مطالب مرتبط با کلیدواژه

مطالعه کیفی


۴۱.

شناسایی شاخص های مدرسه کارآمد پس از زلزله: یک پژوهش کیفی از زلزله سرپل ذهاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدرسه کارآمد زلزله مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۴۳۹
هدف: با توجه به زلزله خیز بودن ایران و همچنین با توجه به اهمیت و ضرورت نقش مدارس در زندگی دانش آموزان بخصوص در شرایط بحران، پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص های مدرسه کارآمد پس از زلزله سرپل ذهاب در سال1396 صورت گرفت. روش: این پژوهش با روش کیفی و با رویکرد پدیدارشناختی صورت گرفت. به همین منظور، 15نفر از متخصصان آموزش و پرورش (شامل مدیران، معلمان و مشاوران و...) به روش نمونه گیری هدفمند از نوع بارز، انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه عمیق جمع آوری گردید و برای تحلیل داده ها از کدگذاری به روش کولایزی استفاده شد. یافته ها: پس از مستندسازی مصاحبه ها تعداد290 کد خالص، 12 زیر شاخص و درنهایت چهار شاخص اصلی شامل «دانش آموزان»، « معلم و کادر مدرسه»، «ساختار و امکانات مدرسه» و «محیط و خانواده» استخراج شدند. شاخص مربوط به دانش آموزان شامل زیرشاخص های انطباقی-کارکردی، روانی، تحصیلی؛ شاخص مربوط به معلم و کادر مدرسه شامل زیرشاخص های آموزشی، شخصی وامدادی؛ شاخص ساختار و امکانات مدرسه شامل زیرشاخص های؛ تجهیزات، برنامه ریزی، وظایف هماهنگی؛ و درنهایت شاخص محیط و خانواده شامل زیرشاخص های؛ مالی، روانی و فیزیکی _ ساختاری است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش می تواند محتوایی کامل از اقدامات پیشگیرانه را در رابطه با بحران زلزله به آموزش و پرورش ارائه دهد تا آن سازمان بتواند پروتکل هایی را برای مواقع بحران تهیه و به مدارس کشور ارائه دهد. مدارس با رعایت توصیه های حاصل از نتایج این پژوهش می توانند با حفظ کارآمدی خود به گذر موفقیت آمیز از بحران زلزله کمک کنند و تبعات آن را کاهش دهند.
۴۲.

ثبات خانوادگی و تداوم زندگی زناشویی: مطالعه ای کیفی در شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنان سازگار خانواده کارآمد و بهنجار بازدارنده های طلاق مطالعه کیفی شهر شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۳۶۳
عوامل مختلفی به صورت درهم تنیده از دوران قبل از ازدواج تا به هنگام انتخاب همسر و طی مراحل مختلف زندگی مشترک در موفقیت و پایداری زندگی زناشویی نقش ایفا می کنند. این پژوهش با هدف واکاوی بازدارنده های طلاق از دیدگاه زنان متأهل شهر شیراز در پی جستجوی زمینه های ثبات خانوادگی و دلالت های تداوم بخش زندگی مشترک آنان است. مشارکت کنندگان پژوهش کیفی حاضر20 زن متأهل هستند که به روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختارمند بود. تحلیل داده ها با کمک روش نظریه زمینه ای اشتروس و کوربین انجام گرفت که شامل کدگذاری باز، محوری و گزینشی بود. ازدواج مناسب و امنیت زناشویی شرایط علّی ایجادکننده خانواده کارآمد و بهنجار هستند. شیوه صحیح همسرگزینی و زمینه های تربیتی و حمایتی والدین به عنوان شرایط زمینه ای و مدیریت رسانه و فضای مجازی و مراقبت های اخلاقی زوجین به مثابه شرایط مداخله گر، حضور زنان متأهل را درون زندگی مشترک تداوم بخشیده اند. راهبرد کنش زنان متأهل در تلاش برای ایجاد یک خانواده کارآمد و بهنجار، تحمل سختی ها و شرایط دشوار زندگی با مدیریت مناسب شرایط بحرانی و نیز از طریق همراهی و حمایت متقابل زوجین از یکدیگر است. پیامد تمامی این شرایط و کنش های فعالانه، انعطاف پذیری، پویایی و انسجام بالای خانوادگی است که نهاد خانواده را از هجوم تلاطم ها و ناملایمات زندگی به سرمنزل آرامش و ثبات رهنمون می شود.
۴۳.

بازاندیشی در معنای فرزند و دلالتهای آن در زندگی: رهیافت کیفی در زنان متاهل بی فرزند ساکن شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معنای فرزند رفتار فرزندآوری مطالعه کیفی زنان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۴۴۷
تحقیق حاضر، با هدف واکاوی معنای فرزند و نقش آن در فرزندآوری از دیدگاه زنان بی فرزند ساکن شهر تهران انجام شد. با استفاده از روش کیفی با رویکرد تفسیری بنیادی، 18 مصاحبه عمیق با زنان بدون فرزندی که حداقل 5 سال از ازدواج آن ها گذشته و به طور ارادی بارور نشده اند، انجام شد. این زنان به روش هدفمند در تابستان 1396 نمونه گیری شده و داده های کیفی با استفاده از تحلیل محتوایی موضوعی با رویکرد استقرایی تحلیل شدند. مقوله اصلی عبارت است از: " فرزندتلفیقی از تمایل غریزی و ذاتی به همراه نگرانی و ابهام است که با رشد عقلانیت در فرزند آوری ارادی و برنامه ریزی شده، بازاندیشی در نقش فرزند بر کیفیت رابطه زناشویی و حمایت سالمندی همراه بوده و مفهومی دینامیک بوده که با گذر زمان (چه در گذر نسلی، چه در دوره زندگی)، متحول می شود". علی رغم ارزش ذاتی فرزند، به علت رشد عقلانیت، زنان به دنبال شرایطی هستند که تصمیم فرزند آوری را با کنترل شرایط اتخاذ کرده، قبل از فرزندآوری از کیفیت رابطه زناشویی اطمینان حاصل کرده و با داشتن سالمندی فعال و سالم، به دنبال تعدیل انتظارات خود از فرزند در سالمندی هستند. این معانی برای فرزند و کارکردهای آن در زندگی در تفسیر تغییرات رفتار فرزندآوری نسل های حاضر کاربرد خواهد داشت
۴۴.

شناسایی موانع موفقیت کامل برنامه توسعه دولت الکترونیک از دید مسئولان و شهروندان و ارائه راهکارهایی برای موفقیت در آن (مطالعه ای کیفی در استان هرمزگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۷۹
در شهر نشینی امروزی، به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در بخش های گوناگون به منظور افزایش بهره وری و ارتقای خدمات رسانی ضروری است و مهم ترین نتیجه آن افزایش رضایت مردم خواهد بود، به شرطی که دولت الکترونیک صحیح و با موفقیت انتظام داده شود. با وجود تصویب و اجرای برنامه های متعدد طی سال های گذشته در ایران، دولت الکترونیک توفیق چندانی نیافته است. از این رو، در این پژوهش کوشش شده است موانع موفقیت کامل برنامه توسعه دولت الکترونیک از دید مسئولان دولتی و شهروندان بررسی و راهکارهایی برای تحقق موفقیت آمیز آن ارائه شود. با توجه به ماهیت سؤالات پژوهش، روش پژوهش کیفی است و برای جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها مطالعات عمیقی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل مسئولان دستگاه های دولتی مرتبط با دولت الکترونیک و دفاتر ارائه دهنده خدمات الکترونیکی و شهروندان در استان هرمزگان است. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شده و داده های حاصل از مصاحبه با روش هفت مرحله ای کلایزی و با استفاده از نرم افزار MAX QDA تجزیه وتحلیل گردیده است. نتایج یافت شده نشان می دهد که موانع شناسایی شده از دید مسئولان به ترتیب فراوانی در پنج دسته قرار می گیرند: موانع انسانی، فنی-ساختاری، سیاسی-قانونی، اقتصادی و فرهنگی. موانع شناسایی شده از دید شهروندان نیز به ترتیب فراوانی در چهار دسته طبقه بندی می شوند: موانع انسانی، فنی-ساختاری، اقتصادی و فرهنگی. سرانجام، راهکارهایی در این زمینه ارائه می شود.
۴۵.

توسعه الگوریتم موازنه به هنگام بار در سیستم های کارگاهی (مطالعه کیفی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: سوآرا قابلیت عملیاتی کوپراس متوازن سازی بر خط تولید مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۲۹۱
یکی از مهم ترین مشکلات در سطح تاکتیکی ،تولید انبوه سفارشات مختلف است که هر یک از این سفارشات با توجه به شرایط تولید و اهمیت مشتریان دارای اولویت های مختلف هستند ،خط تولید متشکل از چندین ایستگاه کاری و ماشین است که هر یک در تواتر تولید با هم در ارتباط اند و ورودی یکی خروجی دیگری است در این حالت هر ماشین و فرآیندی که باید محصول را تولید نماید با محدودیت های فرآیندی و تکنولوژی به لحاظ زمان و حجم و وزن هر کار و سلامت فیزیکی ماشین آلات ،راندمان نیروی انسانی ، مواجه است .این مقاله با هدف لحاظ نمودن تمامی عوامل تاثیر گذار بر متوازن سازی خط تولید که در برنامه ریزی تولید کارگاهی اهمیت ویژه دارد، صورت می پذیرد و با بررسی تحلیلی در سوابق حل مسایل متوزان سازی خط تولید و با بهره گیری از خبرگان، مولفه هایی را که در برنامه ریزی و زمان بندی خط تولید موثر اند را شناسایی و با بهره گیری از روش ترکیبی سوآرا و کوپراس ،این مولفه های تاثیر گذار را به الگوریتم متوازن سازی بر خطدر سیستم های تولیدی می افزاید . نتایج این تحقیق نشان می دهد که بروز رسانی صورت گرفته در الگوریتم متوازن سازی بر خط تولید نسبت به روش های پیشین دارای قابلیت عملیاتی و کیفیت در نتایج است.
۴۶.

سیاست های اجتماعی بنیاد شهید از منظر همسران شهدا؛ مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست های بنیاد شهید سیاست های اجتماعی ایثارگران همسران شهدا مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۵۵۵
پس از جنگ تحمیلی بخشی از سیاست های جمهوری اسلامی ایران معطوف به جبران خسارت و کاهش آسیب های ناشی از جنگ برای خانواده های رزمندگان بود. یکی از روش های ارزیابی سیاست های هر نظامی به ویژه در حوزه رفاه اجتماعی پرسش از گروه هدف است. در این تحقیق با بیست و سه نفر از همسران شهدای جنگ تحمیلی ساکن شهر تهران مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. داده های جمع آوری شده در سه بعد محتوای سیاستها، نحوه اجرا و نتایج، کدگذاری موضوعی و نهایتا بر اساس قوانین موجود به تحلیل سند و تحلیل مضمون پرداخته شد . یافته های تحقیق نشان داد که از نظر همسران شهدا به عنوان گروه هدف ، سیاست های نظام جمهوری اسلامی ایران در باب خانواده ی ایثارگران، ناکافی بوده است و به رفع مشکلاتی چون رفاه در ایام سالمندی، نیازهای تفریحی و ارتباطی، مددکاری و مشاوره آنگونه که تا کنون باید پرداخته نشده . در باب تامین نیاز های همسران شهدا و تطبیق خدمات با وضعیت فعلی جامعه هدف و در نظر گرفتن نیازهای ایام کهولت سن و سالمندی جامعه هدف و لزوم تدبیر سیاست ها و اتخاذ راهکار ها در جهت ایجاد سهولت در روند زندگی همسران سالمند شهدا با بی اعتنایی خاصی مواجه شده اند. همچنین این سیاستها در عین برآوردن بخشی زیادی از نیازهای همسران شهدا، ناکافی بوده و در میان مصاحبه شوندگان تا حدودی احساس نارضایتی و نگرانی برای آینده خود و فرزندان احساس می شد.
۴۷.

دلایل و مسائل اجتماعی مرتبط با مهاجرت از دیدگاه مهاجران محله خلیج فارس شمالی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مهاجرت مسائل اجتماعی و جمعیتی محله خلیج فارس شمالی مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۴۶۱
تحقیق حاضر با استفاده از روش کیفی به مطالعه دلایل مهاجرت و مسائل اجتماعی مهاجران ساکن محله خلیج فارس شمالی شهر تهران پرداخته است. حجم نمونه در این تحقیق 23 نفر از مهاجران ساکن محله خلیج فارس شمالی است که بر مبنای نمونه گیری نظری انتخاب شدند. مصاحبه ها در زمستان 1398 و بهار 1399 انجام و با استفاده از تحلیل محتوای عرفی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که احساس عدم امنیت در محله، شلوغی، وضعیت نامناسب بهداشتی محله و وضعیت نامطلوب حمل و نقل عمومی، از مهمترین مسائل اجتماعی فعلی مهاجران منطقه مورد مطالعه است. برای مهاجران، بیکاری در مبدأ شرط لازم، و وجود آشنایان در مقصد، شرط کافی مهاجرت به شهر تهران، و به دست آوردن شغل نیز مهمترین نتیجه مهاجرت بوده است. با این حال، اقامت بلند مدت و کوتاه مدت در مقصد، تمایزاتی نگرشی در ذهنیت مهاجران نسبت به اقامت در مقصد یا بازگشت به مبدأ ایجاد کرده است. به نظر می رسد سیاست تمرکزگرای توسعه، نه تنها سبب فقر هر چه بیشتر ساکنان فرودست استان های حاشیه ای کشور می شود، بلکه در درازمدت باعث بروز مسائل و انحرافات اجتماعی در مناطق و محله های فرودست نشین و حاشیه ای تهران نیز خواهد شد.
۴۸.

بررسی رابطه رضایت مندی از زندگی زناشویی بین زنان شاغل و خانه دار و همسران آنها

تعداد بازدید : ۸۴۰ تعداد دانلود : ۳۶۶
مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی به روش تحلیل محتوا است. نمونه گیری به روش مبتنی بر هدف بود بدین منظور با زنانی که به شرکت در مطالعه تمایل داشته و شاغل یا غیر شاغل که متاهل بودند و نیز با همسران آنها مصاحبه انجام شد و تا زمان اشباع داده ها و عدم دستیابی به داده های جدید ادامه یافت. فرآیند گردآوری داده ها، مشتمل بر 60 مصاحبه نیمه ساختار یافته و متمرکز بود، ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل مصاحبه عمیق و مشاهدات دقیق همراه با مشاهدات مشارکتی بوده است. در این پژوهش بین سن زن و شوهر، سن ازدواج، تعداد فرزاندان، تفاوت سنی زوجین، تحصیلات مرد و تحصیلات زن، منزلت شغلی مرد، اشتغال زن، ازدواج مجدد زوجین، نحوه آشنایی با همسر، نسبت خویشاوندی با سازگاری زناشویی رابطه معنی داری به دست آمده است و همچنین اشتغال زنان باعث کاهش رضایت زناشویی و افزایش روان رنجوری همسران شان شده به گونه ای که افراد ناراضی از زندگی زناشویی کسانی اند که شوهران سنتی و زنان غیر سنتی و شاغل دارند. نتایج حاصله درباره ی زوج های هر دو شاغل نشان داده اند که تغییر در ساختار خانواده به وسیله ی شاغل شدن هر دو عضو، باعث ایجاد تعارض بیشتر و شادی کمتر در زندگی شده و در نقش های جنسیتی ابهام ایجاد نموده است.
۴۹.

مردان و واگذاری وکالت در طلاق: پیامدها از منظر صاحب نظران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طلاق وکالت در طلاق شرط پیامدهای طلاق مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۳۷۲
پژوهش حاضر با هدف دست یابی به «پیامدهای واگذاری شرط توکیل در طلاق از جانب مردان» به منزله ی یک پدیده ی اجتماعی انجام شده است. داده های مورد نیاز این پژوهش با رویکرد کیفی و تکنیک مصاحبه نیمه-ساختاریافته گردآوری و با روش تحلیل مضمون تحلیل شده است. با توجه به ملاحظات نظری، واگذاری وکالت مرد در طلاق تمام ابعاد حیات آنان را تحت الشعاع خویش قرار داده، ضمن اینکه می تواند مثبت یا منفی تلقی گردد. بسترهای درخواست اخذ شرط از منظر مصاحبه شوندگان حقوقی، فرهنگی اجتماعی بوده و براساس یافته-های تحقیق، کارشناسان عواملی مانند اطاله دادرسی قضایی، برداشت فمینیستی، شکل گیری منیّت در زندگی، ناکامی های حقوقی، قدرت طلبی، بی اعتمادی اجتماعی، ضرورت های اجتماعی، بزرگ منشی متظاهرانه، ناامنی روحی و خودتنظیمی در زندگی را از جمله بسترهای شکل دهنده این پدید می دانند. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که پیامدهای مثبت معطوف به مردان از دیدگاه کارشناسان، واگذاری شرط در ازای بذل مهریه که دِین مرد تلقی می گردد، بسیاری از مشکلات را حل می نماید. همچنین آثار منفی معطوف به مردان، فروگذاری تعهد اقتصادی، اقتدارزدایی خاموش، تله رهاشدگی، مخفی کاری و تظاهر اخلاقی، ناامنی روانی و محدودیت بخشی است.
۵۰.

تنظیم هیجان در بیماران سایکوسوماتیک: مطالعه کیفی

کلیدواژه‌ها: استراتژی های تنظیم هیجان بیماری های سایکوسوماتیک مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۶۳۹
مقدمه: اصطلاح سایکوسوماتیک بیماری هایی را شامل می شود که هم ذهن و هم بدن را درگیر می کند. گاهی اوقات عوامل روانی و عاطفی ممکن است به عنوان یک عامل خطر در شروع و پیشرفت این بیماری ها تأثیر بگذارد. هدف : هدف از پژوهش حاضر بررسی تنظیم هیجانات در بیماران سایکوسوماتیک به صورت مطالعه کیفی بود. روش : این پژوهش از نوع کیفی بود. داده های این پژوهش با ابزار مصاحبه به صورت عمیق نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. نمونه پژوهش شامل ۲۲ فرد مبتلا به بیماری های سایکوسوماتیک (قلبی، گوارشی و تنفسی) از بیمارستان بقیه الله در سال ۱۳۹۹ بود. روش انتخاب نمونه به صورت در دسترس و داوطلبانه بود. داده های به دست آمده با استفاده از رویکرد تحلیل محتوا و به روش گرانهایم و لاندمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و درون مایه های کشف شده کیفی مطالعه، برحسب اهمیت اولویت بندی شد. یافته ها : تحلیل کیفی تجربه زیسته مشارکت کنندگان به شناسایی دو مقوله اصلی راهبردهای سالم و ناسالم انجامید. همچنین نتایج این پژوهش ۷ درون مایه (تغییر توجه به چیز دیگر، تصمیم گیری و حل مسئله، توجه به افکار مثبت و خوشایند، پذیرش، عبادت کردن، خود-کنترلی و بهبود عزت نفس) برای راهبردهای سالم و در راهبردهای ناسالم به ۹ درون مایه (عصبانیت و پرخاشگری، نشخوار فکری، خطاهای شناختی، استفاده بیش از حد از شبکه های اجتماعی، دمدمی مزاج بودن، پافشاری در عقاید، اهمال کاری، اعمال افراطی، مصرف مواد، حواس پرتی) انجامید. نتیجه گیری : علیرغم پیچیدگی تجربیات، پدیده عواطف در بیماران سایکوسوماتیک به روش های مختلف تنظیم می شود که یکی از عوامل اساسی در بیماری های سایکوسوماتیک است .
۵۱.

طراحی مدل جامع جذب خیرین در ورزش با رویکرد نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مطالعه کیفی مدل جامع جذب خیّرین ورزش نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۱۸۱
هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل جذب خیرین در ورزش با رویکرد نظریه داده بنیاد است. روش پژوهش کیفی و از نوع اکتشافی است. جامعه آماری شامل کارشناسان، نخبگانی که در مباحث مجمع های خیریه فعالیت داشتند و کارشناسان متخصص وزارت ورزش و فدراسیون ها بودند. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری غیر احتمالی، با انتخاب هدفمند و با حداکثر تنوع یا ناهمگونی استفاده شد. اندازه نمونه در این پژوهش برابر با 16 نفر و ابزار اندازه گیری مصاحبه باز بود که بر مبنای سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. و مبنای تحلیل داده ها 171 مفهوم اولیه (کدهای باز)، 37 کد محوری و 13 کد گزینشی شناسایی شد. نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل مصاحبه های کیفی نشان داد که عوامل علی از 4 مقوله اصلی، 9 مقوله فرعی و 39 کد اولیه، عوامل زمینه ای از 3 مقوله اصلی، 7 مقوله فرعی و 37 کد اولیه، عوامل مداخله گر از 2 مقوله اصلی، 5 مقوله فرعی و 24 کد اولیه همچنین راهبردها از 4 مقوله اصلی، 9 مقوله فرعی و 51 کد اولیه و در نهایت پیامدها حاصل از 2 مقوله اصلی، 4 مقوله فرعی و11 کد اولیه تشکیل شده اند.
۵۲.

راهبردهای مددکاری اجتماعی و مشاوره در کار با خانواده های کارکنان اقماری صنعت نفت(مطالعه کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خانواده مددکاری اجتماعی کار اقماری مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۷۰
در شرایط اشتغال اقماری، دوری متناوب دو هفته ای شاغل از خانواده موجب پیدایش گونه خاص و چالش برانگیزی از زندگی خانوادگی می گردد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تدوین راهبردهای مددکاری اجتماعی و مشاوره با توجه به ابهام در چگونگی ارائه خدمات مذکور به این نوع خانواده ها انجام گرفت. روش این پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوا و بحث گروهی متمرکز است که از طریق نمونه گیری هدفمند و داوطلبانه 29 نفر شامل کارکنان اقماری، همسران، کارشناسان خانواده و مدیران انتخاب و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته داده ها تا اشباع نظری جمع آوری شد.سپس داده ها بصورت کلمه به کلمه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها منجر به پیدایش سه طبقه اصلی انتزاعی شد که دربرگیرنده توانمندسازی فردی، تحکیم پویایی خانواده و گسترش شبکه های حمایتی بوده و در مجموع از 10 زیرطبقه تشکیل شده اند؛ در نتیجه استفاده از  این راهبردها درقالب نقشهای حرفه ای مددکاری اجتماعی و مشاوره  از قبیل آموزش، مشاوره، مداخله و حمایت های نهادی و غیر نهادی جهت حفظ سلامت خانواده و سازگاری مناسب آنها با شرایط خاص خودشان، می تواند مفید و راهگشا باشد.
۵۳.

تدوین و اعتباریابی مدل غنی سازی شغلی اعضای هیئت علمی: یافته های یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: غنی سازی شغلی نشانگان ابعاد هیئت علمی مدل مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۳۸
موسسه های آموزش عالی با نیازها و انتظارهای نوپدید جامعه رو به رو هستند. اعضای هیئت علمی باعث کیفیت آموزش عالی می شوند و نقش مهمی در امر توسعه هر کشور ایفا می کنند. هدف پژوهش کیفی حاضر تدوین و اعتباریابی مدل نشانگان و ابعاد غنی سازی شغلی اعضای هیئت علمی است. یافته ها نشان می دهد که غنی سازی شغلی اعضای هیئت علمی می تواند در ابعادی پنجگانه طبقه بندی شود و نشانگانی بدین شرح داشته باشد: بُعد آموزشی (تسلط به کاربرد روش های نوین و خلاقانه تدریس، مهارت پویایی گری استاد، اندیشه سازی در جریان آموزش، توان تدوین راهبردهای آموزشی و ارزشیابی در جریان تدریس، توانایی ارائه بازخورد و داشتن تفکر انعکاسی، برانگیزاننده بودن اهداف برتر یادگیری در مخاطبان)؛ بُعد پژوهشی (حساسیت به جمع آوری داده های صحیح، مهارت تیم سازی و شبکه سازی (ملّی و بین المللی)، قدرت مدیریت پروژه، تسلط بر روش شناسی پژوهش و تعریف پایان نامه ها مبتنی بر حل مسائل جامعه)؛ بُعد خدمات تخصصی (مهارت کارآفرینی و خلق ثروت، توانایی حل مسائل کاربردی جامعه، ارتباط با اجتماع و صنعت، و قدرت گفتمان سازی)؛ بُعد فردی (حساسیت مسئولیتی، داشتن تفکر سیستمی، داشتن تفکر شهودی، مدیریت زمان، و خودتنظیمی)؛ و بُعد سازمانی (مهارت تشکیل اجتماع یادگیرنده، توان ارتباط علمی با دانشگاه های معتبر خارج کشور، تعامل با اجتماع علمی و مربی گری همتا). در پایان برای دستیابی به غنی سازی شغلی اعضای هیئت علمی، پیشنهادهای پژوهشی و اجرایی ارائه شده است.
۵۴.

آموزش اثربخش از دیدگاه اساتید دانشگاه فرهنگیان فارس؛ یک مطالعه کیفی

کلیدواژه‌ها: آموزش اثربخش اساتید مصاحبه دانشگاه فرهنگیان مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۱۴۹
هدف از این مطالعه توصیف تجارب و درک اساتید دانشگاه فرهنگیان فارس درباره ی عوامل و شرایط ویژگی های آموزش اثر بخش است. جهت جمع آوری اطلاعات از مصاحبه استفاده گردید و هنگامی که داده ها به اشباع رسید، نمونه گیری خاتمه یافت. تعداد 22 نفر اساتید در مدت 1 ماه مورد مصاحبه قرار گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از راهبرد تجزیه و تحلیل مداوم و مقایسه ای استفاده گردید. یافته های مربوطه نشان داد، مقوله های اساسی آموزش اثر بخش از نظر اساتید شامل: 1) مهارت تدریس؛ 2) خصوصیات آموزش دهنده و آموزش گیرنده؛ 3) ارتباط بین فردی و 4) عوامل زمینه ای است. اکثر اساتید «مهارت تدریس استاد» را اساسی ترین عامل موثر در آموزش اثربخش معرفی کردند؛ ضمن اینکه مشارکت کنندگان در این مطالعه، تسلط بر محتوا و مهارت ارتباط با فراگیران را در آموزش اثربخش بسیار مهم می دانستند؛ رعایت قوانین و مقرارت آموزشی مؤلفه ای بود که شرکت کنندگان اشاره چندانی به آن نکردند؛ ضمن اینکه در این مطالعه، محققان به مؤلفه-های نسبتاً جدیدی در حیطه« عوامل زمینه ای» اشاره کردند؛ براساس نتایج این تحقیق، آموزش اثر بخش زمانی محقق می شود که، تمامی عوامل محیطی و سازمانی با یکدیگر مشارکت کنند و برنامه های سازمان یافته ای را اجرا کنند.
۵۵.

ارزیابی نحوه شناخت روان درمانگران مراکز خانواده از روان درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مطالعه کیفی فرایندهای روان درمانی مراکز خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۲۷۴
مقاله حاضر با هدف واکاوی نحوه درک روان درمانگران مراکز خانواده از فرایندها و شکل گیری روان درمانی انجام شد. تعداد 16 مصاحبه عمیق با روان-درمانگران و مشاوران دارای حداقل 7 سال سابقه حرفه ای در مراکز خانواده، با استفاده از نمونه گیری هدفمند طی سال 99-98 صورت گرفت. مصاحبه های نیمه ساختاریافته با رویکرد تحلیل محتوی موضوعی از نوع قیاسی – استقرایی تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد شناخت روان درمانگران و مشاوران مراکزخانواده از روان درمانی، برپایه برداشت های شخصی که کسب کرده اند، فعالیت هایی که انجام می دهند و منابع مورد استفاده آن ها؛ شکل گرفته است. برداشت های مشارکت کنندگان متأثر از رویکردهای گوناگون تخصصی، نگرش عاطفی، ارزش های انسانی و تفاسیر خودساخته، بود. تنوع دیدگاه ها و تعدد برداشت های درمانگران، حکایت تلاش روان درمانگرانی است که می خواهند بین تناسب ها و بی تناسبی های تکنیک ها با فرهنگ ایرانی، با اطمینان برای مراجعان دست به انتخاب بزنند. نحوه فعالیت های روان درمانی ساختاری باقاعده و همزمان منعطف را شکل می داد. مشخصاً نظریه در رأس این ساختار نقش داشت، اما استفاده از نظریات مختلف در میان درمانگران با رعایت تمام اصول علمی همراه نبود. چنانچه ماهیت متنوع نظریات و رویکردهای روان درمانی پذیرفته شود، قرار دادن علم روانشناسی و روان درمانی در مرحله پیش پارادیمی دشوار خواهد بود. روان درمانی با پارادایم های متفاوت شکل متفاوتی از علم است.
۵۶.

موانع کاربست مجازات خدمات عمومی رایگان در نظام حقوقی ایران؛ مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۲۷۸
پس از تجربه های ناموفق پیشینی درباره انتقال نهادهای کیفرزدا حبس زدا به سنت حقوقی قضایی ایران، یکی از ابتدایی ترین پرسش ها درباره کاربست این نهادها آن است که چرا این نهادها شکست می خورند؟ همچنین، به جهت آنکه قضاتْ نهاد اصلیِ بهره بردار آنها هستند، پرسش دیگر آن است که چرا با وجود استقرار قانونی، قضات به کاربست چنین نهادهایی تمایلی ندارند. به پرسش هایی از این دستْ نه تنها درخصوص مجازات خدمات عمومی رایگان؛ بلکه درباره سایر نهادهای جرم شناختی نیز کمتر به طور مستقل و کیفی پاسخ داده شده است. هدف نهایی از طرح این پرسش ها، شناسایی چالش هایی است که قضات در کاربست مجازات خدمات عمومی رایگان با آن روبه رو خواهند بود. به این منظور، پژوهش حاضر می کوشد تا از گذر مطالعه کیفی با روشِ مصاحبه «گروه های تمرکزی» از 12 قاضی صادرکننده مجازات خدمات عمومی رایگان بپرسد که: چه موانعی موجب می شود تا قضات گرایشی به کاربست چنین مجازاتی نداشته باشند. یافته های پژوهش پیش رو نشان می دهد حتی قضاتی که به اثر اصلاحی درمانی مجازات خدمات عمومی رایگان باور دارند، اذعان می کنند که کاربست مجازات خدمات عمومی رایگان در هر سه سطح تقنینی، قضایی و اجرایی با مانع مواجه است. گستره محدود جرائم مشمول خدمات عمومی رایگان، عدم پیش بینی سازوکارهای کارآمد به منظور همکاری دستگاه های قضایی و اجرایی، ابهام پیرامون نسخ یا عدم نسخ ماده (3) قانون وصول ... مصوب 1373 و سایر ابهام ها و کاستی های قانونی، از مهم ترین موانع سطح تقنینی است. چنانکه عدم آموزش قضات برای آشنایی فنی با ابعاد مختلف نهادهای جدید، آمارگرایی و ارزیابی عملکرد قضات در پرتو شاخص های کمی و نیز فرهنگ سازمانی حبس گرا از موانع قضایی؛ و عدم آگاهی و اعتماد عمومی و حتی نهادهای پذیرنده از موانع اجرایی کاربست مجازات خدمات عمومی رایگان است.
۵۷.

بررسی کیفی انگاره های ذهنی نادرست از خداوند(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: خداانگاره نادرست مطالعه کیفی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۵۸
این پژوهش، با هدف شناسایی خداانگاره های نادرست انجام شده است. پژوهش حاضر مطالعه ای کیفی از نوع تحلیل محتواست که اطلاعات آن، از طریق نمونه گیری مبتنی بر هدف و مصاحبه نیمه ساختاریافته، با 22 نفر از دانشجویان دختر مقطع لیسانس دانشگاه میبد، با حداکثر تنوع جمع آوری شده است. داده ها پس از 18 مصاحبه، به نقطه اشباع رسید، ولی برای حصول اطمینان تا 22 نفر ادامه یافت. پس از پیاده کردن مصاحبه های ضبط شده، به تحلیل داده ها، به روش تفسیری پرداخته شد و کدهای اولیه استخراج گردید. این کدها، براساس شباهت ها دسته بندی و طبقه بندی شده و در قالب مقولات شکل گرفتند. براساس یافته های پژوهش، 108 مفهوم در کدگذاری اولیه و 68 مقوله در کدگذاری باز به دست آمد که با حذف موارد تکراری، به 62 مفهوم و 18 مقوله تقلیل یافت. برخی از این کدها، عبارتند از: فهم استعاره ای از خداوند و صفات او، داشتن حس طلبکارانه نسبت به خداوند، خشمگین شدن خدا در برابر اعتراض به ناملایمات زندگی و... .
۵۸.

ارزشیابی خارجی مراقبت های سلامت روان در مراکز جامعه نگر: قوت ها و چالش ها(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: ارزشیابی مراکز جامعه نگر مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۱۵۳
اهداف: هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر ارائه خدمات سلامت روان در مراکز خدمات جامعه نگر (CMHC) با چشم انداز بررسی فرصت ها و چالش های موجود برای استمرار و ارتقای ارائه خدمات سلامت روان بود. مواد و روش ها: این مقاله بخش کیفی پژوهشی بزرگ تر است که با انجام 36 مصاحبه و 13 بحث گروهی متمرکز به اجرا درآمد. متن مصاحبه ها و بحث های گروهی پس از پیاده سازی چندین بار مطالعه شد. تحلیل محتوا به صورت متعارف انجام شد و داده ها طبقه بندی شدند. یافته ها: یافته های این پژوهش در دو بخش شامل نیازها برای اجرای برنامه و دست یابی به اهداف و پیامدهای مورد انتظار طرح و نیز یافته های حاصل از ارزش یابی برنامه ارائه شده است. در بخش اول به نکات مربوط به تأمین زیرساخت ها و راه اندازی مراکز اشاره شده و در بخش دوم به ویژگی ها، نقاط قوت و چالش های پیش روی طرح پرداخته شده است. نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد در تأمین زیرساخت ها و اجرایی کردن طرح، موفقیت های قابل توجهی کسب شده است. از چالش های مطرح شده در اجرای طرح می توان به موانع موجود در جلب مشارکت بیشتر پزشکان عمومی و تأثیر فرهنگ و نگرش موجود در هر شهر برای اثربخشی برنامه اشاره کرد. برای بهبود اثربخشی و کارآمدی طرح ، توجه بیشتر به برنامه های آموزشی روان پزشکی و سلامت روان در کوریکولوم رشته پزشکی عمومی، آموزش های همگانی درباره سلامت روان و ارائه راهکارهایی برای اجرای بهتر برنامه از پیشنهادات حاصل از نتایج ارزش یابی بود.
۵۹.

شناخت اثرات طرح ساماندهی کودکان خیابانی در سایه چالش های آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مراکز ساماندهی کودکان خیابانی آسیب اجتماعی چالش‎ها اثرات مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۵۵
طرح مراکز ساماندهی کودکان خیابانی به عنوان بخشی از تلاش سازمان بهزیستی در کاهش آسیب، بیش از یک دهه در حال اجراست. هدف این مطالعه، فهم اثرات طرح با در نظر گرفتن چالشهای آن بر اساس تجربه خدمت دهندگان و خدمت گیرندگان است. این پژوهش از نوع کیفی در سال 1396 و با جامعه پژوهش شامل مدیران، کارشناسان، مربیان، کودکان و سرپرستان در 4 استان تهران، سمنان، کردستان و سیستان و بلوچستان انجام شد. با روش نمونه گیری هدفمند، نمونه ای شامل مجموعاً 124 نفر مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفتند و داده ها با روش تحلیل تماتیک بررسی شد. 11 مضمون اصلی، 28 مضمون فرعی و 79 مفهوم به دست آمد. دو مضمون اصلی شامل کاستی های طرح و پیچیدگی مختصات مساله کودکان خیابانی فراتر از قابلیتهای طرح اشاره به چالشهای ماهیتی طرح و مضمونهای اصلی شامل دیدگاه سازمانی و فرا سازمانی غیرمسئولانه، کمبود های مادی، فنی و مهارتی، مشکلات نیروی انسانی و هم افزایی آسیبهای مرکز و خدمت دهی ناقص از چالشهای اجرایی طرح بودند. در سایه این چالشها، اثرات طرح شامل مضمونهای اصلی کار پاسخی به تداوم ضعفهای خانوادگی، تحصیلی و محیطی، تقویت سرپرستی ، ترس از مرکز مولد نقشهای بهتر والد-فرزندی، تداوم دشواریهای والدگری و درهم تنیدگی احساس گرفتاری و دلخوشی از اثرات بود. به طور کلی طرح درگیر چالشهای ذاتی و اجرایی متعددی بوده که موجب اجرای ناقص وحداقلی آن شده است. طرح در کاهش اشتغال به کار و افزایش اشتغال به تحصیل، هنوز راه زیادی برای موفقیت دارد اما در تغییر سرپرستی برخی کودکان خیابانی موفق بوده است.
۶۰.

مطالعه کیفی مسائل و چالش های زندگی زنان در همه گیری کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مطالعه کیفی زنان کرونا آسیب های اجتماعی مسائل اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۲۶۳
مقاله حاضر، حاصل پژوهشی کیفی است که با هدف " مطالعه مسائل و چالش های زندگی زنان در همه گیری بیماری کووید-19 " انجام شده است. داده های این تحقیق از طریق مصاحبه های کیفی نیمه ساختاریافته با 21 زن ساکن شهر تهران که در فاصله سنی 20 تا 61 سال بودند؛ گردآوری شده، سپس با استفاده از روش کلایزی داده ها جمع آوری و تحلیل شده است. نتایج این پژوهش، نشان می دهد؛ مسائل و چالش های زندگی زنان را می توان در قالب چهار مقوله اصلی «زندگی مختل شده»، «چالش های مبتنی بر بهداشت و سلامت»، «کنترل و نظارت تشدیدیافته بر زندگی روزمره زنان» و «چالش های شغلی و امور خانه داری» و همچنین هشت مقوله فرعی؛ « تعلیق جریان عادی زندگی»، «ترس و استرس مداوم»، «استیصال و درماندگی، در غیاب مراکز و سازمان های آموزشی و خدماتی»، «مسئولیت های مراقبتی مضاعف و احساس نادیده گرفته شدن» است. عدم مدیریت بر بدن و حفظ سلامت آن»، «مداخله در امور زنان و از دست رفتن قلمرو زنانه»، «کاهش فضا و حریم خصوصی»، «بازگشت به امور سنتی خانه داری»، «انتقال مسئولیت های شغلی به خانه» طبقه بندی نمود. در مجموع یافته های تحقیق نشان می دهد، همه گیری کرونا بر زندگی زنان، تبعات و پیامدهایی برجای گذاشته است؛ علاوه بر آن، شرایط زندگی کنونی آنها را با مسائل و چالش های عدیده ای مواجه ساخته است بطوری که ممکن است اثرات آن تا مدت ها بعد از پایان همه گیری نیز همچنان باقی بماند. لازم به ذکر است، با توجه به کیفی بودن پژوهش، محقق قصد تعمیم یافته ها را ندارد.