شایستگی های استراتژیک

با توجه به سیاستهای کلان کشور در خصوص کاهش وابستگی ها به فروش نفت خام به منظور توسعه هرچه بیشتر صنعت پتروشیمی و با عنایت به ویژگیهای خاص این صنعت از جمله تکنولوژی- محور بودن، مواجهه با تغییرات سریع و رقابت شدید در منطقه، ضروری است که شرکتهای فعال در صنعت پتروشیمی با هوشمندی و چابکی بیشتر برنامه ریزی کرده و گام های پیش رو را محکم تر و هدفمند بردارند. اما امروزه در حوزه مدیریت اعتقاد برا ین است که شایستگی های مدیریت عالی سازمان نقش مهمی در موفقیت شرکتها می تواند داشته باشد. هدف از این پژوهش شناسایی شایستگی های مدیران ارشد صنعت پتروشیمی است که در هر چه بهتر انجام دادن فرآیند مدیریت استراتژیک کمک نموده و موجب عملکرد بهتر و تحقق اهداف استراتژیک سازمان آنها می شود. در این پژوهش پس از بررسی مطالعات پیشین، چارچوب اولیه ای جهت شناسایی شایستگی های مدیریتی استخراج شد. پس از آن سعی گردید تا با انجام مصاحبه های عمیق با مدیران عامل شرکتهای برتر صنعت پتروشیمی که طی 4 سال متوالی بر اساس فرآیند جایزه تعالی صنعت پتروشیمی و گزارشات شرکتهای برتر ایرانی در imi-100 انتخاب شده بودند، شایستگی های لازم شناسایی و با استفاده از تحلیل مضمون تحلیل گردیدند. به منظور اعتبار یابی یافته های حاصل از مصاحبه ها نتایح بصورت پرسشنامه تدوین و در بین خبرگان دانشگاه و صنعت پتروشیمی توزیع گردید ودر نهایت شایستگی های شناسایی شده در پنج بعددانش، مهارت، تجربه،نگرش وویژگیهای فردی در 10 مولفه اصلی دانش راهبردی ،دانش تخصصی، دانش عمومی،مهارت های ادراکی،مهارت های انسانی و ارتباطی،مهارت های اجرایی،ویژگی های اخلاقی،ویژگی های شخصیتی ،تجربه و نگرش وهمچنین، 54 مولفه فرعی دسته بندی شدند

زمینه و هدف: اهدافی چون تقویت نگرش و باورهای دینی انقلابی، حفظ و تحقق آرمان ها، رسالت دستاوردهای انقلاب در زمینه رشد و تعالی انسانی، در سایه برخورداری مدیرانی شایسته برای هدایت سازمان ها در شرایط کنونی امکان پذیر است. از این رو، هدف این پژوهش طراحی مدل شایستگی های استراتژیک مدیران از دیدگاه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران می باشد.روش بررسی: در این پژوهش اکتشافی- کاربردی، ابتدا از گفته ها و اظهار نظرهای امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و ادبیات تحقیق، شایستگی های استراتژیک مدیران شناسایی شدند و حین مصاحبه نیمه ساختار یافته با 15 نفر از خبرگان آگاه به موضوع، مولفه های مورد نظر مورد ارزیابی قرار گرفته و با روش دلفی در دور سوم، مورد تایید قرار گرفتند. سپس از شیوه سناریونویسی، بهترین سناریوها از میان مولفه ها شناسایی شده، انتخاب شدند. یافته ها: یافته های حاصل از روش دلفی در دور سوم، 17 مولفه را به عنوان شایستگی های استراتژیک مدیران مورد تایید قرار داد. همچنین در سناریونویسی، جذابترین سناریوها در شایستگی های استراتژیک مدیران به ترتیب بهبود رشد و توسعه انسانی، بهبود انتظارات رهبری و بهبود الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفته معرفی شدند. نتیجه گیری: توجه به شایستگی های استراتژیک مدیران در زمان انتصاب آنها و تمرکز بر اولویت های شناسایی شده به ویژه رشد و توسعه انسانی در محیط کار، برآوردن انتظارات رهبری، و نهادینه کردن الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفته، می تواند نتایج اثربخشی برای سازمان ها به همراه داشته باشد.

هدف این پژوهش آینده پژوهی شایستگی های استراتژیک مدیران آموزش و توسعه منابع انسانی سازمان تأمین اجتماعی بود. پژوهش حاضر از نوع آمیخته (کیفی- کمی) و طرح آن از نوع اکتشافی متوالی بود. مشارکت کنندگان این پژوهش را صاحب نظران تشکیل می دادند. روش نمونه گیری انتخاب مشارکت کنندگان گلوله برفی بود و بر مبنای اشباع نظری 15 نفر انتخاب شد. برای گرآوری داده ها از ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه استفاده شد و برای ممیزی آن از معیارهای لینکلن و گابا (1985) که شامل اعتبار، انتقال، قابلیت اعتماد و تأییدپذیری استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در بخش تحلیل مصاحبه از روش کدگذاری، برای غربال گری شاخص ها از روش دلفی فازی و در بخش آینده پژوهی از روش تحلیل ساختاری با کمک نرم افزار میک مک استفاده شد. با تحلیل مصاحبه ها 67 شایستگی اولیه و در ادامه 36 شایستگی ثانویه شناسایی شد که با انجام غربال گری از طریق دلفی فازی 14 مورد از آن ها تأیید شد. همچنین مشخص گردید از بین شایستگی های 14گانه کلیدی ترین و راهبردی ترین شایستگی، شایستگی های آگاهی موقعیتی، همتاپروری، رهبری دیجیتال، یگانگی تلاش و توحید مساعی است. در نتیجه لازم است وضعیت آن ها در طراحی برنامه ها و اقدام های توسعه منابع انسانی تأمین اجتماعی با محوریت مدیران آموزش و توسعه منابع انسانی سازمان در آینده به طور ویژه لحاظ گردد و همواره اقدامات استراتژیک برای تعالی و شکوفایی آن ها مدنظر قرار گیرد.