درخت حوزه‌های تخصصی

این پژوهش به ارزشیابی کتاب تفکر و سواد رسانه ای پایه دهم از منظر مهارت های سواد اطلاعاتی مدل حل مسأله-ی شش مهارت بزرگ پرداخته است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، با توجه به نظرسنجی از معلمان پیمایشی و با توجه به تحلیل محتوا توصیفی بوده است. جامعه آماری محتوای کتاب درسی تفکر و سواد رسانه ای پایه دهم سال تحصیلی 97-96 و 332 نفر معلمان درس تفکر و سواد رسانه ای ناحیه 4 آموزش و پرورش شهر کرج بودند که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری خوشه ای 180 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها فرمهای بررسی و پرسش نامه محقق ساخته بودند که روایی محتوایی آن ها توسط ده نفر از متخصصان موضوعی تأیید شد. پایایی فرم بررسی با استفاده از فرمول ویلیام اسکات 6/96 و پرسش نامه از طریق آلفای کرونباخ 78/0 برآورد شد. برای تحلیل داده ها، از درصد فراوانی، میانگین ، برای بررسی توزیع نرمال داده ها آزمون کولموگروف اسمیرنوف و آزمون t تک نمونه ای استفاده شد. یافته های پژوهش تحلیل محتوای کتاب نشان داد،: مهارت استفاده از اطلاعات دارای کمترین و مهارت ارزیابی دارای بیشترین امتیاز می باشد و به مهارت های توصیف مسأله تعریف کار و وظیفه؛ راهبردهای جستجوی اطلاعات؛ مکان یابی و دسترسی به اطلاعات اصلاً نپرداخته است. از دیدگاه معلمان به مهارت توصیف مسأله، تعریف کار و وظیفه کمترین و به مهارت ارزیابی به بیشترین میزان توجه شده است.

زمینه: بیش از 90 درصد از کودکان آسیب دیده شنوایی، دارای والدین شنوا هستند و والدین آن ها شیوه ارتباط با این کودکان را نمی دانند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارت های ارتباط موثر والد محور بر مهارت های اجتماعی کودکان کم شنوا انجام شد. روش: در این پژوهش، از روش نیمه آزمایشی با طرح کنترل نابرابر، استفاده شد و جامعه آماری در این آزمون شامل مادران کودکان کم شنوای 6-4 سال شهرستان رشت در سال تحصیلی 94-1393 بودند که تعداد 24 نفر از آن ها برحسب شرایط ورود به پژوهش، انتخاب و به شکل تصادفی ساده در 2 گروه آزمایش و گواه جای دهی شدند. برای جمع آوری داده ها در این پژوهش از پرسش نامه مهارت های اجتماعی کودکان پیش از دبستان، فرم والدین (گرشام و الیوت،1990) استفاده شد. برنامه آموزش مهارت های ارتباط موثر، در 8 جلسه با مشارکت والدین دانش آموزان کم شنوا به گروه آزمایش ارایه شد، درحالی که گروه گواه، آموزشی در این زمینه دریافت نکردند. یافته ها: برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. داده های حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که در مرحله پس آزمون، بین 2 گروه آزمایش و گواه، از نظر مهارت های اجتماعی کودکان کم شنوا، تفاوت معناداری وجود دارد و آموزش مهارت های ارتباط موثر به والدین کودکان کم شنوا بر افزایش مهارت های اجتماعی کودکان کم شنوا (P<0/001) موثر است. همچنین نتایج نشان داد که آموزش مهارت های ارتباط موثر بر همکاری و جرأت ورزی موثر است و باعث بهبود آن شده اما تاثیری بر مسئولیت پذیری و خودمهارگری ندارد. نتیجه گیری: می توان چنین گفت که آموزش مهارت های ارتباط موثر می تواند به عنوان یک برنامه آموزشی کارآمد در جهت کمک به افزایش مهارت های اجتماعی کودکان کم شنوا، مورد استفاده قرار بگیرد.

آیاهرگز اندیشیده ایم که تعریف انسان تحصیل کرده چیست؟ و تفاوت چنین انسانی با فردی به اصطلاح مکتب ندیده یا محروم از حضور در قلمرو نظام تعلیم و تربیت رسمی چیست و چه باید کرد؟ آیا به تناسب و همخوانی میان کارکرد مؤلفه های مختلف نظامهای تعلیم و تربیت با پاسخ به این سؤالها فکر کرده ایم؟ در مقاله حاضر نگارنده کوشیده است ضمن طرح پاسخ رایج و سنتی این پرسش‘به نقد آن پرداخته و پاسخ متفاوت و چه بسا متباینی را مطرح سازد. از پاسخ جدید تحت عنوان سؤال-محوری در تعلیم و تربیت یادگردیده وتلاش شده است ابعاد نظری و همچنین جنبه های عملی آن برای دست اندرکاران تعلیم و تربیت تشریح شود.در بخش مباحث نظری مدلی نیز تحت عنوان مدل یادگیری پویا معرفی شده و مورد بحث قرار گرفته است. امید است این مقاله به سهم خود در ایجاد نگرشها و ذهنیتهایی که میتوانند زمینه ساز تحول در نظام تعلیم و تربیت کشور باشند سودمندافتد.

زمینه: مشکلات رفتاری دانش آموزان چند معلولیتی، آن ها را با دشواری های متعدد شخصیتی و عاطفی مواجه کرده که این امر سازگاری با محیط را برایشان دشوار می کند. تعاملی که بین کاهش مشکل رفتاری، رشد اجتماعی و رشد حرکتی برقرار است، منجر شده تا فعالیت های جسمی و حرکتی در روند کاهش مشکلات رفتاری، نقش مهمی ایفا کنند. حال اگر این فعالیت های حرکتی از طریق بازی به دانش آموزان ارایه شود، تاثیر آن بر کاهش مشکلات رفتاری افزایش خواهد یافت. از این رو، هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی تمرین بازی های حرکتی اجتماعی بر کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان چندمعلولیتی بود. روش: پژوهش حاضر، به صورت بررسی تک آزمودنی با استفاده از طرح سری های زمانی گروهی (AB) انجام شد. نمونه پژوهش را 2 نفر از دانش آموزان پسر چندمعلولیتی (کم توان ذهنی همراه با فلج مغزی) شاغل به تحصیل در دوره مهارت های پیش حرفه ای شهرستان خدابنده در سال تحصیلی 92- 1391 تشکیل دادند. گردآوری داده ها برای بررسی وضعیت مشکلات رفتاری آزمودنی ها، با به کاربردن پرسش نامه مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت و تحلیل داده های حاصل از ارزیابی مشکلات رفتاری آزمودنی ها نیز با استفاده از روش تحلیل چشمی انجام شد. یافته ها: یافته های حاصل از ارزیابی مشکلات رفتاری آزمودنی ها در پیش و پس از تمرین بازی های حرکتی اجتماعی که به وسیله معلم و والدین جمع آوری شد، نشان داد بازی های حرکتی اجتماعی می تواند تا 2 برابر، نمره های آزمودنی ها را در هر یک از 3 زیرمقیاس رفتارهای برون نمود، رفتارهای درون نمود و بیش فعالی کاهش دهد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر که نشان از تاثیر تمرین بازی های حرکتی اجتماعی بر کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان چند معلولیتی دارد، پیشنهاد می شود مسئولان آموزش وپرورش استثنایی، اقدام به برگزاری دوره هایی برای افزایش آگاهی مربیان و والدین از تاثیرات انجام این بازی ها کنند.

ابداع روش های سهل و سریع فارسی آموزی یکی از راهبردهای مورد تأکید نقشه جامع علمی کشور برای گسترش زبان فارسی در جهان است. دستیابی به این مهم، مستلزم مستندسازی وضع موجود و کشف نقاط قوت و ضعف برنامه های آموزش زبان فارسی به خارجیان است. مقاله حاضر، در همین راستا، به مطالعه برنامه درسی و روش تدریس مدرسه المهدی قم، که باسابقه ترین موسسه آموزش زبان فارسی به خارجیان است، پرداخته است. برای این منظور، یک پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 137 گویه/سؤال طراحی گردید. این سؤالات، بر اساس مجموعه فنون آموزشیِ شناخته شده در روش های متداول آموزش زبان دوم/خارجی)لارسن فریمن و .... 2011 ( طراحی گردید هاند و شاخص هایی مثل نقش زبان آموز، نقش معلم، فرآیندهای آموزشی، جایگاه فرهنگ، نوع بازخورد و نحوه ارزشیابی را نشان م یدهند. پس از مشاهده 60 کلاس آموزشی و ارزیابی هر یک از 137 فن مندرج در پرسشنامه در این کلاس ها، میزان کاربرد هر یک از این فنون در قالب نسخه 19 برنامه SPSS محاسبه گردید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که برنامه درسی و روش تدریس مدرسه المهدی قم، با سیر تکوینی برنامه های درسی و روش های تدریس همسو است. حذف نسبی دستور در دوره آموزش عمومی این موسسه، و بازگشت آگاهانه به آموزش دستور در دوره تمهیدیه، دقیقا همسو با سیر تکوینی برنامه های درسی است. بعلاوه، آموزش محتوا به زبان فارسی در دوره تمهیدیه و بهر هگیری از محتوا برای تقویت توانش زبان فارسی دقیقاَ همسو با شیو ههایی مثل غرقه سازی )در رویکرد محتوامحور( و آموزش تکلیف محور است. تنوع فنون آموزشی در مدرسه المهدی قم حاکی از این نکته مهم است که در این مدرسه هم دیدگاه های سنتی، مثل روش دستور-ترجمه، رایج هستند و هم دیدگاه های نوین. این تنوع می تواند یک نقطه قوت منحصربفرد باشد زیرا فارسی آموزان را متناسب با نوع نظام آموزشی حوز ههای علمیه تربیت م یکند.

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب های مطالعات اجتماعی ششم دبستان بر اساس مولفه های مهارت اجتماعی بود. روش پژوهش، کیفی و به شیوه تحلیل محتوا ی سطح خوانایی فرای بوده و جامعه آماری شامل کتاب ششم مطالعات اجتماعی بود. جهت بررسی کتاب مطالعات اجتماعی ششم ابتدایی براساس مؤلفه مهارت و روش فرای نمونه آماری که به صورت تصادفی انتخاب شده است، شامل سه متن 100 کلمه ای از ابتدا، وسط و آخر کتاب درسی مورد نظربود. بر اساس مؤلفه مهارت های اجتماعی به روش فرای با توجه به یافته ها می توان گفت در کتاب مطالعات اجتماعی ششم ابتدایی، مهارت های اجتماعی در فصول مختلف ارائه شده است. بیشترین توجه در زمینه مهارت های ارتباطی به مقوله مهارت های برقراری ارتباط، بیشترین توجه در زمینه مهارت های خودگردانی به مقوله مهارت های مشورت با دیگران و بیشترین توجه در زمینه مهارت های جرات ورزی به مقوله مهارت های شناسایی حقوق خود و دیگران می باشد. اصل سادگی به دشوار یا دشوار به سادگی در کتاب رعایت نشده است و مؤلفان کتب درسی، چینش مطالب را بر اساس الگوی خاصی انجام نداده اند. همچنین بر اساس نمودار شاخص فرای مشخص گردید که مطالب موجود در کتاب، برای پایه دوزادهم مناسب بوده و این مطالب برای دانش آموزان کلاس ششم دشوار بوده و با سطح خوانایی آنان تناسب ندارد.

نقص در برقراری روابط اجتماعی مناسب از جمله ویژگی های افراد درخودمانده است که زندگی آن ها را بسیار تحت تأثیر قرار می دهد. برای رفع مناسب این مشکل، پیش از آموزش مهارت های اجتماعی، لازم است به افراد درخودمانده در زمینه توسعه شناخت اجتماعی، آموزش های لازم داده شود. یکی از رویکرد هایی که در زمینه توسعه مهارت ها و شناخت اجتماعی در ارتباط با افراد مبتلا به اختلال طیف درخودماندگی مورد استفاده قرار می گیرد داستان های اجتماعی است.

به منظور مطالعه تاثیر فراوانی کوئیز در عملکرد پایانی دانشجویان ایرانی رشته زبان انگلیسی، نمره های پنج گروه از شرکت کنندگان در پژوهش با استفاده از فرایند آماری تجزیه و تحلیل یک طرفه واریانس مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که کوئیز در عملکرد پایانی دانشجویان تاثیر مثبت و معنی داری دارد. بجز چند مورد استثنا، هرچه فراوانی کوئیز بیشتر شود، عملکرد پایانی بهتر می شود. همچنین به منظور بررسی رابطه بین کوئیز و حضور دانشجویان در کلاس، تعداد غیبتهای همان پنج گروه به طور مرتب کنترل شد و با استفاده از فرایند Chi-squac مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان اد که بین تعداد کوئیزها و تعداد غیبت از کلاس رابطه منفی وجود دارد