درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۲۰۱ تا ۳٬۲۲۰ مورد از کل ۷۶٬۰۳۳ مورد.
۳۲۰۱.

هرمنوتیک فلسفی گادامر در بوته نقد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ۱۳۸۷ شماره ۱۲۸

کلیدواژه‌ها: تفسیر فهم هرمنوتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۸۳
هرمنوتیک ابتدا به مجموعه قواعد تفسیر متن مقدّس می‏پرداخت، ولی طولی نکشید که قدم به حوزه فلسفی نهاد، تا آنجا که در اواخر قرن بیستم، بحث غالب فلسفه غرب گردید. شناخت دوره‏های هرمنوتیکی و تفاوت نحله‏های متعدد هرمنوتیکی کمک زیادی به فهم مقصود طرّاحان آن می‏کند. هرمنوتیک فلسفی در این میان، در پی چاره‏جویی برای تأسیس فلسفه‏ای ناظر به ساختار هستی‏شناختی فهم، ابتدا توسط هایدگر و سپس توسط گادامر، طرّاحی گردید. این مقاله با بررسی نحله‏های هرمنوتیکی، به معرفی تفصیلی هرمنوتیک فلسفی و در انتها، به نقد آن پرداخته است.
۳۲۰۳.

عنصرشناسی بیع (نقد فقهی - حقوقی ماده 338 قانون مدنی)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه میان رشته ای فقهی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 141 - 160

کلیدواژه‌ها: بیع تملیک ثمن عقد عین مبیع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۸۰ تعداد دانلود : ۱۲۱۸
برای تحقق عقد بیع در نظام حقوقی ایران، وجود پاره ای از عناصر ضروری است. قانون گذار کوشیده است تا این عناصر را در ماده (338) قانون مدنی گرد آورد. بر این اساس، در ماده یاد شده در مقام تعریف عقد بیع آمده است: «بیع عبارت است از تملیک عین به عوض معلوم». مطابق این ماده، عناصر بیع عبارت اند از: «تملیکی بودن»، «معاوضی بودن»، «عین بودن موضوع»، «قابلیت ثمن قرار گرفتن هر مال» و «معلوم بودن ثمن». از آن رو که تعریف مذکور در برشمردن عناصر بیع از دقت نظر کافی برخوردار نیست، نوشتار حاضر تلاش می کند تا با رویکرد توصیفی - تحلیلی ضمن بیان ایرادات وارد بر آن، عناصر عقد بیع در نظام حقوقی ایران را بر اساس حقیقت عرفی آن احصا نماید و ابهامات موجود در این باره را مرتفع سازد.
۳۲۰۷.

بررسی مسئله اختیار در نظام قضا و قدر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: کلام اسلامی ۱۳۸۳ شماره ۵۲
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶۱
از آنجا که اعتقاد به قضا و قدر الهی از مسلّمات دین مبین اسلام است و فلاسفه و متکلمان اسلامی بر طبق مبانی خود به تبیین آن پرداخته‏اند، یکی از سوءالاتی که مطرح است، سازگاری قضا و قدر با اختیار انسان است. این نوشتار با تبیین مسأله قضا و قدر و ردّ دیدگاه اشعری و معتزلی درباره آن، در پی اثبات سازگاری قضا و قدر با اختیار انسان است.
۳۲۱۰.

بهینه‏سازى ژنتیک از منظر اسلام

نویسنده:
منبع: رواق اندیشه ۱۳۸۴شماره ۴۷
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۵۸
ژن کوچک‏ترین واحد شیمیایى اطلاعات ارثى است که به تعداد بى‏شمار، درون میلیاردها سلول تشکیل‏دهنده بدن، وجود دارد. این واژه براى اولین بار توسط ویلهلم یوهانس در سال 1909 به کار رفت. مراجعه به متون دینى و روایى، و تعمق و ژرف‏نگرى در آن‏ها، این حقیقت را آشکار مى‏سازد که پیشوایان معصوم علیهم‏السلام سال‏ها پیش از این با کلامى روان و ساده، پاره‏اى از مسایل ژنتیکى و توارثى را تبیین کرده‏اند. دین اسلام در راستاى سعادت بشر در قالب احکام تکلیفى، وظایفى را براى مکلفین مشخص کرده است. این فرایند در بسترسازى مناسب ژنتیک نیز مورد عمل قرار گرفته است. روایات بسیارى به بیان جنبه‏هاى ارادى و غیرارادى انتقال صفات والدین و نسل‏هاى گذشته به نسل‏هاى آینده، پرداخته و از پدران و مادران خواسته‏اند تا با رعایت دستورات ارزش‏مند دین، زمینه و بستر مناسب را براى انتقال و تحقق ویژگى‏هاى ارزش‏مند فراهم آورند. این مقاله بر آن است تا با اثبات ژنتیک در متون روایى، به بیان پاره‏اى از دستورات پیرامون بسترسازى مناسب و نامناسب آن بپردازد.
۳۲۱۳.

سیره ائمه اطهار (ع) در زنده نگه داشتن عاشورا

نویسنده:
منبع: نشریه پاسدار اسلام ۱۳۸۳ شماره ۲۷۸
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ کربلا
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی تاریخ و سیره پیامبران و امامان در روایات
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر زمانها و مکان های مقدس در احادیث
تعداد بازدید : ۶۹۴۲
۳۲۱۷.

معنی شناسی تأویل در روایات(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای قرآنی ۱۳۸۳ شماره ۳۷ و ۳۸ ویژه نامه قرآن و آسیب های اجتماعی
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۴۰
نویسنده، پس از تأکید بر اهمیت شناخت تأویل، نخست به تعریف تأویل در نگاه مفسّران پرداخته از سه نظریه نام مى‏برد: 1- تأویل به معناى تفسیر 2- تأویل به معناى خلاف ظاهر 3- تأویل به معناى بازگشت گاه کلام. آن گاه تأویل را در روایات بررسى کرده چهار دسته روایت را بیان مى‏کند. 1- روایاتى که واژه‏هاى تأویل و تنزیل را در برابر یکدیگر به کار برده‏اند. 2- روایاتى که تأویل را در برابر تفسیر به کار برده‏اند. 3- روایاتى که هر سه واژه تأویل، تنزیل و تفسیر را در برابر یکدیگر به کار برده‏اند. 4- روایاتى که تنها واژه تأویل در آنها آمده است. در پایان به این نتیجه رسیده است که تأویل در روایات به دو معناى کلى به کار رفته است. 1- مراد خداوند. 2- حقیقت خارجى. کلید واژه‏ها: تأویل/ معنى‏شناسى «تأویل»/ تفسیر/ تنزیل/ مراد خداوند/ حقیقت خارجى. یکی از دانش های پراهمّیت و توان سوز در ارتباط با قرآن، تأویل است. درباره تأویل سخن بسیار رفته و از زوایای چندی بدان نگریسته اند. تعریف تأویل، پیشینه تأویل، روش های تأویل و… در شمار مباحث این موضوع قرار می گیرد. هر یک از مباحث تأویل از اهمیت بسیاری برخوردار است و تعریف تأویل در این میان اهمیت دو چندان دارد؛ چرا که کلید طرح درست و فهم بهینه سایر مباحث تأویل و مانع بروز تنش های لفظی در بسیاری از دانش های قرآنی است. بر این اساس، نوشتار پیش رو در پی معنی شناسی تأویل در روایات و یاری جستن از آن در بازشناسی معنای تأویل در آیات قرآن است. شایسته است پیش از بحث درباره روایات، نخست نگاهی داشته باشیم به معنای تأویل در نگاه تفسیرگران و قرآن پژوهان.
۳۲۱۹.

دلالت حدیث «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه» از منظر فریقین(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: طلوع نور سال دهم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۳۸

کلیدواژه‌ها: معرفت امام حدیث من مات مرگ جاهلی لوازم و آثار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۳۷ تعداد دانلود : ۱۷۵۶
از حدیث «مَنْ ماتَ» با تعابیر گوناگون استفاده می شود که «امام» وظایفی برعهده دارد و واجد خصوصیاتی است که هر حاکمی را شامل نیست؛ از این رو عدم شناخت و تخلف از چنین پیشوایی، مستلزم مرگ جاهلی است. صفات و شرایط امام در حدیث «من مات» و سایر منابع معتبر بیان شده است. تأمل در این حدیث و لوازم آن به دور از پیش داوری ها، فواید نظری و عملی مهمی برای مسلمانان دارد.
۳۲۲۰.

نقد و بررسی آرای مفسران در تفسیر آیه 44 سوره ص و تازیانه زدن ایوب به همسرش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزه های قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۲

کلیدواژه‌ها: همسر ایوب قسم ایوب ضغث ولا تحنث فاضرب به

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۳۴ تعداد دانلود : ۱۱۱۸
آیه 44 سوره ص به بیان قسم ایوب پیامبر و تأکید خداوند بر اجرای آن می پردازد. مفسران سوگند حضرت ایوب را تنبیه همسرش با صد ضربه شلاق دانسته اند که علاقه وی به همسر منجر به ندامت او و تصمیم بر شکستن سوگند گشت. اما پروردگار وی را به وفای عهد مکلّف نمود و در تجلیل از صبر او و همسرش حکم را به یک ضربه با خوشه صدتایی گندم کاهش داد. لیکن آیه ضمیر مؤنثی در بر ندارد و چیستی شیء مضروب نیز معلوم نیست. لذا نمی توان آیه را بر کتک زدن همسر حضرت ایوب حمل نمود. برخی مفسران در بازگشایی ابهام آیه به دو روایت منتسب به امام صادق استناد جستند، در حالی که این روایات به سبب ضعف سندی، متنی و تعارض با مبانی شیعی در عصمت انبیا قابل اعتماد نیستند. سایر آرا نیز تفسیر به رأی است و فاقد پشتوانه عقلی و نقلی است. در نهایت، عبارت «ولا تحنث» دشواری اجرای قسم را آشکار ساخته و با استناد به سیاق امتنان در آیات41 تا 44 می توان تخفیف حکم را چهارمین رحمت پروردگار بر پیامبرش دانست که بدین سان عسر را از وی دفع نمود و مانع شکستن سوگند گشت. لذا هدف داستان، ذکر الطاف خداوند به صابران است که با اشاره ای اجمالی فهمانده شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان