مطالب مرتبط با کلیدواژه

بحران


۸۱.

بررسی نیازهای آموزشی شهروندان تهران در برابر زلزله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: بحران نیاز آموزشی زلزله آموزش شهروندی دفاع غیرنظامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای رفتاری و فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : ۶۶۹ تعداد دانلود : ۳۸۲
این پژوهش در پی تبیین نیازهای آموزشی شهروندان تهرانی بر اساس هدف اصلی ""شناسایی و اولویت بندی نیازهای آموزشی مردم تهران، در زمینه زلزله"" انجام گرفته است. این پژوهش از نوع پیمایشی است و جهت تعیین نیازهای آموزشی از روش نیازسنجی مبتنی بر مدل سه بُعدی کافمن، گوریکان و جانسون استفاده شده است. جامعه آماری این مطالعه، جمعیت شهر تهران (بر اساس آمار سال 1385، بالغ بر 7797520 نفر) بوده است؛ که از میان آنها 750 نفر نمونه، شامل 700 نفر شهروند با روش تصادفی طبقه ای از پنج منطقه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران و نیز 50 نفر متخصص و مسئول به روش غیراحتمالی و هدفمند، جهت پژوهش انتخاب شده اند. پژوهشگران با مراجعه به منابع کتابخانه ای و جستجو در سایت های اینترنتی مرتبط با امر دفاع غیرنظامی، فهرستی نسبتاً کامل از مصادیق دفاع غیرنظامی جهت آمادگی در برابر زلزله در شهر تهران استنتاج نموده و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در طیف لیکرت (چهارگزینه ای) داده های موردنیاز را از نمونه های آماری گردآوری نموده اند. تحلیل اطلاعات جهت نیازسنجی، مقایسه نظرات بین گروه ها و اولویت بندی نیازها؛ توسط نرم افزار SPSSو آزمون فریدمن انجام گرفته است. اولویت بندی کلی در میان سه بخش مذکور مشخص نموده که نیازهای آموزشی مربوط به مهارت های کاهش آسیب پذیری قبل از وقوع زلزله در اولویت اول قرار دارد. علاوه بر این، مقایسه نیازهای آموزشی به تفکیک مشخصات جمعیت شناختی (جنسیت، گروه، میزان تحصیلات و منطقه محل سکونت) در این پژوهش نشان دهنده آن است که مشخصات مذکور بر نیازهای آموزشی افراد تأثیری ندارند.
۸۲.

آب و سیاست: نگاهی به فرایند سیاسی شدن آب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره نهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)
تعداد بازدید : ۱۴۷۸ تعداد دانلود : ۱۴۹۹
بحرانِ آب یکی از جدی ترین مسائل پیشِ روی بشریت است که نیاز به اقدام فوری و اصولی دارد. در این زمینه، علوم انسانی، هریک از منظری، به این مسئله پرداخته اند. در این مقاله مهم ترین زاویه های روابط آب با بخش هایی از علوم انسانی و زیست جمعی انسان ها برجسته شده و این مسئله با ارائه شواهد آماری، توضیح داده شده است. پرسش از نقشِ آب در زندگی بشری و تأثیراتی که می تواند بر فرایندهای تمدنی بگذارد، و در پی آن، پرسش از چگونگی تأثیر فقدان آب بر روابط میان انسان ها، دولت ها، و تمدن ها در کانون توجه این مقاله قرار گرفته است. البته تمرکز مفهومی مقاله بر مسئله روابط آب و سیاست و بیشترین تمرکز مصداقی بر کشور ایران و منطقه خاورمیانه است. مقاله با مروری بر ادبیات پژوهش و مبانی نظری بحث نشان می دهد که بحران آب می تواند درنهایت، ماهیتِ امر سیاسی را دگرگون، و مدنیت را تبدیل به بدویت کند. این احتمال از طریق بازخوانی شواهد تجربی و مصداق های گوناگونی همچون آب و جنگ، و آب و خشونت به راستی آزمایی گذاشته شده است. جمع بندی مقاله این است که آب باید به موضوعی برای پژوهش های «فرارشته ای» تبدیل شود و خروجی آن همچون گونه ای «مسئله شناسی تحلیلی» در اختیار «سیاست گذاری عمومی» قرار گیرد، تا بتوان برنامه ای کلان و جامع برای برخورد با این «فرابحران» تدوین کرد.
۸۳.

امنیتی کردن مهاجرت؛ عملکرد اتحادیه اروپا در قبال مهاجرین سوری

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل آذر ۱۳۹۶ شماره ۲۴
تعداد بازدید : ۹۱۲ تعداد دانلود : ۱۳۴۸
در سال های اخیر مهاجرت بین المللی به خط مقدم دولت ها به ویژه در اروپا و آمریکای شمالی راه یافته است. آگاهی از مهاجرت بعنوان یک تهدید برای امنیت در کنار افزایش سریع تعداد مهاجران در سراسر جهان توسعه پیدا کرده است. رویکرد سنتی به امنیت بین الملل عمدتاً بر نگرانی های نظامی متمرکز شده است؛ با این حال مطالعات امنیتی در دوران پس از جنگ سرد بر رویکرد دولتی متمرکز شده است و تعریف امنیتی را گسترش داده و شامل تعدادی از تهدیدات بالقوه است. بحران مهاجرت اروپا یکی از پیچیده ترین بحران هایی بوده که اروپا از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون با آن روبرو شده است. از اینرو، راه حل هایی ساده نخواهند داشت. منابع این بحران، بیشتر در بیرون از خاک اروپا و به ویژه در کشورهای دچار جنگ و بحران خاورمیانه و آفریقا قرار دارند. باری بوزان بنیانگذار دانشکده مطالعات امنیت کپنهاگ معتقد است که مطالعات امنیتی نه تنها باید بر بخش نظامی متمرکز شوند، بلکه باید بیشتر در جهت امنیت اجتماعی، محیطی، اقتصادی و سیاسی گسترش یابد. باتوجه به گسترش مفهوم امنیت، بسیاری از مسائل مانند: محیط زیست، فقر و مهاجرت بین المللی بعنوان خطرات و تهدیدات امنیتی نامگذاری شده است. این مقاله ضمن بررسی اقدامات اتحادیه اروپا در برابر مهاجران بر روی یک جنبه خاص از بحث امنیتی تمرکز خواهد کرد: آیا مهاجرت یک تهدید برای امنیت است؟ مقاله ادعا دارد که مهاجرت باتوجه به امنیت اجتماعی، اقتصادی، داخلی و عمومی، مهاجرت را تهدیدی برای امنیت می داند مبنی بر اینکه مهاجرت یک تهدید ساخته شده و درک شده است؛ نه یک خطر واقعی و عینی.
۸۴.

بحران کم آبی و مخاطرات اجتماعی آن در ایران؛ نقد و راهکارها

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل اردیبهشت ۱۳۹۷ شماره ۲۹
تعداد بازدید : ۳۷۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۱۵
عصر حاضر می تواند آغاز بحرانی باشد که عامل اساسی آن را یک عنصر حیاتی، یعنی آب شکل می دهد. بحران کم آبی که امروزه سطح زمین را فراگرفته، آسیب ها و تهدیدات جدی را برای مردم در سراسر کره زمین ایجاد نموده است. در این میان، ایران بنابر عواملی از قبیل موقعیت جغرافیایی خاصی که دارد، اختلال و نوسان در بارش از جمله کشورهای کم آبی به شمار می آید که وضعیت آب در برخی مناطق آن بحرانی است؛ به ویژه آنکه در کنار این اوضاع نامساعد، مواردی از قبیل رویه نامتعادل مصرفی و افزایش فعالیت های صنعتی و کشاورزی به مسأله بحران آب عمق معناداری داده که طبعاً تداوم این روند به تحولات و تغییراتی در عرصه اجتماعی منجر گردیده است. هدف مقاله حاضر آن است که ابتدا وضعیت آب و ابعاد آن را در ایران بیان نماید و سپس مسأله بحران آب و تحولات ناشی از آن را بر روی جامعه ایرانی مورد بررسی قرار دهد و در آخر تلاش می شود تا راهکارهایی برای آن ارائه گردد. پرسش اصلی عبارت است از اینکه بحران کم آبی در ایران با چه مولفه هایی شکل می گیرد و چه تأثیرات بحران زایی را در عرصه اجتماعی به همراه دارد؟ در همین راستا، این فرضیه مطرح است که بحران کم آبی معمولاً متأثر از فعالیت های انسانی، ایجاد گردیده و لذا، رفع آنها نیازمند نقد علمی و آسیب شناسانه و توأم با ارائه راهکارهایی است. روش تحقیق بکار گرفته شده در مقاله، به شکل تحلیلی-توصیفی و استفاده از مطالعات کتابخانه ای و همچنین با استناد به منابع آماری موجود در آرشیو هواشناسی انجام شده است.
۸۵.

ظرفیت های سیاسی حج از دیدگاه امام خمینی

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۴ ویژه علوم سیاسی

کلیدواژه‌ها: ظرفیت های سیاسی حج حج مطلوب بحران فلسطین امام خمینی (ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۲۶۳
دغدغه ی این پژوهش پرداختن به ظرفیت های سیاسی حج از منظر امام خمینی; است. زیرا حج از منظر ایشان فراتر از یک عبادت صرف است و بلکه دارای ابعاد سیاسی اجتماعی نیز می باشد که می تواند پاسخگوی بحران های موجود در عالم اسلام باشد.. مهم ترین ظرفیت های سیاسی حج از منظر امام; عبارتند از: حج محل تحکیم و وحدت بین مسلمین، چاره جویی و حل مشکلات مسلمین، مطرح کردن انقلاب ایران به عنوان الگو، تبلیغات و بیدارگری و هشدار در مورد توطئه های استکبار، کانون برائت و مبارزه علیه استکبار. می باشد.
۸۶.

مدیریت بحران در صنعت گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۰

کلیدواژه‌ها: بحران مدیریت بحران گردشگری تکنیک تجزیه و تحلیل حالات خطا و آثار آن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۱ تعداد دانلود : ۶۱۵
صنعت گردشگری یکی از آسیب پذیرترین صنایع به بحران ها محسوب می شود و مدیریت بحران گردشگری به ضرورتی اساسی تبدیل شده است. مقاله حاضر بر آن  است تا ضمن تعریف و تشریح بحران در صنعت گردشگری، با استفاده از تکنیک تجزیه و تحلیل حالات خطا و آثار آن، راهکارهایی عملی برای مقابله با بروز بحران در صنعت گردشگری پیشنهاد داده شود. این برخورد پیشگیرانه، کنشی است در برابر آنچه ممکن است در آینده رخ دهد و مسلما اعمال اقدامات اصلاحی در مراحل اولیه، هزینه و زمان کمتری در برخواهد داشت. مقاله حاضر، یک پژوهش توسعه ای-کاربردی محسوب می شود که با بررسی مدل های موجود برای مدیریت بحران و با در نظر گرفتن ماهیت خدماتی صنعت گردشگری، اقدام به ارائه الگویی جهت مدیریت پیشگیری از بحران در این صنعت پرداخته است و در نهایت مدل پیشنهادی پژوهش توسط جمعی از خبرگان صنعت و دانشگاه مورد اعتبار سنجی قرار گرفت.
۸۷.

راهکار مدیریت بحران کاربری ها با تأکید بر کاربری های حساس شهری (مکان پژوهش: شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال ششم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: آسیب پذیری بحران مدیریت بحران کاربری های حساس شهری شهر یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۶ تعداد دانلود : ۹۰۳
هدف پژوهش حاضر، ارزیابی آسیب پذیری کاربری های حساس شهر یاسوج هنگام وقوع مخاطرات است. روش گردآوری اطلاعات به صورت پیمایشی و نوع تحقیق، توصیفی کاربردی و بر مشخصات کمّی و کیفی کاربری های حساس شهر یاسوج و مدل کارشناسانه دلفی مبتنی است. برای رسیدن به اهداف پژوهش حاضر، ابتدا آسیب پذیری کاربری های حساس شهر یاسوج (مراکز آموزشی، مراکز درمانی، مراکز نظامی، مراکز تجاری، ایستگاه های آتش نشانی و امداد و نجات) در برابر بحران های طبیعی بر اساس پنج شاخص اصلی (ساختاری کالبدی، موقعیت ساختمان، تراکم و ابعاد انسانی، ارتباط و دسترسی، تجهیزات و ایمنی ساختمان) ارزیابی شد. همچنین میزان آسیب پذیری کاربری های حساس در نواحی شهر یاسوج در برابر بحران های طبیعی بررسی و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می دهد بین نواحی شهر یاسوج، ناحیة 4 دچار بدترین وضعیت از نظر میزان آسیب پذیری با وزن (841/0) و بهترین ناحیه از نظر میزان آسیب پذیری ناحیه 1 با وزن (111/0) است. نواحی 2 و 3 شهر یاسوج با میزان آسیب پذیری (350/0) و (581/0) در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. بدین ترتیب، نواحی 4 و 3 باید در برنامه ریزی برای مدیریت بحران در اولویت قرار گیرند. بیشترین بعد آسیب پذیر کاربری های حساس شهر یاسوج، بعد ساختاری کالبدی و موقعیت ساختمان به ویژه در مصالح پی و اسکلت ساختمان و نزدیکی به گسل است. همچنین بر اساس نتایج پژوهش در شاخص های ارتباط و دسترسی به تجهیزات و ایمنی، بیشترین بعد آسیب پذیر، دوری از مراکز امداد و نجات و ایستگاه های آتش نشانی و همچنین کمبود خودروهای امدادرسان و کمبود تجهیزات پزشکی است. یافته های پژوهش آشکار کرد که راهکار پیشنهادی، ST است؛ بنابراین، پیشنهادهایی از این جمله به کاهش خسارت جانی و مالی زیادی، هنگام وقوع مخاطرات منجر می شود: نظارت بیشتر شهرداری بر ساخت و سازهای مقاوم و استفاده از مصالح مقاوم در برابر بحران های طبیعی در ناحیه 4، سامان دهی رودخانه بشار برای جلوگیری از طغیان رودخانه در ناحیه 1، ایجاد کانال هایی برای انتقال آب از درون شهر به خارج از شهر به ویژه در مسیر سه آبراهه اصلی شهر و غیره.
۸۸.

ارزیابی طیف تاب آوری اجتماع های شهری در برابر بحران زلزله بر اساس سناریوهای شدت مختلف و استفاده از نمایه COPRAS (نمونة موردی شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: تاب آوری بحران زلزله مدل و تکنیک ایلام

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۴۰۴
نهادها و سازمان های فعال در زمینه کاهش سوانح بیشتر فعالیت های خود را بر دستیابی به جامعه تاب آور در برابر سوانح متمرکز ساخته اند.  که در این میان بدلیل خسارات وسیع و ناهنجاری های گسترده اجتماعی، زمین لرزه ها از اولویت بالایی در تلاش برای تقویت تاب آوری جوامع در برابر سوانح  طبیعی برخوردارند. بنابراین جهت هرجه بیشتر کاهش و جلوگیری از خسارات آن نیازمند مطالعه و بررسی در ابعاد متفاوت است. پژوهش حاضر با ماهیت توسعه ای-  کاربردی و روش توصیفی- تحلیلی با بهره گیری از مدل های کمی کوپراس و تخمین آسیب پذیری به بررسی موضوع در شهر ایلام پرداخته است. نتایج تحقیق نشان داده است گرایش به مرکز تاب آوری در شهر ایلام بین(0-1) برابر 9/0 درصد و در مرحله بعد 8/0 درصد را نشان داده است. که هم به میانگین تاب آوری شهری (686/0) نزدیک بوده و هم تائید آسیب پذیر بودن مناطقی که پائیین تر از میانگین بوده است را نشان داده است. در نهایت، میزان تاب آوری در شهر ایلام گرایش آن از تمرکز کم به زیاد، سپس نزدیک به میانگین شده و سپس  خود را به گروه نما نیاز است برساند. همچنین در دیگر نتایج خسارت اجتماعی - کالبدی در اثر زلزله تا شدت 5 مرکالی با استفاده از وزن متغیرها در مدل کوپراس تعیین و میزان تاب آوری در شهر ایلام بصورت پهنه بندی ارائه گردید.  لازم به ذکر است بر اساس مدل کوپراس میانگین تاب آوری در مناطق برابر 65 درصد بوده است.
۸۹.

نقدی بر کتاب ادبیات در مخاطره تودوروف و بحران ادبیات

ناقد:
منبع: نقدنامه زبان های خارجی دوره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 5-10

کلیدواژه‌ها: تودوروف ادبیات بحران پژوهش های ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۴۷۲
در دو دهة نخست سدة بیست و یکم، برخی از اندیشمندان فرانسوی کتاب هایی پیرامون بحران ادبیات و پژوهش های ادبی در دوران هم روزگار نوشته اند. یکی از این نوشته ها جستار کوتاهی است با نام ادبیات در مخاطره به قلم تزوتان تودوروف که انتشارات فلاماریون آن را در سال 2007 چاپ کرده است. بن مایة اصلی این جست ار که به بررسی کارکرد و جایگاه ادبی ات از سدة هجدهم به این سو م ی پردازد نوعی نگرانی است. نوشتة پیش رو می کوشد تا افزون بر شناساندن این کتاب و دادن چکیده ای از بخش های مختلف آن، درستی داور ی ها و گزاره های نگارنده اش و همچنین کاستی هایش را کوتاه بررسی کند.
۹۰.

الگوهای دوستی و دشمنی و بحران ها در قفقاز جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 123 - 139

کلیدواژه‌ها: الگوهای دوستی و دشمنی بحران روسیه قفقاز جنوبی هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۵۳۰
منطقه قفقاز جنوبی پس از جنگ سرد کانون منازعات، درگیری ها و بحران ها ی متعدد بوده است؛ از آن جمله می توان به بحران ها ی قره باغ، اوستیای جنوبی و آبخازیا اشاره کرد. این نمونه ها نشانگر وجود بحران و ناامنی در این منطقه است. وجود شبکه ای از بازیگران هویتی در قفقاز جنوبی که بدون توجه به وابستگی ها ی هویتی در سه کشور این منطقه، جمهوری آذربایجان، گرجستان و ارمنستان پراکنده شده اند و هریک میان خود الگوهایی متفاوت از دوستی تا دشمنی دارند از عامل های اصلی بروز تنش و بحران در قفقاز جنوبی است. این نوشتار بر این اساس به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که الگوهای دوستی و دشمنی در منطقه قفقاز جنوبی چگونه است؟ و این الگوها چه تأثیری در بحران ها و تداوم آن ها در این منطقه داشته است؟ برای پاسخ به این پرسش این فرضیه را مطرح می کنیم که در میان هویت ها ی متکثر موجود در قفقاز جنوبی با توجه به پیشینه تاریخی، الگوهایی متفاوت از دوستی تا دشمنی میان آنان شکل گرفته است و وجود این الگوها سبب بروز بحران ها و تداوم آن ها در منطقه شده است. برای بررسی این فرضیه ها با تکیه بر نظریه هویت اجتماعی الکساندر ونت با روش «توصیفی- تحلیلی» از داده ها و اطلاعات کتابخانه ای، سایت ها ، مقاله ها و منابع اینترنتی، استفاده شده است.
۹۱.

دولت ها، فرهنگ و جنبش های هویتی در ژئوپلیتیک آشوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 21 - 45

کلیدواژه‌ها: هویت ژئوپلیتیک آشوب عصر شبکه ای بحران همکاری های منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۳۶۹
دولت های مدرن عموماً از سازوکارهای حل و فصل منازعه برای کنترل جنبش های فرهنگی و هویتی بهره می گیرند. خصومت های هویتی و قومی، ریشه در قوانین و الگوی اعمال قدرت بر گروه های اجتماعی حاشیه ای شده دارد. ساختار و تأسیسات حکومتی در چنین شرایطی تلاش دارند تا درک جامع و کاملی از عوامل نژادی، فرهنگی و هویتی تعارض به دست آورد. روش های اصلی مدیریت بحران در عصر جنبش های هویتی، مبتنی بر سازوکارهای حکومت داری از طریق آموزش و کنترل گروه های اجتماعی خواهد بود. جنبش های هویتی در قرن 21 تحت تأثیر جنگ های نیابتی و شکل جدیدی از سیستم های امنیت منطقه ای قرار گرفته است. دولت های منطقه ای در اروپا، خاورمیانه و آسیای شرقی در حال بازتولید شکل بندی های هویتی خود هستند. هویت به نیروی سیاسی جدیدی تبدیل شده که می تواند بر روندهای کنش دولت ها تأثیر بهجا گذارد. دولت های قوی چالش های محدودتری در فضای بحران های هویتی منطقه ای دارند. در حالی که دولت های ضعیف و ناکارآمد برای امنیت سازی نیازمند الگوهای جدیدی از رقابت و تصمیم گیری امنیتی خواهند بود. پرسش اصلی مقاله به این موضوع اشاره دارد که «دولت های منطقه ای در عصر آشوب های ژئوپلیتیکی دارای چه الگویی در تصمیم گیری راهبردی خواهند بود؟» فرضیه مقاله آن است که «دولت های منطقه ای برای امنیت سازی خود نیازمند افزایش قدرت، همبستگی های ساختاری و تعامل پیرامونی خواهند بود». در انجام این مقاله از رهیافت «دولت قوی» باری بوزان استفاده می شود. دولت قوی می تواند چالش های ژئوپلیتیکی را کنترل نموده و زمینه تعامل سازنده با سایر بازیگران را ایجاد نماید. این مقاله با استفاده از «روش نمونه پژوهی» و بهره گیری از رویکرد تفسیری تاریخی و تکیه بر منابع کتابخانهای و اسنادی تلاش می کند تا نشانه های رقابت گروه های سیاسی و چالش آنان در برابر دولت در حوزه های مختلف جغرافیایی مورد سنجش قرار دهد. نتایج نشان می دهد که آشوب های ژئوپلیتیکی منجر به کاهش قدرت دولت در روند رقابت های سیاسی و منطقه ای می شود.
۹۲.

الگوی پشتیبانی از عملیات انتظامی در بحران با رویکرد درون سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال نهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 171 - 188

کلیدواژه‌ها: بحران عملیات انتظامی درون سازمانی پشتیبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۸ تعداد دانلود : ۳۸۷
زمینه و هدف: نیروی انتظامی در فرآیند عملیات سازمانی خود که از آن تعبیر به عملیات انتظامی می شود، به عنوان یکی از عناصر اصلی مقابله مدیریت بحران تلقی می شود. در شرایط بحران و در عملیات انتظامی آنچه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، داشتن یک ابزار و رویکرد راهبردی و عملیاتی در راستای پشتیبانی از نیروهای عملیاتی است. از این رو، این مقاله در پی ارائه الگویی برای پشیبانی از عملیات انتظامی در شرایط بحران با تاکید بر عوامل درون سازمانی است. روش شناسی: این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش از نوع توصیفی-تحلیلی است. در این تحقیق با استفاده از نظرات 22 نفر از کارشناسان و خبرگان آماد و پشتیبانی و با به کارگیری روش طوفان مغزی و روش دلفی، متغیرهای مهم شناسایی و مدل مفهومی و فرضیات تحقیق مشخص و برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردیده است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از است از کلیه مدیران و کارشناسان ارشد آماد و پشتیبانی ناجا. از این تعداد، نمونه مورد مطالعه در این تحقیق شامل 111 نفر است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. آزمون فرضیات تحقیق به کمک روش معادلات ساختاری و نرم افزار پی ال اس انجام شده است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان دهنده آن است که پشتیبانی از عملیات انتظامی در شرایط بحران دارای پنج بُعد امور پاسداری، امور بهداشتی، امور ارتباطی، امور مالی و آمادگی عملیاتی می باشد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که پشتیبانی از عملیات انتظامی در بحران یک متغیر میان کارکردی بین تمام امور آمادی و دارای ابعاد سیستمی است که جنبه هایی از فناوری اطلاعات، حوزه های مالی و بودجه ای و امور عملیاتی را در خود جای می دهد.
۹۳.

فره مندی در شاهنامه فردوسی و بحران جانشینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 45 - 72

کلیدواژه‌ها: شاهنامه فره مندی جانشینی بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۵۱۴
مسأله جانشینی و ولیعهدی شاهان در شاهنامه فردوسی، یکی از مشکلات اساسی در ساختار سیاسی آن دولت به شمار می رفت که در مقاطعی دولت و کشور را با بحران و جنگ داخلی مواجه می ساخت. پادشاهان و بزرگان کشور، بر اساس قاعده ی داشتن فرّه ایزدی و نژاد(فرّه شاهی)، دست به انتخاب جانشین می زدند. با وجود این قاعده، اختلاف و ستیز بین شاهزادگان، گروه بندی در بین درباریان، پهلوانان و نظامیان به عنوان عوامل موثر در این مسأله را به دنبال می آورد و در مقاطعی با تردید در شیوه انتخاب ولیعهد و جانشین، باعث تشدید بحران و نیز جنگ داخلی گردید. سوال اصلی و عمده این پژوهش در راستای مسأله اساسی تحقیق بر محور انگیزه ها و دلایل و عوامل موثر در پدیده جانشینی شاهان در شاهنامه فردوسی و تبعات و نتایج آن استوار است. روش فهم ما برای استخراج شیوه انتخاب جانشین و تبعات آن، بازخوانی متن شاهنامه فردوسی همراه با توصیف است که در این خوانش متن بایسته های جانشین، طریقه گزینش و بحران های این انتخاب ها را بررسی می کنیم.
۹۴.

بحران اوکراین و آیین نظامی روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۰) 205 - 220

کلیدواژه‌ها: آیین نظامی اوک‍رای‍ن بحران روسیه غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۲ تعداد دانلود : ۵۳۳
اوکراین به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی خود به عنوان محل تلاقی شرق و غرب، ظرفیت های صنعتی و پیشینه تاریخی در منطقه اوراسیا اهمیت زیادی دارد. همین ویژگی های منحصر به فرد و همچنین بافت قومیتی دو پاره آن، این کشور را به محلی برای برخورد و رقابت های شرق و غرب تبدیل کرده است. اولین برخورد جدی روسیه و غرب در این کشور در جریان انقلاب نارنجی و در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 2004 رخ داد. اگر در سال 2004 رقابت در حوزه سیاسی سبب رویایی روسیه و غرب در اوکراین شد، 10 سال بعد و این بار به دلیل یک عامل اقتصادی، دو طرف در برابر یکدیگر قرار گرفتند. این تقابل، شدت و عمق بیشتری داشت و منجر به جدایی بخشی از خاک اوکراین شد. هدف این نوشتار که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، بررسی این بحران و تأثیر آن بر رهنامه نظامی روسیه است. این نوشتار درپی پاسخ به این پرسش است که چه شاخص ها و عواملی در بحران اوکراین بر رهنامه نظامی روسیه تأثیر داشته است. برای پاسخ به این پرسش این فرضیه بررسی شده است که تلاش غرب برای نفوذ در اوکراین در قالب های سیاسی، اقتصادی و امنیتی – نظامی و ادغام این کشور در ساختارهای غربی سبب افزایش احساس تهدید و ناامنی در روسیه و به کارگیری رویکرد تهاجمی در رهنامه نظامی آن کشور شده است؛ اما از سویی این رویکرد خصمانه نسبت به غرب کنترل شده است و به رویارویی همه جانبه مانند دوران جنگ سرد منجر نخواهد شد.
۹۵.

خاستگاه درونی، منطقه ای و فرامنطقه ای بحران ژئوپلیتیکی یمن

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال اول پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: بحران یمن ژئوپلیتیک ساختار سیاسی مداخله نظامی شکاف مذهبی عربستان تکثر احزاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۷ تعداد دانلود : ۴۲۳
کشور یمن از ابتدای شکل گیری، دائماً دچار بحران های داخلی و منطقه ای بوده است که می توان به جنگ های 1994 بین یمن شمالی و جنوبی و نیز تجاوز نیروی نظامی جمال عبدالناصر و سرکوب شیعیان این کشور در سال 1962 اشاره داشت. از آنجایی که یمن در جنوب عربستان، غرب عمان، شرق دریای سرخ و در شمال خلیج عدن واقع است اهمیت آن را دوچندان کرده و این کشور به تنگه استراتژیک باب المندب تسلط دارد که رگ حیاتی کشورهای شاخ آفریقا، عربستان و خصوصاً کشور مصر در انتقال انرژی هست. مردم یمن از دیرباز دارای گرایش های مذهبی ازجمله تشیع و اهل سنت بوده که در حال حاضر مردم یمن اهل سنت شافعی و شیعه زیدی هستند. مذاهب اسماعیلیه و صوفی هم در ردیف های بعدی وجود دارند. مذهب اثناعشری یمن که عمدتاً از جوانان این کشور هستند. در این مقاله به روش توصیفی_ تحلیلی درصدد پاسخ به این سؤال اصلی هستیم؛ ریشه بحران یمن تحت تأثیر چه عواملی است که منجر به گسترش دامنه بحران گردید؟ به نظر می رسد موقعیت ژئوپلیتیک یمن و مجموع آشوب های داخلی دامنه این بحران ژئوپلیتیکی را در سطح بین المللی گسترش داده است.
۹۶.

ویژگی های اخلاق مدیریت از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم اخلاق مدیریت منابع انسانی بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۸ تعداد دانلود : ۵۱۳
قرآن کریم کتاب اخلاق و هدایت بشر در همه عرصه هاست . از آنجا که مدیران در پیشرفت کشور نقش موثری دارند، حال سوال این است که ویژگی های مهم اخلاق مدیریت چیست؟ مدیر چگونه می تواند موفق باشد؟ مدیر در سایه منابع انسانی کارآمد، ماهر، متعهد، با انگیزه و با استعداد می تواند به اهداف خویش نائل شود؛ زیرا منابع انسانی دارای اهمیت راهبردی و حساس هستند، مهارت، رفتار و تعاملات کارکنان، توان بالقوه ای را جهت تهیه و تدوین راهبردی و ابزاری برای اجرای اهداف ایجاد می کند. از سوی دیگر تعامل مدیر با آنان چگونه باید باشد؟ دیدگاه قرآن در بکارگیری نیروها چیست؟ مدیر در شرایط پیچیده و بحرانی چگونه باید با نیروها تعامل داشته باشد تا استفاده و کارآیی لازم را داشته باشند؟ دیدگاه قرآن کریم چیست؟ در پژوهش پیش رو با مراجعه به قرآن کریم و با شیوه کتابخانه ای و توصیفی – تحلیلی به ابهامات موجود در این زمینه پاسخ داده شده است.
۹۷.

جایگاه میانجی گری مبتنی بر اخلاق سازمان ملل متحد در بحران های سوریه و یمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: میانجی گری اخلاق منشور سازمان ملل متحد یمن سوریه بحران صلح حل و فصل اختلافات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۶ تعداد دانلود : ۴۶۴
حل و فصل اخلاقی و صلح آمیز مناقشات به معنی حل منازعات بین المللی بدون رجوع به زور است. این روش در بردارنده روش های علمی است، که طی آن مناقشات دولت ها و گروه ها در وظایف و حقوق اساسیشان می تواند مورد حل و فصل قرار گیرد (از قبیل: مذاکره، میانجی گری، سازش، مساعی جمیله و داوری). هنگامی که صحبت از حل مناقشه ای می شود، غالباً تلاش یا کوشش هایی مدنظر است که در صورت به بن بست رسیدن، حالت جنگی یا وجود احتمال های قوی مبتنی بر وقوع جنگ صورت می گیرد. در این مقاله حل و فصل اخلاقی مناقشات بین المللی از طریق اخلاق میانجی گری توسط سازمان های بین المللی و به ویژه سازمان ملل متحد و شورای امنیت با رویکرد تحولات و بحران های اخیر رخ داده در دو کشور سوریه و یمن مورد مطالعه قرار می گیرد. نقش اخلاقی سازمان ملل در پایان دادن به منازعات و بحران های بین المللی انکارناپذیر است اما سؤالی که مطرح می شود چگونگی برخورد اخلاقی سازمان ملل در پایان دادن به این بحران ها است و این که تا چه حدی دولت های بزرگ جهانی در تصمیمات سازمان ملل متحد مؤثر هستند؟ سؤالی که سعی می شود در این رساله با در نظر گرفتن تمام جوانب به آن پاسخ داده شود.
۹۸.

بررسی چالش های الهیات مسیحی در مدیریت بحران شورای واتیکانی دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۵)

کلیدواژه‌ها: بحران مدیریت بحران کلیسا کاتولیک شورای واتیکانی دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۳۰۴
سازمان کلیسا در عمر طولانی خود، با بحران های بسیاری مواجه بوده است، ازاین رو، برای برون رفت از بحران های پیش رو، چاره ای جز انجام اصلاحات در بسیاری از زمینه های الهیاتی، در شورای واتیکانی دوم نداشت. این مقاله، با هدف کشف مؤلفه های بحران و شیوه مهار آن را توسط ارباب کلیسا مورد بررسی قرار می دهد. سؤال اصلی پژوهش، این است که کلیسا چگونه توانست بحران های فرهنگی دینی، ناشی از آموزه های الهیاتی پیش آمده را مدیریت کند؟ و به چه میزان در اداره این بحران موفق بود؟ در پاسخ، کلیسا برای بحران فوق، سه مرحلة مدیریت پیش از بحران، حین بحران و پس از بحران را اتخاذ نمود. برخی اقدامات مرحلة اول، استفاده از حربه های سانسور، اعلان فهرست کتاب های ممنوعه، دادگاه تفتیش عقاید و سرانجام، شکنجه و اعدام نوآوران، به جرم بدعت گذاری بود. و اقدامات حین بحران توسط کلیسا شامل مکتب تومایی نو و الاهیات جدید، روی آوری به پژوهش علمی، تشکیل شورای واتیکانی دوم. اقدامات پس از بحران، شامل اصلاح آیین عبادی، وحدت کلیساها، کمونیسم ستیزی، آزادی انتخاب دین، اعتراف به برخی اشتباهات گذشته کلیسای کاتولیک می شود.
۹۹.

مطالعه موردی شیوه نمایش خود در کاربران صفحه اجتماعی اینستاگرام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) پاییز ۱۳۹۶ شماره ۷۸ 194 - 157

کلیدواژه‌ها: تکنولوژی های نوین اینستاگرام نمایش خود کنش متقابل نمادین بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۹ تعداد دانلود : ۵۶۳
ظهور تکنولوژی های نوین و استفاده گسترده از آن ها امکان ارتباطات میان افراد را در فضایی امن فراهم کرده است. این ارتباطات باعث افزایش ورود غریبه ها به فضای زندگی خصوصی شده است. اما این فضا واقعی نیست و این کاربران هستند که با توجه به ارزش های حاکم بر جامعه، آن گونه از "خود" را به نمایش می گذارند که مورد پذیرش و تأیید اطرافیانشان در این فضا باشد. در این مطالعه شیوه های نمود افراد در شبکه اجتماعی اینستاگرام، با تأکید بر نظریه نمایش گافمن و نظریه کنش متقابل هربرت مید مورد توجه قرار گرفت. ده پست آخر متعلق به سی کاربر زن و سی کاربر مرد در صفحه اینستاگرام مطالعه شد و شیوه های متفاوتی که افراد برای نمایش خود در صفحه اینستاگرامشان به کار برده بودند، بررسی گردید. با تفکیک و دسته بندی این شیوه ها به پنج روش رایجی رسیدیم که افراد برای نمایش خود از آن ها استفاده می کنند. همچنین بیشترین و پرطرفدارترین نوع بروز خود در مردان و زنان مطالعه شد. ما دریافتیم که چنین نمایشی بیشتر به شناخت ظاهری افراد خواهد انجامید و کمتر می توان از این طریق به شناختی عمیق از فرد دست پیدا کرد. همچنین متوجه شدیم که این شیوه نمایش تفاوت هایی اساسی با مفهوم صحنه ، که گافمن از آن سخن می گوید، دارد. باتوجه به این نوع از نمایش خود نتیجه گرفتیم تبعیض جنسیتی در فضای واقعی (مانند حجاب اجباری) باعث بروز رفتارهای بحران زا شده است و همچنین تفاوت خواست ها و نادیده انگاشتن این شکل از تحول "خود" به نوعی بحران تازه در جامعه آینده منجر خواهد شد.
۱۰۰.

تحلیل و پهنه بندی فضایی وضعیت استقرار نواحی روستایی مرزی با تأکید بر اصول پدافندغیرعامل؛ مطالعه موردی: روستاهای شهرستان مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سپهر دوره ۲۸ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۱۰ 225 - 239

کلیدواژه‌ها: پدافندغیرعامل بحران تحلیل فضایی روستاهای شهرستان مرزی مریوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۴۵۹
زندگی جوامع انسانی همواره در معرض خطرات طبیعی و انسانی است که منجر به مختل شدن زندگی عادی شده و جوامع را با بحران، مواجه می کند. در این ارتباط، اتخاذ تدابیر هوشمندانه در کلیه بخش ها و نهادهای کشور در زمینه مواجهه با بحران های طبیعی از یک سو و از سویی دیگر، چالش های سیاسی و اقتصادی همواره مورد تأکید قرار داشته و با تبیین الزامات و سازوکارها، پدافند غیرعامل به عنوان یک استراتژی کارآمد و پیشگیرانه در زمینه مواجهه با بحران، می تواند به کاهش حداقلی آسیب های ناشی از بحران ها منجر گردد. پژوهش کاربردی حاضر نیز با هدف کاهش سطح آسیب پذیری نواحی روستایی پر مخاطره مرزی در شهرستان مریوان با دیدی فضایی و جامع به بررسی وضعیت شاخص های پدافندغیرعامل آنها پرداخته تا بدینوسیله نقاط و مناطق آسیب پذیر در برابر بحران ها شناسایی و سپس راهکارهای کاربردی متناسب با وضعیت پدافند غیرعامل روستاهای شهرستان، اتخاذ گردد. در این راستا 14 شاخص امنیتی، اجتماعی و طبیعی با توجه به شرایط منطقه به عنوان شاخص های پدافندغیرعامل در نظرگرفته شده و سپس با وزن دهی شاخص ها به روش AHP  و با تخصیص وزن Fuzzy به لایه های تشکیل شده، نقشه های شاخص های مورد نظر در بسته نرم افزاری Arc Gis ترسیم و در همدیگر تلفیق گردید که در نهایت نقشه تلفیقی، نشان دهنده قرارگرفتن 84 درصد روستاهای منطقه در وضعیت تاحدودی مناسب (متوسط) به لحاظ پدافندغیرعامل بود و شاخص های انسانی تعداد جمعیت روستاها و فاصله از راه های اصلی، دارای بیشترین اهمیت نسبی در میان شاخص های مورد بررسی پدافند غیرعامل در منطقه مورد مطالعه بودند.