درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۰۰۱ تا ۱٬۰۲۰ مورد از کل ۶٬۵۰۷ مورد.
۱۰۰۱.

بررسی تاثیر توانمندسازی روان شناختی بر کیفیت خدمات داخلی در کارکنان زن وزارت ورزش و جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 79 - 94

کلیدواژه‌ها: رفتار سازمانی مدیریت ورزش توانمندسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۶۱
مقدمه: کیفیت خدمات داخلی موضوع جدیدی در ادبیات مدیریت و رهبری است که پژوهش های محدودی در مورد آن و عوامل اثرگذار بر آن، انجام شده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر توانمندسازی روان شناختی بر کیفیت خدمات داخلی در کارکنان زن وزارت ورزش و جوانان بود. روش شناسی: روش پژوهش حاضر، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان زن حوزه ستادی وزارت ورزش و جوانان بود که تعداد 232 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها شامل پرسش نامه تعدیل شده ی توانمندسازی روان-شناختی اسپریتزر (1995) با پنج بعد (احساس شایستگی، استقلال، تاثیر، معنی دار بودن و اعتماد) و پرسش نامه کیفیت خدمات داخلی دی ژی (2005) با سه بعد (سطح فردی، واحدی و سازمانی) بود. داده ها از طریق روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس تحلیل شد. یافته ها: تحلیل های مدل سازی معادلات ساختاری، برازندگی الگوی پیشنهادی را تایید کرد. نتایج حاکی از تاثیر مثبت احساس اعتماد (14/0)، شایستگی (57/0) بر کیفیت خدمات داخلی سطح فردی بود. احساس معنی دار بودن شغل (16/0) و تاثیر (41/0) بر کیفیت خدمات داخلی سطح واحدی تاثیر مثبت داشت و هم چنین تاثیر احساس استقلال (24/0)، اعتماد (22/0)، شایستگی (13/0-)، معنی دار بودن شغل (17/0) و تاثیر (20/0) بر کیفیت خدمات داخلی سطح سازمانی مورد تایید قرار گرفت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، یکی از روش های ترغیب کارکنان زن برای درگیری در رفتارهای فرانقش و ارائه خدمات داخلی با کیفیت بالا، توانمندسازی روانشناختی است.
۱۰۰۲.

تحلیل کیفی موانع و محدودیت های سیاست ورزی زنان در مناصب سیاسی (مورد مطالعه: هیئت دولت و مجلس شورای اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 663 - 695

کلیدواژه‌ها: اصول گرا و اصلاح طلب تحلیل کیفی زنان مجلس و هیئت دولت مدیریت سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۲۵۸
یکی از مهم ترین مؤلفه ها در افزایش مشارکت زنان در تصمیم گیری و سیاست گذاری، بررسی موانع و محدودیت های حضور آن ها در مدیریت سطوح کلان کشور است. پرسش اصلی این است که چه عوامل و ویژگی هایی موجب وضعیت کنونی عدم اقبال به حضور زنان در سیاست گذاری و تصمیم گیری های کلان کشور می شود. در پاسخ به این پرسش، پژوهش های متعددی به بررسی وضعیت موجود حضور زنان در دستگاه های حکومتی و قوای سه گانه به ویژه هیئت دولت و مجلس شورای اسلامی پرداخته اند، اما عموم این مطالعات با تمرکز بیش ازحد بر شناسایی موانع لحظه ورود زنان به مناصب سیاسی کلان، نتوانسته اند تأثیر روندهای سیاسی را با توجه به ساختار سیاسی کشور و پیچیدگی ابعاد سیاسی و فرهنگی آن آشکار سازند. پژوهش حاضر به بررسی علل و عوامل مؤثر در محدودیت های کنشگری زنان پس از ورود و تصدی مدیریت سیاسی سطوح کلان، در دو طیف سیاسی اصلاح طلب و اصول گرا می پردازد. برای ایضاح مطلب، از دیدگاه و نظرات بانوانی که تجربه مستقیم حضور در پست های کلان مدیریت سیاسی از جمله هیئت دولت و مجلس شورای اسلامی داشته اند، استفاده شد. با اتخاذ روش مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل کیفی داده ها از طریق تحلیل تماتیک، عوامل و محدودیت های کنشگری سیاسی-مدیریتی شناسایی و تبیین شدند.
۱۰۰۳.

مسئولیت دولت اسلامی در اقتصاد خانواده

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی فقهی زن و خانواده سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 59 - 102

کلیدواژه‌ها: مسئولیت دولت اسلامی اقتصاد خانواده خانواده تحکیم نظام استحکام رشد حقیقی انسان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۴۵
دولت اسلامی، وظایفی مهمی در مدیریت اقتصاد خانواده، به عنوان مهم ترین نهاد اجتماعی بر عهده دارد و جستار حاضر، این مسئولیت را کنکاش می کند. این پژوهش به روش کیفی و بر اساس پژوهش های پیشین و آرای صاحبنظران، صورت گرفت و ضمن انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته و هدفمند با 13 نفر از متخصصان، داده ها به روش گراندد تئوری، جمع آوری و کدگذاری گردید. بر این اساس، 96 کد اولیه، 35 طبقه اولیه، 12 زیرطبقه و 3 طبقه اصلی استخراج گردید. دولت اسلامی در زمینه اقتصاد خانواده، در سه بخش درآمدزایی خانواده، هزینه های خانواده و تقنین و اصلاح قوانین می تواند اقدامات خود را لحاظ کند. مفاهیم زیرطبقات عبارتند از: هماهنگی نظام آموزشی با نظام اقتصادی، تدوین نظام آموزشی و مهارتی خانواده محور در سطوح مختلف، مهارت افزایی اعضای خانواده توسط رسانه های جمعی، ایجاد زیرساخت های اقتصادی، فرهنگ سازی دستیابی به رزق حلال، اجرای عدالت اجتماعی به منظور زمینه سازی درآمدزایی کارآمدتر، ترویج فرهنگ نوع دوستی و همدلی، سیاستگذاری متناسب با آموزه های اسلامی در حوزه اشتغال زنان، گسترش نهادهای تخصصی، ایجاد پژوهشکده ای برای یافتن راهکارهای درآمدزایی موثر و کارآمد، فرهنگ سازی الگوی مصرف متناسب با آموزه های اسلامی، اتخاذ تدابیر مناسب برای نظارت بر حسن اجرای قوانین به منظور رفع مشکلات اقتصادی خانواده. یافته ها نشان داد که فرایند بهبود راهبردهای اقتصادی برای تحکیم نظام خانواده و جامعه اسلامی، بسیار پیچیده و متاثر از عوامل متعدد است و نیاز به فعالیت در زمینه های مختلف آموزشی، پژوهشی، رسانه ای، اجتماعی و فرهنگی است. کوتاهی دولت اسلامی دراین زمینه، موجب ناهنجاری ها و نابسامانی هایی است که هویت فردی و اجتماعی افراد و تعالی جامعه را به چالش خواهد کشاند.
۱۰۰۴.

مؤلفه های سلامت جنسی همسران مبتنی بر منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی زنان و خانواده سال ۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷ 156 - 182

کلیدواژه‌ها: سلامت جنسی مفهوم شناسی سلامت جنسی مولفه های سلامت جنسی رضایت جنسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰ تعداد دانلود : ۳۱
«سلامت جنسی» از جمله موضوعات مهمی است که ابعاد مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی را تحت تأثیر قرار می دهد. به این منظور، هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه های سلامت جنسی همسران بر اساس منابع اسلامی است. پژوهش بر پایه دو رویکرد کیفی و کمّی و در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول (شناسایی مؤلفه ها)، بر اساس روش تحلیل محتوا، آیات و روایات مرتبط با این سازه، تحلیل و مبتنی بر الگوی کیفی نظریه داده بنیاد، کدگذاری و طبقه بندی شدند. در مرحله دوم، به منظور ارزیابی روایی محتوایی مؤلفه ها، مؤلفه های استخراج شده توسط کارشناسان، ارزیابی و مورد تأیید قرار گرفت. چهار مولفه اصلی «سلامت بدنی»، «سلامت بینشی»، «سلامت عاطفی» و «سلامت رفتاری» و 12 زیرمؤلفه «سلامت جهاز تناسلی»، «آگاهی به ارزش معنوی آمیزش حلال»، «آگاهی به احکام و حقوق جنسی»، «آگاهی به تفاوت های جنسی»، «عدم تفکر به غیر همسر»، «تمایل به همسر»، «عدم تمایل به همجنس»، «تعاملات کریمانه»، «مهارت تحریک کنندگی»، «مهارت خویشتنداری»، «رفتار مطابق با جنسیت» و «شرایط رابطه» در مرحله اول پژوهش استخراج شدند. از شاخص روایی محتوا (cvi)، برای سنجش میزان تطابق و از شاخص ضریب نسبی روایی محتوا (CVR)، برای سنجش میزان ضرورت مؤلفه ها و زیرمؤلفه ها، استفاده شد. میزان ضرورت و مطابقت تمام مؤلفه ها و زیرمؤلفه ها، با نظر کارشناسان در سطح مطلوب ارزیابی شده است. بر اساس مؤلفه های استخراج شده از متون دینی، و تأیید کارشناسان، می توان مفهوم پردازی دقیقی از سلامت جنسی ارائه کرد که عبارت است از: وضعیت مطلوب بدنی، شناختی، عاطفی و رفتاری مرتبط با کنش جنسی زوجین، که علاوه بر ارضای نیاز جنسی متقابل آنها به گونه ای محترمانه، لذت بخش و آرامش بخش، زمینه محبت بیشتر به یکدیگر، فرزندآوری و کارکردهای متعالی آنها را نیز فراهم می کند.
۱۰۰۵.

بررسی ترجیحات نوازه گیری ادبی و غیرادبی دانشجویان از منظر جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 627 - 652

کلیدواژه‌ها: جنسیت نوازه نوازه ادبی نوازه غیرادبی نوازه گیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۲۰۹
رابطه سالم مدرس و دانشجو می تواند فرصتی برای رشد فردی و تحصیلی فراهم کند. آن چه میان رابطه سالم و ناسالم تفاوت ایجاد می کند، استفاده از زبان و رفتاری نوازشی یا سرکوب گر است که به آن نوازه می گویند. به طور معمول، زبان نوازه ها معیار و غیرادبی است که نوع ادبی آن، با این پیش فرض که با ترکیب ادبیات و نوازه می توان فرصتی برای کاربرد خلاقانه زبان و پیوند زبان، فرهنگ و ادبیات فراهم کرد، مطرح شده است. بدین منظور، مطالعه حاضر با هدف بررسی ترجیحات نوازه گیری دانشجویان به دریافت نوازه ادبی و غیرادبی، به روش کمی انجام شد. هدف از بررسی جنسیت، آگاهی از تفاوت و تمایل زنان و مردان به نوازه ادبی و غیرادبی است؛ زیرا آنان با وجود رشد در بستر زیستی و فرهنگی مشابه، ممکن است نگرش متفاوتی داشته باشند. حجم نمونه 411 دانشجو (133 مرد، 278 زن) در مقاطع و رشته های تحصیلی گوناگون بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته نوازه های ادبی و غیرادبی است. نتایج نشان داد که زنان به نوازه غیرادبی و مردان به نوازه ادبی تمایل بیش تری دارند. علت انتخاب نوازه های ادبی توسط مردان و نوازه های غیرادبی توسط زنان را می توان با ویژگی های شخصیتی آن ها، آداب گفتگو میان زنان و مردان، جایگاه اجتماعی آن ها که منجر به انتخاب زبان نوازه ها می شود و عدم وجود رابطه ای صمیمی میان مدرس و دانشجوی غیرهمجنس و ویژگی های متفاوت زبان ادبی و غیرادبی توجیه کرد.
۱۰۰۶.

پیش بینی افسردگی، اضطراب، استرس و اهمال کاری تحصیلی بر اساس اعتیاد به گوشی های هوشمند با تأکید برتفاوت های جنسیتی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره بیستم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۱) 66 - 95

کلیدواژه‌ها: اعتیاد استرس اضطراب افسردگی اهمال کاری تحصیلی جنسیت دانش آموزان گوشی های هوشمند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۳۰۹
استفاده بیش از حد از گوشی های هوشمند با اهمال کاری تحصیلی، افسردگی، اضطراب و استرس در دانش آموزان مرتبط است. بنابراین، بررسی ارتباط اعتیاد به گوشی هوشمند با اهمال کاری و آسیب پذیری روان شناختی در دانش آموزان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو، مطالعه حاضر با هدف پیش بینی افسردگی، اضطراب، استرس و اهمال کاری تحصیلی بر اساس اعتیاد به گوشی های هوشمند با تأکید برتفاوت های جنسیتی در دانش آموزان انجام شده است. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی از نوع همبستگی است. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی 275 نفر (120 دختر و 155 پسر) از دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر ترکمانچای که در سال تحصیلی 1400-1399 به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده های پژوهش با پرسشنامه اهمال کاری سولومون و راث بلوم (1984)، پرسشنامه اعتیاد به گوشی همراه سواری (1392) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) از نمونه مورد مطالعه جمع آوری شدند. نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین اعتیاد به گوشی های هوشمند با افسردگی (457/0=r)، اضطراب (363/0=r)، استرس (334/0=r) و اهمالکاری تحصیلی (358/0=r) رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (001/0≥P). نتایج رگرسیون نیز چندگانه نشان داد در دانش آموزان دختر میل گرایی، احساس تنهایی و خلاقیت زدایی و در دانش آموزان پسر میل گرایی و احساس تنهایی قوی ترین پیش بینی کننده های افسردگی، اضطراب و استرس هستند. همچنین، قوی ترین پیش بینی کننده اهمال کاری دانش آموزان دختر احساس تنهایی و خلاقیت زدایی و دانش آموزان پس احساس تنهایی است. بنابراین، می توان نتیجه گرفت اعتیاد به گوشی های هوشمند همراه سبب افزایش میزان استرس و اضطراب در دانش آموزان شده و استرس و اضطراب ناشی از اعتیاد به گوشی های هوشمند نیز باعث افزایش میزان اهمال کاری آنها شده است.
۱۰۰۷.

اثربخشی آموزش گروهی طرحواره درمانی هیجانی بر خودپنداره جنسی، بلوغ عاطفی و الگوهای تعاملی زنان دچار درد مزمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۱ 199 - 219

کلیدواژه‌ها: طرحواره درمانی هیجانی خودپنداره جنسی بلوغ عاطفی الگوهای تعاملی درد مزمن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۹۵
پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی طرحواره درمانی هیجانی بر خودپنداره جنسی، بلوغ عاطفی و الگوهای تعاملی زنان دچار درد مزمن انجام شد. طرح تحقیق حاضر، نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون به همراه گروه گواه بود. 30 نفر از زنان دچار دردهای مزمن که در سال 1400 به بیمارستان فیروزگر شهر تهران مراجعه کردند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و با جایگزینی تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه قرار داده شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه چندوجهی خودپنداره جنسی اسنل (1995)، پرسشنامه بلوغ عاطفی سینگ و بهارگاوا (1991) و پرسشنامه الگوهای تعاملی کریستنسن و سالاوی (1984) بودند و گروه آزمایش تحت آموزش گروهی طرحواره درمانی هیجانی لیهی (2015) در طی 10 جلسه 2 ساعته، هر هفته یک جلسه قرار گرفتند و در این مدت افراد گروه گواه هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تک متغیره توسط نرم افزار آماری SPSS نسخه 26 استفاده شد. یافته ها نشان داد که طرحواره درمانی هیجانی بر بلوغ عاطفی و الگوهای تعاملی در زنان دچار درد مزمن تأثیر معنادار دارد (01/0>P). اما بر تغییرات خودپنداره جنسی تأثیر معنادار ندارد (05/0<P). برحسب نتایج حاصل از این پژوهش آموزش گروهی طرحواره درمانی هیجانی با تمرکز بر چالش ها و شناخت ها و با ایجاد تغییرات مثبت و مناسب می تواند در تغییرات بلوغ عاطفی و الگوهای تعاملی بین زوجین در زنان دچار درد مزمن مورداستفاده قرار گیرد.
۱۰۰۹.

اثربخشی ذهن آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب دیده از خیانت همسر

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره ۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 51-61

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی تنظیم هیجانی بخشش خیانت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰
این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی ذهن آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب دیده از خیانت همسر انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون_پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش زنان آسیب دیده از خیانت مراجعه کننده به مراکز بهزیستی شهر بجنورد، در سال 1400 بودند که از میان آن ها تعداد 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در 2 گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جای دهی شدند. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 60 دقیقه ای درمان ذهن آگاهی قرار گرفت و گروه گواه تا پایان پژوهش مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های بخشش ری (2001) و تنظیم هیجان گرانفسکی و کرایج (2006) بود. داده های پژوهش با آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری و استفاده از نرم افزار spss نسخه 24 تجزیه وتحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان ذهن آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب دیده از خیانت همسر اثربخش است (05/0>P). با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که درمان ذهن آگاهی عامل مهم و تأثیرگذاری بر افزایش تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب دیده از خیانت همسر می باشد.
۱۰۱۰.

تأثیر مصرف فرهنگی بر نگرش دختران به روابط دوستی دختر و پسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 633 - 662

کلیدواژه‌ها: دوستی دختر و پسر رسانه شبکه های اجتماعی ماهواره مصرف فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۹۸
مدیریت دقیق رسانه های ارتباطی نوین به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر ارزش ها و نگرش های جوانان نیازمند بررسی علمی و دقیق است. هدف از این تحقیق، بررسی رابطه میان مصرف فرهنگی (مطالعه کتاب، استفاده از ماهواره و استفاده از شبکه های مجازی) و نگرش جوانان به روابط دوستی دختر و پسر است. همچنین شناسایی متغیرهایی که می توانند بر شدت و ضعف تأثیرپذیری جوانان از این کالاهای فرهنگی مؤثر باشند، مدنظر بوده است. تحقیق حاضر یک پیمایش مقطعی است و جامعه آماری آن شامل دختران هرگز ازدواج نکرده 20-34 ساله شهر تهران است. براساس یافته ها، بیشترین نگرش مثبت به این نوع روابط در میان رده سنی 20-24 ساله مشاهده شد. نتایج تحلیل دومتغیره نشان داد سن افراد، تحصیلات، ابعاد مختلف دینداری و میزان مطالعه کتاب با نگرش دختران به روابط دوستی دختر و پسر رابطه عکس دارد؛ درحالی که بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی، استفاده از ماهواره و ساکن مناطق بالابودن و نگرش دختران به روابط دوستی دختر و پسر رابطه مستقیم وجود دارد. نتایج تحلیل چندمتغیره یافته ها نشان داد با حضور متغیر دینداری، متغیرهای سن، تحصیلات و منطقه محل سکونت معناداری خود را از دست می دهند. با توجه به یافته ها، مهم ترین راهبردهای تقویت وضعیت فرهنگی جوانان مربوط به دو حوزه مدیریت مصرف شبکه های اجتماعی و تقویت دینداری است.
۱۰۱۱.

واکاوی مستندات وجوب پاسخِ مثبت به خواستگاری مؤمن در فقه امامیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی زنان و خانواده سال ۹ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 123 - 144

کلیدواژه‌ها: خواستگاری پاسخ مثبت به خواستگار وجوب اجابت نکاح

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۲۷
نکاح به عنوان یکی از عقود اسلامی، نقطه آغاز یک خانواده است. درباره این عقد و مراحل قبل و بعد از آن، احکام متنوعی مطرح شده است. یکی از احکام مرتبط با خواستگاری، که بسیاری از فقها بر آن تأکید و بر آن ادعای اجماع کرده اند، حکم وجوب پاسخ مثبت به خواستگاری مؤمن است. آنچه این نوشتار در پی آن است یافتن و دسته بندی اقوال موجود فقهای امامیه در این زمینه و نقد و بررسی ادله قائلان به وجوب اجابت است. در این راستا، با روش توصیفی- تحلیلی، میراث مکتوب فقهای امامیه مورد کندوکاو قرار گرفته است. آنچه به عنوان نتیجه این بحث قابل طرح است اینکه حکم وجوب پاسخ به خواستگاری مؤمن، پشتوانه ای در ادله فقهی ندارد و با اصل برائت می توان این وجوب را منتفی دانست. علاوه بر این اصل، ادله دیگری مانند سیره معصومان(ع) در زندگی شخصی، عدم وجوب اصل نکاح و همچنین توالی فاسد بر قائل شدن به وجوب، دلالت بر عدم وجوب دارد. آنچه ادله قائلان به وجوب، توان اثبات آن را دارد، وجوب اجابت پدر به خواستگار در صورت هم کفوبودن و تمایل دختر به خواستگار است.
۱۰۱۲.

ارزیابی تأثیر شکاف جنسیتی بر عمل کرد محیط زیستی در کشورهای منتخب جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 389 - 413

کلیدواژه‌ها: خوشه بندی فضایی رگرسیون حداقل مربعات معمولی شاخص عمل کرد محیط زیست شکاف جنسیتی متابولیسم جمعیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۲۳۲
جنسیت به منزله یکی از عوامل مهم حفاظت از محیط زیست به رسمیت شناخته شده است. با وجود این، هنوز ادغام جنسیتی در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها به منزله یک گزینه فرعی و هدردادن بودجه در نظر گرفته می شود. تحقیق حاضر، با بهره گیری از داده های مجمع جهانی اقتصاد و دانشگاه ییل و با استفاده از روش خوشه بندی میانگین کا و رگرسیون حداقل مربعات معمولی در چارچوب نظریه متابولیسم جمعیت طی سال های 2014 تا 2020، به ارزیابی تأثیر ابعاد چهارگانه شکاف جنسیتی بر عمل کرد محیط زیستی کشورهای منتخب جهان می پردازد. نتایج خوشه بندی فضایی نشان داد کشورهای جنوبی و میانی قاره افریقا و جنوب آسیا در خوشه 1 با پایین ترین مقادیر فرصت و مشارکت اقتصادی، بهداشت و بقا، دست یابی تحصیلی و توانمندسازی سیاسی قرار دارند. ازاین رو، ابتدا باید ابعاد دست یابی تحصیلی و بهداشت و بقا را مدنظر قرار دهند. خوشه 2 با مقادیر متوسط در امریکای جنوبی، آسیای شرقی، خاورمیانه و اروپای شرقی برای رسیدن به عضویت در خوشه 3 و همچنین خود خوشه 3 در کشورهای اروپای غربی، امریکای شمالی و استرالیا برای حفاظت بیشتر از محیط زیست باید بر دو بُعد فرصت و مشارکت اقتصادی و توانمندسازی سیاسی زنان تأکید کنند. علاوه بر این، نتایج رگرسیون حداقل مربعات معمولی چند متغیره نشان داد که ابعاد شکاف جنسیتی 41 درصد از نوسانات عمل کرد محیط زیستی کشورهای منتخب را تبیین می کند؛ بنابراین، می توان گفت که عمل کرد ضعیف محیط زیستی در کشورهای آسیایی، افریقایی و امریکای جنوبی ناشی از شکاف جنسیتی است. علاوه بر این، دو بُعد دست یابی تحصیلی و توانمندسازی سیاسی زنان مهم ترین مؤلفه های اثرگذار بر عمل کرد محیط زیست اند.
۱۰۱۳.

بررسی تحلیلی آراء قرآن پژوهان فریقین درباره عبارات چالش برانگیز آیه سوم سوره نساء و ارزیابی برخی ترجمه های فارسی معاصر از آنها(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی زنان و خانواده سال ۹ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 273 - 296

کلیدواژه‌ها: مفسران آیه سوم سوره نساء خانواده زنان چندهمسری ترجمه های فارسی معاصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۲۳
یکی از آیاتی که از سوی مفسران و به دنبال آنها، مترجمان فارسی معاصر، معرکه آراء مختلف و بعضاً متعارضی واقع شده، آیه سوم سوره نساء است که در زمینه «چگونگی ارتباط دهی بین جمله و جزای شرط، معادل «ما طابَ» و معنای «مَثْنى وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ» قابل مشاهده است. مقاله حاضر، با هدف ارائه تفسیر صحیح از این موارد و دست یابی به ترجمه ای صحیح از آنها و استمداد از روش کتابخانه ای در گردآوری مطالب و شیوه اسنادی در نقل دیدگاه ها و روش تحلیلی - توصیفیِ در ارزیابی داده ها، درصدد برآمده است تا ابتدا این عبارات چالش برانگیز را با استفاده از مصادر لغوی و تفسیری مشهور، بررسی و تحلیل نموده و سپس با ابتناء بر دستاورد موجود، برخی ترجمه های فارسی معاصر قرآن (خرمشاهی، صفارزاده، صفوی، حداد عادل، فولادوند، مشکینی، مکارم شیرازی و یزدی) را نیز ارزیابی کند. برآیند پژوهش حاضر در بررسی بخشی از آیه، این شد که هفت نظر مطرح شده درباره ارتباط بین جمله و جواب شرط، به ویژه تقدیر «سرپرستی» و تفسیر «مِنَ النِّساءِ» به بیوه زنان، نادرست هستند و تنها تقدیر «نکاح»، مناسب ترین نظر محسوب می شود. افزون بر اینکه، یزدی در معنایابی موارد فوق، نسبت به دیگر مترجمان، مناسب تر عمل کرده است.
۱۰۱۴.

سیر تحول نقش جنسیت در گفتمان نسبت میان کار و زندگی: تحلیل کتاب سنجی و مصورسازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره دهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) 103 - 126

کلیدواژه‌ها: نسبت میان کار و زندگی جنسیت کتاب سنجی مصورسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۶۸
حدود سه دهه است که موضوع نسبت میان کار و زندگی کارکنان مورد توجه پژوهشگران این حوزه قرار گرفته است. با حضور گسترده تر زنان در فعالیت های شغلی، موضوع جنسیت و نقش آن در نسبت میان کار و زندگی اهمیت بیشتری یافته و به صورت روزافزون بر تعداد پژوهش های این حوزه افزوده می شود. هدف مقاله حاضر، ارائه مروری نظام مند بر پژوهش های انجام گرفته در این زمینه و بررسی سیر تحول آن هاست. بر این اساس، پژوهش های حوزه نسبت میان کار و زندگی با تأکید بر نقش جنسیت، از ابتدا تاکنون (سال های 1991 تا 2021) از پایگاه داده وب آو ساینس (Web of Science استخراج و با استفاده از نرم افزار وی. او. اس. ویوور (VOS Viewer)مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج در دو بخش اصلی ارائه شد. نخست، اطلاعات توصیفی که شامل روند کمّی پژوهش ها و استنادها در این حوزه مطالعاتی، برترین مقالات، فعال ترین پژوهشگران، کشورها، مجلات و دانشگاه ها بود و دوم، تحلیل های مصورسازی، شامل هم استنادی و هم آیندی واژگان که ساختارهای مفهومی در این زمینه را نشان می داد. نتایج پژوهش نشان داد، علاوه بر رشد کمّی فزاینده پژوهش ها پیرامون این مفهوم، سیر تحول موضوعات پژوهشی از در این گفتمان از سویه منفی نسبت میان کار و زندگی زنان در قالب تضاد کار و زندگی به ساحت مثبتِ این مفهوم در قالب غنی سازی و تعادل کار و زندگی و دست آخر طرح مفاهیم ایدئولوژی نقش جنسیتی، نگرش جنسیتی، مساوات طلبی جنسیتی و نابرابری جنسیتی بوده است.
۱۰۱۵.

واکاوی حق معاشرت به معروف در روابط زوجین با تأکید بر حقوق فطری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال دهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 31 - 50

کلیدواژه‌ها: حقوق فطرت حقوق متقابل زوجین معاشرت به معروف تکوین تشریع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۸۵
امروزه مقررات و احکام اسلامی به ویژه در حوزه خانواده با شبهات و اشکالاتی روبه روست که یکی از بهترین راه های حل این شبهات و اشکالات مراجعه به حقوق فطری و تطبیق مقرارات اسلام با این حقوق است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی حق معاشرت به معروف در روابط زوجین و برای پاسخ به این سؤال که حق معاشرت به معروف تا چه میزان با حقوق فطری زوجین، مبانی فطری ایشان و خانواده منطبق است، انجام شد. بدین منظور کلیه آثار علمی مربوطه به شیوه توصیفی- اسنادی مورد بررسی قرار گرفت. با بررسی های انجام شده، مطالعه ای که به طور مستقل موضوع پژوهش حاضر در آن بررسی شده باشد، یافت نشد. نتایج نشان داد که تکلیف معاشرت به معروف بیشتر متوجه فردی است که دارای اختیارات است و در انجام این اختیارات امکان سوءاستفاده وجود دارد. رفتار شایسته هریک از زوجین، موافق با فطرت و طبیعت ایشان و همگام با اصلی ترین هدف و کارکرد خانواده یعنی، ایجاد مودت و رحمت است. معاشرت به معروف نباید برخلاف ویژگی های زوجین و نظام خانواده باشد که براین اساس، در خانواده، مصلحت نوعی و شخصی باید همزمان مورد توجه قرار گرفته و تأمین شود. 
۱۰۱۶.

عوامل مؤثر بر شکل گیری ملاک های انتخاب همسر در جوانان تحصیل کرده شهر ایلام؛ یک نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۰ 83 - 107

کلیدواژه‌ها: ملاک های همسرگزینی ملاک های انتخاب همسر انتخاب همسر نظریه زمینه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۲۹۲
مطالعه حاضر با هدف ارائه یک نظریه زمینه ای در رابطه با عوامل مؤثر بر شکل گیری ملاک های انتخاب همسر انجام گرفته است. رویکرد این مطالعه کیفی و مشارکت کنندگان در تحقیق را ۲۴ نفر از جوانان در شرف ازدواج شهر ایلام تشکیل می دادند که در سال ۱۳۹۸ به مرکز مشاوره پیش از ازدواج مراجعه کرده بودند. این افراد به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته جمع آوری شدند. جهت تحلیل داده ها از شیوه کدگذاری و طبقه بندی سه مرحله ای نظریه زمینه ای اشتراوس و کوربین استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که مقولات خود انگاره و ارزش های فردی به عنوان شرایط علی، عوامل فرهنگی، عوامل خانوادگی، شرایط اقتصادی جامعه به عنوان شرایط زمینه ای، رسانه ها، تجارب ازدواج دیگران، تجارب فردی مستقیم و غیرمستقیم در تعاملات اجتماعی، موقعیت اجتماعی خود و اقتضائات شغلی به عنوان شرایط مداخله گر، کسب مشورت از افراد با تجربه، بهره گیری از خدمات مشاوره و روانشناسی، مطالعه در زمینه روانشناسی و مشاوره به عنوان راهبردها و خودشناسی و آگاهی از عوامل سبب ساز یک ازدواج موفق نیز به عنوان پیامد این الگوی پارادایمی مشخص گردید. با توجه به تعدد و گستردگی مقولات تأثیر گذار بر شکل گیری ملاک ها، برنامه ریزان و سیاست گذاران این حوزه می بایست، تسهیلات لازم را برای برگزاری برنامه های آموزشی و ارائه خدمات مشاوره ای فراهم نمایند تا زمینه افزایش آگاهی و بینش جوانان به منظور ارتقای کیفیت ازدواج فراهم آید.
۱۰۱۷.

فرایند شکل گیری معنای ازدواج و زندگی خانوادگی از منظر نسل میانه؛ پژوهشی داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره دهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) 127 - 146

کلیدواژه‌ها: نسل میانه ازدواج معنا جنسیت داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۲۱۸
ازدواج مقدمه ورود به نهاد با قدمت و دیرپای خانواده و میزبان زوجین در طی حیات تأهلی آنان است. داوطلبان ورود به این نهاد دیدگاه های متفاوتی دارند که تصور خاصی از ازدواج به عنوان مقدمه و از زندگی خانوادگی به عنوان حیات تأهلی در ذهن آنان ایجاد می کند. از جمله عوامل تاثیرگذار بر تصور از خانواده تحرکات نسلی است. وقوع تغییرات بنیادین در نحوه ورود، مدیریت محتوا و خروج از نهاد خانواده بیانگر تفاوت نگاه به ازدواج و خانواده در میان نسل میانه و نسل حاضراست. این پژوهش با هدف دریافت فرایند شکل گیری معنای ازدواج در"نسل میانه" انجام شده است.مشارکت کنندگان این پژوهش کیفی به شیوه نظریه داده بنیاد و با رویکرد سیستماتیک، زنان و مردان تهرانی با تجربه تأهل و طول ازدواج حداقل سی سال هستند. تعداد این افراد تا زمان تحقق اشباع نظری 21نفر است. نتایج بیانگر مقوله محوری معنابخش امن سنت و دو زیر مقوله مقدس اعتباربخش و رویه روشن زندگی است. مطابق این مقولات زندگی خانوادگی از منظر این نسل تصویری روشن است که در آن تنها لازم است فرد در جایگاه نقشی خود قرارگرفته و ادامه دهنده مسیر از پیش موجود باشد. در این مسیر نیازی به کنشگری فعال جهت ارائه داستان فردی خاص نیست و افراد با ادامه مسیر زندگی از پیش موجود تعهدات خود را انجام می دهند. این یافته بیانگر بنای زندگی خانوادگی نسل میانه بر مبنای تصویر روشن از پیش موجود است که امکان مقایسه تحولات معنایی زندگی خانوادگی از منظر نسل جدید(در مطالعات آتی) را فراهم می سازد.
۱۰۱۸.

بررسی تأثیر باورهای سقف شیشه ای بر جانشین پروری و سبک رهبری زنان در پست های مدیریتی (مورد مطالعه: معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 45 - 68

کلیدواژه‌ها: باورهای سقف شیشه ای جانشین پروری سبک رهبری زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۷۷
نقش زنان در توسعه امروز جوامع، مستقیماً با هدف توسعه اجتماعی و اقتصادی بستگی دارد و از این رو در تحول همه جوامع انسانی، عاملی بنیادی محسوب می شود. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی اثر متغیرهای باورهای سقف شیشه ای بر جانشین پروری و سبک رهبری زنان در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد است. این تحقیق برمبنای هدف، کاربردی و به روش توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق کارکنان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند که براساس جدول مورگان، حجم نمونه 110 نفر محاسبه شده است. به منظور بررسی و آزمون متغیرهای مؤثر در موضوع تحقیق، به ترتیب از پرسشنامه استاندارد اسمیت (۲۰۱۲) برای سنجش متغیر باورهای سقف شیشه ای، پرسشنامه استاندارد خدایاری (۱۳۹۶) برای سنجش متغیر جانشین پروری و پرسشنامه استاندارد نجارزاده آرانی (۱۳۹۹) برای سنجش متغیر سبک رهبری استفاده شده است. پایایی و روایی پرسشنامه ها به ترتیب از طریق پایایی ترکیبی و تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از نرم افزارهای SPSS و Smart -PLS به ترتیب برای تهیه آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که باورهای سقف شیشه ای بر سبک رهبری زنان در پست های مدیریتی تأثیر مثبت و معنا داری دارد. علاوه بر آن مشخص شد باورهای سقف شیشه ای بر جانشین پروری تأثیر مثبت و معناداری دارد.
۱۰۱۹.

سنخ شناسی برساخت هویت مذهبی زنان با تاکید بر پوشش در شبکه اجتماعی اینستاگرام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۱) 1-35

کلیدواژه‌ها: سبک پوشش برساخت هویت مذهبی اینستاگرام نتنوگرافی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۵۰
پژوهش حاضر با هدف ارائه ی یک سنخ شناسی از برساخت هویت مذهبی با تاکید بر پوشش در بین زنان درشبکه مجازی اینستاگرام انجام شده است. منظور از برساخت هویت مذهبی، چگونگی ساخت و نمایش هویت مدهبی در بین کاربران زن دارای پوشش است. این پژوهش کیفی و با استفاده از تکنیک نتنوگرافی صورت گرفته و داده ها با استفاده از تحلیل تماتیک، تحلیل شده اند. در این پژوهش سعی شده تا با تحلیل محتوای پست های پربازدید ده صفحه با تعداد دنبال کننده بالا، به تحلیل پرداخته شود.، در ابتدا فهرستی از هشتگ های مرتبط تهیه و سپس با جستجو در شبکه مجازی اینستاگرام پست های پربازدید انتخاب شده اند، تعداد صفحات منتخب 12تا و بازه انتشار پست ها از ابتدای سال1398 تا اخر آبان 1398 می باشد، با توجه به تحلیل محتوای کیفی پست های انتخاب شده در صفحات مورد بررسی، می توان به سبک های پوشش « قاعده محور رسمی با زیر مقولات پوشش رسمی و رایج داخلی و پوشش کلاسیک و به سبک بین المللی؛ هویت مبتنی بر اسطوره های زیبایی؛ هویت مبتنی بر ذائقه کلاسیک پسند؛ پوشش کژوال و غیررسمی بازیر مقولات پوشش کژوال مطابق با معیارهای ایران ترندی و بر اساس مد و درنهایت فعالیت مدلینگ» اشاره کرد.
۱۰۲۰.

بررسی کارآمدی آموزش مبتنی بر شفقت خود بر سرمایه روان شناختی و بهزیستی اجتماعی در مادران دارای کودک آهسته گام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 91-107

کلیدواژه‌ها: آموزش مبتنی بر شفقت خود سرمایه روان شناختی بهزیستی اجتماعی مادران کودک آهسته گام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۲۲۷
هدف پژوهش، بررسی اثر بخشی آموزش مبتنی بر شفقت خود بر سرمایه روان شناختی و بهزیستی اجتماعی در مادران دارای کودک آهسته گام بود. از این جامعه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 30 مادر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های سرمایه های روان شناختی لوتانز و بهزیستی اجتماعی کییز استفاده شد. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. گروه های آزمایشی تحت آموزش خود شفقتی (8 جلسه 90 دقیقه ای) قرار گرفتند؛ گروه گواه در لیست انتظار مداخله قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد، مداخله آموزش خود شفقتی بر افزایش سرمایه روان شناختی(05/0p <) و بهزیستی اجتماعی(01/0p <) در مادران دارای کودک آهسته گام اثربخش بود. بنابراین می توان، از آموزش خود شفقتی در کمک به مادران دارای کودک آهسته گام استفاده کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان