مطالب مرتبط با کلیدواژه

تعارض کار - خانواده


۱.

مطالعه ای پدیدارشناسانه درباره تجربه زیسته مدیران زن در اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رضایت از زندگی مدیریت زنان نقش مادری اشتغال زنان روش کیفی تعارض کار - خانواده نقش همسری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷۶ تعداد دانلود : ۱۲۸۲
اشتغال زنان پدیده ای است که در طی سال های اخیر توجه عده بسیار زیادی را به خود جلب کرده است؛ به طوری که عده ای به جنبه های مثبت آن توجه نموده، بر اشتغال هر چه بیشتر زنان در عرصه های مختلف تأکید میکنند، اما از طرف دیگر، عده ای به جنبه های منفی اشتغال زنان توجه کرده، از تعارض کار- خانواده سخن به میان میآورند. این مقاله بر آن است که به تجربه زیسته زنان مدیر متأهل در بافت جامعه ایران و در حیطه های مختلف بپردازد. روش به کارگرفته شده در این پژوهش به صورت کیفی و به شیوه پدیدارشناسی است و مبتنی بر نمونه گیری هدفمند 10 نفر از زنان مدیر متأهل است که در خلال مصاحبه، جربیات خود را از زندگی شغلی، فردی و خانوادگی به طور کامل بیان کردند. یافته های این پژوهش در قالب 3 کد تبیینی – که حاصل استخراج و مقوله بندی داده در 118 کد توصیفی، 28 زیر کد تفسیری و 10 کد تفسیری است- عبارتنداز : تجارب فرد از زندگی فردی، تجارب فرد از زندگی خانوادگی و تجارب فرد از زندگی شغلی و اجتماعی. یافته های این مطالعه نشان میدهد که اشتغال فرد بر جنبه های مختلف زندگی فردی، اجتماعی و خانوادگی او تأثیرگذار است. تجارب شرکت کنندگان در این مطالعه نشان میدهد که اشتغال در بیرون از خانه سبب افزایش رضایت از زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی آنان میشود و اشتغال به شخص اجازه میدهد تا خود را به عنوان فردی مفید برای جامعه تعریف کند، اما از طرفی اکثر مشارکت کنندگان به سختی هماهنگی نقش های خانوادگی و نقش های شغلی اذعان دارند. همچنین، در صورتی که زنان استعدادها و تواناییهای خود را در کار پرورش دهند، میتوانند در یک زمان به خوبی از عهده چندین نقش برآیند و برعکس زمانی که چندین نقش بر عهده دارند، میتوانند تواناییها و قابلیت های خود را افزایش دهند.
۲.

بررسی رابطه ی تعارض کار-خانواده با حمایت سازمانی ادراک شده، استرس شغلی و خودتسلط یابی در کارکنان اقماری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استرس شغلی حمایت سازمانی ادراک شده تعارض کار - خانواده تداخل کار - خانواده تداخل خانواده - کار خودتسلط یابی کارکنان اقماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۵ تعداد دانلود : ۷۱۳
این پژوهش با هدف بررسی رابطه ی تعارض کار- خانواده با حمایت سازمانی ادراک شده، استرس شغلی و خودتسلط یابی در بین کارکنان ایستگاه های طرح اقماری منطقه ی دو عملیات انتقال گاز انجام گردید. بدین منظور با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 75 نفر از کارکنان انتخاب شدند که 66 پرسشنامه بازگردانده شد(نرخ بازگشت 82 درصد). نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد بعد تداخل کار- خانواده در کارکنان اقماری نسبت به میانگین جامعه بالا می باشد. علاوه بر این تعارض کار- خانواده با هر سه مقیاس ملاک پژوهش رابطه ی معنی داری نشان داد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام به منظور پیش بینی متغیرهای ملاک نشان داد بعد تقابل کار –خانواده پیش بین مهمی در حمایت سازمانی ادراک شده توسط کارکنان(واریانس تبیینی22درصد) است و بعد تقابل خانواده- کار در معادله ی رگرسیون متغیرهای استرس شغلی(واریانس تبیینی21درصد) و خودتسلط یابی(واریانس تبیینی26درصد) وارد می شود. بدین ترتیب با توجه به نتایج به دست آمده، لزوم سرمایه گذاری به منظور تلاش برای کاهش تعارضات بین دو حیطه ی کار و خانواده در کارکنان با الگوی کار اقماری مشخص می شود.
۳.

علل و پیامد تعارض کار خانواده و بررسی بیگانگی از کار به عنوان یکی از پیامدهای آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حمایت اجتماعی ابهام نقش بیگانگی از کار تعارض کار - خانواده انتظارات نقش کنترل بر کار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
تعداد بازدید : ۱۸۵۵ تعداد دانلود : ۱۰۰۱
پیدایش و گسترش روزافزون خانواده هایی که در آن زن و شوهر هر دو شاغل و دارای درآمد هستند، از تحولات اجتماعی کشور است. این سبک از زندگی به رغم بهره مندی از فواید ترکیب نقش، به علت نادیده گرفتن تقسیم کار سنتی در خانواده و نیز پذیرش و ایفای تعهدات بیشتر و جدیدتر، با فشارهایی مواجه است. یکی از این فشارها، تعارض کار- خانواده است که چنانچه رفع نشود، می تواند پیامدهای ناخواسته ای بر انسجام اجتماعی و کارکردهای خانواده و نیز عملکرد کاری فرد و بیگانگی از کار داشته باشد. این مقاله ضمن شناسایی عوامل مؤثر بر تعارض کار- خانواده، به حمایت اجتماعی در کار به عنوان یک منبع انطباق با بیگانگی از کار و تعارض کار- خانواده می پردازد. در این مقاله متغیر وابسته (بیگانگی از کار) در ارتباط با حمایت اجتماعی، انتظارات نقش، ابهام نقش، کنترل بر کار و تعارض کار- خانواده بررسی شده است که در این زمینه از دیدگاه های متفاوتی، همچون: نظریه نقش، نظریه دوکسبری و هیگینز، کارلسون و پرو، کاراسک و بلونر استفاده شده است. پژوهش حاضر، با استفاده از نمونه ای با حجم 400 نفر، از کارمندان زن متأهل ادارات دولتی شهر اهواز با روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی بررسی شده است. نتایج تحقیق به طور کلی حاکی از تأیید فرضیه ها و انتظارات تحقیق درباره نقش حفاظتی حمایت های اجتماعی در کار، مقابله و سازگاری با تعارض و نیز اثر تعدیل کننده آن بر بیگانگی از کار است. به طوری که نتایج تحلیل آماری نشان می دهد حمایت اجتماعی در کار از طریق انتظارات نقش کاری، ابهام نقش کاری و تعارض کار- خانواده بر بیگانگی از کار مؤثر است. همچنین، انتظارات نقش کاری و ابهام نقش کاری از طریق تعارض کار - خانواده بر بیگانگی از کار مؤثر است. شایان ذکر است که رابطه معنی دار و معکوسی بین کنترل بر کار و بیگانگی از کار وجود دارد.
۴.

بررسی نقش تعدیل گر حمایت اجتماعی در رابطة تعارض کار- خانواده و رضایت شغلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رضایت شغلی حمایت اجتماعی حداقل مربعات جزئی تعارض کار - خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۴ تعداد دانلود : ۷۰۹
با توجه به هزینه های مستقیم و غیرمستقیم ترک خدمت کارکنان دانشی، مانند انتقال قابلیت ها به شرکت های رقیب و ازدست دادن مزیت رقابتی، ترک خدمت به دغدغة اصلی مدیران منابع انسانی این سازمان ها تبدیل شده است به طوری که توجه سازمان ها را به افزایش رضایت شغلی کارکنان معطوف کرده است. رضایت شغلی یکی از عوامل بسیار مهم در موفقیت شغل و عاملی است که تلاش و رضایت فردی بیشتر برای کارکنان و کارایی و بهره وری بالاتری را برای سازمان به ارمغان می آورد. بر اساس مطالعات انجام گرفته، یکی از مهم ترین عوامل نارضایتی کارکنان تعارض کار- خانواده است. هدف از انجام دادن تحقیق حاضر، بررسی نقش تعدیل گر حمایت اجتماعی در رابطة بین تعارض کار- خانواده و رضایت شغلی کارمندان در پژوهشگاه صنعت نفت است. بدین منظور، این موضوع در قالب مدلی با درنظرگرفتن نظریة تضاد نقش، توسعه و آزمون شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر نحوة گردآوری اطلاعات توصیفی و از نوع همبستگی است که با روش مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفته است. جامعة آماری پژوهش کارمندان پژوهشگاه صنعت نفت و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. داده های جمع آوری شده با نرم افزارهای SPSS وSmart PLS تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد تعارض کار- خانواده زمان محور، تنش محور و رفتارمحور ارتباط منفی با رضایت شغلی دارد. همچنین، حمایت اجتماعی، رابطة بین تعارض کار- خانواده با رضایت شغلی را تعدیل می کند.
۵.

بررسی تعارض کار- خانواده در بین پرستاران زن و مرد شهرستان سبزوار و رابطه ی آن با رضایت کاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت پرستاران رضایت شغلی تعارض کار - خانواده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد محیط های کاری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۱۰۴۵ تعداد دانلود : ۷۰۱
در تحقیق حاضر به مطالعه ی تعارض کار- خانواده در پرستاران زن و مرد شهرستان سبزوار، و ارتباط آن با رضایت شغلی پرداخته شده است. جامعه ی آماری این پژوهش را 200 پرستار متأهل در سه بیمارستان شهرستان سبزوار تشکیل می دهند که 86 نفر از آنها مرد و 114 نفر آنها زن می باشند و بر اساس سرشماری انتخاب شده اند. در انجام (GDI) این پژوهش از دو مجموعه پرسشنامه، که شامل پرسشنامه ی رضایت شغلی و پرسشنامه ی تعارض کار و خانواده می باشد، استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که تعارض کار و خانواده در میان پرستاران زن به گونه ای معنی دار بیش از چنین تعارضی در بین مردان می باشد، این امر می تواند ناشی از بر عهده داشتن همزمان نقش های شغلی و خانوادگی زنان بر اساس سنت های فرهنگی در جامعه باشد، که کاهش رضایت شغلی در پرستاران زن را در پی داشته است. با وجود این میزان رضایت پرستاران مرد از کار خود نسبت به پرستاران زنِ جامعه ی مطالعه شده، کمتر است. احتمالا این یافته تا حد زیادی ناشی از کلیشه های فرهنگی ای است که وظایف مرتبط با نقش پرستاری را متناسب با زنان پنداشته، و حضور مردان را در این حرفه بر خلاف هنجارهای رایج می داند.
۶.

تحلیل ساختاری تعارض کار- خانواده با خشنودی شغلی و سلامت روانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سلامت روانی استرس شغلی خشنودی شغلی تعارض کار - خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۰ تعداد دانلود : ۷۳۴
زمینه و هدف: تعارض کار- خانواده یکی از موضوعات عمده ای است که امروزه مورد توجه بسیاری از محققان حوزه کار و خانواده قرار گرفته است. این تعارض نقش در برخی از مشاغل شدت بیشتری می یابد. به طور نمونه، شرایط ویژه کارِ کارکنان نوبت کار اقماری، مشکلاتی را در برقراری تعادل میان انجام وظایف کار و وظایف خانواده و زمینه ای برای بروز ناسازگاری نقش برای این کارکنان ایجاد کرده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط تعارض کار- خانواده با خشنودی شغلی و سلامت روان به عنوان پیامدهای اصلی و علاوه بر آن بررسی نقش میانجی گری استرس شغلی، در میان کارکنان اقماری شرکت ملی حفاری است. روش: شرکت کنندگان در پژوهش 288 نفر از کارکنان اقماری (شیفت های 12 ساعته و 14 روزه) بوده اند. در پژوهش حاضر از تحلیل معادلات ساختاری توسط نرم افزارAMOS 18، برای بررسی روابط مستقیم و میانجی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان دادند، الگوی پیشنهادی پژوهش برازش مناسبی با داده ها دارد و تعارض کار- خانواده با میانجی گری کامل استرس شغلی بر خشنودی شغلی و سلامت روان کارکنان تاثیر می گذارد. نتیجه گیری: به منظور افزایش خشنودی شغلی و سلامت روانی کارکنان، سازمان ها باید تعارض های موجود بین محیط شغلی و محیط زندگی کارکنان و نیز فشارزاهای موجود در محیط کار را کاهش دهند.
۷.

بررسی نقش میانجی گر تعارض کار- خانواده در رابطه میان تعارض بین کارکنان و بارکاری با فرسودگی شغلی در پرستاران زن بیمارستان های آموزشی درمانی شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرسودگی شغلی تعارض کار - خانواده تعارض بین کارکنان بار کاری متغیر میانجی گر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۴ تعداد دانلود : ۵۲۰
هدف: تعارض کار - خانواده با پیامدهایی برای فرد و سازمان همراه است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی گر تعارض کار- خانواده در رابطه میان تعارض بین کارکنان و بار کاری با فرسودگی شغلی در پرستاران زن بیمارستان های آموزشی درمانی شهر اهواز است. روش: نمونه ی مورد مطالعه شامل 200 پرستار زن شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر اهواز بود که با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش که یک طرح توصیفی از نوع هم بستگی است، از ابزارهایی شامل پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش، مقیاس تعارض بین فردی اسپکتور و جکس، پرسش نامه ی تعارض کار- خانواده کاریکسی و پرسش نامه ی بار کمی کار اسپکتور و جکس استفاده شد که همه ی این ابزارها از پایایی و روایی مناسبی برخوردار بودند. به منظور تحلیل داده ها، از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد و تجزیه و تحلیل مدل پژوهش با استفاده از نرم افزار Amos18 انجام گرفت. یافته ها: شاخص های برازش مدل یابی معادلات ساختاری، مدل کلّی پژوهش را تأیید کردند؛ به عبارت دیگر، نتایج نشان دادند که بار کاری از طریق تعارض کارخانواده بر فرسودگی تأثیر می گذارد. نتایج حاصل از روش خودراه انداز و فاصله ی اطمینان حاصل از آن نشان داد که اندازه ی اثر غیرمستقیم بار کاری بر فرسودگی شغلی از طریق تعارض کار- خانواده برابر با 295/0 است که در سطح 007/0p= معنی دار است. نتیجه گیری: تلویحات نظری مهمی از کارکرد متفاوت ابعاد بار کاری و تعارض بین کارکنان بر فرسودگی شغلی از طریق تعارض کار - خانواده در پرستاران حاصل شده است که در متن مقاله به آن پرداخته می شود.
۸.

بررسی تاثیر تضاد کار- خانواده مادران شاغل بر فرسودگی عاطفی و بهزیستی روانی آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرسودگی عاطفی بهزیستی روانی تعارض کار - خانواده مادران شاغل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی جسمی و روانی
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد محیط های کاری
  3. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت روانشناسی زنان
تعداد بازدید : ۱۴۶۸ تعداد دانلود : ۶۹۰
هدف از این پژوهش بررسی تاثیر تعارض کار – خانواده بر برخی نگرش های شغلی؛ شامل بهزیستی روانی و فرسودگی عاطفی با محوریت مادران شاغل می باشد و در این میان نقش متغیرهای تعدیل گر همچون حمایت سازمانی ادراک شده و انگیزه درونی را نیز مد نظر قرار داده است. جامعه آماری این پژوهش را مادران شاغل در بخش اداری دانشگاه تهران تشکیل می دهند. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر روش نمونه گیری طبقه بندی است و سپس نمونه گیری احتمالی در هر طبقه انجام شده است. بر این اساس، 182 نفر از آنان برای پاسخ به پرسشنامه ها انتخاب شده اند. برای بررسی تاثیر تعارض کار – خانواده بر فرسودگی عاطفی و بهزیستی روانی کارکنان با تعدیل گری حمایت سازمانی ادراک شده و انگیزه درونی از روش معادلات ساختاری و رگرسیون چند متغیره و نرم افزار های LISEREL و SPSS استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داده است که میان تعارض کار - خانواده و بهزیستی روانی و فرسودگی عاطفی به ترتیب رابطه منفی و مثبت وجود دارد و انگیزه کاری درونی و حمایت سازمانی ادراک شده نیز رابطه میان این متغیر ها را تعدیل می کند.
۹.

بررسی رابطه تعارض کار-خانواده و استرس شغلی با نقش تعدیل گر سرمایه روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استرس شغلی سرمایه روان شناختی تعارض کار - خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۸ تعداد دانلود : ۷۱۸
هدف از انجام تحقیق حاضر، تعیین رابطه بین تعارض کار-خانواده، استرس شغلی و سرمایه روان شناختی در بین کارکنان پژوهشگاه صنعت نفت است. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش، کارکنان پژوهشگاه صنعت نفت می باشد و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های تعارض کار-خانواده، سرمایه روان شناختی و استرس شغلی استفاده شده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS 20 و PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری نشان داد که مدل با داده های این پژوهش برازش مناسبی دارد و از کیفیت مطلوبی برخوردار است. اثر مستقیم تعارض کار-خانواده بر استرس شغلی کارکنان معنادار می باشد و همچنین سرمایه روان شناختی در این رابطه نقش تعدیل گر ایفا می کند. وجود تعارض کار-خانواده در کارکنان باعث ایجاد استرس های شغلی می شود، لذا با عنایت به نقش تعدیل گر سرمایه روان شناختی در این رابطه، می توان با ارتقاء این سرمایه در سازمان به کاهش استرس شغلی و ارتقاء سلامت دست یافت.
۱۰.

نقش واسطه ای دلبستگی شغلی در رابطه بین تعارض کار- خانواده و حمایت سازمانی ادراک شده با نیت ترک خدمت در کارکنان نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: تعارض کار - خانواده دلبستگی شغلی حمایت سازمانی ادراک شده نیت ترک خدمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۳۰۹
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای دلبستگی شغلی در رابطه بین تعارض کار- خانواده و حمایت سازمانی ادراک شده با نیت ترک خدمت در کارکنان نظامی انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کارکنان مرد متاهل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران(ناجا) در شهر تهران بود که در سال 96 به خدمت فعالیت داشتند. از این جامعه تعداد 250 نفر با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه تعارض کار – خانواده( نت میر و همکاران، 1996)، مقیاس نیت ترک شغل(اوریلی، چاتمن و کالدول،1991)، پرسش نامه دلبستگی شغلی(کانونگو،1982) و پرسش نامه حمایت سازمانی ادراک شده(ایزنبرگر و همکاران، 1997) گردآوری شد و با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد اثر مستقیم تعارض کار- خانواده بر نیت ترک خدمت(22/0=β، 01/0P ) و اثر مستقیم تعارض خانواده-کار بر نیت ترک خدمت(15/0=β، 01/0P) مثبت معنادار؛ اثر مستقیم حمایت سازمانی ادراک شده بر نیت ترک خدمت (34/0-=β، 01/0P ) و اثر مستقیم دلبستگی شغلی بر نیت ترک خدمت ( 16/0- =β، 01/0P) منفی معنادار است. همچنین، نتایج نشان داد که نقش واسطه ای دلبستگی شغلی در رابطه تعارض کار – خانواده و نیت ترک خدمت (008/0 =β، 05/0P>) معنادار نیست، اما نقش واسطه ای دلبستگی شغلی در رابطه تعارض خانواده- کار و نیت ترک خدمت (03/0- =β، 05/0P) معنادار است. در نهایت نتایج نشان داد که نقش واسطه ای دلبستگی شغلی در رابطه حمایت سازمانی ادراک شده و نیت ترک خدمت(07/0- =β، 01/0P) معنادار است.
۱۱.

بررسی تعارض کار-خانواده و رابطه آن با رفتار باروری ( مطالعه ای در بین زنان شاغل در اداره آموزش و پرورش شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعارض کار - خانواده باروری زنان شاغل آموزش و پرورش شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۲۳۰
زنان شاغل ممکن است در تطبیق کار بیرون و نقش های درون خانه، با مشکلات متعددی مواجه شوند. در این مطالعه ضمن بررسی تعارض کار و خانواده، رابطه آن با باروری زنان شاغل بررسی می گردد. داده های مقاله، حاصل پیمایشی است که در سال 1393 در بین زنان ازدواج کرده شاغل در آموزش و پرورش شهر یزد جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد که میانگین نمره تعارض کار و خانواده پاسخگویان 07/46 می باشد که در سطح متوسط می باشد. نکته قابل توجه تعارض نسبتا بالا در محیط خانواده نسبت به محیط کار است. تحلیل دو متغیره ها نشان داد که متغیر تعداد فرزندان با تعارض کار- خانواده رابطه منفی دارد، بالاترین میانگین نمره تعارض متعلق به زنان تک فرزند و برابر با 12/54 می باشد. اکثریت این گروه از زنان کمتر از 9 سال از ازدواج آن ها می گذرد و دارای فرزند خردسال می باشند. در تحلیل چند متغیره متغیرهای طول مدت زناشویی، پست سازمانی و مشارکت مرد در امور خانه شدت تاثیر متغیر تعارض بر باروری را کاهش دادند. با توجه به نقش زنان در تحکیم روابط عاطفی بین اعضای خانواده، افزایش حمایت اجتماعی در خصوص نقش های خانوادگی، ساعت های کاری منعطف و کارهای پاره وقت پیشنهاد می شود.
۱۲.

بررسی رابطه تعارض کار – خانواده و تعارض زناشویی با نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی

کلیدواژه‌ها: تعارض کار - خانواده تعارض زناشویی سرمایه روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۲۸۸
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین تعارض کار-خانواده و تعارض زناشویی با نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی در کارکنان ایران خودرو دیزل بود. روش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری آن را 5260 نفر از کارکنان ایران خودرو دیزل تشکیل دادند که 360 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و به مقیاس های تعارض کار-خانواده کارلسون و همکاران (2000)، تعارض زناشویی اشتراوس (1979) و سرمایه روان شناختی لوتانز و آویلو (2007) پاسخ دادند. داده های به دست آمده با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: همبستگی بین متغیرها نشان داد که بین تعارض کار-خانواده و ابعاد آن با تعارض زناشویی رابطه منفی و بین سرمایه روان شناختی و خرده مقیاس های خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری و خوش بینی با تعارض زناشویی رابطه منفی (001/0= P ) معناداری دارد. همچنین بین سرمایه روان شناختی و خرده مقیاس های خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری و خوش بینی با تعارض کار-خانواده و ابعاد آن رابطه منفی (001/0= P ) معناداری به دست آمد. تحلیل رگرسیون گام به گام نیز تعارض کار-خانواده و سرمایه روان شناختی را پیش بینی کننده های معنی داری برای تعارض زناشویی نشان داد؛ هم چنین بر اساس نتایج معلوم شد که ابعاد خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری و خوش بینی پیش بینی کننده قوی تعارض زناشویی هستند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که سرمایه روان شناختی به عنوان یک عامل ضربه گیر می تواند تأثیر منفی تعارض خانواده-کار و سرریزشدگی کار-خانواده بر تعارضات زناشویی کارکنان را تضعیف کند.
۱۳.

پیش بینی قلدری شغلی از طریق تعارضات کار-خانواده و نیازهای بنیادین روانشناختی در پرستاران و بهیاران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعارض کار - خانواده تعارض خانواده - کار نیازهای بنیادین روانشناختی قلدری شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۱۶۸
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی قلدری شغلی از طریق تعارضات کار-خانواده و نیازهای بنیادین روانشناختی در پرستاران و بهیاران صورت گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی پرستاران و بهیاران شاغل در شهرستان زرندیه بودند که از میان آنها تعداد 132 نفر به روش نمونه گیری در دسترس وارد پژوهش شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های اعمال منفی- تجدید نظر شدۀ (اینارسن و همکاران، 2009)، نیازهای بنیادین روانشناختی (گاردیا و همکاران، 2000) و تعارض کار- خانواده (کارلسون و همکاران، 2000) بود. داده ها با تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس یافته ها بین قلدری شغلی با تعارض کار- خانواده و تعارض خانواده – کار رابطه مثبت معنی دار و با نیازهای بنیادی روان شناختی (و مولفه های آن) رابطه منفی معنی دار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که 33 درصد از تغییرات قلدری شغلی، توسط نیازهای بنیادی روان شناختی، 1/44 درصد توسط تعارضات کار – خانواده و 2/47 درصد توسط تعارضات خانواده- کار قابل تبیین است. براساس نتایج حاضر می توان گفت که تعارضات کار-خانواده و نیازهای بنیادین روانشناختی از عوامل تأثیرگذار بر قلدری پرستاران و بهیاران است. لذا تدارک برنامه های ی از سوی مسئولان مربوطه به منظور انجام مداخلات روانشناختی در راستای بهبود این عوامل می تواند زمینه ساز کاهش قلدری در محیط های مراقبت پزشکی گردد.
۱۴.

رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری در تبیین تأثیر استرس شغلی و تعارض کار - خانواده بر بهزیستی روان شناختی در مربیان مراکز اختلال یادگیری خاص(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استرس شغلی بهزیستی روان شناختی تعارض کار - خانواده مربیان مراکز اختلال یادگیری خاص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۲ تعداد دانلود : ۲۹۹
هدف: پژوهش حاضر طراحی و آزمودن الگویی از استرس شغلی و تعارض کار – خانواده بر بهزیستی روان شناختی مربیان مراکز اختلال یادگیری خاص بود. روش: جامعه آماری پژوهش شامل تمام مربیان مراکز اختلال یادگیری خاص تحت پوشش سازمان آموزش و پرورش اسنثنایی کشور که از آنها 1030 نفر به روش نمونه گیری غیرتصادفی و داوطلبانه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل فرم کوتاه پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (1989)، پرسشنامه استرس شغلی اورلی و گیردانو (1980)، پرسشنامه تعارض کار- خانواده کارلسون (2000) بودند. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری و نرم افزار AMOS تجزیه و تحلیل قرار شدند. یافته ها برازندگی مطلوب الگوی فرضی را با داده ها تأیید کردند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که استرس شغلی و تعارض کار – خانواده به طور مستقیم موجب کاهش بهزیستی روان شناختی می شود. یافته های پژوهش رابطه منفی بین استرس شغلی و تعارض کار – خانواده را تأیید کرد و نشان داد که متغیر تعارض کار – خانواده سهم بیشتری در بهزیستی روان شناختی داشته است.
۱۵.

نقش استرس شغلی بر رضایت شغلی معلمان زن مقطع ابتدایی در طول پاندمی کرونا با آزمون میانجی تعارض کار-خانواده و استرس والدین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استرس شغلی رضایت شغلی معلمان تعارض کار - خانواده استرس والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۳۱۵
هدف این از پژوهش تعیین میزان تاثیر استرس شغلی بر رضایت شغلی معلمان زن مقطع ابتدایی با با نقش میان جی تعارض کار-خانواده و استرس والدین بود .روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه معلمان زن مقطع ابتدایی شهرستان فارسان به تعداد 270نفرتشکیل دادند که از طریق فرمول کوکران تعداد 155 نفر به عنوان نمونه از طریق روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند ابزار پژوهش پرسشنامه استرس شغلی الیوت(1994)، پرسش نامه رضایت شغلی تسوی و همکاران (1992 ) ، پرسشنامه تعارض کار-خانواده زنگ و یان(2013) و پرسش نامه استرس والدین لیو و همکاران(2019) بود که روایی پرسشنامه ها بر اساس روایی محتوایی با استفاده از نظر صاحب نظران،صوری بر مبنای دیدگاه تعدادی از جامعه آماری و سازه با روش تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفتند و مورد تائید قرار گرفت و از سوی دیگرپایایی پرسش نامه ها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب 87/0 ، 88/0 ،89/0 و 90/0 برآورد شد و تجزیه و تحلیل داده ها باروش مدل سازی معادلات ساختاری (SEM ) انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که استرس شغلی دارای ضریب تاثیر66/0- بر رضایت شغلی بود و با توجه به مقدار معنی داری کمتر از 05/0 این تاثیر معنادار است. و استرس شغلی از طریق تعارض کار- خانواده بر رضایت شغلی تاثیر دارد و ضریب این تأثیر 57/0-است و همچنین استرس شغلی از طریق استرس والدین بر رضایت شغلی تاثیر دارد و ضریب این تاثیر53/0-است.
۱۶.

تعارض کار- خانواده و مکانیسم های دفاعی در زنان نابارور و بارور شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ناباروری مکانیسم های دفاعی تعارض کار - خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۶۵
از ناباروری به عنوان یک تجربه درماندگی یاد می شود که سلامت روان عمومی زنان را دچار مشکل می کند. نظریه روانکاوی ناباروری را یک پاسخ دفاعی به دوسوگرایی مرتبط با مادرگری و اهداف فردی می داند. پژوهش پیش رو با هدف بررسی قدرت تمایزگذاری دو متغیر تعارض کار- خانواده و مکانیسم های دفاعی در گروه زنان بارور و نابارور شاغل انجام شد. به منظور بررسی مسئله، دو پرسش نامه تعارض کار- خانواده و پرسش نامه سبک های دفاعی (DSQ) بر 47 نفر (%8/52) زنان نابارور مراجعه کننده به کلینیک ناباروری و 42 نفر (%2/47) زنان بدون مشکل باروری اجرا شد. نتایج اجرای تحلیل تابع تشخیص نشان داد که  7/67 درصد از گروه مورد بررسی بر اساس متغیرهای انتخاب شده قابل تمایز هستند (05/0>p، 14/10=2X، 85/0= Wilks’ Lambda). نتیجه به دست آمده حاکی از آن است که زنان نابارور در مقایسه با زنان بارور تعارض های بیشتری در زمینه کار و نقش های زنانه دارند و در مقایسه با زنان بارور کمتر از مکانیسم های دفاعی رشدیافته استفاده می کنند. از دیدگاه روانکاوی می توان این نتیجه را به صورت سرکوب روان شناختی باروری تبیین کرد. عدم تحمل دوسوگرایی و تعارض بین اهداف و آرزوهای شغلی و مادرگری می تواند بر باروری اثر سرکوب کننده داشته باشد.
۱۷.

بررسی کیفی عوامل فردی- زوجی بر ایجاد و تداوم تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عوامل فردی عوامل زوجی ایجاد و تداوم تعارض کار - خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۴۳
این پژوهش با هدف بررسی کیفی عوامل فردی- زوجیت بر ایجاد و تداوم تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان متأهل پرستار دارای تعارض کار-خانواده شاغل در بیمارستان فوق تخصصی تریتا درسال 97 بود که از میان آن ها تعداد 16 نفر را که در پرسشنامه کارلسون نمره بالاتری از خط تمیز را کسب کرده اند به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و با آن ها مصاحبه های عمیق صورت گرفت و تحلیل داده ها با رویکرد کیفی و بر اساس روش داده بنیاد انجام شد. یافته های حاصل از این پژوهش در مورد عوامل فردی، ایجادکننده تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار این بود که کاهش سطح سلامت جسمانی و روان شناختی، مسئولیت پذیری کاری، تنیدگی ناشی از انتظارات نقش ها و کاهش منابع انگیزشی که وقوع تعارض را تشدید می کند و باعث کاهش بهزیستی روان شناختی و جسمانی فرد می شود. همچنین در مورد عوامل زوجیت، ایجادکننده تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار یافته ها به این صورت بود که خستگی عاطفی، تداخل وظیفه کاری با خانه داری و نوع نگاه به حرفه پرستاری بر تعارض کار- خانواده موجب تداخل نقش های کاری با نقش های خانواده و کاهش کیفیت زناشویی شده است.یافته های این پژوهش در مورد عوامل فردی، تداوم دهنده ی تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار نشان داد که متغیرهای فردی و روان شناختی خود را به صورت فقدان / ضعف در مدیریت امور، نداشتن مهارت ابراز وجود، تعارض ناشی از فشارو نداشتن علاقه به محیط کاری نشان می دهد که این عوامل عملکرد فرد را در سازمان و خانواده کاهش داده و در نهایت باعث کاهش یافتن اشتیاق و رغبت کاری می شود.
۱۸.

پیش بینی کیفیت زندگی کاری کارگران بر اساس حمایت اجتماعی و تعارض کار- خانواده (مورد مطالعه: کارگران شاغل در شهرک صنعتی ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: حمایت عاطفی حمایت اطلاعاتی حمایت مالی تعارض کار - خانواده کیفیت زندگی کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۱۶۳
t.پژوهش حاضر با هدف مطالعه رابطه حمایت اجتماعی با تعارض کار- خانواده نسبت به کیفیت زندگی کاری در بین کارگران انجام شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارگران شاغل در شهرک صنعتی ساری بوده اند. تعداد 386 نفر با استفاده فرمول کوکران و از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از بین کارگران شاغل انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه های کیفیت زندگی کاری والتون(1973)، حمایت اجتماعی محقق ساخته و تعارض کار- خانواده رستگار خالد (1385) استفاده شد. داده ها از طریق ضریب همبستگى پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تحلیل قرار گرفتند. نتیجه آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین حمایت اجتماعی با کیفیت زندگی کاری رابطه مثبت و معناداری و نیز بین تعارض کار- خانواده با کیفیت زندگی کاری کارگران رابطه منفی و معناداری وجود دارد. براساس نتایج تحلیل رگرسیون، با توجه به مقادیر بتا، از ابعاد حمایت اجتماعی؛ بعد حمایت مالی(614/0β=)، حمایت عاطفی (523/0β=)، حمایت اطلاعاتی(509/0β=) و نیز از ابعاد تعارض کار- خانواده، تعارض کار با خانواده (461/0β=-) و تعارض خانواده با کار(317/0β= -) به ترتیب قوی ترین متغیرها برای پیش بینی کیفیت زندگی کاری هستند. هم چنین، یافته ها نشان داد که 46 درصد واریانس کیفیت زندگی کاری از طریق ابعاد حمایت اجتماعی و نیز ابعاد تعارض کار- خانواده تبیین می شود.
۱۹.

مقایسه اثربخشی روش های آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار - خانواده و رواندرستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی هوش هیجانی رواندرستی تعارض کار - خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۲۶۰
زمینه: بررسی پیشینه نشان می دهد که آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار - خانواده و رواندرستی مؤثر بوده است، اما هنوز مشخص نیست که کدام یک از این مداخلات در طول زمان اثربخشی بیشتر و پایدارتری را دارند. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روش های آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار - خانواده و رواندرستی انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کابردی و از نظر ماهیت از نوع طرح شبه آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون و یک مرحله پیگیری سه ماهه بود. جامعه مورد مطالعه، کارکنان شرکت سازه گستر سایپا بودند و نمونه های آماری شامل 90 نفر از کارکنان بود که به روش دردسترس انتخاب و به روش تصادفی در گروه های آزمایش (آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی) و گواه قرار گرفتند. ابزارهای سنجش شامل؛ پرسشنامه تنیدگی شغلی موسسه سلامت و ایمنی انگلستان (1993)، پرسشنامه تعارض کار - خانواده کارلسون و همکاران (2000) و پرسشنامه رواندرستی ریف (1989) بود. یکی از گروه های آزمایش مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر مدل کابات - زین (2015) و گروه دیگر آزمایش، بسته آموزش هوش هیجانی مبتنی بر مدل سالوی و همکاران (2016) را هر کدام در هشت جلسه 60 دقیقه ای دریافت کردند. گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس آمیخته انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش توانش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار خانواده رواندرستی کارکنان مؤثر بوده است (0/05>P). آموزش ذهن آگاهی در مقایسه با آموزش هوش هیجانی، تأثیر بیشتری بر تنیدگی شغلی و رواندرستی کارکنان داشته است (0/05 >P). نتیجه گیری: به نظر می رسد روش آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی می تواند به عنوان یک امر پیشگیرانه و بهبودگر در حیطه سلامت روانی افراد جامعه مورد استفاده قرار گیرد.
۲۰.

تاثیر تعارض کار- خانواده بر رضایت از زندگی با میانجیگری استرس شغلی و رضایت شغلی در تدریس حضوری و مجازی از دیدگاه استادان دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رضایت از زندگی تعارض کار - خانواده استرس شغلی رضایت شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۴۹
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تعارض کار-خانواده بر رضایت از زندگی با نقش میانجی استرس شغلی و رضایت شغلی است. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی و جامعه آماری نامحدود شامل استادان دانشگاه است که تعداد384 نفر به روش دردسترس انتخاب شدند. جمع آوری داده با استفاده از پرسشنامه های الکترونیک و تحلیل آماری با نرم افزارهایSPSS وSMARTPLS3 انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که با افزایش تعارض کار-خانواده تنها در وضعیت تدریس مجازی رضایت از زندگی کاهش یافت؛ تاثیر استرس شغلی بر رضایت از زندگی در وضعیت تدریس حضوری و مجازی معنادار نبود؛ تاثیر تعارض کار-خانواده بر رضایت از زندگی با میانجی گری جزئی رضایت شغلی تنها در وضعیت تدریس مجازی معنادار بود و نقش استرس شغلی در رابطه بین تعارض کار-خانواده و رضایت شغلی به عنوان میانجی جزئی تایید شد. نتایج حاصل از مقایسه اختلاف میانگین ها نشان داد که تداخل کار با خانواده مبتنی بر اجبار در وضعیت تدریس مجازی بیشتر از حضوری بود و استادان به مراتب در شرایط بدتری قرار داشتند.