کنترل حرکتی

شاید از چالش برانگیزترین و در عین حال جالب‏ترین پرسش‏های مطرح در مطالعات زبان‏شناختی فرضیه فطری بودن زبان است همان‏گونه که در دستور همگانی چامسکی مفروض می‏باشد. به منظور تایید این فرضیه، بسیاری از اختلالات زبانی، از جمله آسیب‏های مربوط به درک و تولید گفتار، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته‏اند. مقاله حاضر به بررسی آسیب خاص زبانی می‏پردازد. این سندروم تاثیری بر هوش عمومی ندارد اما حوزه واژ ـ نحوی و نحوه ادراک جمله واره‏های درونه‏ای ـ مانند جمله واره‏های موصولی ـ را تحت‏‏تاثیر قرار می‏دهد. سندروم مورد نظر بر اثر آسیب‏دیدگی ژن FOXP2 پدید می‏آید که در شکل‏گیری توانش دستوری نقش بسزایی ایفا می‏نماید. لیکن نشان داده شده است که این ژن عامل شکل‏دهی به نواحی از مغز است که به نواحی کنترل حرکتی در مغز مشهوراند. بنابراین پرسشی که مطرح می‏شود آن است که آیا ژن FOXP2 مربوط به رفتار زبانی انسان است و یا فعالیت‏های حرکتی وی؟ با بررسی نقش این ژن در موش‏ها، شامپانزه‏ها، و پرندگان (سهره‏ها) نشان داده خواهد شد که یافته‏های پژوهش حاضر مؤید فرضییه فطری بودن زبان ـ یا وجود خاستگاه ژنتیکی برای زبان ـ است.

هدف از تحقیق حاضر بررسی دستکاری حواس و سرعت بر اجرای هماهنگی پویای دودستی بود. بدین منظور پانزده دانشجوی تربیت بدنی دانشگاه شهید بهشتی با دامنه سنی 18 تا 25 سال، به عنوان آزمودنی الگوهای هماهنگی درون مرحله و خارج مرحله را از سرعت آهسته به تند در پنج وضعیت حسی مختلف اجرا کردند. برای بررسی دو الگوی حرکتی، از دو آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری (5 شرایط حسی×3 سرعت اجرا) روی هر کدام از الگوهای درون مرحله و خارج مرحله استفاده شد و تأثیرات اصلی پس از آن با استفاده از آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شد. متغیر وابسته خطای فاز نسبی بود. نتایج نشان داد که افزایش سرعت اجرای حرکات بر اجرای الگوی حرکتی خارج مرحله0180اثر داشت (001/0P=)، اما بر الگوی درون مرحله00اثری نداشت (9/0P=). نتایج دستکاری حواس نشان داد که در دقت و تغییرپذیری اجرای دو فاز نسبی الگوهای حرکتی، دستکاری بینایی و حس عمقی اثر دارد (001/0P=)، اما دستکاری شنوایی اثری بر اجرای این الگوها نداشت (315/0P=). علاوه بر این، در این تحقیق بیشترین مقدار میانگین خطای فاز نسبی و انحراف معیار خطای فاز نسبی در وضعیت دستکاری حس عمقی بود (001/0P=). در توضیح یافته های حاضر می توان گفت که تکلیف خطی هماهنگی دودستی در تحقیق حاضر یک تکلیف به حس عمقی وابسته است.

هدف از این پژوهش، تعیین اثر دستورالعمل های کانون توجه بیرونی بر یادگیری تکلیف پیگردی تحت شرایط تکلیف ثانویه بود. بدین منظور، 42 نفر از دانشجویان پسر دانشگاه کرمان (با دامنه سنی 25 19 سال) پس از شرکت در پیش آزمون و به صورت تصادفی در سه گروه جای گرفتند (کنترل، دستورالعمل های کانون توجه بیرونی نزدیک و دستورالعمل های کانون توجه بیرونی دور). شرکت کنندگان تکلیف پیگردی را در چهار بلوک چهار کوششی تمرین کردند و پس از گذشت 48 ساعت، در آزمون یادداری تأخیری تحت شرایط تکلیف ثانویه شرکت نمودند. قابل ذکر است که به منظور سنجش تکلیف پیگردی از تست هماهنگی دو دست دستگاه وینا استفاده شد و میانگین زمان کل در این تکلیف به عنوان متغیر وابسته محاسبه گردید. همچنین، گروه تمرکز بیرونی نزدیک، دستورالعمل هایی را در ارتباط با حرکات دسته ها دریافت کرد و به گروه تمرکز بیرونی دور، دستورالعمل هایی در مورد حرکات نقطه قرمز رنگ در قسمت های مختلف مسیر ارائه شد. شایان ذکر است که گروه کنترل هیچ دستورالعملی را دریافت نکرد. علاوه براین، از آزمون تحلیل واریانس عاملی مرکب و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه جهت تعیین معناداری در مراحل اکتساب و یادداری استفاده شد. نتایج نشان می دهد که تفاوت معناداری میان بلوک های مختلف تمرینی در مرحله یادگیری (P=0.0001) و میان گروه های مختلف در مرحله یادداری (P=0.0001) وجود دارد. این نتایج حاکی از این است که افزایش فاصله در یک تمرکز توجهی بیرونی، یادگیری تکلیف پیگردی را به ویژه تحت شرایط تکلیف ثانویه بهبود می بخشد؛ زیرا، شرایط تکلیف ثانویه می تواند منابع توجهی را افزایش دهد و باعث تغییر توجه به بیرون شود.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر تمرینات عملکردی بر تعداد واحدهای حرکتی مرحله افزایش و کاهش شتاب دسترسی به اشیا (با اشکال استوانه، مکعب و منشور) و اندازه های متفاوت (کوچک، متوسط و بزرگ) در کودک مبتلا به سندرم داون شش ساله بود. این پژوهش، آزمایشی با طرح تک آزمودنی است و جهت انجام آن، یک شرکت کننده مبتلا به سندرم داون که اختلال جسمانی و حرکتی شدیدی نداشت از کانون سندرم داون معرفی گردید ( مؤنث و شش ساله). جهت انجام پژوهش، پیش آزمون و پس آزمون دسترسی به اشیا با اشکال و انداز های متفاوت با استفاده از دستگاه تحلیل حرکتی انجام گرفت و آزمودنی به مدت 24 جلسه 60 دقیقه ای (پنج جلسه در هفته)، تحت تمرینات عملکردی قرار گرفت. هر جلسه تمرین شامل سه بخش 15 دقیقه ای بود که بین آن ها پنج دقیقه استراحت در نظر گرفته شده بود. یافته ها نشان می دهد که میانگین تعداد واحدهای حرکتی مرحله افزایش شتاب دسترسی به شی استوانه با اندازه متوسط، کمتر از اشکال دیگر (N=7.50) و اندازه اثر، بیشتر از اشکال با اندازه های دیگر بود (E=0.91). میانگین تعداد واحدهای حرکتی مرحله کاهش شتاب دسترسی به شی استوانه با اندازه متوسط نیز کمتر از اشکال دیگر (N=5.83) و اندازه اثر، بیشتر از اشکال با اندازه های دیگر بود (E=0.93). میانگین تعداد واحدهای حرکتی در پس آزمون نشان می دهد که آزمودنی اجرای بهتری نسبت به پیش آزمون داشته است. همچنین، یافته ها بیانگر آن است که 24 جلسه تمرینات عملکردی باعث کاهش تعداد واحدهای حرکتی مرحله افزایش و کاهش شتاب در الگوی دسترسی می شود. بدین ترتیب، پژوهش حاضر از یافته های گذشته که مبتنی بر تمرینات تکلیف محور با رعایت اصل اختصاصی بودن تمرین بوده اند، حمایت می کند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر خستگی جسمانی بر مهارت ویژه شوت بسکتبال در بازیکنان خبره بود. 10 بسکتبالیست مرد با میانگین سنی 9/24 سال و میانگین سابقه ورزشی 5/10 سال، داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. در مرحله پیش آزمون، بازیکنان 150 شوت ثابت را از 5 فاصله 35/3، 96/3، 57/4، 18/5 و 79/ 5 متر نسبت به حلقه (هر نقطه 30 شوت) اجرا کردند .در مرحله پس آزمون، برای ایجاد شرایط خستگی از آزمون RAST استفاده شد. بازیکنان پیش از اجرا از هر فاصله، یک بار RAST را به طور کامل انجام دادند و بلافاصله 30 پرتاب خود را اجرا کردند. یافته های حاصل از آزمون رگرسیون خطی و t تک نمونه ای نشان داد که تفاوت معناداری بین عملکرد واقعی و پیش بینی شده بازیکنان در نقطه پنالتی در پیش آزمون و پس آزمون وجود دارد و از اثر مهارت ویژه حمایت می کند. همچنین نتایج آزمون t همبسته نشان داد که تفاوت معناداری بین عملکرد بازیکنان در نقاط پنالتی و دورترین نقطه در پیش آزمون و پس آزمون وجود دارد. براساس یافته های تحقیق بازیکنان در نقطه پنالتی دارای مهارت ویژه اند و خستگی جسمانی در این نقطه بر عملکرد بازیکنان تأثیر معناداری نداشته و از کیفیت عملکرد بازیکنان در آن نقطه نکاسته است.

تمایل به بیشینه کردن آسانی وضعیت های دست و بازو در پایان اجرای تکالیف حرکتی دست کاری ساده به جای شروع حرکت، با عنوان اثر حالت یا وضعیت راحت/آسان پایانی تعریف شده است. از این ویژگی به عنوان معیاری برای ارزیابی آثار رفتاری طرح ریزی عمل استفاده شده است. هدف از این پژوهش ارزیابی روند رشدی طرح ریزی حرکت گروهی از کودکان پسر سالم رشدی با دامنه سنی سه تا 10 سال (میانگین 25/2 ± 06/6 سال؛ تعداد = ۹۷) و مقایسه آن با یک گروه از مردان جوان 18 تا 24 سال (میانگین  13/2 ± 70/20 سال؛ تعداد = 20) بود. شرکت کنندگان یک تکلیف طرح ریزی حرکت (تکلیف شمشیر) را اجرا کردند که در آن یک شمشیر اسباب بازی چوبی را می گرفتند و درون یک شکاف جا می دادند. درصد رعایت وضعیت های راحت پایانی در جهت های کنترل و مهم ارزیابی شد. نتایج، اثر سن را در افزایش درصد رعایت وضعیت های راحت پایانی در موقعیت های مهم مشخص کرد؛ به این صورت که کودکان بزرگ تر بیشتر از کودکان کوچک تر حالت راحت پایانی را نشان دادند و از میان آنها، کودکان 10 ساله در رعایت حالت راحت پایانی به سطح حساسیت مشابه بزرگ سالان رسیدند. این پژوهش درمجموع نشان داد در کودکان حساس بودن نسبت به رعایت حالت راحت پایانی مشابه بزرگ سالان، تا 10 سالگی رشد می کند.

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر سطوح مختلف خستگی ذهنی بر ظهور مهارت برجسته در بسکتبال بود. پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی- همبستگی و به لحاظ هدف، کاربردی است که با استفاده از بازیکنان بسکتبال دانشگاهی در سه سطح خستگی ذهنی ( پایین، متوسط و بالا) انجام شد. آزمودنی ها (هر گروه 8 نفر)، 210 پرتاب را از هفت زاویه که از هر زاویه 30 پرتاب در سه سطح خستگی ذهنی اجرا کردند. برای تحلیل داده ها از آزمون های رگرسیون ساده و چندگانه، تی تک نمونه ای و تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج آزمون رگرسیون مهارت برجسته را در اجرای هر سه گروه نشان داد. همچنین گروه خستگی ذهنی پایین عملکرد بهتری نسبت به بقیه گروه ها داشت. در نتیجه می توان گفت که با توجه به ظهور مهارت برجسته با وجود خستگی ذهنی، پارامتر های اختصاصی شده هنوز به قوت خود باقی مانده اند و موجب ظهور مهارت برجسته شدند.

مقدمه: یکی از مشکلات شایع در افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس(ام اس) اختلال در حافظه است. با وجود تأیید تأثیر تمرینات تکالیف دوگانه شناختی حرکتی بر عملکرد شناختی بیماران ام اس، تاکنون، پژوهش های اندکی در این زمینه صورت گرفته است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بهبود حافظه فضایی بیماران ام اس در نتیجه تمرینات تکالیف دوگانه بود. روش: طرح تحقیق از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه های تصادفی، روش پژوهش از نوع نیمه تجربی و به لحاظ هدف کاربردی بود. در اجرا، 30 زن مبتلا به ام اس(20-60 ساله)عضو انجمن ام اس استان تهران، به صورت داوطلبانه و با کسب رضایت نامه آگاهانه به عنوان شرکت کننده به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایشی قرارگرفتند و پیش آزمون حافظه فضایی از طریق دستگاه حافظه فضایی مدلLM-01  از آنان گرفته شد. سپس شرکت کنندگان به مدت هشت هفته که هر هفته شامل دو جلسه 45 تا 60 دقیقه ای بود به انجام تمرینات تکالیف دوگانه پرداختند. با اتمام تمرینات پس آزمون گرفته شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مرکب و تی همبسته و مستقل در سطح معنی داری 05/0≥ p انجام شد. یافته ها: نتایجنشان داد که تمرینات تکالیف دوگانه موجب بهبود معنی دار حافظه فضایی)04/0= p ) در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد . نتیجه گیری: تمرین تکالیف دوگانه شناختی- حرکتی موجب فعالیت بیشتر مغز می شود و می توان آن را روشی مناسب برای ارتقای توانایی های شناختی مانند حافظه فضایی در نظر گرفت.  

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر ضعف کنترل کمری-لگنی بر تقارن توزیع فشار کف پایی، نیروی عمودی عکس العمل زمین و نوسانات پاسچر ورزشکاران دارای فرود مکرر بود. در این مطالعه ی مورد- شاهد، 34 بازیکن حرفه ای شرکت نمودند. کنترل کمری-لگنی آزمودنی ها، با تست-های بالاآوردن مستقیم پا، فلکشن همزمان زانو و ران، چرخش جانبی مفصل ران و آزمون دمر بوسیله ی دستگاه بایوفیدبک پرشر ارزیابی شد. شرکت کننده ها براساس نتایج این تست ها در دو گروه کنترل کمری-لگنی مطلوب (17=n) و ضعف کنترل کمری-لگنی (17=n) قرار گرفتند. داده های توزیع فشار کف پایی با استفاده از دستگاه پی-تی اسکن جمع آوری شدند. یافته ها نشان داد بین میانگین نمرات تقارن توزیع فشار کف پایی، نیروی عمق، نیروی اوج دوم، محدوده نوسانات، نوسانات قدامی-خلفی و نوسانات داخلی-خارجی تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین ضعف کنترل کمری-لگنی بر تقارن توزیع فشار کف پایی، نیروی عکس العمل عمودی زمین و نوسانات پاسچر ورزشکاران با فرود مکرر اثرگذار بوده و می تواند عامل خطری در وقوع آسیب های اندام تحتانی باشد.