درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۹۰۱ تا ۷٬۹۲۰ مورد از کل ۷۶٬۰۳۳ مورد.
۷۹۰۱.

بایسته های اخلاقی فرماندهان عالی رتبه نظامی با فرودستان در نهج البلاغه(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال سوم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه نیروهای نظامی حق محوری اخلاق فرماندهی فرودستان مصالح امنیتی و دفاعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲۰ تعداد دانلود : ۱۹۱۷
فرماندهان نظامی در عملکردشان با زیردستان با پاره ای از مسائل جاری نظامیان روبه رو میشوند که عرف اخلاقی نظامیان آنها را پذیرفته، ولی با آموزه های اخلاقی اسلامی تزاحم دارند یا برعکس، ازاین رو فرماندهان نظامی مسلمان دچار تردید اخلاقی در برخی مسائل میشوند، مسائلی، چون تنبیه های همگانی مجرمان و غیرمجرمان، رفتار اطلاعاتی با دوستان صمیمی که میتواند منافقانه باشد. هدف از این پژوهش نیز یاری رساندن فرماندهان برای تصمیم گیری درست در این مسائل با محوریت دیدگاه های امام علی (ع) در نهج البلاغهاست. این مقاله با رویکردی تحلیلی ـ توصیفی به آرای امام علی (ع) درباره برخی از مسائل اخلاقی چالش برانگیز نظامیان میپردازد. حاصل این پژوهش، اصولی است که در رفتار فرماندهی با کادر و افراد تحت امر خود به کار میآیند که عبارت اند از: 1. خدا و عدالت محوری در برخورد با نیروها؛ 2. اولویت مصالح امنیتی و دفاعی اسلام بر مصالح دیگری، چون مصالح فردی و خانوادگی
۷۹۰۳.

منصب امامت جمعه و مذاهب اسلامى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی ۱۳۸۳ شماره ۳۲
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲۲
«بررسى فقهى منصب امامت جمعه درحکومت اسلامى» عنوان پژوهشى است که توسط حجت الاسلام آقاى جعفر پیشه در مرکز تحقیقات علمى دبیرخانه مجلس خبرگان رهبرى انجام گرفته است . این تحقیق در هفت فصل ویک خاتمه ساماندهى شده است: 1. مفاهیم و کلیات 2. منصب امامت جمعه و مذاهب اسلامى 3. منصب امامت جمعه و دیدگاه فقهاى اهل بیت (ع) 4. مستندات منصب امامت جمعه 5. بررسى مستندات نفى منصب امامت جمعه 6. برخى ازفروع و آثارفقهى منصب امامت جمعه 7. منصب امامت جمعه و دیدگاه فقهى امام خمینى (قدس سره). آنچه در این مقاله مى خوانید فصل دوم این پژوهش است که تقدیم علاقمندان مى گردد.
۷۹۰۸.

تربیت عرفانی از دیدگاه سهروردی

نویسنده:
منبع: تأملات فلسفی سال دوم بهار ۱۳۸۹ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: شیخ اشراق معرفت نفس معرفت شهودی هدف غایی اهداف واسطه ای تربیت عرفانی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی فلسفه اشراق
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی عرفان عملی
تعداد بازدید : ۲۹۱۹ تعداد دانلود : ۱۰۹۴
با توجه به رشد فزاینده انگیزه های عرفانی در جوانان، که سبب رشد مسلک ها و دیدگاه های نابخردانه گردیده است، این مقاله به دنبال بررسی دیدگاه های عرفانی برآمده است. بدین لحاظ دیدگاه عرفانی سهروردی را به لحاظ غنای فلسفی آموزه های عرفانی، مورد بررسی قرار می دهیم تا از منظر او به بررسی مبانی فلسفی، مراحل و شرایط سلوک عرفانی و شناخت دلالت های تربیتی دیدگاه وی مبادرت نماییم. در این مقاله از روش توصیفی- تحلیلی که روشی رایج در مطالعات و تحقیقات مربوط به حوزه فلسفه تعلیم و تربیت می باشد، استفاده شده است. بازتاب مراحل سلوک و اندیشه های تربیتی در اهداف آموزش متجلی می شود، اهداف تربیت عرفانی به «اهداف واسطه ای» و «هدف غایی» تقسیم می شود، اهداف واسطه ای عبارت است از کسب معرفت شهودی، پرورش عقل، عشق، عبودیت و هدف غایی که در مسیر زندگی، چیزی جز استمرار حضور و احساس خدا نیست که از آن به فنای فی الله تعبیر می شود. هم چنین اصول و روش های تربیت عرفانی از میان آثار شیخ اشراق استخراج و بیان گردیده است. این پژوهش بر معرفت شهودی که شخصی ترین معرفت است و از طریق دیدار حقایق به چشم دل و قلب متحقق می گردد و ابزار آن نیز تزکیه نفس و تصفیه روح می باشد و قلب انسان آن را واجد می گردد، تاکید کرده است. از نظر شیخ اشراق معرفت نفس محوری ترین ابزار شناخت است، که بر اساس علم حضوری و خودآگاهی استوار است.
۷۹۰۹.

نظریه اعتباری بودن احکام شرعی با رویکردی به نظریه امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه علمى پژوهشى متین ۱۳۸۶ شماره ۳۶

کلیدواژه‌ها: اراده تکوینی اراده تشریعی حکم شرعی حقیقی اعتباری اتحاد اراده و طلب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۲۵
در این جستار اعتباری یا حقیقی بودن احکام شرعی مورد بررسی قرار گرفته و فرضیه اعتباری بودن آن با امعان نظر در معنای حقیقت و اعتبار و ماهیت اراده تشریعی حق تعالی که ناظر به افعال فاعل مختار می باشد اثبات شده است. امام خمینی معتقدند که انشائیات از امور اعتباری اند که تنها در وعای اعتبار تحقق دارند. معقول نیست که از انشائیات امور حقیقی ایجاد گردد، زیرا اصل سنخیت ایجاب می کند که حکم شرعی نیز به تبعیت از انشائیات، امری اعتباری باشد. احکام شرعی مبتنی بر مصالح و مفاسد نفس الامری است؛ لذا ورای هر اعتبار شرعی حقیقتی است چنانکه ورای جعل احکام شرعی اجتماعی، تسهیل در تفاهم و معیشت اجتماعی انسانها قرار گرفته است؛ لذا نباید بین اعتباری بودن احکام شرعی و ورای آن خلط شود.
۷۹۱۰.

تناسخ از دیدگاه شیخ اشراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت فلسفی ۱۳۸۷ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: رسخ فسخ مسخ تناسخ نزولی تناسخ متشابه تناسخ صعودی تناسخ ملکوتی تناسخ تناسخ ملکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲۲ تعداد دانلود : ۱۳۴۴
«تناسخ» آموزه ای است که از دیرباز فکر اندیشمندان را به خود معطوف داشته؛ بحثی که در علم النفس فلسفی از جایگاه ویژه ای برخوردار است، به گونه ای که هم در فلسفه نفس بازتاب های در خور توجهی دارد و هم در دیگر مباحث فلسفی. علاوه بر این، نمی توان از بازتاب های کلامی آن نیز غافل شد. از این رو، اندیشمندان مسلمان به فراخور توان فکری خویش، به بررسی آن پرداخته اند و غالبا به امتناع عقلی آن گرایش نشان داده اند. در این میان، شیخ اشراق به گونه ای دیگر سخن گفته است. در این مقاله، تلاش شده است تا دیدگاه ایشان با توجه به آثار وی تبیین شود؛ در این زمینه، ابتدا تاریخچه آموزه تناسخ، گرایش های گوناگون در این باره، اصطلاحات تناسخ و انواع آن و مبانی تناسخ و مبانی انکار آن، بررسی شده و در ادامه، تبیین دقیقی از دیدگاه ایشان ارایه گردیده است. در پایان، دلایل عقلی و نقلی طرفین - البته بر اساس آثار شیخ اشراق - ارایه شده است.
۷۹۱۲.

قاعده انجبار ضعف سند با عمل مشهور(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: جستارهای فقهی و اصولی سال سوم بهار ۱۳۹۶ شماره ۶ 9 - 28

کلیدواژه‌ها: قاعده انجبار عمل مشهور فقها جبرِ ضعفِ سند وثوق مخبری وثوق خبری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۸ تعداد دانلود : ۷۰۶
قاعده انجبار ضعف سند روایت با عمل مشهور، از قواعد محوری دانش اصول به شمار می آید و در استنباط احکام شرعی تأثیر به سزایی دارد؛ زیرا باعث می شود صدها روایت ضعیف و غیرمعتبر در سلسله روایات معتبر قرار گیرد. از باب مثال، اگر شخصی در سند روایتی که مشهور به آن عمل کرده اند، بر مبنای مسلک وثوقِ مخبری، در ده ها سند روایات دیگر قرار گیرد، محکوم به اعتبار است هرچند مشهور به آن روایات عمل نکرده باشد. با توجه به این جایگاه بسیاری از زوایای قاعده یا مورد بحث واقع نشده و یا کمتر بحث شده است. از باب نمونه؛ شرط قاعده، عمل مشهور قدماست و یا مشهور متأخرین و یا اینکه قاعده مختص روایات ضعیف السند شیعه است که روایات اهل سنت را نیز فرا می گیرد. در این نوشته اهمّ شرایط، مصادیق و آثار قاعده بر اساس دو مبنای مشهور وثوق مخبری و وثوق خبری مورد بحث واقع شده و در پایان به این نتیجه رسیده که پاسخ مثبت و یا منفی پرسش هایی که پیرامون شرایط و مصادیق مطرح است، بر اساس هریک از دو مسلک، مختلف خواهد بود.  
۷۹۱۳.

بررسی جایگاه، اهمیت و اعتبارسنجی کتاب «کمال الدین و تمام النعمه»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآن و حدیث سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: غیبت شبهه شیخ صدوق کمال الدین و تمام النعمه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۷ تعداد دانلود : ۱۱۶۷
جایگاه برجسته شیخ صدوق در منابع حدیثی شیعه بر همگان آشکار است و روایاتی که وی از میان اصول و سایر کتب از طریق مشایخش گرد آورده، طی قرون متمادی به عنوان یکی از منابع اصلی و مورد اعتماد شیعه امامیه در موضوعات مختلف به شمار می آمده است. از طرفی موضوع غیبت حضرت ولی عصر(عج) از زمان غیبت صغری تاکنون، یکی از موضوعات جنجالی در میان امامیه و سایر فرق شیعه بوده و همواره از سوی دیگران در این زمینه شبهاتی القاء می شده است. شیخ صدوق با توجه به اهمیت این موضوع در عصر خود و مشکلاتی که به تبع شبهات وارده در میان امامیه به وجود آمده، طی یک کتاب جداگانه به این موضوع پرداخته است. در این مقاله سعی شده است ابتدا به بررسی ویژگی دوران شیخ صدوق، شخصیت و جایگاه وی در میان دانشمندان و منابع امامیه پرداخته شود و سپس انگیزه مؤلف از تألیف این کتاب و مشخصات کلی آن ذکر شود. در ادامه به جریان «غیبت­نویسی» از سوی عالمان امامیه و اهمیت این کتاب در این جریان اشاره شده و نسخه های موجود از کتاب و میزان اعتبار آن ها مورد بررسی واقع شده است. در این پژوهه روش خاص مؤلف در نگارش این کتاب نیز بررسی شده و منابع وی و میزان ارجاعاتی که در کتب امامیه به این کتاب صورت گرفته، مورد تحقیق واقع شده است. تبیین این مطلب که در میان علمای امامیه به چه میزان این کتاب دارای اعتبار بوده و از آن بهره برداری شده است، بیانگر اهمیت و جایگاه واقعی کتاب «کمال الدین و تمام النعمه» است.
۷۹۱۵.

نقد و بررسی مفهوم پردازی ارزش از منظر پراگماتیسم دیویی و دلالت های تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و یکم آبان ۱۳۹۱ شماره ۱۷۹ «ویژه تعلیم و تربیت ارزش ها»

کلیدواژه‌ها: ارزش پراگماتیسم برنامه درسی ارزشیابی روش یاددهی یادگیری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
تعداد بازدید : ۲۹۱۷ تعداد دانلود : ۱۹۰۲
ارزش شناسی، یکی از مباحث محوری فلسفه و به تبع آن، فلسفه تعلیم و تربیت می باشد. اصولاً شناخت ارزش ها، مبنایی برای فلسفه اخلاق و تربیت اخلاقی به شمار می آید. هریک از مکاتب فلسفی تعلیم و تربیت، تبیین خاص خود را از چیستی ارزش ها و معیارهای آن ارائه کرده اند. همین امر موجب شده که الگوها و نظریه های متنوعی در حیطه تربیت اخلاقی شکل بگیرد. بر این اساس، هدف این پژوهش نقد و بررسی مفهوم ارزش از منظر پراگماتیسم دیویی و دلالت های آن در حیطه تربیت اخلاقی می باشد. مطالعه حاضر از نوع مطالعات فلسفی است که با رویکرد توصیفی تفسیری صورت می گیرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که از منظر دیویی، بنیاد ارزش ها در فعالیت های فردی و اجتماعی نهفته است؛ یعنی دامنه ارزش ها تا حدی است که به طور مستقیم و غیرمستقیم، اثری عملی در جریان زندگی فردی و اجتماعی داشته باشند. و با ردّ ذاتی بودن ارزش ها به نسبیت گرایی در این مورد دامن زده می شود.
۷۹۱۷.

روش تربیتی تذکر در قرآن کریم

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۸۷ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: ذکر تربیت اسلامی روش های تربیتی روش تذکر تربیت در قرآن

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
تعداد بازدید : ۲۹۱۶ تعداد دانلود : ۶۰۷۴
تذکر، روشی برگرفته از قرآن است که عبارت است از گفتار و یا رفتاری که از مربی سر می زند تا متربی را نسبت به آنچه از یاد برده و یا از آن غفلت کرده و یا از آن بی خبر است و اطلاع از آن برای او لازم است، آگاه سازد و احساسات او را در قبال آنها برانگیزد. نتیجة این روش، هوشیار شدن و متذکر شدن متربی و ایجاد نوعی بیداری برای طی مسیر هدایت در اوست. ارجاع به گذشته خود فرد و دیگران، توصیه و سفارش، موعظه، تمثیل، مواجهه با وجدان، انذار و تخویف، سختگیری و فشار غیرمستقیم، و برخورد قهری و شدید، همه از شیوه های به کارگیری این روش است. تذکردهنده، مخاطب، محتوی، و شیوة تذکر، ارکان این روش را تشکیل می دهند که هرکدام دارای ویژگی ها و شرایطی هستند. تأثیر مفید و کارآمدی روش تذکر در گرو رعایت این شرایط است.
۷۹۱۸.

بررسی تطبیقی دیدگاه های امام محمد غزالی و نل نادینگز درباره تربیت اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه دینی ۱۳۸۷ شماره ۲۷
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه تعلیم و تربیت
  2. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه فلسفه تطبیقی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و...]
تعداد بازدید : ۲۹۱۵ تعداد دانلود : ۱۸۴۰
۷۹۲۰.

مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا در مورد تجرد خیال و ارتباط آن با معاد جسمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: الهیات تطبیقی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: نفس ادراک ابن سینا معاد جسمانی ملاصدرا خیال تجرد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۵ تعداد دانلود : ۱۲۳۵
یکی از مباحث مهم مورد اختلاف ابن سینا و ملاصدرا در علم النفس، مبحث تجرد خیال است. گرچه ابن سینا در بعضی از آثار خود مانند المباحثات با تردید و تحیر، تجرد خیال را مطرح نموده است، ولی با توجه به مبانی او، که عقل را فقط مدرِک کلیات می داند و هر نوع ادراک جزئی را به قوای جسمانی نسبت می دهد، نمی تواند به تجرد خیال معتقد باشد، لذا در کتاب النجاه تصریح می کند که ادراک خیالی، ادراکی مادی و جسمانی است، نه مجرد. و در کتاب النفس شفاء سه دلیل بر جسمانی بودن خیال اقامه می کند. اما صدرالمتالهین به تجرد خیال معتقد بوده و در آثار متعدد فلسفی خود، به ویژه اسفار، علاوه بر پاسخ دادن به ادله منکرین تجرد خیال، ادله متعددی را در اثبات تجرد خیال اقامه نموده است. وی در کتاب الشواهد الربوبیه با استفاده از تجرد خیال به اثبات عقلانی معاد جسمانی می پردازد و ادعا می کند تاکنون کسی برهان عقلی قاطعی بر این مساله اقامه نکرده است؛ و حتی شیخ الرئیس ابوعلی سینا با همه نبوغ فلسفی-اش، نتوانسته برهان عقلی بر اثبات معاد جسمانی اقامه کند، لذا آن را تعبداً پذیرفته است. بنابراین، ملاصدرا اثبات تجرد قوه خیال و براساس آن اثبات فلسفی معاد جسمانی را از ابتکارات فلسفی خود می داند. هدف این نوشتار، اولاً مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا در مبحث تجرد خیال و بررسی استدلالات مربوطه و ثانیاً ارزیابی استدلالات ملاصدرا بر اثبات فلسفی معاد جسمانی از راه تجرد خیال است. در این مقاله نشان داده خواهد شد که در صحت و درستی برخی استدلالات ملاصدرا تردید وجود دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان