنوی تفسیر به رأی تحریف قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۱ تعداد دانلود : ۵۴۰
بدون تردید در طول تاریخ برخی کوشیده اند تا معنای آیات قرآن را بر اساس دیدگاه های خود تفسیر نمایند. این اقدام ناپسند، در روایات، «تفسیر به رأی» نام گرفته و به افراد تحریف گر نسبت داده شده است، نه به قرآن؛ ولی به تدریج در میان قرآن پژوهان شیعه و اهل سنت، «تفسیر به رأی» افراد، با «تحریف معنوی» قرآن همسان تلقی شده و تعبیر تحریف معنوی، به قرآن کریم انتساب یافته و به دلیل وقوع تفسیر به رأی افراد، تحریف معنوی قرآن نیز حتمی انگاشته شده است. این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی به بررسی و نقد این دیدگاه پرداخته و با ارائه دلایل عقلی و نقلی، این همانی بودن تفسیر به رأی افراد و تحریف معنوی قرآن را به چالش کشیده، بر تفاوت های روشن تفسیر به رأی صاحبان آرای باطله با تحریف یافتگی معنوی قرآن تأکید می ورزد؛ چرا که تفسیر به رأی، به افراد نسبت می یابد، ولی تحریف معنوی، به قرآن نسبت یافته است. بدین رو، وجود تفسیر به رأی افراد، نه به دلالت مطابقی، همان تحریف معنوی قرآن است و نه به دلالت تضمنی و التزامی، آن را در بر داشته و اثبات می کند. نگارندگان انتساب تحریف گری معنایی به افراد را به جای انتساب تحریف یافتگی معنوی به قرآن کریم پیش رو می نهند.