مطالب مرتبط با کلیدواژه

آسیب اجتماعی


۱.

آسیب اجتماعی اعتیاد در بین جوانان روستایی: مطالعه موردی روستاهای شهرستان اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعتیاد توسعه روستایی مطالعه موردی آسیب اجتماعی جوانان روستایی روستاها اهواز ( شهرستان )

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳۵
مقاله حاضر به بررسی زمینه ها و عوامل گرایش به مواد مخدر و نیز میزان شیوع مصرف آن در میان جوانان روستاهای شهرستان اهواز می پردازد. این پژوهش به روش پیمایشی و با حجم نمونه 500 نفر از جوانان روستایی اجرا شده است. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که گرایش به مواد مخدر در محیط های روستایی در حدی نسبتاً بالاست؛ همچنین، در این زمینه، گسترش بیکاری، دسترسی آسان به مواد مخدر، و ارتباط با افراد معتاد تاثیرات منفی به دنبال دارد و احساس آسایش و احترام، گرایش دینی جوانان، و دلبستگی به خانواده فرد را از تمایل به مواد مخدر دور نگه می دارد.
۲.

ارتباط فقر با قانون گریزی و شکل گیری آسیب اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: فقر قانون گریزی آسیب اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳۲ تعداد دانلود : ۲۲۷۸
"مقاله حاضر به بررسی ارتباط ابعاد فقر با قانون گریزی شهروندان می پردازد و فرضیه اصلی آن این است که فقر و قانون گریزی آسیب های عمده اجتماعی هستند که در تعامل با هم می باشند و هر چه شدت فقر افزایش یابد هنجارها، قوانین و ساختارهای تنظیم کننده روابط اجتماعی انسان ها ضمانت اجرایی خود را از دست می دهند. از این رو براساس نظریه ساختاری فرصت مرتن، بوم شناختی برگس، تکنیک خنثی سازی ساترلند و نظریه تضاد به تحلیل ارتباط ابعاد فقر با قانون گریزی پرداخته شد. جامعه آماری بررسی حاضر شهروندان تبریز و حجم نمونه طبق فرمول کوکران 670 نفر بود که نمونه ها به روش خوشه ای چند مرحله ای استخراج شدند و گردآوری داده ها با پرسش نامه و مصاحبه صورت گرفته که عمده ترین نتایج آن به شرح زیر است: 90 درصد از شهروندان در 6 ماه دوم سال 83 حداقل یکبار قانون گریزی کرده اند. با این وجود قانون گریزی یک آسیب اجتماعی جدی است و با پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی شهروندان در ارتباط است و طبقه فقیر جامعه شهری میزان قانون گریزی بیشتری دارند. همچنان که براساس مدل رگرسیونی به ترتیب فقر اقتصادی ـ اجتماعی، فقر نگرشی به قانون، فقر دینی، فقر فرهنگی و فقر شهروندی بسترهای مساعدی را برای قانون گریزی و توجیه اعمال قانون گریزانه فراهم می کند و فرد را در موقعیت های هدف یابی به مکانیسم های خنثی سازی هدایت می کند تا به روش های فردی و غیرهنجاری عمل نماید"
۵.

انحراف اجتماعی جوانان در آیینة پژوهش‏ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بزهکاری جرم انحراف آسیب اجتماعی جوانان و نوجوانان کجروی ناهمنوایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵۵ تعداد دانلود : ۱۲۳۶
مقاله حاضر، پیرامون این سوال مهم می باشد که رفتار انحرافی و کجروی اجتماعی نوجوانان و جوانان تابع و مرتبط با چه عوامل و شرایطی است؟ در این نوشتار کوشش شده است تا سوال مزبور با کاوش در پژوهش های انجام شده مرتبط با بزهکاری جوانان به کمک فن تحلیل ثانوی پاسخ داده شود. پژوهش های مذکور پس از غربال گری لازم به تعداد 57 پژوهش محدود شدند و بر اساس ملاک های شکلی و محتوایی از پیش تعیین شده ای، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند و در مجموع 12 پژوهش برای ارزیابی نهایی انتخاب شد. در این پژوهش ها در مجموع 965 دختر و 2459 پسر و بر روی هم جمعیتی بالغ بر 3424 نفر مورد مطالعه قرار گرفته اند. این امر، ارزش این مطالعه و نتایج حاصل از پژوهش های مزبور را بیشتر معلوم می سازد. نتایج نشان می دهد: 1) کجروی و بزهکاری نوجوانان تحت تاثیر یا در رابطه با عواملی همچون جنس، سن، پایگاه اجتماعی خانواده، درجه مذهبی بودن والدین، میزان تماس افرار با دوستان کجرو، عضویت در گروه های بزهکاری، وضعیت تحصیلی، میزان تعلق به مدرسه، میزان شرکت والدین در جلسات انجمن اولیا و مربیان است. 2) متغیرهایی که بیشترین تکرار و تایید را در ارتباط با ایجاد، زمینه سازی و تقویت رفتار انحرافی و بزهکاری نوجوانان داشته اند به ترتیب عبارتند از: پایگاه اقتصادی – اجتماعی، میزان ارتباط نوجوانان با گروه دوستان ناهمنوا و تمایل و عضویت در آن گروه ها، نوع و میزان نظارت و کنترل والدین بر رفتار نوجوانان و میزان گسیختگی و نابسامانی خانواده. 3) تقریبا در همه انواع کجروی، پسران بیش از دختران مرتکب رفتار انحرافی شده اند.
۶.

زندانیان و مسأله مشارکت نتایج یک تحقیق

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خانواده جرم زندانی زندان آسیب اجتماعی مشارکت اجتماعی روابط اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰۶
تلاش ما در این مقاله که قسمتی از کار میدانی طرح را منعکس می کند‘ بررسی ویژگیهای زندان و زندانیان و بررسی رابطه مشارکت و جرم در مورد آنان بوده است. جامعه آماری شامل زندانیان (غیر سیاسی) در زندانهای قصر‘ اوین و زندان زنان شهربانی بوده است. ابتدا پرونده های موجود در دسترس که به حدود 1251 می رسید به لحاظ مشخصات عمومی زندانیان بررسی و طبقه بندی شد که 1042 مورد مرد و 209 مورد زن بودند. نمونه گیری تصادفی سیستماتیک بر حسب شماره صورت گرفت و با 20 درصد (197 تن مردان و 49 تن زنان) مصاحبه حضوری به عمل آمد. در نتایج این تحقیقات علاوه بر برخی ویژگیها و مشخصات زندانیان در ایران که عمدتاً مرد‘ مجرد‘ جوان و مهاجر هستند‘ میزان روابط اجتماعی آنها در خانواده‘ مدرسه‘ سوابق تحصیلی و درجه مشارکت آنان در امور زندان بر حسب سابقه زندانی و نوع جرم مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.
۷.

از اعتیاد زنان تا نابسامانی خانواده

کلیدواژه‌ها: زنان خانواده اعتیاد جرم آسیب اجتماعی معتاد انحرافات اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵۲۵
اعتیاد به مواد مخدر یکی از انحرافات شایع عصر حاضر است که سالانه قربانیان بی‌شماری می‎گیرد و آسیبی جدی بر پیکر خانواده و جامعه وارد می‌کند. هرچند اعتیاد به مواد مخدر در بین مردان بیش از زنان است، اما در چند سال اخیر، نرخ اعتیاد زنان به علل مختلفی افزایش یافته است. در این نوشتار، علل و پیامدهای ناگوار اعتیاد زنان (صرف‌نظر از پیامدهای مشترک با اعتیاد مردان ) در محورهایی نظیر کارکردها، روابط و نقش‌های خانواده، استحکام و ثبات خانواده ... تبیین شده است. در پایان مقاله نیز راهکارها و اقدامات اجرائی مؤثر جهت پیشگیری از اعتیاد زنان ارائه گردیده است.
۸.

استبداد و خودکامگی در تحلیل قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: راسل افلاطون ارسطو استبداد آسیب اجتماعی هابز مارکس طاغوت مستکبر خودکامگى فلسفه سیاسى قرآن جبّار اریک فروم اسارت معنوی روش های تداوم استبداد راهکارهای استبداد ستیزى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۴۹
نویسنده در آغاز به تعریف آسیب اجتماعى و جامعه آسیب زده پرداخته، سپس استبداد و خودکامگى را به عنوان نمونه بارز آسیب اجتماعى معرفى مى‏کند، آن گاه به پیشینه تاریخى استبداد ستیزى اشاره کرده وبر این باور تأکید مى‏کند که به رغم فلسفه سیاسى عدالت گراى اسلام، تاریخ مسلمانان، بیشتر آمیخته با استبداد بوده است. در ادامه به تعریف استبداد در فرهنگ سیاسى مى‏پردازد و واژه‏هاى قرآنى معادل آن را - «جبار»، «مستکبر» و «طاغوت» مورد بحث و بررسی قرار می دهد. عوامل و زمینه‏هاى پیدایش خودکامگى از دیدگاه های مختلف بخش دیگر مقاله است. در این بخش، نظریات افلاطون، ارسطو، راسل، مارکس، هابز و روان شناسانی چون فروید و اریک فروم مورد بحث قرار گرفته و در آخر به دیدگاه قرآن پرداخته و بر این باور تأکید می کند که از نگاه قرآن عامل پیدایش خودکامگى، اسارت معنوى انسان در چنگال غرایز و کشش‏هاى طبیعى است. نویسنده در در ادامه شیوه‏ها و ابزارهاى تداوم استبداد را بررسی کرده از روش هایی چون تفرقه افکنى، یارگیری ثروتمندان و فرهنگیان، خشونت با مخالفان و هویت سازی برای موافقان یاد کرده و در آخر سرانجام جامعه استبداد زده را از دیدگاه قرآن، مورد بحث قرار داده است. بخش پایانی مقاله به بررسی راهکارهای استبداد ستیزی اختصاص یافته است. در این بخش نویسنده از عواملی چون بازپرورى شخصیت توحیدى، پرهیز از تندروى، کناره‏گیرى از نظام استبدادى، کنترل اجتماعى، نظارت نهادینه بر حکومت به عنوان مهم‏ترین راهکارهاى مبارزه علیه خودکامگى از دیدگاه قرآن نام می برد.
۹.

تاثیر فقدان پدر بر خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نوجوان خودکشی آسیب اجتماعی سرقت فقدان پدر کشیدن سیگار استفاده ازمواد مخدر خرید و فروش مواد مخدر ترک خانه ارتباط جنسی زودرس با جنس مخالف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۸۷۳
مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی جامعه شناختی پیرامون آسیبهای اجتماعی نوجوانان در خانواده های تک والدینی است. نمونه مورد مطالعه شامل 200دختر و 200 پسر نوجوان از خانواده هایی است که در آنها پدر فوت کرده و مادر به تنهایی سرپرستی فرزندان را برعهده دارد. این مطالعه در سطح شهر تهران و در مناطق هفده گانه آن به انجام رسیده است. هدف پژوهش ، شناخت میزان آسیب های اجتماعی نوجوانان در این خانواده ها و میزان تاثیرگذاری فقدان پدر بر آنان است، روش مطالعه اسنادی و پیشمایشی، و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است.دراین پژوهش، احتمال وجود رابطه معنی دار میان فقدان پدر و سرقت، خرید و فروش مواد مخدر، خودکشی، ترک خانه، ارتباط جنسی زودرس با جنس مخالف، کشیدن سیگار و استفاده از مواد مخدر به بررسی و آزمون نهاده شده است. نتایج حاکی از آن است که میزان خرید و فروش مواد مخدر و ارتباط جنسی زودرس با جنس مخالف صفر است و سایر متغیرها با فقدان پدر همبستگی دادند. بالاترین میزان مربوط به تصمیم به خودکشی و پایین ترین میزان به سرقت اختصاص دارد. مهمترین متغیر تاثیرگذار - که خود متاثر از فقدان پدر است- میزان تامین نیازهای نوجوانان است. میزان کنترل مادر نیز از جمله متغیرهای مهمی است که در این مطالعه، با آسیب های اجتماعی همبستگی دارد. از آنجا که به خطر افتادن سلامت خانواده سلامت جامعه را مورد تهدید قرار می دهد، راهکارهایی پیشنهاد شده است که ضرورت دارد دولت،خانواده، مدرسه، نهادهای مذهبی و خود نوجوانان با به کارگیری آن ها، برای زدودن هر چه بیشتر این آسیب های اجتماعی اقدام نمایند.
۱۰.

بررسی اختلال در کارکردهای خانواده و تأثیر آن بر اعتیاد فرزندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خانواده اعتیاد اختلال آسیب اجتماعی کارکردهای خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰۲ تعداد دانلود : ۱۶۷۰
هدف: بیگمان خانواده به عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار اجتماعی نقش مهمّی در اعتیاد فرزندان ایفا میکند از همین رو، این مقاله با تأکید کارکردهای اصلی خانواده، میکوشد تا نقش و تأثیر آن را در اعتیاد فرزندان به طور جداگانه مطالعه و بررسی کند. روش: این تحقیق از نوع علی – مقایسه ای است. در جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه و همچنین دو گروه افراد معتاد و افراد سالم از دو جمعیت استفاده کردیم که به ترتیب عبارت اند از:مرکز ترک اعتیاد معتادان خود معرف شهید فامیلی (برای جامعه معتادان) و جوانان شرکت کننده در کلوپ جوانان پارک گلستان(برای جامعه سالم). روش نمونه گیری آن سرشماری است. یافته ها:یافته های این پژوهش نشان می دهد بیشترین فراوانی مدت زمان اعتیاد فرد را 7 سال و بالاتر از آن تشکیل میدهد(73درصد).علاوه بر این بالاترین میزان تحصیلات برای پدر و مادر زیر دیپلم و به ترتیب ( 90درصد) و(91درصد ) بوده است.همچنین بیشترین میزان فراوانی از نظر نزاع (71درصد) در خانواده هایی مشاهده شد که دارای کمترین میزان درگیری بین اعضای خود هستند.نتایج: نتایج این پژوهش نشان میدهدکه اختلال در کارکردهای خانواده از قبیل اعتیاد والدین،طلاق و نزاع های دائمی بین اعضای خانواده به خصوص پدر و مادر جزء مهم ترین عوامل خانوادگی هستند که اعتیاد بین فرزندان را سبب میشوند.
۱۱.

توصیف و تحلیل ویژگی های جامعه شناختی و روان شناختی دختران و زنان روسپی در استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استان اصفهان آسیب اجتماعی ویژگی های روان شناختی زنان روسپی ویژگی های جامعه شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵۱ تعداد دانلود : ۱۷۲۵
مقاله توصیفی ـ تحلیلی حاضر با هدف کلی شناخت ویژگی های جامعه شناختی و روان شناختی دختران و زنان روسپی در استان اصفهان تهیه شده است. پرسش اساسی مقاله این است که این گروه از دختران و زنان از چه ویژگی های جامعه شناختی و روان شناختی برخوردارند؟ در پژوهش حاضر، پرونده تمامی 361 نفر دختر و زن روسپی که بین سال های 1380 تا 1385 به مراکز بازتوانی زنان سازمان بهزیستی استان اصفهان مراجعه داشته اند، مورد تحلیل اطلاعات ثانوی قرار گرفت و با 46 نفر دختر و زن روسپی دستگیرشده در سه ماهه اول سال 1386 نیز مصاحبه عمیق به عمل آمد. مقوله روسپی گری براساس آرا و نظرات وینبرگ، ها ردمن، زیگمن، سن و ها گان تحلیل نظری شده است. یافته ها نشان می دهد 69 درصد دختران و زنان روسپی دارای تحصیلات زیر دیپلم اند، 4/65 درصد مجردند و 6/9 درصد متاهل هستند. دامنه سنی آنان در محدوده 29-20 سال و میانگین سنی آنان 28/20 سال است. نابه سامانی خانواده، فقر اقتصادی، اعتیاد، جامعه پذیری ناقص و ضعیف بودن پیوندهای اجتماعی از مهم ترین ویژگی های جامعه شناختی و تنوع طلبی، هیجان طلبی، نداشتن تعادل عاطفی، رفتاری و ضعف هویت اخلاقی از مهم ترین ویژگی های روان شناختی دختران و زنان مورد مطالعه در پژوهش حاضر است.
۱۲.

بررسی عوامل اجتماعی رعایت قوانین شهروندی در بین شهروندان اردبیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آسیب اجتماعی شهروندی کجروی بی هنجاری قانون پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۰ تعداد دانلود : ۴۲۰۹
هدف کلی این تحقیق بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با رعایت قوانین شهروندی (قانون پذیری) در بین شهروندان اردبیلی است. در این تحقیق با استفاده از نظریات مرتن، لویتدکه و شوایتزر، ساترلند و کرسی، والتر رکلس و تئوری نیازها به تنظیم فرضیه و پرسشنامه مبادرت گردیده است. روش تحقیق از نوع همبستگی بوده و اطلاعات با یک پرسشنامة ۳۱ سؤالی و به طریق نمونه گیری چند مرحله ای (ابتدا طبقه بندی شده و سپس تصادفی) تکمیل گردیده است. متغیرهای مستقل تحقیق عبارتند از : سن، جنس، تحصیلات، پایگاه اجتماعی افراد، فردگرایی، تأمین نیازهای مادی افراد، نظارت اجتماعی، معاشرت با افراد کج رو (قانون گریز) و تشویق (پاداش). متغیر وابسته، رعایت قوانین شهروندی است که عبارت است از رعایت آگاهانه، داوطلبانه و ارادی افراد از قوانین و مقررات جامعة شهری و عمل به آنها. جامعة آماری تحقیق حاضر، شامل کلیة شهروندان بالای ۱۸سال ساکن در شهر اردبیل و حجم نمونه شامل ۳۸۳ (۱۹۳مرد و۱۹۰زن) نفر می باشد. بر اساس یافته های تحقیق، ۶/۸ درصد افراد مورد مطالعه، نسبت به قوانین شهری، دارای قانون پذیری پایین، ۱/۵۵ درصد دارای میزان قانون پذیری متوسط و ۳۶/۳ درصد دارای قانون پذیری بالا هستند. همچنین طبق یافته های تحقیق از میان متغیرهای فوق الذکر، ارتباط بین رعایت قوانین شهروندی و متغیرهای فردگرایی و نظارت اجتماعی و داشتن ابزار و وسایل اجتماعی برای رسیدن به اهداف فرهنگی و جنس معنادار است. در بقیة فرضیه های تحقیق ارتباط معناداری بین متغیرهای مستقل و وابسته مشاهده نگردید.
۱۳.

بررسی رابطه انسداد منظر با تولید فضای بی دفاع در پارک لاله

کلیدواژه‌ها: آسیب اجتماعی موزه دسترسی فیزیکی و بصری فضاهای بی دفاع پارک لاله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۲ تعداد دانلود : ۶۶۲
تهران را شهر نابسامانی می خوانند که علاوه بر اینکه آلوده و بی نظم است، نا امن و نامهربان نیز هست. اغلب شادابی اماکن عمومی شهر نتیجه قابلیت دسترسی و فعالیت های مرتبط با آن است. باید برخی ویژگی های اساسی در قیزیک شهر موجود باشد تا توسط مردم به عنوان مکانی برای ملاقات و اجتماع دوستانه برگزیده شود. با توجه به فقر تهران از نظر فضاهای عمومی و جمعی، پارک ها از معدود پتانسیل های موجود برای ارتقای کیفیت فضای شهر است که متأسفانه در مواردی با اهمال در برنامه ریزی و طراحی های نادرست به فضاهایی نامطلوب برای شهروندان و امن برای بزهکاران تبدیل شده است. پارک لاله یکی از این موارد است که این نوشتار به مسئله آن تحت عنوان «انسداد منظر» می پردازد و با شرحی بر یکی از تجارب موفق دنیا سعی بر ارائه پیشنهادی در اصلاح وضع موجود دارد.
۱۴.

مطالعه آسیب های اجتماعی ناشی از حاشیه نشینی در منطقه 19 شهرداری تهران از دیدگاه مدیران شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آسیب اجتماعی حاشیه نشینی شهرداری تهران مدیران شهری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی مدیریت شهری جامعه شناسی شهری و آسیب شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی اقتصاد توسعه اقتصادی،تغییر تکنولوژیکی،رشد توسعه اقتصادی تحلیل های منطقه ای ،شهری و روستایی
تعداد بازدید : ۴۲۴۵ تعداد دانلود : ۲۵۱۵
حاشیه نشینی در کلان شهر تهران به واسطه فضای کالبدی و روابط اجتماعی در آن، آسیب های اجتماعی خاصی را در پی دارد. بنابراین مدیریت کلان شهری چون تهران مستلزم شناخت آسیب های اجتماعی ناشی از حاشیه نشینی و ارائه راهکارهایی برای بهبود و کاهش آنهاست تا زندگی در این کلان شهر، رضایت بخش تر شود. هدف اصلی این تحقیق، مشخص کردن انواع آسیب های اجتماعی ناشی از حاشیه نشینی از دیدگاه مدیران شهری در منطقه 19 شهرداری تهران و اهداف فرعی پژوهش، اولویت بندی آسیب های اجتماعی و دلایل بروز آنها و ارائه سازوکارهای بهبود و کاهش آن می باشد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، اسنادی- پیمایشی، مبتنی بر پرسشنامه است. حوزه پژوهش، منطقه 19 شهرداری تهران و جامعه آماری 20 نفر از مدیران منطقه 19 می باشد که نمونه آماری آن 12 نفر به صورت نمونه گیری غیرتصادفی در نظر گرفته شده است. داده های پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS و به دو روش آمار توصیفی و استنباطی، تجزیه وتحلیل شده اند. نتایج کلی و یافته های تحقیق بیانگر آن است که مدیران منطقه 19، خاستگاه آسیب های اجتماعی را مسائل خانوادگی و اقتصادی می دانند و بیکاری، اعتیاد و تکدی گری را به عنوان مهمترین آسیب ها معرفی می نمایند. فقر و طلاق با رتبه دو و پنج، در بخش دلایل بروز آسیب های اجتماعی، از مهمترین دلایل هستند. در مورد سازوکار بهبود، علاوه بر محور توجه به نیازهای اقتصادی، مفاهیمی مرتبط با مدیریت کنترلی شهری و فعالیت های فرهنگی و افزایش آگاهی حاشیه نشینان، به چشم می خورد. این مفاهیم را مدیران منطقه 19 با بیان راهکارهایی از قبیل آموزش و فعالیت های فرهنگی ارائه نموده اند.
۱۵.

تحلیلی جغرافیایی پیرامون اثرگذاری کالبد مناطق شهری بر ایجاد جرم نمونه موردی: سکونتگاه های غیررسمی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

۱۶.

نقش رسانه ها در پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر

کلیدواژه‌ها: مواد مخدر آسیب اجتماعی رسانه های جمعی مشارکت عمومی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات مربوط به مصرف مواد
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی رسانه
تعداد بازدید : ۳۵۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۹۹
اعتیاد به مواد مخدر علاوه بر زیان های جدی و خطرناک جسمی و روحی، عوارض و مشکلات فراوان اجتماعی و اقتصادی از قبیل افزایش جرم های مرتبط با مواد مخدر مانند جنایت و سرقت، فقر و تکدی گری و هدررفتن سرمایه های کلان مادی کشورها و سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی را نیز به دنبال دارد. اکنون وضعیت اسفناک اپیدمی اعتیاد به صورت یک پدیده فراکنترل، جامعه ما را به شدت تهدید می کند و جهت رویارویی با این مشکل و تعدیل صدمات و تبعات ناشی از آن، ضروری است تا به ابزارها و راهکارهای بدیع متوسل شویم. یکی از مهمترین ابزارهایی که می تواند در پیشگیری و مقابله با شیوع و سوءمصرف مواد مخدر مؤثر باشد، بکارگیری هوشمندانه و کارآمد رسانه های ارتباط جمعی است. بدون برنامه ریزی برای ایجاد یک ارتباط مناسب از طریق رسانه ها، پیام های پیشگیری و مبارزه با مواد مخدر به مخاطبان نخواهد رسید و ارتباط گران نیز نخواهند توانست در نگرش ها و عقاید مخاطبان خود تغییرات لازم را ایجاد کنند. کارکردهای اطلاع رسانی، آموزشی، سرگرمی، تبلیغاتی، مشارکت و بسیج اجتماعی توسط رسانه ها، نیاز به این ابزارها در راستای دستیابی به اهداف پیشگیرانه و مقابله ای سوءمصرف مواد مخدر را روشن می سازد. بنابراین، هدف این پژوهش که به صورت اسنادی به انجام رسیده است، مطالعه نقش و کارکرد پیشگیرانه رسانه های سنتی در زمینه استفاده از مواد مخدر است.
۱۷.

بررسی عملکرد پایگاه بسیج مساجد در اسلامی سازی فضای محله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دینداری آسیب اجتماعی اسلامی سازی فضای محله بسیج مسجد عملکرد پایگاه مقاومت برنامه پایگاه مقاومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵۵ تعداد دانلود : ۲۴۲۱
این مقاله عملکرد پایگاه بسیج مساجد در اسلامی سازی فضای محله در ایران را مورد بررسی قرار می دهد. ارزیابی عملکرد از منظر تعالیم اسلامی به جلوگیری از خطا و جلوگیری از ضایع شدن منابع و امکانات و پیشگیری از فساد و انتخاب احسن در برنامه ریزی ها و سیاستگذاری ها کمک می کند. با رویکرد کارکردگرایی مؤلفه های عملکرد پایگاه بسیج مرکب از شاخصهای مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. این مطالعه با روشهای پیمایش و مشاهده انجام گرفت. حجم نمونه شامل۳۸۰ پایگاه، ۳۸۰ فضای محله، ۴۴۱۶ شهروند در ۱۰ استان و ۲۵ شهر ایران و ۲۰ نفر از کارشناسان بسیج محلات بودند که با روشهای مختلف نمونه گیری به دست آمد. پایگاه بسیج مساجد محلات، واحد اصلی تحلیل است. نتایج نشان می دهد، ارزیابی شهروندان از عملکرد پایگاه در اسلامی سازی فضای محله از سطح متوسط به بالا است. معدل میزان مذهبی بودن شهروندان، نمره ۴۴/۱۵ از ۲۰ می باشد. میانگین ارزیابی از میزان آسیبهای موجود در محله در ماه از نمره ۲۰، ۲۲/۵ به دست آمده است که در حد کم است. شدت همه نمادهای اسلامی ساز از ۷۵% به بالا و میانگین حضور مردم در نماز جماعت محله ها ۱۰۲ نفر بوده است. متوسط رفتارهای اسلامی شهروندان در این محله ها، نمره ۳۳/۱۵ از ۲۰ می باشد. اغلب شهروندان، اجرایی شدن برنامه های پایگاه بسیج مسجد در اسلامی سازی را خوب ارزیابی کرده اند و به میزان برگزاری۱۰ برنامه از۲۰ برنامه به طور متوسط نمره ای بالاتر از ۱۰ داده اند.۷۸% از پایگاه ها، میزان هماهنگی امام جماعت و پایگاه را از متوسط به بالا ارزیابی کرده اند.۸۱% از پایگاه ها از متوسط به بالا با هیئت امنای مسجد تعامل داشته اند. حدود ۸۲% از شهروندان گفته اند فرمانده پایگاه در بین مردم «خیلی زیاد» یا «زیاد» یا «تا حدودی» مقبولیت دارد. ۷۷% از شهروندان گفته اند بسیجیان پایگاه در بین مردم «خیلی زیاد» یا «زیاد» یا «تا حدودی» مقبولیت دارند. هرچه ارزیابی شهروندان از میزان اجرای برنامه های بسیج محلات مثبت تر می شود، گرایش مذهبی آنان نیز افزایش می یابد.
۱۸.

آسیب شناسی فرهنگی واجتماعی بافت های مساله دار شهری(مورد مطالعه: بافتهای فرسوده کرج)

کلیدواژه‌ها: آسیب اجتماعی بافت فرسوده شهر کرج فقر فرهنگی - اقتصادی رابطه فضای کالبدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳۴ تعداد دانلود : ۹۴۵
شهر کرج با وسعت 17.5 کیلو متر مربع دارای 785 هکتار بافت فرسوده می باشد که در نقاط مختلف شهر قرار گرفته اند. بافتهای مسئله دار در شهر کرج ارتباطی با مسایل مختلف اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی دارد. این بافت ها به علت فرسودگی دارای مشکلات زیادی است از جمله: جمعیت بالا،ریز دانه بودن اراضی قطعات مسکونی،نبود شبکه کارآمد و رفت و آمددر سطح محله ها و ریز پهنه ها،ساختار اجتماعی و فرهنگی نیمه سنتی و در حال گذارو نارسایی در فضاهای کاربری ها به گونه ای که علاوه بر کمبود،برخی کاربریها مزاحم یکدیگر می باشند. رواج بیکاری و مشاغل کاذب و غیر رسمی، بار تکفل بالا نسبت به میانگین های قوی و ضعف مالی ساکنان برای مشکلات در ساماندهی از جمله مشکلات اقتصادی و ریزدانگی، ناهنجاری و بی دوامی ساخت و سازها، را از جمله مشکلات این بافتها بر شمرد که عدم رعایت حقوق مالکیتی و حق اشرافیت، فقر اقتصادی ،سواد پایین و ... مشکلات اجتماعی و فرهنگی همانند سرقت،اعتیاد،جرم و جنایت را در بین خانوارها تشدید می نماید،همچنین کاربری های مزاحم و عدم توزیع و جانمایی مناسب کاربریها نظیر مدارس،مراکز بهداشت ،واحدهای خدماتی نظیر نانوایی و ... از جمله مشکلاتی است که آسیب های اجتماعی و فرهنگی را تشدید نموده است. هدف اصلی پژوهش شناسایی عوامل موثر بر شکل گیری آسیب های اجتماعی در بافت فرسوده شهری می باشد. روش تحقیق در این مقاله با توجه به موضوع، اهداف و فرضیات تحقیق، به صورت توصیفی و تحلیلی می باشد. در این پژوهش، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 320 نفر برآورد و در انتخاب نمونه ها از روش نمونه-گیری تصادفی استفاده شده است. اطلاعات و داده ها با بهره گیری از نرم افزار Spss ,Excel در قالب آزمون های آماری ضریب همبستگی کای اسکوئر، فی -کرامر و پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج نشان می دهد ویزگی های فردی و اجتماعی ساکنان و وضعیت کالبدی بافت فرسوده شهری با میزان آسیب های اجتماعی رابطه دارد. یافته های حاصل از تحقیق و آزمون فرضیه های مورد نظر نشان دهنده رابطه مستقیم و مثبت میان فرسودگی بافت شهری و میزان آسیب های اجتماعی در بافتهای فرسوده کرج می باشد. همچنین باتوجه به شناخت حاصل آمده در تحقیق باید گفت که فقر اقتصادی ساکنان در بافت فرسوده شهری کرج به عنوان عاملی است که در وقوع و میزان بالای آسیب های اجتماعی مؤثر می باشد.
۱۹.

ارزیابی میزان تأثیر آسیب های اجتماعی بر احساس امنیت اجتماعی در شهروندان (نمونه موردی: شهر ایرانشهر)

تعداد بازدید : ۸۶۸ تعداد دانلود : ۴۸۹
امنیت پیش زمینه یک اجتماع سالم و احساس امنیت بسترساز توسعه در جوامع انسانی است و سعادت یک اجتماع در گرو حفظ و بقاء امنیت و احساس ناشی از آن است. حضور مردم در فضای عمومی شهر مستلزم احساس امنیت از سوی آنان است. با توجه به گستردگی شهرنشینی و رواج آسیب های اجتماعی در شهرها، مطالعه موضوع امنیت، عوامل مؤثر بر آن و راهکارهای تقویت امنیت در شهرها ضرورت یافته است. هدف اصلی در این پژوهش این است که میزان تأثیر آسیب های اجتماعی بر حس امنیت شهروندان شهر ایرانشهر را موردبررسی قرار دهیم. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از حیث روش تحقیق، ترکیبی (توصیفی، اسنادی و تحلیلی) می باشد؛ رویکرد حاکم بر این پژوهش از نوع پیمایشی و میدانی با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه است. حجم نمونه 95 نفر در نظر گرفته شده که به صورت خوشه ای در محلات هشت گانه شهر انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشانگر آن است که احساس امنیت و اعتماد شهروندان به یکدیگر در سطح پایینی است، همواره از مورد آزار قرار گرفتن می ترسند و میزان زیاد جرائم در محلات باعث ترس شهروندان شده است. از مهم ترین عوامل در پایین آمدن حس امنیت در ایرانشهر می توان به آسیب های ناشی از بزهکاران بیکار و مهاجران اشاره کرد. درنهایت راهکارها و پیشنهاد هایی مناسب با توجه به پتانسیل های شهر ایرانشهر برای ارتقای امنیت ارائه شده است.
۲۰.

راهکارهای فقه اسلامی پیشگیری از وقوع آسیب اجتماعی طلاق(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: طلاق پیشگیری آسیب اجتماعی راهکارهای فقه اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۲۵۷۳ تعداد دانلود : ۶۱۴
امروزه ازهم گسیختگی نهاد خانواده از مهم ترین عوامل بروز آسیب های اجتماعی در ایران به شمار می رود. به گونه ای که علاوه بر اینکه ازهم گسیختگی نهاد خانواده، خود به عنوان یک آسیب اجتماعی بروز کرده است. طلاق یک پدیده اجتماعی است که عوامل متعددی در وقوع آن دخیل است ازجمله این عوامل می توان به نداشتن تفاهم اخلاقی، عدم تمکین، بیکاری، مشکلات مالی و اقتصادی، اعتیاد و... نام برد. برای کاهش و پیشگیری از این آسیب اجتماعی، فقه اسلامی راهکارهایی پیش بینی کرده از قبیل پند و اندرز زن، قهر و جدا کردن رختخواب خود از همسر و ترک خانه از سوی شوهر که هرکدام به نوبه خود در محکم کردن پیوند خانوادگی تأثیرگذار است؛ همچنین در صورت ترس از اختلاف بین زن و شوهر، حاکم شرع می تواند داورانی از خانواده زن و شوهر تعیین می کند تا میان آنان داوری کرده و کار را به آشتی و سازش یا جدایی و طلاق پایان دهند. هدف از انجام این پژوهش ارائه راهکارهایی از فقه اسلامی جهت کاهش و پیشگیری از معضل بزرگ طلاق بوده است. روش این تحقیق تحلیلی- توصیفی، با ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و نرم افزارهای علوم اسلامی است.