فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۶۶۱ تا ۵٬۶۸۰ مورد از کل ۷۹٬۳۰۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
طبق آیه پنجاه سوره احزاب که در بیان احکام ازدواج های پیامبر (ص) می باشد، اینکه زنی خودش را به پیامبر هبه کند، حلال دانسته شده است. مفسران در وجه اختصاص هبه نفس به پیامبر، وقوع تاریخی چنین نکاحی و شرایط آن، نظرات متفاوتی دارند. همچنین اختصاص این حکم به پیامبر، زمینه طرح شبهاتی، از جمله تلاش در تأمین خواسته نفسانی و سوء استفاده از موقعیت اجتماعی شده است. در این نوشته با روش روایی و مراجعه به منابع تاریخی و تفسیری، به تفسیر آیه پرداخته و با استناد به شواهد تفسیری، تاریخی و عقلی، شبهات مربوط بررسی شده است. ضمن مبرا دانستن ساحت نبوی از هواپرستی، این آیه در مقام تصحیح سنت جاهلی در هبه زنان دانسته شده که با اختصاص آن به پیامبر و اشتراط پذیرش ایشان، تأکیدی بر انحصار تأمین نیاز جنسی در ازدواج دارد. جواز مشروط نکاح هبه ای، به نوعی نسخ و حذف تدریجی آن است. این آیه، گواهی بر پاکدامنی پیامبر و تلاش ایشان در ابلاغ رسالت الهی است.
نگاهی به کتاب قواعد فقهیه
منبع:
حضور ۱۳۸۰ شماره ۳۶
حوزههای تخصصی:
حقوق اقلیت ها در حکومت نبوى(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
علوم سیاسى ۱۳۸۵ شماره ۳۵
حوزههای تخصصی:
یکى از اهداف بزرگ انبیاى الهى و به ویژه پیامبر گرامى اسلامصلى الله علیه وآله احقاق حق و برپایى عدالت بوده است. اسلام در راستاىکرامت انسانى و عدالت اجتماعى براى تمامى افراد، اعم از مسلمان و غیر مسلمان، حقوقى قائل است. این حقوق به طور متقابل در ارتباطات افراد با یکدیگر و با حکومت جارى است. سیره پیامبرصلى الله علیه وآله به ویژه در مدینه و با تشکیل حکومت نشان دهنده آن است که حتى در صورت غلبه بر دشمن و پیروى اکثریت جامعه از ایشان، باز هم حقوق اقلیت غیر مسلمان را به رسمیت شناخته و به پیروان خویش با تأکید و جدیت رعایت حقوق اقلیت را توصیه مىکردند و تاریخ نشان مىدهد که گروههاى اقلیت آزادانه در جامعه زندگى کرده و نه تنها بر پذیرش دین جدید الزام نمىشدند که گاه مباحثات اعتقادى نیز در حضور مسلمانان با پیامبر داشته و با انگیزه به چالش کشیدن پیامبرصلى الله علیه وآله با ایشان احتجاج مىکردند. در این مقاله برآنیم تا پس از بررسى مبانى و اصول رفتارى پیامبر در حکومت، به ویژه اصولى که در ارتباط با حقوق اقلیتها در عرصههاى مختلف است، به بررسى حقوق اقلیتها در آن عرصهها بپردازیم. بدیهى است که رفتار فردى ایشان با افراد و گروهها نیز به عنوان حاکم کشور اسلامى مىتواند در این امر از اهمیت خاصى برخوردار باشد.
طبقه بندى دانش(سیاسی) در جهان اسلام با تاکید بر دوره میانه(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
علوم سیاسى ۱۳۸۳ شماره ۲۸
حوزههای تخصصی:
طبقه بندى دانش و جایگاه دانش سیاسى، این امکان را فراهم مىکند که اولاً، با انواع دانشها و طبقه بندى دانش سیاسى نزد اندیشمندان اسلامى آشنا شویم، و ثانیاً، تطور این بحث در طول تاریخ اندیشه سیاسى اسلامى را پى گیریم. به نظر مىرسد پیش فرضهاى فلاسفه و فقها و همچنین نسبت سنجى عقل و نقل، در نوع طبقه بندى دانش نزد ایشان تأثیر داشته است. به همین دلیل طبقه بندى علوم نزد فارابى و تابعین او را باید در عقل محوران، و طبقه بندى علوم نزد غزالى و امثال وى را باید در نقل محوران جاى داد.
نگرشی به زیارت آل یاسین
منبع:
موعود ۱۳۷۹ شماره ۱۹
حوزههای تخصصی:
اسناد حدیث غدیر
منبع:
نامه جامعه ۱۳۸۵ شماره ۲۷
حوزههای تخصصی:
گونه شناسی انتقادی دیدگاه ها درباره تاریخ و چگونگی پیدایش تشیع(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تاریخ و چگونگی پیدایش تشیع، از دیرباز در منابع تاریخی و کلامی مسلمانان و سپس در آثار مستشرقان مورد توجه بوده و در سال های اخیر هم با انگیزه هایی غیرعلمی در انواع منابع مکتوب و چندرسانه ای، دیدگاه هایی دراین باره مطرح شده است. شیعیان با توجه به پیوند این بحث با هویت خود، کوشیده اند دیدگاه های ناصواب را نقد، و دیدگاه مورد پذیرش خود را ارائه کنند. این نوشتار با استفاده از تکنیک گونه شناسی، پس از دسته بندی دیدگاه ها، می کوشد با روش های متعارف نقد آنها را نقد، و دیدگاه برگزیده خود را پیشنهاد نماید. این دیدگاه با تکیه بر تمایز بین وجود یک اندیشه و بروز اجتماعی آن، بیان می دارد که بنیان های اندیشه شیعی که بر مدار امامت می چرخد، به مثابه بخشی گسست ناپذیر از آموزه های اسلامی، همزاد قرآن و سنت نبوی است و از عصر پیامبر| وجود داشته، ولی بروز اجتماعی آن به تدریج و در عصر حضور معصومان (ع) صورت گرفته است.
معجزه و پدیدههاى خارق العاده و فرا روان شناختى
منبع:
رواق اندیشه ۱۳۸۲شماره ۱۹
حوزههای تخصصی:
وجود امور خارق العاده امرى غیر قابل انکار است . هرچند خوارق عادت عموما در داشتن غایتى که همان اثبات امر غیر معتاد و یا نفى امر معتاد است، با هم مشترکند . اما وجوه افتراقى، آنها را از جهت نوع غایت و برخوردارى از مقبولیت الهى و عدم آن از هم جدا مىکند . این تنوع موجود در خوارق عادت امرى استبا پیشینهاى طولانى در مسیر زمان، که رغبت اهل اندیشه، خصوصا متکلمین را نسبتبه تحقیق درباره کیفیت و نحوه تحقق آنها جلب کرده است .
معجزه به عنوان مهمترین و اصیلترین امر خارق العاده، که روایتهاى تاریخى موثق وقوع آن را اثبات مىکند، یکى از این امور است .
کرامت، سحر، جادو و امورى از قبیل «تله پاتى» و «هیپنوتیزم» از خوارق عادت محسوب مىشود .
آنچه که بحث مورد نظر ما است، تعریف و تبیین این امور و نیز تفاوت آنها با معجزه است که از نظر مىگذرانیم .
علم حضوری پایه ارزش معلومات: نگاهی به آرای علامه طباطبایی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
ذهن ۱۳۸۲ شماره ۱۵ و ۱۶
حوزههای تخصصی:
مطابقت علم انسان با جهان بیرون از ذهن و توجیه آن، اساسی ترین مسائل معرفتشناسی است که از گذشتة دور، موضوع مجادلات فیلسوفان و اندیشمندان بوده است. در این بارة آرای گوناگونی از اندیشمندان یونان و فیلسوفان مسلمان بر جای مانده که حاکی از نوع نگرش هستی شناسانة ایشان به آدمی، نفس او و حقیقت علمش است.فیلسوف معاصر، علامة طباطبایی در مواجهه با اندیشه های نو در این باب و با بهره برداری از میراث فلسفة مشاء، اشراق و به ویژه حکمت متعالیه، تقریری نو از این مطابقت ارائه کرده است.او علم حضوری را ریشة همة علوم حصولی بشر دانسته و بر این باور است که اگر آدمی با واقعیاتی که مبدأ فاعلی واقعیات مادی هستند، به طور مستقیم و بی واسطه ارتباط نداشته باشد، علم حصولی به اشیا نخواهد داشت.
تفسیر علمی قرآن از دیدگاه مفسران شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تفسیر علمی قرآن، به معنای استفاده از یافته های اطمینان آور علوم تجربی در فهم قرآن است که به عنوان قرائنی برای تفسیر قرآن به کار می رود؛ البته تفسیر علمی در طول تاریخ، فراز و نشیب هایی داشته است و گاهی به صورت افراطی مطرح شده؛ یعنی تلاش شده است همه جزئیات علوم بشری، از قرآن استخراج شود، یا نظریه های علمی اثبات نشده و غیر اطمینان آور بر قرآن تحمیل گردد، که منتهی به تفسیر به رای شده است. گاهی نیز راه اعتدال پیموده، به صورت استخدام علوم در فهم و تفسیر قرآن مطرح شده است.
مفسران شیعه از هزار سال قبل، به این شیوه تفسیری توجه کرده اند، ولی راه اعتدال را پیموده اند. سرنخ های تفسیر علمی را در مجمع البیان می یابیم؛ سپس مفسران دیگر شیعه به ویژه در قرن اخیر، به این مباحث توجه کرده اند و حتی دیدگاه های خاصی ارائه کرده اند؛ از جمله: آیت الله مکارم شیرازی که بین تفسیر علمی به وسیله علوم تجربی قطعی و غیر قطعی تفاوت می گذارد و قسم اول را می پذیرد و علامه معرفت که بین نسبت دادن قطعی علوم به قرآن و نسبت دادن احتمالی آنها تفاوت می گذارد و قسم دوم را می پذیرد و در موارد متعددی، ادعای اعجاز علمی قرآن را نیز مطرح کرده، پذیرفته اند
توسل از دیدگاه آیات و روایات
منبع:
تأمل سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴
83 - 69
حوزههای تخصصی:
توسّل از آموزه های اعتقادی شیعه و اکثریت مسلمانان، به معنای واسطه قرار دادن شخص یا چیزی نزد خداوند، برای تقرب به او و برآورده شدن حاجت ها است.توسل با آموزه شفاعت، پیوند نزدیکی دارد و این دو آموزه معمولاً همراه یکدیگر ذکر می شوند. به اعتقاد شیعیان، اهمیت توسل برخاسته از امر الهی در قرآن و نیز احادیث پرشماری از اهل بیت علیهم السلام است. در دعاها و زیارات ائمه علیهم السلام نیز مضامین توسل بسیار به چشم می خورد که جامعترین آنها دعای توسل است. در دوره معاصر، وهابی ها به پیروی از ابن تیمیه اشکالاتی را درباره توسل مطرح کرده اند که علمای شیعه و غالب اهل سنت این اشکالات را نپذیرفته اند.
مسائل مستحدثه زکات(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
تفاوت روانى نژادها
منبع:
معرفت ۱۳۷۲ شماره ۷
حوزههای تخصصی:
پلورالیزم فرهنگی در اندیشه ی اسلامی (1)(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
رابطه سببیّت در قانون مجازات اسلامی 1392(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
رابطة سببیت یکی از ارکان مهم مسئولیت کیفری و مدنی و نقطه اشتراک این دو نوع مسئولیت است. بگونه ای که بدون اثبات آن هیچیک از دو نوع مسئولیت قابل تحقق نمی باشد. با این وجود رابطة استناد در این دو قلمرو تفاوت های اساسی داشته ودر حوزه مسئولیت کیفری باید با نگرش کیفری به این پدیده نظاره کرد. زیرا هریک از آنها اقتضائات ولوازم خود را دارند وطبعا بر مبنای همان ساختار، نوع مسئولیت بررسی وتحقق می باشد. هرچند جبران خسارت بعنوان نتیجه تحقق مسئولیت کیفری مورد قبول خواهد بود ولی قابلیت استناد در امر کیفری مبتنی بر اصولی بر گرفته از مبانی کیفری است. نوشتار حاضر تلاشی است در جهت ارائه یک نگرش جامع کیفری نسبت به رابطه سببیت و تحلیل معیارها و چالش های این رکن مسئولیت کیفری در پرتو اندیشه های فقهی، آرای قضایی و قوانین کیفری بویژه قانون جدید مجازات اسلامی مصوب 1392.