مشارکت

پژوهش حاضر با هدف اولویت بندی راهکارهای توسعه مشارکتهای فرابخشی در ورزش دانش آموزی با استفاده از روشهای کیفی دلفی و غربالگری فازی و روش کمی مدل سازی تفسیری- ساختاری انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. برای انجام دادن پژوهش ابتدا با روش کیفی دلفی 23 راهکار توسعه مشارکتهای فرابخشی در ورزش دانش آموزی از طریق تحلیل محتوای ادبیات موجود و 15 مصاحبه انجام شده با خبرگان استخراج شد و با به کارگیری روش غربالگری فازی 22 راهکار مورد تأیید خبرگان استخراج شد. پس از آن با روش کمی مدل سازی تفسیری- ساختاری روابط میان راهکارهای توسعه مشارکت تعیین و به صورت یکپارچه تحلیل شده است. در نهایت به منظور خوشه بندی راهکارها از روش MICMAC استفاده شده و نتایج نشان داده است که سه راهکار «فراهم کردن زیرساختهای قانونی مشارکت در سه سطح کلان، سازمانی و محلی»، «تعریف و تفهیم مشارکت در سطح کلان به منظور ایجاد شرایط تسهیل کننده، تشویقی و حمایتی» و «ایجاد معاونت تربیت بدنی در ساختار ادارات آموزش و پرورش» از تأثیرگذارترین راهکارهای توسعه مشارکتهای فرابخشی در ورزش دانش آموزی به شمار می آیند. بنابراین توسعه مطلوب مشارکت فرابخشی در ورزش دانش آموزی مستلزم فراهم کردن این سه دسته زیرساخت است که با درگیرشدن همه گروهها امکان پذیر است.

توسعه و عمران شهری نیازمند تأمین منابع مالی توسط مدیریت شهری است. با توجه به عدم امکان تأمین مطلوب سرمایه لازم برای پروژه ها، در بسیاری از فضاهای شهری دنیا برای توسعه زیرساخت ها نیاز اساسی به سرمایه گذاری بخش خصوصی و استفاده از تسهیلات بانک ها و مؤسسات است. هدف از مطالعه حاضر که به لحاظ ماهیت، کاربردی و از نظر هدف، توصیفی است، تدوین و انتخاب راهبردهای جذب سرمایه و مشارکت بخش خصوصی در توسعه و عمران شهری است که به صورت موردی در شهر شیراز انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه را کارشناسان، متخصصان و اساتید دانشگاهی تشکیل می دهند. کارشناسان در این مطالعه، شامل افرادی بوده که در شرکت های خصوصی در زمینه توسعه و عمران شهری فعال هستند و دارای پست سازمانی کارشناسی می باشند. نمونه موردمطالعه، شامل ۳۰ نفر از افراد مذکور بوده که به صورت تصادفی مورد پرسشگری قرار گرفته اند. ابزار جمع آوری اطلاعات میدانی، پرسشنامه محقق ساخته و شامل لیستی از فرصت ها، تهدیدات، نقاط قوت و نقاط ضعف (۵۹ گویه) بوده است. روایی ابزار تحقیق از طریق محتوایی (صوری) و پایایی نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ معادل ۷۹۶/۰ تعیین شد. در این مطالعه از فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) بهره گرفته شده و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از نرم افزارهای SPSS، EXCEL و Super Decision استفاده شده است. نتایج نشان داد برای جذب سرمایه و مشارکت بخش خصوصی در توسعه و عمران شهر شیراز، مناسب ترین استراتژی ها به ترتیب اهمیت عبارتند از: استراتژی WO (۲۸۵/۰)، WT (۲۴۶/۰)، ST (۱۲۵/۰) و SO (۱۲۲/۰). بنابراین تمرکز بر کاستن ضعف ها و استفاده حداکثر از فرصت های موجود، ایده آل ترین راهبردهای ارتقای جذب سرمایه و مشارکت بخش خصوصی در توسعه و عمران شهر شیراز هستند.

زمینه و هدف: مسئله ای که جامعه امروزی به آن مبتلا است، نحوه مداخله نهادها و سازمان های مرتبط در فرآیند جرم یابی و جلب مشارکت سایر سازمان ها و نهادهای دولتی و غیردولتی توسط دستگاه قضایی و فرماندهی انتظامی برای مدیریت جرائم می باشد. هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی مشارکت چندنهادی در فرایند جرم یابی است. روش: این پژوهش با رویکرد آمیخته (کیفی – کمّی) انجام شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی،شامل خبرگان مرتبط با موضوع  بودند و جامعه آماری در بخش کمّی، متناسب با مأموریت جرم یابی از کارشناسان رده های مرتبط انتخاب شدند. نمونه گیری در بخش کیفی، هدفمند و در مرحله کمّی، تصادفی طبقه ای است. داده ها در مرحله کیفی، از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمّی با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته (بر اساس یافته های مرحله کیفی) گردآوری شد. یافته ها: شناسایی و احصای ابعاد (پنج بُعد)، مؤلفه ها (31 مؤلفه) و شاخص های الگوی مشارکت چند نهادی (147 شاخص)، بیانگر وجود ارتباط معنادار بین تمامی ابعاد با مدل مشارکت چند نهادی بوده و درمجموع مدل نهایی چند نهادی در فرایند جرم یابی دارای برازش مناسب است. نتیجه گیری: در بُعد ساختاری، شش مؤلفه شامل «فرماندهی و مدیریت، کنترل و نظارت، شمای سازمانی، برنامه ریزی، عملکردها و سازماندهی»؛ در بُعد محیطی، تعداد هفت مؤلفه شامل «نظام های همجوار، قانون، التزام اجتماعی، منافع عمومی، تعهد به جامعه، تعامل و همکاری و نوع مشارکت»؛ در بُعد سیستمی، پنج مؤلفه شامل «مدیریت منابع انسانی، واکنش ها، هماهنگی، اطلاعات و ارتقای انگیزه»؛ در بُعد فرایندها، تعداد پنج مؤلفه شامل «مشکلات و موانع، نیازمندی ها، مقررات، برنامه های مکمل و رویکرد حرفه ای»؛ در بُعد فن آوری، تعداد هشت مؤلفه شامل «مشارکت الکترونیک، هوشمندسازی، تعاملات رسانه ای، فن آوری، تجهیزات، آموزش و دانش جرم یابی» بیشترین تأثیر را در فرایند جرم یابی دارند که این حاکی از طراحی و ارائه الگوی مطلوب مشارکت چند نهادی و رابطه معنادار بین ابعاد شناسایی شده است.

مقاله حاضر که گزارشی است از یک مطالعه موردی در زمینه نقش مدیران فرهنگی در حفظ و ارتقاء سرمایه اجتماعی، ابتدا با بیان اهمیت مطالعه در زمینه سرمایه اجتماعی در سطح سازمان، به تعریف آن پرداخته و سپس عوامل هفتگانه موثر بر سرمایه اجتماعی شامل اعتماد، تعهد و مسئولیت، همکاری های گروهی، مشارکت در تصمیم گیری ها، تعهد دینی، آگاه سازی و اطلاع رسانی و بسترسازی فرهنگی توسط مدیر ان تشریح می کند یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین ایجاد اعتماد متقابل، مشارکت در تصمیم گیری ها، ایجاد گروه های غیر رسمی و بسترسازی فرهنگی توسط مدیران و ارتقاء سرمایه اجتماعی رابطه معنی دار وجود داشته و از سوی دیگر بین اطلاع رسانی و آگاه سازی، احساس مسئولیت و تعهد مدیران و تعهد دینی و پای بندی به ارزش های اخلاقی توسط مدیران و ارتقاء سرمایه اجتماعی همبستگی وجود ندارد.

این مقاله در راستای تبیین راه های توسعه مشارکت مردم در بهبود صنعت گردشگری در استان خوزستان، نخست به بیان اهمیت صنعت جهانگردی پرداخته و سهم این صنعت را در درآمد ملی کشور متذکر شده است. سپس جایگاه ایران با پیشینه ی تمدنی کهن و جاذبه های متنوع و موقعیت برجسته اقلیمی را تعریف کرده است . در این مقاله که به بررسی راههای توسعه مشارکت مردم در ارتقای صنعت گردشگری پرداخته شده است با توجه به داده های حاصل از پژوهش، متغیرهای چندی شامل اعتماد مردم به ارگانهای امنیتی و قضائی، اعتماد مردم به نظام جمهوری اسلامی ایران و اطلاع رسانی رسانه ها مورد بررسی قرار گرفته که بر مشارکت مردم در توسعه صنعت گردشگری تأثیرگذار می باشد

میزان نقش و مشارکت زنان در جامعه به ویژه در زمینه های فرهنگی، اجتماعی تا حد زیادی به برخورد و نگرش آن جامعه نسبت به زنان بستگی دارد. در صورتی که به زن به عنوان نیروی فعال و سازنده نگریسته شود، حضور و مشارکت حقیقی زنان در عرصه های مختلف فعالیت ها افزایش می یابد. مشارکت فعال زنان، در فعالیت های فرهنگی جامعه مسئله ای است که از دیر باز با موانع و مشکلات فراوانی روبه رو بوده است. به طوری که این موانع در قالب های مختلف فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و... جلوه نموده است و هر کدام می توانند در میزان مشارکت زنان در فعالیت ها موثر باشند. از این رو هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر «فرهنگ مردسالاری» و «رسانه های همگانی با تأکید بر برنامه های تلویزیون» به عنوان برخی از موانع فرهنگی مشارکت زنان در فعالیت های فرهنگی فرهنگسراهای شهر خوراسگان از دیدگاه زنان این شهر بود. جامعه ی آماری کلیه زنان شهر خوراسگان شامل 27199 نفر بودند که با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه 378 نفر آن ها به عنوان نمونه با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای متناسب با حجم نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد و روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط اساتید صاحب نظر در این زمینه تأیید شد. اعتبار ابزار اندازه گیری با استفاده از آلفای کرونباخ معادل 82/0 برآورد گردید که حاکی از اعتبار قابل قبول ابزار اندازه گیری است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که نقش مردسالاری، به عنوان مانع مشارکت زنان در فعالیت های فرهنگی، بالاتر از سطح متوسط بوده است. همین طور برنامه های تلویزیون بیش از حد متوسط به عنوان مانع مشارکت زنان در فعالیت های فرهنگسراهای شهر خوراسگان نقش داشت.

موضوع مقاله حاضر «بررسی نقش تعهد سازمانی در مشارکت اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در فعالیت های فرهنگی: مطالعه موردی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال» می باشد. تعهد سازمانی عبارت از میزان نسبی همانندسازی با سازمانی خاص و یا دل بستگی به آن سازمان را تعهد سازمانی گویند و در این مقاله به سه بخش تعهد عاطفی، تعهد هنجاری و تعهد مستمر تقسیم می شود. نوع رابطه بین تعهد سازمانی و مشارکت اعضای هیئت علمی در مشارکت آن ها در فعالیت های فرهنگی، به عنوان هدف اصلی پژوهش تعیین شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع توصیفی و از نظر روش تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری 365 نفر اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال (دانشکده مدیریت- علوم اجتماعی و دانشکده علوم انسانی) می باشد که حجم نمونه بر اساس جدول کرجس و مورگان به 191 نفر رسیده است و با استفاده از پرسشنامه به جمع آوری اطلاعات پرداخته است که بعد از تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده و از طریق آزمون کای اسکوئر و شدت ارتباط ضریب توافقی C، این فرضیه ها که بین که تعهد عاطفی، تعهد هنجاری و تعهد مستمر اعضای هیئت علمی و مشارکت آن ها در فعالیت های فرهنگی دارد ، به اثبات رسیده است. نتایج مقاله نشان می دهد بین تعهد عاطفی و تعهد مستمر اعضای هیئت علمی و مشارکت آن ها در فعالیت های فرهنگی رابطه خیلی قوی و بین تعهد هنجاری و مشارکت آنان در فعالیت های فرهنگی رابطه نسبتاً قوی وجود دارد.

معمولا اجرای برنامه های تحول، با موانع و مقاومتهایی از سوی کارکنان همراه است به همین خاطر کارشناسان بر فرهنگ سازمانی به عنوان عامل موثر بر بهبود مدیریت تحول، تاکید نموده اند. این تحقیق با هدف بررسی مولفه های فرهنگ سازمانی، بر بهبود مدیریت تحول به انجام رسیده است.  برای این منظور، هفت فرضیه تبیین گردید که به سنجش ارتباط میان مولفه های فرهنگ سازمانی  (مشارکت، یکپارچگی، انعطاف پذیری، ارزشها و هنجارها، ریسک پذیری، جو نوآوری، پشتیبانی) و مدیریت تحول می پرداخت. این تحقیق از نوع کاربردی بوده که با روش توصیفی-همبستگی به انجام رسیده و ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است که مولفه های فرهنگ بر اساس مدل بیگلیاردی  و همکاران  (2012)  و موفه های مدیریت تحول بر اساس مدل ادکار  که توسط هیت   (2006) نیز ارائه شده است تبیین گردید. پرسشنامه در میان کارشناسان شرکت اعتباری ایران کیش  توزیع و  در نهایت، 198 پرسشنامه صحیح و معتبر جمع آوری گردید و بدین وسیله، روابط تعریف شده در مدل به وسیله آزمون رگرسیون چندگانه، مورد بررسی قرار گرفته است.  نتایج این تحقیق، دیدگاه جامع تری نسبت به ارتباط فرهنگ و مدیریت تحول ارائه داده است. نتایج نشان می دهد که  از میان مولفه های فرهنگ سازمانی؛ مشارکت، یکپارچگی، انعطاف پذیری، پشتیبانی و ارزشها بر مدیریت تحول موثر و دو مولفه ریسک پذیری و جو نوآوری، تاثیر معناداری بر مدیریت تحول نداشتند.

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه صاحب نظران معتقدند که نیروی انسانی یکی از مولفه های کلیدی در خلق ارزش واقعی برای سازمانها و شرکتها به شمار می رود. لازمه رقابت واقعی سازمانها و بقاء جهت ادامه حیات، عملیاتی کردن اهداف و اجرای استراتژی های مناسب است. این اهداف درصورتی تحقق می یابد که نیروی انسانی توانمند گردد. لذا هدف از تحقیق حاضر بررسی وشناسایی عوامل مؤثربر توانمندسازی منابع انسانی به منظور بهبود محیط سازمانی، تشکیلات و روشها می باشد. روش پژوهش: تحقیق کنونی از حیث روش انجام در زمره تحقیقات توصیفی-پیمایشی طبقه بندی می شود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارشناسان و مدیران برنامه ریز مستقر در دبیرخانه ستاد وزارت آموزش وپرورش به تعداد100نفر بصورت سرشماری کامل می باشند. که پس از توزیع پرسشنامه ها، تعداد96 مورد با اطلاعات صحیح جمع آوری شد و آزمونهای آماری از جمله آزمون کولمو گروف-اسمیرنوف، آزمون t و آزمون میانگین یک جامعه در این ارتباط مورد استفاده قرارگرفت. یافته ها: یافته های این تحقیق نشان می دهد جایگاه سازمانی آموزش و پرورش ازلحاظ شیوه رهبری، مشارکت و غنی سازی شغلی کارکنان از حد انتظار پایین بوده درحالی که ازنظر بعد آموزشی بالا است. لذا نیازمند آسیب شناسی جدی و تقویت ابعاد شیوه رهبری، مشارکت و غنی سازی شغلی نیروی انسانی در آموزش و پرورش می باشد. نتیجه گیری: به منابع انسانی باید با دید سرمایه انسانی دربلندمدت نگاه کرد. همچنین در تعریف بیانیه ماموریت و تدوین چشم انداز بایستی منابع انسانی را از اولویت های اساسی سیاستهای سازمان در نظر گرفت. دراین میان توانمندسازی کارکنان موجب افزایش قدرت مادی و معنوی سازمان و اتخاذ شیوه رهبری واقع بینانه می شود. به عبارت دیگر طی مسیر رشد تکاملی سازمان و فرایند قدرت گرفتن و مشارکت همه جانبه در گرو توانمندسازی کارکنان است که باید به آن توجه ویژه شود.

محله به عنوان یک واحد تصمیم گیری خُرد، امروزه اصلی ترین هسته اولیه شهرها را شکل می دهد. در این پژوهش با در نظر گرفتن سرمایه اجتماعی به عنوان محور کلیدی در تحقق ایجاد نهادهای اجتماعی به بررسی سه مولفه اصلی آن یعنی مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی پرداخته شده است. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش بررسی آن توصیفی و پیمایشی بوده که در نمونه موردی شهر فردوسیه و به تفکیک محلات پیاده شده، ابزار گرداوری اطلاعات مصاحبه و استفاده از پرسشنامه بوده که نرمال بودن متغیرها با آزمون کولموگراف- اسمیرنف مشخص گردیده است. در تحلیل نتایج از نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که میان مشارکت، اعتماد و انسجام اجتماعی از دید شهروندان در ایجاد نهاد اجتماعی محله محور در شهر فردوسیه ارتباط معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که مولفه مشارکت با میزان 0.712 درصد، اعتماد با میزان 0.615 درصد و انسجام اجتماعی با 0.264 درصد به ترتیب در ایجاد نهادهای اجتماعی در شهر فردوسیه نقش تعیین کننده ای دارند و با استفاده از آزمون رگرسیون خطی معلوم شد که در میان مولفه های سرمایه اجتماعی، مولفه مشارکت شهروندان با53.2 درصد در ایجاد نهادهای اجتماعی محله محور در شهر فردوسیه از اهمیت بالاتری برخوردار می باشد و یکی از ویژگی های این نهادها، بهره گیری از نظرات شهروندان در امور شهری می باشد.

هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میزان مشارکت در فعالیت های فرهنگی با ارتقاء در سرمایه فرهنگی در دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه ناحیه 3 اصفهان انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر توصیفی – همبستگی با رویکرد معادلات ساختاری بود.جامعه آماری موردنظر در این پژوهش، کلیه دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه ناحیه 3 شهر اصفهان به تعداد 888 نفر که از بین آنها تعداد 276 نفر به عنوان حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده شامل پرسشنامه مشارکت فرهنگی و پرسشنامه سرمایه فرهنگی بود. روایی سازه و پایایی آنها با آزمون آلفای کرونباخ تأیید شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss23 و amos23 تحلیل شدند. یافته ها: میزان مشارکت در فعالیت های فرهنگی با ارتقاء در سرمایه فرهنگی دانش آموزان معنادار است و بین این دو متغیر رابطه مستقیم و معنادار وجود داشت. نتیجه گیری: با افزایشمیزان مشارکت در فعالیت های فرهنگی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه ناحیه 3 شهر اصفهان میزان سرمایه فرهنگی افزایش می یابد.

مقدمه و هدف پژوهش: در این مقاله مشارکت نخبگان در سیاست گذاری فرهنگی مورد مطالعه واقع شده است. تاکنون خاستگاه های مشارکت نخبگان در قلمروهای سیاسی و اجتماعی بررسی گردیده؛ امّا حوزه فرهنگ از این حیث دچار خلأ است. نمونه تحقیق شامل صد و چهل متخصّص حوزه نخبگی، عضو هیأت علمی دانشگاه، کارشناس عالی حوزه آموزش و پرورش و امور فرهنگی و نیز فارغ التّحصیلان مراکز نخبگی ایران می باشند از «مصاحبه اکتشافی» و ابزار «فهرست مشارکت فرهنگی نخبگان» برای جمع آوری اطّلاعات بهره گیری شده است. روش پژوهش روش تحلیل عاملی اکتشافی (به شیوه واریماکس) برای تحلیل داده های کمی به کار رفت. یافته ها: دستاوردهای تحلیلی عوامل در مراحل متوالی به ساختاری دو بخشی مرکّب از سیاست های مشارکت فرهنگی نخبگان منجرّ گردید که در دو راهبرد کلّی جمع بندی شد: الف) «توجه به ویژگی های نخبگان» و ب) «به سازی نظام اداری فرهنگی» دارد. راهبرد «توجّه به ویژگی های نخبگان» چهار سیاست را در بر گرفت: 1) ارتقای تعهّد ملّی نخبگان، 2) بکارگیری تخصّص حرفه ای نخبگان، 3) توجّه به شایستگی های نخبگان فرهنگی، 4) بهره گیری از ظرفیّت های نخبگان فرهنگی. نتیجه گیری: راهبرد «نظام اداری فرهنگی» نیز شامل دو سیاست شد: 1) کفایت مدیران و 2) مشارکت افزایی عمومی. در استنباط کلّی برای پی ریزی زمینه های مشارکت نخبگان در سیاست گذاری فرهنگی بر رعایت نظام اداری خاص، تعهّد ملّی نخبگان، توجّه به هویّت نخبگان و پی ریزی قطب های نخبگانی تأکید می شود.

نگرش نظام مند به توسعه روستایی مشارکت تمامی اقشار روستایی اعم از زن و مرد، جوان و بزرگسال را پیش نیاز دستیابی به توسعه می داند. در این میان مشارکت در برنامه های توسعه به عنوان یکی از عوامل انکارناپذیر فرآیند توسعه روستایی، ضرورت مهمی است که خود به عنوان پیش نیاز بهره مندی از مزایای مشارکت در جهت دستیابی به اهداف توسعه مطرح است. این مطالعه با هدف بررسی تطبیقی موانع مشارکت زنان روستایی دربرنامه های توسعه در دو روستای صلیعه و سماله استان خوزستان انجام شده است. جامعه آماری شامل تمامی زنان باسواد بالای 10 سال دو روستای یاد شده می باشد و حجم نمونه مورد بررسی به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش نامه در کنار مطالعات کتابخانه ای جمع آوری گردیده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر مشارکت زنان روستایی تأثیرگذار است. از سوی دیگر موانع مشارکت زنان در دو روستای مورد مطالعه بیشتر عوامل اجتماعی و فرهنگی بوده است. همچنین با توجه به تفاوت های فرهنگی بین دو روستا (عرب زبان و لر زبان)، اولویت موانع و تنگناهای مشارکت زنان متفاوت از هم می باشد. با توجه به نتایج، به نظر می رسد انجام مطالعات نیازسنجی، استفاده از مجریان و آموزشگران زن در برنامه ها و نیز استفاده از گویش و زبان محلی در اجرای برنامه ها می تواند سطح و میزان مشارکت زنان را در برنامه های توسعه ارتقا دهد.

مشارکت و فرهنگ یاریگری ریشه در تاریخ دیرینه ملّت ایران دارد و جزیی از فرهنگ سنتّی در ادبیات توسعه به شمار می رود. این مفهوم از دهه 1940 مورد توجه تمام کشورها قرار گرفت و در دهه 1970 میلادی با طرح مفاهیمی چون توسعه اقتصادی، اجتماعی و توسعه پایدار اهمیت بیشتری در محافل علمی و اجرایی یافت و اکنون از آن به عنوان حلقه گمشده فرآیند توسعه یاد می کنند. بر این اساس تحقیق حاضر با توجه به اهمیت موضوع مطروحه، سعی دارد تا روستاهای دهستان سلطانعلی از شهرستان گنبدکاووس را به صورت تطبیقی مورد مطالعه قرار دهد. این تحقیق به صورت توصیفی - تحلیلی و میدانی بوده و برای سنجش مؤلفه های تحقیق از آزمون های کای اسکوئر، تحلیل های همبستگی، تحلیل واریانس، رگرسیون لوجستیک و کروسکال والیس استفاده گردید و نتایج حاصله، حاکی از آن است که بین سطح و جایگاه اقتصادی و اجتماعی مردم با میزان مشارکت آنان در راستای توسعه روستایی، در سطح بسیار بالا و قابل قبولی رابطه معناداری وجود داشته و علاوه بر آن میزان مشارکت مردم، نقش کلیدی در توسعه نواحی روستایی ناحیه مورد مطالعه ایفا می کند.

تهیه طرح های عمرانی توسط مدیریت شهری در جهت رفاه، آسایش و آرامش شهروندان است. عدم توجه به نظرات و خواسته های شهروندان در تهیه و اجرای طرح ها موجب می گردد که طرح های پیشنهاد شده، با علایق و ساختار محیطی و ذهنی شهروندان در تناقض باشد. این تناقض منجر به عدم همکاری و مشارکت شهروندان در تهیه، اجرا و نگهداری و حفاظت از طرح ها را منجر شده و موجب دوباره کاری و هدر رفت انرژی، وقت و هزینه های اضافی می گردد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مشارکت شهروندان در طرح ها و پروژه های توسعه ای و عمرانیِ شهر مینودشت انجام شده است که بدین منظور روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. جامعه ی آماری پژوهش را سرپرست خانوارهای شهر مینودشت تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و روش تعیین حجم نمونه ی کوکران از بین جامعه ی مورد مطالعه (7777 سرپرست خانوار) تعداد 250 نفر سرپرست خانوار انتخاب و پرسش نامه به صورت تصادفی ساده بین آن ها توزیع شده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارSPSS  و با بهره گیری از آزمون های آماری متناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج آزمون ها نشان می دهند که مشارکت صورت گرفته از سوی شهروندان، عمدتاً مالی می باشد. بطورکلی پروژه ها و فعالیت های انجام شده موجبات رضایتمندی شهروندان و فایده مندی برای آنان را فراهم نکرده و همچنین بیانگر آن بوده که میزان مشارکت با میزان درآمد و سطح تحصیلات رابطه ی معناداری نداشته و اساساً مشارکت مقوله ای درونی و خودجوش است.

بکارگیری سرمایه های اجتماعی و مشارکت دادن مردم در طرح های مداخله در بافت های فرسوده شهری یک اقدام غیر متمرکز و از پایین به بالاست که علاوه بر صرف زمان و هزینه کم تر، موجب رضایت بیشتر مردم و استقبال آن ها از اجرای این طرح ها      می شود. در این  پژوه ش به آسیب شناسی و بررسی علل اجتماعی وفرهنگی تأثیرگذار بر فرسودگی محله های شهری پرداخته شده است. در این رابطه عواملی چون میزان تعلق خاطر ساکنان به محله، میزان اعتماد اجتماعی ساکنان به یکدیگر و به عملکرد مسئولین، میزان تمایل آن ها به مشارکت در امور محله و میزان پیوند اجتماعی آن ها، آسیب های اجتماعی موج ود در بافت های فرسوده و چگونگی ارتباط آن ها با کاهش فرسودگی محلات تعیین گردیده است. به نظر می رسد با شناخت این عوامل و میزان تأثیر آن ها بر نابسامانی فضاهای شهری می توان روند فرسودگی را کاهش داد. جامعه آماری تمام خانوارهای ساکن در محله خواهر امام رشت بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به دست آمده است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده گردیده است. نمونه ها به صورت تصادفی ساده انتخاب گردیده و برای پ ردازش داده ها از نرم افزار SPSS و برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و تحلیلی استفاده شده است. نتایج حاصله نشان می دهد بین متغیرهای بررسی شده و فرسودگی کالبدی محله خواهر امام رابطه مثبت معناداری وجود دارد و دلیل اصلی کم توجهی ساکنین به بهسازی و نوسازی محله ،پایین بودن میزان سرمایه اجتماعی در آن است.

جوامع عشایری به عنوان جامعه سوم کشور از نظر جمعیتی بعد از جوامع شهری و روستایی، نقش مهم و بسزایی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور دارد. وجود سرمایه اجتماعی می باشد. وجود سرمایه اجتماعی مطلوب در این جوامع بر جنبه های مختلف زندگی عشایر تاثیرگذار بوده که یکی از این جنبه ها کیفیت زندگی است. سؤالی که در این زمینه مطرح می شود این است، بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در نواحی عشایری موردمطالعه چه رابطه ای وجود دارد؟ هدف پژوهش حاضر تحلیل جغرافیایی بر نقش سرمایه اجتماعی در کیفیت زندگی خانوارهای عشایری در محدوده مورد مطالعه می باشد. روش تحقیق   توصیفی- تحلیلی می باشد. نوع تحقیق کاربردی می باشد روش گردآوری اطلاعات به صورت کتاب خانه ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه)، جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و واریانس) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی، تحلیل مسیر و کای دو) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، تمامی خانوارهای عشایر ایل نوئی می باشد، در سرشماری نفوس و مسکن سال 1390، ایل نوئی دارای 7 روستای دارای سکنه، 4450 نفر جمعیت و 1105 خانوار بوده است. طبق فرمول کوکران، تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 138 خانوار به دست آمد. همچنین انتخاب خانوارها در سطح عشایر، به صورت تصادفی ساده است تا اصل فرصت برابر به منظور انتخاب خانوارها رعایت شده باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی خانوارهای عشایر رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. بررسی ها نشان می دهد، وجود مشارکت اجتماعی که در غالب مراسم های مختلف انجام می شود مهم ترین بعد سرمایه اجتماعی موثر بر کیفیت زندگی خانوارهای عشایر می باشد.

امروزه حکمروایی به عنوان پیش شرطی برای توسعه پایدار و الگویی جهت مدیریت روستایی معرفی می شود. با این حال حکمروایی در جهان امروز با مشکلات زیادی روبه روست که چاره رهایی از این بحران ورود و تزریق سرمایه ای از جنس خود مردم با نام سرمایه اجتماعی است که بر حکمروایی در مناطق روستایی تاثیر گذاشته و در توانمندی مدیریت محلی اثرگذار می باشد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات سرمایه اجتماعی بر حکمروایی در مناطق روستایی شهرستان زنجان می باشد. نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی-تحلیلی و برای گردآوری داده ها از روش های اسنادی و میدانی بهره گرفته شده است. جامعه آماری این تحقیق طبق فرمول کوکران، 319 نفر از خانوارهای ساکن در مناطق روستایی شهرستان زنجان می باشند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آماراستنباطی tتک نمونه ای، همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر می باشد. نتایج حاصل از آزمون t از دیدگاه خانوارها در رابطه با حکمروایی نشان داد که شاخص مشروعیت با میانگین 36/3 بالاتر از مطلوبیت عددی (3) و شفافیت با میانگین 62/2 کمترین میانگین را به خود اختصاص داده اند و در میان شاخص های سرمایه اجتماعی نیز همه شاخص ها بالاتر از مطلوبیت عددی (3) قرار دارند. بین شاخص های سرمایه اجتماعی و حکمروایی رابطه معناداری (375/0) وجود دارد. از بین شاخص های سرمایه اجتماعی اعتماد با 366/0 دارای بیشترین تاثیر بر حکمروایی و انسجام با 200/0 دارای کمترین تاثیر است.

مقدمه: رشد و توسعه روستایی، ارتباطی تنگاتنگ با مشارکت روستاییان دارد، چرا که مشارکت در واقع کارایی برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و کیفیت تصمیم گیری برای مناطق روستایی را افزایش می دهد. هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مشارکت و سطح توسعه یافتگی منطقه می باشد. روش شناسی تحقیق: نوع تحقیق به صورت کاربردی- توسعه ای است و روش مطالعه اسنادی، تحلیلی و پیمایشی است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات وضعیت توسعه یافتگی منطقه 20 شاخص در ابعاد متفاوت اجتماعی، اقتصادی و کالبدی انتخاب گردید و بر اساس مدل موریس مورد سنجش قرا گرفت، برای سنجش رابطه آن با مشارکت نیز از آزمون ناپارامتریک کروسکال والیس در نرم افزار SPSS استفاده گردید. قلمرو جغرافیایی پژوهش: جامعه آماری تحقیق کل خانوار روستایی دهستان سراوان است که با استفاده از جدول مورگان تعداد370 نمونه انتخاب گردید.دهستان سراوان واقع در بخش سنگر در شهرستان رشت دارای 7 روستا می باشد یافته ها و بحث: از طرفی دارا بودن جمعیت بالا به خودی خود نمی تواند شاخص توسعه یافتگی و مشارکت بیشتر روستاییان در امور مربوط به توسعه باشد؛ همچنان که در این پژوهش، روستایی چون گلسرک، کچا و موشنگا که جمعیت کمتری از روستای امام زاده هاشم دارند اما اهالی این روستاها دارای رتبه بیشتری در مشارکت جهت توسعه روستا می باشند. نتایج: نتایج تحقیق بیانگر وجود رابطه بین این دو متغیر است در واقع بیشترین مشارکت به ترتیب در روستای سراوان، قاضیان، گلسرک، کچا، موشنگا، امام زاده هاشم و در نهایت جوکول بندان می باشد.روستای جوکول بندان با متوسط رتبه 17/38 به ترتیب اولویت میزان مشارکت می باشند. لازم به ذکر است که دارا بودن جمعیت بالا به خودی خود نمی تواند شاخص توسعه یافتگی و مشارکت بیشتر روستاییان در امور مربوط به توسعه باشد؛ همچنان که در این پژوهش، روستایی چون گلسرک، کچا و موشنگا که جمعیت کمتری از روستای امام زاده هاشم دارند اما اهالی این روستاها دارای رتبه بیشتری در مشارکت جهت توسعه روستا می باشند.

مقدمه: یکی از مهمترین مشکلات موجود در شهرهای کشور به نحوه استقرار نامناسب فعالیت های مربوط به خدمات شهری در بستر شهر و به شهروندان، در مجاورت سایر کاربری های موجود مربوط می شود که حل این مشکل به برنامه ریزی و مدیریت مناسب در زمینه مکان یابی و ساماندهی خدمات شهری نیاز دارد. بازارها از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات رسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تامین رفاه و آسایش شهروندان و توسعه ی اقتصادی شهرها ایفا می کنند. در شهر یاسوج بازار به عنوان قلب اقتصادی شهر محسوب می شود و افزایش ترافیک در این قسمت مشکلات عدیده کالبدی-کارکردی و دسترسی-ترافیکی برای شهروندان ایجاد کرده است. لذا این تحقیق سعی در برنامه ریزی و ساماندهی بازار یاسوج با تاکید بر کاهش ترافیک با رویکرد مشارکتی دارد. روش شناسی تحقیق: روش انجام این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده داده های تحقیق در محدوده موردمطالعه با استفاده از پرسشنامه  و منابع اسنادی و کتابخانه ای و آمار دستگاه های اجرایی به دست آمده، جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار آماری SPSS بهره گیری شده است، همچنین از نرم افزار GIS ARC در تهیه و تولید نقشه ها استفاده شد و  جهت تحلیل اطلاعات از مدل های SWOT و QSPM  بهره برده شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو پژوهش شهریاسوج ومحدوده بازار این شهر و مشکلات ترافیکی ناشی ازحضور و مراجعه مردم به  بازار می باشد.   نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که شاخص های کالبدی-کارکردی، اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، مدیریتی، دسترسی و ترافیکی از نظر شهروندان وضعیتی قابل قبولی ندارند و دارای سطح مطلوبی در بازار یاسوج نمی باشند. ایجاد پارکینگ در محدوده بازار با توجه به وجود زمین های خالی در این محدوده می تواند در کاهش ترافیک محدوده بازار موثر باشد و همچنین انتقال دستفروشان به نقطه دیگر در ساماندهی محدوده بازار می تواند تاثیرگذار باشد. تاکید برایجاد سیستم حمل و نقل عمومی مناسب و کارآمد در محدوده بازار جهت کاهش استفاده از خودروهای تک سرنشین از مهمترین راهبردهای برنامه ریزی و ساماندهی بازار یاسوج با تاکید بر کاهش ترافیک می باشد.