مطالعات راهبردی در صنعت نفت و انرژی (مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت سابق)

هدف اصلی این پژوهش نشان دادن تاثیر رهبری اخلاقی در سازمان یادگیرنده است. در واقع سوال اصلی این است که آیا رهبری اخلاقی می تواند در یادگیرنده بودن یک سازمان نقش ایفا کند؟ و اگر می تواند میزان آن چه قدر است؟ به این منظور و برای پاسخ به این سوال، به بررسی ابعاد سازمان یادگیرنده بر اساس مدل پیتر سنگه پرداخته شد. هچنین ابعاد و مؤلفه های رهبری اخلاقی با تلفیق نظریات مختلف و برگرفته از باستانی ترین اندیشه های رهبری اخلاقی ایران زمین تبیین شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای شامل 47 سوال است که 26 پرسش اول مربوط به ابعاد سازمان یادگیرنده و 21 پرسش نهایی مربوط به رهبری اخلاقی است. حجم جامعه آماری 340 نفر بوده و 210 پرسش نامه توزیع و تعداد 180 پرسش نامه جمع آوری شد. برای اطمینان از کفایت نمونه گیری و مناسب بودن تحلیل عاملی از آزمون های شاخص KMO و بارتلت استفاده شد که تعداد نمونه کافی و تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار مناسب شناخته شد. جهت تائید مدل و اطمینان یافتن از اینکه متغیرها هریک جزء عوامل اصلی قرار می گیرند از آزمون تحلیل عاملی استفاده شد. فرضیات تحقیق با استفاده آزمون همبستگی اسپیرمن، همگی مورد تائید قرار گرفتند. به عبارتی دیگر رابطه معنادار و مثبتی بین تمامی ابعاد سازمان یادگیرنده و رهبری اخلاقی رابطه وجود دارد که در این بین بیشترین ارتباط بین مدل ذهنی و رهبری اخلاقی و کمترین ارتباط بین رهبری اخلاقی با آرمان مشترک می باشد

هدف اصلی از مطالعه انجام شده، بررسی رابطه رضایت شغلی و تعهد سازمانی حسابداران شاغل درمناطق 37 گانه شرکت ملی پخش فرآوردهای نفتی می باشد. دراین تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم استفاده گردید, که پرسشنامه ها بر اساس جدول مورگان و به تعدادی بیش از حجم نمونه توزیع گردید و در نهایت 112 فقره پرسشنامه تکمیل و نتایج حاصل به کل جامعه آماری تعمیم داده شد. برای اندازه گیری رضایت شغلی از پرسشنامه استاندارد ( JDI ) و برای اندازه گیری تعهد سازمانی از پرسشنامه آلن و می یر و به منظو ر تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از هر دو روش آمار توصیفی و استنباطی استفاد ه شده است . همچنین از آزمون همبستگی برای برای تعیین نوع رابطه ابعاد تعهد سازمانی با ابعاد رضایت شغل استفاده شد. نتایج حاکی از این است که ارتباط معنی داری بین تعهد سازمانی و رضایت شغلی حسابداران شاغل شرکت ملی پخش فرآوردهای نفتی وجود دارد وبین ابعاد رضایت شغلی(جاذبه و ارزش کار، تناسب حقوق و مزایا، تفاهم با همکاران، لیاقت مافوق، ارتقا و ارضای نیازها) با ابعاد تعهد سازمانی (عاطفی، هنجاری، مستمر) رابطه معنی دار وجود دارد به جز در مورد فرضیه شماره شش که بین تفاهم با همکاران و تعهد سازمانی حسابداران رابطه معنی داری وجود ندارد.

مطالعه رفتار افراد درمحیط های کاری از دیرباز مورد توجه اندیشمندان علوم مدیریت بوده و با ظهور رشته رفتار سازمانی در سال های نخست دهه 1960، در این امر جدیت بیشتری به عمل آمد. در این مقاله به شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر رفتار شهروندی سازمانی در پژوهشگاه صنعت نفت تهران با استفاده از مدلهای تصمیم گیری چندشاخصه ( SAW ، TOPSIS ) پرداخته شده است. به منظور گردآوری داده ها و تعیین اولویت ها در شاخصه ها و گزینه ها از ابزار پرسش نامه که در اختیار خبرگان و صاحب نظران منابع انسانی سازمان مذکور قرار گرفته است استفاده شده است. درنهایت به منظور ادغام نتایج دو تکنیک مذکور از روش میانگین استفاده شده است که رضایت شغلی بالاترین رتبه در ایجاد رفتار شهروندی سازمانی در پژوهشگاه صنعت نفت را کسب کرده است و عوامل دیگر نظیر تعهد سازمانی، سبک رهبری، عدالت سازمانی، ویژگی های شخصیتی و رفتار اخلاقی در اولویت های بعدی قرار گرفته است و در نهایت پیشنهادهایی به منظور تقویت رفتار شهروندی سازمانی ارائه شده است

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مولفه های سه گانه رهبری اصیل شامل خودآگاهی، خودتنظیمی و رفتار بر اجرای فرآیند مدیریت استعداد است؛ جهت گیری آن کاربردی از نوع پیمایش و نمونه آماری 270نفر از نیروهای ستادی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران می باشد؛ برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته پس از بررسی پایایی و روایی آن استفاده می گردد. به منظور آزمون فرضیه ها از آزمون همبستگی اسپیرمن، کای دو و جهت تعیین برازش مدل از روش مدلسازی معادلات ساختاری (SEM) استفاده می شود؛ نتایج تجزیه و تحلیل آماری نشان می دهد که مولفه های سه گانه رهبری اصیل بر اجرای مدیریت استعداد تأثیرگذار است

در تحقیق حاضر نقش میانجی حمایت سازمانی در رابطه بین ادراک رفتار سیاسی سازمانی با رضایت و عملکرد شغلی کارکنان مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق حاضر 130 نفر از کارکنان شرکت نفت استان آذربایجان غربی بودند. با توجه به حجم محدود جامعه آماری، تمام اعضای جامعه مورد نظر به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شد. برای سنجش ادراک رفتار سیاسی سازمانی از پرسشنامه فریس و ککمر، برای سنجش حمایت سازمانی ادراک شده از پرسشنامه آیزنبرگر، جهت سنجش عملکرد شغلی کارکنان از پرسشنامه رایت،ککمر، مک مهان و دلی ویو و در سنجش رضایت شغلی از پرسشنامه برایفلید و روته استفاده شد. در این تحقیق مدلی براساس ادبیات تحقیق ارائه گردید؛ داده های تحقیق حاضر از برازش مدل حمایت کردند و یافته های ذیل به دست آمد: ادراک رفتار سیاسی در بالاترین سطح سازمانی با حمایت سازمانی ادراک شده رابطه منفی و معنی دار دارد؛ ادراک رفتار سیاسی در سطح بالاتر از سطح جاری با حمایت سازمانی ادراک شده رابطه منفی و معنی دار دارد؛ ادراک رفتار سیاسی در سطح جاری با حمایت سازمانی ادراک شده رابطه منفی و معنی دار دارد و حمایت سازمانی ادراک شده با عملکرد و رضایت شغلی کارکنان رابطه مثبت و معنی دار دارد. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که حمایت سازمانی در رابطه بین ادراک رفتار سیاسی سازمانی با رضایت و عملکرد شغلی نقش میانجی را ایفا می کند.

عملیات حفاری چاه های نفت و گاز به دلیل ماهیت و نوع فعالیت های آن با مخاطرات مختلفی سر و کار دارد. لذا رعایت ایمنی به منظور حفاظت از نیروی انسانی و صیانت از تجهیزات، برای همه کارکنان امری ضروری است. هدف مطالعه حاضر شناسایی خطرات تهدید کننده مشاغل واحد عملیات حفاری با استفاده از مطالعه آنالیز مخاطرات شغلی و ارائه اقدامات کنترلی به منظور کاهش سطح ریسک این مخاطرات می باشد. جامعه آماری مورد نظر در این پروژه، کارکنان عملیات حفاری دستگاه های حفاری خشکی شرکت حفاری شمال هستند. به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نیاز تیمی متشکل از متخصصین ایمنی صنعتی، بهداشت حرفه ای و عملیات حفاری شکل گرفت. سپس وظایف و زیروظایف موجود در واحد عملیات حفاری مشخص گردید و با تکمیل کاربرگ های تکنیک آنالیز مخاطرات شغلی، خطرات هر یک از این فعالیت ها شناسایی شد. نهایتاً به منظور رتبه بندی خطرات شناسایی شده از روش ویلیام فاین استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان دادند که 71/7 درصد خطرات شناسایی شده از نوع مخاطرات ایمنی و پس از آن مخاطرات بهداشتی، ارگونومیکی و خطرات مربوط به مواد و تجهیزات به ترتیب 13/4،9/3 و 5/6 درصد از خطرات شناسایی شده را شامل می شدند. همچنین84/4 و 36/5 درصد از خطرات شناسایی شده به ترتیب دارای سطوح ریسک پایین و متوسط و 15/1 درصد از خطرات دارای سطح ریسک بالا بودند که نیاز به اجرای فوری اقدامات کنترلی به منظور کاهش سطح ریسک این خطرات می باشند

امروزه استفاده از دانش سازمانی و تسهیم موثر آن بین کارکنان به منبعی راهبردی برای دستیابی به مزیت رقابتی و حفظ آن تبدیل شده است برای دستیابی به چنین مزیتی، سازمانها نیازمند راهکارهایی برای بهبود تسهیم دانش می باشند به همین منظور در این پژوهش ابتدا به بررسی رابطه عدالت و اعتماد سازمانی ،فرهنگ و اعتمادسازمانی و همچنین تسهیم دانش و اعتماد سازمانی به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر تسهیم دانش در بزرگترین مرکز تحقیقاتی صنعت نفت کشور پرداخته شده است. روش تحقیق حاضر توصیفی از شاخه همبستگی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری تحقیق دربرگیرنده کارمندان شاغل در پژوهشگاه صنعت نفت می باشد؛ ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که عدالت و فرهنگ سازمانی با اعتماد سازمانی رابطه مثبت، مستقیم و معناداری دارد و از طرفی اعتماد سازمانی نیز با تسهیم دانش رابطه مثبت، مستقیم و معناداری دارد.

اجرای برنامه ریزی استراتژیک نهایت تلاش مدیریت استراتژیک است لذا همسویی استراتژی های در سطح کلان با استراتژی های عملیاتی بعنوان یکی از الزامات اساسی مورد توجه قرار گرفته است. این تحقیق به منظور بررسی میزان همسویی استراتژی های منابع انسانی با استراتژی کلان در شرکت ملی گاز انجام شده است.گردآوری داده ها توسط پرسشنامه محقق ساخته که دارای 51 سؤال میباشد انجام گرفت . روایی محتوایی پرسشنامه از طریق خبرگان تعیین گردید و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. 210 عدد پرسشنامه توزیع گردید که ازاین تعداد 154 پرسشنامه تکمیل و عودت داده شد . تجزیه و تحلیل داده ها بااستفاده از نرم افزار اس پی اس اس21 و روش های آمارتوصیفی ، آزمون t تک متغیره ، آزمون t با دو جامعه مستقل انجام گرفت . نتایج آزمون فرض t تک متغیره همسویی 72.5 درصد از استراتژی های منابع انسانی را در حد متوسط نشان داد و نتایج آزمون فرض t با دو جامعه مستقل (ستاد و شرکتهای تابعه شرکت ملی گاز ایران) در چهار زیر سیستم منابع انسانی نشان دهنده عدم تفاوت معنی دار بین میزان همسویی اعلام شده از طرف کارکنان شرکتهای تابعه با مقادیر بدست آمده از طرف کارکنان ستاد شرکت ملی گاز بود .

با توجه به سیاستهای کلان کشور در خصوص کاهش وابستگی ها به فروش نفت خام به منظور توسعه هرچه بیشتر صنعت پتروشیمی و با عنایت به ویژگیهای خاص این صنعت از جمله تکنولوژی- محور بودن، مواجهه با تغییرات سریع و رقابت شدید در منطقه، ضروری است که شرکتهای فعال در صنعت پتروشیمی با هوشمندی و چابکی بیشتر برنامه ریزی کرده و گام های پیش رو را محکم تر و هدفمند بردارند. اما امروزه در حوزه مدیریت اعتقاد برا ین است که شایستگی های مدیریت عالی سازمان نقش مهمی در موفقیت شرکتها می تواند داشته باشد. هدف از این پژوهش شناسایی شایستگی های مدیران ارشد صنعت پتروشیمی است که در هر چه بهتر انجام دادن فرآیند مدیریت استراتژیک کمک نموده و موجب عملکرد بهتر و تحقق اهداف استراتژیک سازمان آنها می شود. در این پژوهش پس از بررسی مطالعات پیشین، چارچوب اولیه ای جهت شناسایی شایستگی های مدیریتی استخراج شد. پس از آن سعی گردید تا با انجام مصاحبه های عمیق با مدیران عامل شرکتهای برتر صنعت پتروشیمی که طی 4 سال متوالی بر اساس فرآیند جایزه تعالی صنعت پتروشیمی و گزارشات شرکتهای برتر ایرانی در imi-100 انتخاب شده بودند، شایستگی های لازم شناسایی و با استفاده از تحلیل مضمون تحلیل گردیدند. به منظور اعتبار یابی یافته های حاصل از مصاحبه ها نتایح بصورت پرسشنامه تدوین و در بین خبرگان دانشگاه و صنعت پتروشیمی توزیع گردید ودر نهایت شایستگی های شناسایی شده در پنج بعددانش، مهارت، تجربه،نگرش وویژگیهای فردی در 10 مولفه اصلی دانش راهبردی ،دانش تخصصی، دانش عمومی،مهارت های ادراکی،مهارت های انسانی و ارتباطی،مهارت های اجرایی،ویژگی های اخلاقی،ویژگی های شخصیتی ،تجربه و نگرش وهمچنین، 54 مولفه فرعی دسته بندی شدند