شیوه رهبری

این نوشتار در مسیر امکان یابی کاربست روش اجتهادی در علوم انسانی به مورد کاوی شیوه رهبری در مدیریت اسلامی، با استفاده از آموزه های اسلامی و براساس تحلیل اجتهادی می پردازد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که روش اجتهادی روشی ترکیبی است که با دانش ترکیبی مدیریت از شاخه های علوم انسانی رابطه دارد و شیوه رهبری اسلامی به عنوان یکی از موضوعات علوم انسانی در دایره روش اجتهادی قابل تحلیل است.افزون براین، با عنایت به روش اجتهادی در آموزه های اسلامی، دو دسته گزاره مشاهده می شود که در هر دو دسته، بخشی از گزاره های قرآنی و بخشی از گزاره های روایی وجود دارد؛ برخی از گزاره های دسته اول مستقیماً رابطه حاکم یا رهبر را با پیروان و نحوه تعامل با آنان را به تصویر می کشد. باوجوداین، دسته ای از این گزاره ها خطابات عامی هستند که می توان از اطلاق شان، سبک نرمش مطلق را اصطیاد نمود.ازاین رو، می توان گفت که این دسته از گزاره ها بر نرمش و رفق مطلق دلالت دارد و دسته دوم از گزاره های قرآنی و روایی بر اختلاط نرمش با شدت عمل تأکید می کنند؛ با توجه به این دو دسته از گزاره ها طبق قواعد اصولی و فقهی در روش اجتهادی می توان در مقام جمع بین گزاره ها هر جا دسته ای از گزاره ها (ادله ای) بر موضوعی به طور مطلق دلالت داشته باشند، در عین حال دسته ای دیگر از گزاره ها بر همان موضوع به طور مقید دلالت کنند، گزاره های مطلق را بر مقید حمل کرد؛ چه اینکه طبق قاعده « الجمع مهما امکن اولی من الطرح » ادله ای که مطلق است را می توان حمل بر مقید کرد، در نتیجه می توان استنباط کرد که در سبک رهبری هم نرمش و هم شدت عمل لازم است؛ ازاین رو، نتیجه تحلیل اجتهادی آن است که رهبری در مدیریت اسلامی آمیزه ای از «نرمش حداکثری و شدت حداقلی» است.

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه صاحب نظران معتقدند که نیروی انسانی یکی از مولفه های کلیدی در خلق ارزش واقعی برای سازمانها و شرکتها به شمار می رود. لازمه رقابت واقعی سازمانها و بقاء جهت ادامه حیات، عملیاتی کردن اهداف و اجرای استراتژی های مناسب است. این اهداف درصورتی تحقق می یابد که نیروی انسانی توانمند گردد. لذا هدف از تحقیق حاضر بررسی وشناسایی عوامل مؤثربر توانمندسازی منابع انسانی به منظور بهبود محیط سازمانی، تشکیلات و روشها می باشد. روش پژوهش: تحقیق کنونی از حیث روش انجام در زمره تحقیقات توصیفی-پیمایشی طبقه بندی می شود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارشناسان و مدیران برنامه ریز مستقر در دبیرخانه ستاد وزارت آموزش وپرورش به تعداد100نفر بصورت سرشماری کامل می باشند. که پس از توزیع پرسشنامه ها، تعداد96 مورد با اطلاعات صحیح جمع آوری شد و آزمونهای آماری از جمله آزمون کولمو گروف-اسمیرنوف، آزمون t و آزمون میانگین یک جامعه در این ارتباط مورد استفاده قرارگرفت. یافته ها: یافته های این تحقیق نشان می دهد جایگاه سازمانی آموزش و پرورش ازلحاظ شیوه رهبری، مشارکت و غنی سازی شغلی کارکنان از حد انتظار پایین بوده درحالی که ازنظر بعد آموزشی بالا است. لذا نیازمند آسیب شناسی جدی و تقویت ابعاد شیوه رهبری، مشارکت و غنی سازی شغلی نیروی انسانی در آموزش و پرورش می باشد. نتیجه گیری: به منابع انسانی باید با دید سرمایه انسانی دربلندمدت نگاه کرد. همچنین در تعریف بیانیه ماموریت و تدوین چشم انداز بایستی منابع انسانی را از اولویت های اساسی سیاستهای سازمان در نظر گرفت. دراین میان توانمندسازی کارکنان موجب افزایش قدرت مادی و معنوی سازمان و اتخاذ شیوه رهبری واقع بینانه می شود. به عبارت دیگر طی مسیر رشد تکاملی سازمان و فرایند قدرت گرفتن و مشارکت همه جانبه در گرو توانمندسازی کارکنان است که باید به آن توجه ویژه شود.