فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۷۸۱ تا ۵٬۸۰۰ مورد از کل ۷٬۶۸۹ مورد.
حوزههای تخصصی:
در چند دهه اخیر با افزایش جمعیت کشور، روند پایه ریزی و احداث پروژه های مسکونی در سطح گسترده ای فزونی گرفته است. تا زمانی که از مصالح غیر بومی استفاده شود، سراسیمه به علل نامشخص، الگوهای سازماندهی کالبدی فضایی وارداتی (غالباً غربی) نیز بکار برده خواهد شد. در حالی که به عقیده خود صاحب نظران غربی، معماری شان از عوارض آشفتگی و یکنواختی محیطی بی نصیب نمانده است. بنابراین کشور ما نیز از این عوارض بی نصیب نخواهد ماند. پژوهش های بیشماری نیز در اکثر نشریات داخلی متعهد و دلسوز وجود دارد که به نوعی بیان کننده شناسایی شدن این مسأله است؛ ولی ظاهراً بیشتر به جزییات ماجرا می پردازند. آثار برجای مانده از گذشته معماری مان حاکی از تجربه عملی و غنا در خلق مجموعه های معماری و شهرسازی موفق با ایجاد حس تعلق به مکان بوده است . از درس هایی که در این راستا از آن می توان گرفت توجه به فاصله گذاری مناسب بین اجزاء و همچنین ارائه ترکیب های کالبدی هدفمندی است که به آن مقوله «مفصل» می گوییم. این مقوله به حدی جامع و فراگیر است که توجه بدان آموزه های ارزشمندی را در زمینه های مختلف معماری و شهرسازی به بار خواهد آورد و لازم است که توجه بیشتری بدان شود. اگرچه تحقیقات مدوّن و قابل استنادی در این زمینه وجود ندارد؛ اما سخنان پراکنده ای در مورد نقش و تأثیر توجه به این موضوع را در آراء نویسندگان بنام این حوزه می توان یافت که از آنها در این مقاله استفاده شده است.هدف این مقاله بیشتر بررسی مفهومی و تفحص در انواع مفصل در حوزه معماری است. دیده شده است که بطور ناصحیح فضای مفصلی با فضاهای دیگری همچون فضای ورودی، ارتباطی و انتقالی هم معنی قلمداد شده است. بنابراین لازم بنظر می رسد تا به ریشه یابی این واژه ها پرداخته شود . اگرچه در ظاهر واژه های مفصل و مفصل بندی مشابه یکدیگرند؛ اما در واقع دو مفهوم کاملاً متفاوتند. با روشن شدن مفهوم مفصل بر ما آشکار می شود که این مفهوم حدّ فاصلی در رابطه دو چیز است که فقط به منظور فاصله گذاری، بنوعی کنار هم قرار گرفته شده است. بنابراین ترکیب بین اجزا در مفصل بندی تا دو حد همبستگی تا پیوستگی پیش می رود. استفاده ی استعاره ای از این مفهوم در معماری به اشکال مختلفی امکان پذیر است؛ بطوری که می توان از انواع آن در حوزه کارکردی به مفاصل «دسترسی»، «ورودی-خروجی» و «پروخالی» و در حوزه ساختی از مفاصل «مصالح» و «سازه ای» نام برد.
تخمین کارایی کانال های انتقال نور افقی در ساختمان های عمیق* نمونه: بناهای اداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه بخش ساختمان، از مصرف کننده ترین بخش ها در ارتباط با مصرف انرژی الکتریکی می باشد. تلاش برای کاهش مصرف انرژی، انسان ها را در پی یافتن جایگزینی مناسب برای آن، از میان انرژی های تجدید پذیر، به سمت تحقیق و مطالعه بیشتری سوق داده است. یکی از نتایج محقق شده در این زمینه، استفاده از روشنایی طبیعی در طول ساعات روز به جای روشنایی مصنوعی می باشد که این جایگزینی، خود به تمهیدات ویژه ای نیاز دارد. از آنجایی که شهر تهران دارای ساعات آفتابی زیادی در طول سال می باشد، این منبع روشنایی می تواند مورد مطالعه دقیق تر قرار گرفته و ابزار و راهکارهای مناسب در جهت استفاده بهینه از آن شناسایی شود. در این پژوهش به شناسایی و تخمین کارایی یکی از سیستم های پیشرفته نور روز به نام کانال انتقال نور افقی پرداخته شده است تا جایی که بتواند برآورده کننده نیازهای کمی و کیفی روشنایی در اتاقی اداری با پلان عمیق باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. در این راستا از نرم افزارهای شبیه سازی اکوتکت و ردینس استفاده شده و کانال انتقال نوری منطبق با شرایط تابش خورشیدی در تهران طراحی و مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاکی از افزایش کمیت و کیفیت روشنایی در اتاق مورد مطالعه برای اکثر ماه های سال در صورت استفاده از این سیستم می باشد.
بر هم کنش جریان هوا، دما و راحتی در فضاهای باز شهری؛ مطالعه موردی اقلیم گرم و خشک ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
باروچ گیونی معتقد است که جریان هوا در فضاهای شهریِ اقلیم گرم و مرطوب، غالباً موجب آسایش حرارتی مردم است. اگر متغیر باد با سایه هم ساز شود، آنگاه افراد در دماهای بالاتر از دمای راحتی می توانند به فعالیت خود در سطح شهر ادامه دهند. این نظر گیونی را نباید به اقلیم گرم و خشک و یا سرد تعمیم دهیم. در اقلیم گرم و خشک، جریان هوا تابعِ دمای محیط، دو اثر کاملاً متفاوت بر افراد دارد. در یک حالت باعث آسایش و در حالتی دیگر باعث عدم آسایش است. در اقلیم سرد نیز تاثیر جریان هوا برآسایش منفی است. هدف اصلی این گفتار پاسخ این پرسش است که مرز دمایی بین آسایش و عدم آسایش در فضاهای شهری ناشی از جریان هوا، در سرعت های مختلف چیست؟ به دیگر عبارت، برهم کنش دما و جریان هوا در چه مقادیر عددی برای راحتی شهری معنا پیدا می کند؟ اگر بتوان چنین اعدادی را پیدا کرد، آنگاه طراح شهری با دیدی علمی عناصر شهری را بر اساس تین دو متغیر به خدمت می گیرد. از این راه او می تواند به تطبیق الگوی جریان هوا با الگوی دما دست یابد. این مطالعه به اقلیم گرم و خشک ایران محدود بوده و در پی پاسخی مبتنی بر کار میدانی در سطح شش شهر کشور خواهد بود. نتایج بدست آمده قابل تعمیم به همه ی مناطق گرم و خشک ایران خواهد بود.
ارتقای فضای گردشگری دریاجه پارک جنگلی تلو (پیشنهاد طراحی بر مبنای رویکردهای سه گانه اکولوژ یکی، زیبایی شناختی و اجتماعی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پدیده هایی نظیر تغییرات جغرافیایی جمعیت، شهرنشینی، جریان های اکولوژیکی انسانی نظیر مهاجرت روستاییان به شهرها و تهاجم شهرنشینان و روستاییان به پایتخت و مراکز صنعتی، پراکنش نامنظم جمعیت در شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی، مشکلاتی است که برنامه صنعتی شدن کشور را طی سا لهای اخیر به همراه داشته است.
یک شهر بزرگ و احیاناً صنعتی (مانند تهران) با آلودگی های هوا، خاک، آب و صوتی روبرو می باشد. به دلیل مهاجرت بی رویه به شهر تهران و ازدیاد جمعیت و تراکم ساختمان ها، این شهر را با کمبود فضای سبز که می تواند محلی برای استراحت مردم خسته از سر و صدا و آلودگی هوا باشد، مواجه کرده است. در عین حال فضای سبز برای حفاظت از محیط زیست و نیز بهسازی مناظر داخل و اطراف این شهر نقش مهمی را به عهده دارد.
به کمک جنگل کاری (ایجاد پارک هایی درحومه شهر و احداث کمربند سبز در اطراف آن) می توان بهسازی و زیباسازی محیط را فراهم ساخت. وجود منابع عظیم و با ارزش از جمله جنگل ها به علت آنکه یک رشته از عوامل جالب توجه نظیر سکوت و خلوت، پناهگاه مقدار زیادی حیات وحش، گیاهان و دیگر عوامل طبیعی توجه علاقه مندان به تفریح (مثلاً با ایجاد پیاده رو در منطقه جنگلی می توان از آن به عنوان محل گردش و تفریح استفاده کرد) هستند، زمینه به کار گیری بیشتر از آن تحت عنوان پارک های جنگلی مورد استفاه قرار می گیرند، دارد. این تحقیق برای پاسخگویی به نیاز طراحی پارک های جنگلی تدوین شده و با بررسی و تحلیل مدارک جمع آوری شده، تعریف دقیقی از پارک جنگلی شهری و دریاچه های موجود در این پارک های جنگلی و اصول طراحی، در توسعه این پارک ها را ارائه می دهد. هدف اصلی این تحقیق ارائه راهکاری برای طراحی این پارک ها و امکان توسعه آنها در قالب عملکردی است. پارک جنگلی تلو، به عنوان فضای سبز کلان و حیاتی در شمال شرق شهر تهران واقع شده است.
در فرآیند طراحی پارک جنگلی تلو نخست ویژگی های اجتماعی، اکولوژیکی و زیبایی شناختی شناسایی شد و سپس با ارزیابی های اکولوژیکی، ویژگی های دید و منظر و ترجیحات مردمی با استفاده از پرسش نامه ها، نیازها و مکان یابی کاربری ها و ارتباط آنها با یکدیگر با استفاده از نرم افزار Excell و آزمون خی دو توسط نرم افزار Spss گردید. در گام آخر با انطباق یافته های تحقیق، طرح راهبردی پارک جنگلی با رعایت اصول طراحی و ارتقای کیفیت محیط تهیه گردید. این طرح پاسخی بر ایجاد ارتباط بین محیط ساخته شده و محیط طبیعی و شناخت مکان های مناسب برای طراحی به عنوان فضاهایی برای تفریح و گردشگری می باشد که متعاقب آن می توان پیشنهاد ایجاد محیط و فضایی که بر فعالیت های اجتماعی اثرگذار باشد (مانند ورزش های گروهی، پیاده روی های چندنفره و ...) را ارائه کرد.
ارزیابی میزان توجه به جایگاه توسعه پایدار محله محور در طرح های توسعه شهری (مطالعه موردی: طرح راهبردی- ساختاری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
هویت شهر سال ششم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۲
71 - 78
حوزههای تخصصی:
کنترل تاثیرات محیطی ساختمان به روش اندازه گیری و کاهش انرژی نهان واحد سطح در فاز ساخت (نمونه موردی: ساختمان مسکونی 7 طبقه در شمال تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نقش جهان سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲
55-66
حوزههای تخصصی:
اندازه گیری و کنترل تاثیرات محیطی ساختمان در دهه اخیر توجهات بسیاری را به خود جلب کرده است. علاوه بر انرژی مصرفی توسط یک ساختمان در طول دوره بهره برداری، مقادیر قابل توجهی از انرژی در فرآیند ساخت مورد استفاده قرار می گیرد که این انرژی را انرژی نهان ساخت نامیده اند. در این تحقیق تلاش می گردد تا با بررسی و اندازه گیری انواع انرژی های مصرفی در طول فرآیند ساخت، روشی کاربردی برای اندازه گیری عددی انرژی نهان واحد سطح تدوین نموده و با ارائه راهکارهایی عملی مقدار این عدد را تا حد ممکن کاهش دهیم. برای این منظور، انرژی مصرفی در فرآیند ساخت را از حاصل جمع انرژی نهان مصالح ساختمانی، میزان انرژی مصرفی برای حمل مصالح و انرژی مصرفی ماشین آلات ساختمانی و میزان انرژی های فسیلی و الکتریکی مورد استفاده در مراحل ساخت در سایت ساختمانی پنج طبقه در تهران به مساحت کل 1400 متر مربع مورد اندازه گیری قرار دادیم. از تقسیم جمع کل انرژی مصرفی در این ساختمان بر کل سطح قابل بهره برداری، مشخص گردید که انرژی نهان ساخت این ساختمان 19/795 گیگا ژول بر متر مربع است. این عدد شاخصی مناسب و دقیق برای مقایسه سهم انرژی مصالح، حمل و ساخت بوده و به راحتی امکان مقایسه سیستم های مختلف ساختمانی را ایجاد نمود. با وجود اینکه تغییر در این عدد تنها حاصل انتخاب مصالح نبوده و بلکه مدیریت پروژه و ساخت و میزان انرژی مصرفی در سایت نیز بخشی از این انرژی نهان را به خود اختصاص خواهد داد. با مقایسه انرژی نهان واحد سطح ساختمان نمونه در یافتیم که با جایگزینی مصالح با سطح انرژی بالا با مصالحی با انرژی نهان کمتر می توان انرژی نهان واحد سطح این ساختمان را تا 6/1% مقدار اولیه کاهش داده و به 74/12 گیگا ژول بر متر مربع رساند.
معماری منظر و شیوههای مدیریت دانش در فرآیند طراحی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
معماری منظر رشتهای جوان در عرصه حرفههای مرتبط با طراحی محیط به شمار میآید و هنوز در حال طی مراحل تکامل خویش است. هرچند معماری منظر در بسیاری از مباحث، به ویژه در زمینه مفاهیم مربوط به خلق و سازماندهی فضا و مکان، قرابت بسیار زیادی به معماری دارد، لیکن عرصه فعالیت آن در محیطهای باز طبیعی و مصنوع و ارتباط ناگزیر آن با فرآیندهای جاری در این عرصه، باعث ایجاد خصوصیات ویژهای برای آن شده است. این خصوصیات ویژه، معماران منظر را به آشنایی با طیف وسیعی از دانش وا میدارد. مهمترین سؤال پیش رو چگونگی ایجاد تلفیق و هماهنگی میان موضوعات گوناگون و دانش وسیع مرتبط با معماری منظر است. همچنین سؤالات دیگری در این زمینه مطرح میشوند. معماری منظر چیست و خصوصیات کلیدی آن کدام است؟ مهارتها و بدنة دانشی که معمار منظر باید آنها را بیاموزد کدام است؟ چگونه میتوان به این حدود دانش نظم بخشید، آن را به کار گرفت و آموزش داد؟
بدین ترتیب این مقاله میکوشد با معرفی اجمالی معماری منظر و حوزههای فعالیت آن به رفع برخی از ابهامات در زمینه ویژگیهای خاص این رشته و وجوه تمایز آن با دیگر رشتهها و همچنین تبیین دانش مرتبط با این رشته اقدام کند. به نظر مهمترین ویژگی حرفهای معماران منظر در حل مشکلات از طریق مدیریت خلاقانه حدود دانش در ارتباط با موضوع است. لذا در این مقاله ساز و کارهایی با تکیه بر مفهوم نگرش سیستماتیک، مدلسازی و الگو برای غلبه بر مشکل پیچیدگی و گستردگی مفاهیم در جریان طراحی مورد بررسی قرار میگیرد تا با پیوند آنها بتوان در نهایت چارچوبی مناسب و قابل تعمیم برای بکارگیری در طراحی منظر و آموزش آن پیشنهاد کرد.
بازشناسی نقش و تأثیر جریان های فکری عصر صفوی در شکل گیری ورودی مساجد مکتب اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اعتقادات و ارزش های حاکم بر جامعه، همواره بر هنر و معماری دوران مؤثر بوده است. در دوره ای که مکتب اصفهان به مدد اندیشه ی بزرگان و نفوذ بی سابقه تفکر شیعی به بالندگی رسید؛ بستری برای رشد و امتزاج جریان های فکری مبتنی بر تفکر شیعی فراهم آمد. از مجموع دیدگاه های مطرح در این دوره، سه جریان فکری شاخص قابل درک است که به واسطه هم پوشانی، شرایط بی سابقه فلسفی دوران را شکل می دادند. این شرایط به بروز نوآوری هایی در معماری منجر شد که بیش از همه در نظام کالبدی و فضایی مساجد مجال بروز یافت. در این مقاله، جهت بازشناسی نقش جریان های فکری عصر صفوی در معماری، یکی از اصول حاکم بر ساماندهی فضای معماری انتخاب شد. با بررسی زمینه های فکری اصل سلسله مراتب در اندیشه حاکم، تأثیر آن بر شکل گیری نظام ورودی مساجد مورد مطالعه قرار گرفت. از مقایسه ورودی مساجد مکتب اصفهان با دوره های پیشین -که دارای وجوه مشترکی برای مقایسه بودند- نتایج معناداری حاصل شد. این مقایسه، پیشرفت در مراتب فضایی مساجد این مکتب را نشان می دهد. همچنین در این دوره، نوع جدیدی از نظام ورودی ابداع گردیده است که به شیوه ای هوشمندانه، به افزایش مراتب فضایی و ایجاد آمادگی در مخاطب در سیر از ظاهر به باطن کمک نموده است.
خیابان قزوین : حضور باغ در شهر؛ بازخوانی خیابان قزوین با تکیه بر اشعار عبدی بیگ و سایر مکتوبات موجود(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
خیابان قزوین که امروز با نام خیابان سپه در شهر قزوین به آن اشاره میشود از مستحدثات شاهطهماسب صفوی در شهر قزوین بهشمار میرود. بسیاری خیابان قزوین را نیای خیابان چهار باغ صفوی (شاهعباسی) اصفهان برشمرده و گروهی حتی از آن به عنوان اولین خیابان در فضای شهری ایران یاد میکنند. در این میان آنچه کمتر به آن پرداخته شده است، شناخت و معرفی ساختار فضایی خیابان قزوین است. اینکه خیابان قزوین چه فضاها و عملکردهایی را در خود جای داده بود و چه عناصر کالبدی شکلدهندة آن و اطرافش بودهاست در کنار شکل و تناسبات آن در هنگام ساخت و همچنین الگوی کالبدی شکلگیری چنین فضایی، مواردی هستند که نیاز به پاسخگویی دارند. از این رو این نوشتار تلاش میکند تا با رجوع به مکتوبات تاریخی و ادبی در مورد «خیابان قزوین» و انطباق آن با فضاهایی مشابه در آن زمان و پیش از آن، برای آنها پاسخی بیابد و سیمایی از ساختار فضایی آن را در دوره صفوی ترسیم کرده و الگوی فضایی چنین ساختاری را مورد پژوهش قرار دهد.
در نهایت کنار هم نهادن مستندات و نگاه تحلیلی این پژوهش نشان میدهد «خیابان قزوین» به عنوان فضای شهری و جمعی به منظور گردش مردم شهر طراحی و برنامهریزی شده، و با بهرهگیری از عنصر خیابان در باغ ایرانی و ویژگیهای کالبدی آن فضایی برای تفرج مردم در شهر را مهیا ساخته است. بعدها و به خصوص در زمان شاهعباس صفوی شاهد ادامه حضور پررنگ و برنامهریزیشدة این عناصر و ویژگیها در فضاهایی با عنوان «خیابان» در سایر شهرهای ایران از جمله اصفهان، تبریز، مشهد و شیراز هستیم.
چالشهای فناوریهای نوین در معماری و تعامل آن با ارزشهای معماری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ورود فناوریهای نوین به سرزمینهایی که هویت و تاریخ غنی آنها در زمینه هنر و معماری در تقابل با نمودهای تکنولوژیک قرار دارند، چالشهایی را دامن میزند؛ چراکه در اکثر این جوامع همانند ایران، زیرساختهای لازم جهت مواجهه با موضوع جهانی شدن فراهم نبوده است. در هزاره جدید، جهانی تازه در دست ساخته شدن است و معماری اجتماعیترین هنری است که میتواند با ایجاد انسجام مکانی، نوعی نوعی تداوم زمانی را جهت آفرینشی نوبنیاد برای شکوفایی یک تمدن منجر شود.
پرسش اصلی و هدف نهایی پژوهش آن است که آیا میتوان شاخصهایی را جهت کاربرد فناوریهای نوین در راستای ارتقای کیفیات فضایی معماری معاصر با حفظ مبانی هویتی معماری ایرانی- اسلامی تعریف کرد؟ در این راه با انتخاب نمونههای موردی، انجام کار میدانی و نظرسنجی از افراد با استفاده از پرسشنامههای هدفمند، شاخصهای بدست آمده از نتایج بررسیها به صورت کیفی و کمی تحلیل و الگویی جهت کاربرد فناوریهای نوین در معماری معاصر ارائه شده است. براساس نتایج این پژوهش بهرهگیری از فناوریهای نو در ترکیب با عناصر و فرمهای بومی و سنتی، هماهنگی با شرایط اقلیمی، حفظ ارزشهای فرهنگی- اجتماعی و اصول معماری بومی و همچنین استفاده از فناوریهای ساخت و مصالح جدید در ایجاد هماهنگی، تضاد، شفافیت و...، بسته به شرایط مکانیـ زمانی، مهمترین شاخصهای ایجاد مطلوبیت در معماری معاصر ایران به شمار میآیند.
خوانش ساختار شهر؛ گامی به سوی شکل شناسیِ شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از پرسش های مهم طراحان و برنامه ریزان شهری که پاسخ های آن، گاه، محل افتراق و اختلاف نظر اهالی این رشته ها بوده، این است که؛ شکل شهر چیست؟ وقتی از شکل یک شهر صحبت میکنیم، دقیقاً کدام اجزا و عناصر و ابعاد آن شهر مد نظر ماست؟! این پرسش در زمره پرسش های بنیادی و مبنایی شهرسازیست و پرواضح است که پیش از هر نگاه هنجاری به شکل شهر پاسخ بدین پرسش ضروری می نماید. در این میان به نظر می رسد مفهوم «ساختار شهر» نیز به عنوان یکی از مفاهیم اصلی که در دوران بعد از مدرن، جایگاه خاصی در ادبیات شهرسازی یافته است، در ارتباطی مستقیم با مفهوم «شکل شهر » قرار دارد. اگر شناختِ شکل شهر را در قالب یک فرآیند تصور کنیم، بی شک، شناخت «ساختار شهر »، اجزاء و عناصر و ابعاد آن، چه با رویکردهای انسان شناختی شهرسازان ساختارگرای هلندی و چه با نگاه های سایبرنتیک شهرسازان ژاپنی، از مهم ترین گام های طیّ این فرآیند خواهد بود. لذا به نظر می رسد تبیین و تدقیق مناسبات میان این دو مفهوم، نه تنها به وضوحِ بیشتر زوایای پنهان هر دوی این مفاهیم خواهد انجامید، بلکه گامی مؤثر در راستای شناخت شکل شهر نیز به شمار خواهد آمد. این نوشتار در پی آن است که با بررسی ادبیات موجود، ضمن تبیین مناسبات و تعاملات «شکل » و «ساختار » یک شهر، شناخت ساختار یک شهر را به عنوان گامی مهم در راستای شناخت شکل آن شهر معرفی نماید.
طراحی میدان راه آهن مشهد با تکیه بر اصول ادراک محیط(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شکل گیری رفتار انسان در محیط برآیندی از انگیزه ها، نیازهای فرد، قابلیت محیط و نحوه ادراک اوست. در این بین فضای شهری مکانی برای مکاشفه، صحنه ملاقات و دیدار انسان ها شده و عدم توجه به آن موجب بحران ادراکی و تضاد الگوهای رفتاری با محتوای عملکردی فضا می شود. در این راستا طراحی شهری ادراکی با تاکید بر مولفه زیبایی شناسی از دهه 1970 ، آغاز و تاکنون در اشکال گوناگون بر ابعاد طراحی شهری موثر بوده است. اطلاعات زیبایی شناختی، با تاثیر بر روان انسان، موجب یک نوع احساس رضایت می شود. در میان نظریات زیباشناسی، رویکرد نظریه – اطلاعات، کیفیت محیط را وابسته به ساختار پیام های منظم می داند. چک لیست طراحی حاضر مبتنی بر مولفه های ادراکی و رفتاری، در جهت ارتقاء کیفیت محیط تدوین شده است، تا راهنمای طراحی میدان راه آهن مشهد، به عنوان یکی از مهم ترین مبادی ورودی شهر قرار گیرد. تحلیل وضع موجود، برگرفته از برداشت های میدانی، نقشه های شناختی و رفتاری، نمایانگر تضادهای رفتاری و بحران های ادراکی و عدم انطباق فضایی با نیازهای استفاده کنندگان می باشد. طرح پیشنهادی طی چهار گام 1) طراحی کلیت فضا با تکیه بر نظم ساختاری 2) کلیت فضایی اجزا 3) سکانس ها و 4) نظم عملکردی میدان تدوین شده است.
آسیب شناسی ریزبرنامه های دروس مقدمات طراحی معماری، در انطباق با نیازهای دانشجویان در دروس طراحی معماری (مطالعه موردی: دانشجویان ورودی سال های 1383 تا 1385 دانشگاه علم و صنعت ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
فرایند آموزش طراحی معماری از نظر محتوا و صورت بسیار پیچیده است، چرا که نیازمند آموزش بسیاری از اطلاعات نظری و عملی در محدوده های گوناگون هنری، علمی، روان شناسی و مهندسی در کنار پرورش و رشد خلاقیت های ذهنی دانشجویان است. اگرچه درباره فرایند طراحی معماری و سامانه های آموزش آن در تحقیقات گوناگون مباحث فراوانی مطرح شده است، ولی یکی از دغدغه های مهم در یاددهی طراحی معماری، آموزش هایی است که بایستی دانشجویان پیش از ورود به دروس طراحی معماری، با آنها آشنایی داشته باشند. این مقاله کوششی در جهت انتقال درس های آموخته شده از تجربه طولانی مدت نگارندگان مقاله در تدریس درس مقدمات طراحی معماری یک است که از دروس پایه معماری بوده و به دیگر بیان، مطالب آن مرتبط با الفبای طراحی معماری است. این تحقیق بر آن است تا با نگاهی بر تمرین های ارایه شده در دروس مقدماتی طراحی معماری در دانشگاه های گوناگون ایران و جهان به ارایه فهرستی از پروژه های انجام شده در کارگاه های طراحی نگارندگان بپردازد. سپس بر مبنای نتایج نظرسنجی از دانش آموختگان این درس که درسال های بعد، در دروس طراحی معماری 3، 4 و 5 تحصیل می کردند، اولویت بندی ریزبرنامه ها در درس مقدمات طراحی معماری بر اساس نیازهای دانشجویان در دروس طراحی معماری سال های بالاتر ارایه خواهد شد.
سیر تحول در اندیشه مرمت شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
هویت شهر سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۰
67 - 78
حوزههای تخصصی:
پرداختن به مرمت شهرهاى تاریخى در دوره هاى مختلف، با توجه به شرایط اقتصادى- اجتماعى و تاریخى و با اهداف گوناگونى صورت گرفته است. ارتقا و تشویق صنعت گردشگرى، حل معضلات و کمبودهاى مناطق تاریخى شهر، بازآفرینى شهرى و حتى کمک به قرارگیرى در زمره شهرهاى جهانى، از اهدافى است که مرمت هاى شهرى بر مبناى آنها انجام شده است. از طرف دیگر دو رویکرد حفاظت و توسعه همواره در انجام مداخلات شهرى حاکم بوده و به تعادل رساندن این دو رویکرد چشم انداز اصلى مرمت در بافت هاى تاریخى گردیده است. نگاه به مرمت شهرى در کشورهاى در حال توسعه، به علت مشکلات موجود در آن شهرها، عمدتاً از زاویه حل معضلات و کمبودهاى مناطق تاریخى صورت گرفته و شهرهاى ایران هم از این قاعده مستثنى نبوده است. بر این اساس با استفاده از مطالعات اسنادى به گردآورى و تدوین مبانى و بیانیه هاى نشست هاى بین المللى اقدام و تلاش گردیده تا یک دوره بندى تاریخى بر مبناى تأثیرگذارى اهداف توسعه و حفاظت ارائه گردد.
بازسازی قصرشیرین از روایت تا واقعیت: پژوهشی برای دست یافتن به محتوای نظری طرح های بازسازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
افزایش آثار مخرب سوانح طبیعی نشان می دهد که برنامه ریزی های جامع تری برای جبران آثار این رویدادها باید انجام شود. توصیه های جهانی بر ادغام تجربه ها و توجه به محتوای نظری بازسازی ها تأکید دارد. منظور از جنبه های نظری، یکپارچه سازی دیدگاه ها و راهبردها برای رسیدن به چارچوب نظری جامعی در رویارویی با مسائل بازسازی می باشد. قصرشیرین، نمونه ای از شهرهایی است که پس از جنگ بازسازی شدند و الگوی مناسبی برای بررسی محتوای نظری و تجربی روند بازسازی می باشد. فرضیه تحقیق آن است که هم اندیشی درباره آنچه که باید انجام شود و انتخاب راه کارهای مناسب برای اجرا، نظمی ایجاد می کند که ماهیت و محتوای نظری دارد و موجب هدایت روند بازسازی می شود. در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق کیفی و محتوایی و مصاحبه با افراد مرتبط، این نتایج به دست آمد که محتوای نظری روند بازسازی با گفتمان میان عوامل ذینفع آغاز و تشکیل می شود، نیازهای بازسازی و مصلحت عمومی را تشخیص می دهد، نظرات ذینفعان را به تصمیم های اجرایی تبدیل می کند، فاصله تصمیم گیری و اجرا را کاهش می دهد و چشم انداز آینده شهر را ترسیم می کند.
The Role of Open Spaces in Neighborhood Attachment (Case Study: Ekbatan Town in Tehran Metropolis)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
This paper intends to highlight one of the key concerns of housing designers i.e. the influence of open space on human satisfaction as well as their attachment to a particular place. Consequently, neighborhood open spaces with their meaningful layout seem to be constituent elements of residential complexes. Although, architects and designers try to create qualitative areas among buildings, the function of open spaces has not fully been defined yet. As such, the current research aims not merely to elaborate on the role of open spaces, rather tries to propose designing criteria for residential complexes. Based on previous researches, the paper has investigated open space characteristics by taking into account Ekbatan residential complex in the west of Tehran metropolis, hence; proposed a model with effective variables. A survey was done after randomly selecting household samples there. Findings demonstrated the principal role of open spaces in the attachment to neighborhood. Security and quietness were the two other important criterions for those residents. Based on these findings, it can be said that the physical attributes play two roles in the neighborhood attachment; first, they facilitate social activities and provide opportunities to develop social attachment and second, enhance architectural attributes including aestheticism and density.
حکمت خالده و جایگاه طبیعت در جهانبینی و معماری معابد ادیان مختلف(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ادیان در جهان سنتی به عنوان عنصر غالب در تعیین خط فکری و آداب و منشهای جوامع مطرح بوده و در شکلگیری و نحوة گسترش هنرها تأثیری ژرف داشته به طوری که در جهان سنتی، دین با فلسفة زندگی و هنرها همزاد و همراه است.
طبیعت عنصری حائز اهمیت در ادیان و واجد جایگاهی متفاوت در ایدئولوژیها بوده است، به طوری که در جهانبینی جوامع سنتی علیرغم تشابهاتی که در آنها دیده میشود، جایگاه طبیعت از عنصری که خود خداوند یا جزئی از خداوند به شمار میرفته تا عنصری شرّ و جایگاه زندگی شیطان متغیر بوده است. با اینهمه وجود عناصر مشترک طبیعت در شکلدهی به معماری به عنوان شاخهای از هنرها که بیشترین قرابت با محیط و طبیعت را دارد، میتواند متأثر از ایدئولوژیهایی باشد که در ادیان با عنوان «حکمت خالده» مطرح است.
در این راستا پژوهش درصدد پاسخگویی به سؤالات زیر است :
آیا بینشهای دینی متفاوت در مورد طبیعت باعث تفاوتهایی تأثیرگذار در معماری ادیان شده است؟
چه مباحث و عناصر مشترکی در ارتباط با طبیعت در معماری معابد ادیان مختلف وجود دارد؟
آیا حکمت خالده یا جاویدان خرد در حوزه آثار هنری مرتبط با ادیان، به ویژه معماری قابل گسترش است؟
روش پژوهش، تحلیلی و تفسیری- تاریخی است. ابزار و روشهای گردآوری اطلاعات اسنادی، کتابخانهای، تهیه فیش، نقشهها و نمونههای آثار معماری هستند. روش تجزیه اطلاعات نیز استدلال قیاسی و استدلال استقرایی (استنتاجی) است.
The Place and Influence of Intuition in the Creativity of the Architecture Designing Process(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
The work of architecture is believed to depend on the governing thought in the process of architectural designing. This thought can be analyzed, developed, experienced, and interpreted. Creativity is the only domineering force in the idea of designing which is in quest for freeing architecture from the routine methods, and also finding the novel systems to answer the questions in architecture. Therefore, a special fixed and stable place is considered for creativity. However, the background and history of research and clash of ideas in recent years explains for the change in reconsidering the general ideas, and interpretations on creativity in the process of designing. Today, the approach that considers the process of designing an outcome of responding to the demand on creativity in architecture through logical and analytic methods is no longer credited. Instead, the process of designing is considered in a creative and intuitive way which is metaphysical rather than argumentative. This change in attitude and the relevant interpretations have introduced clear evidence; however, there remain many questions involving the identity and quality of the creative occurrences in the process of designing. Therefore, the intuitive approaches and interpretations about creativity have been so over generalized and complicated that have left a lot of obscurities behind. This article is an attempt to respond to some of these questions by identifying the ways the intuitive creativity occurs and also to present a descriptive stream in the emergence of creativity which means creating ideas only happen according to intuition.
منظر ورودی میدان نقش جهان اصفهان؛ ارزش ها و مسئله ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
علیرغم مطالعات گسترده پیرامون آثار ایرانی ثبت جهانی، تحقیقات چندانی در رابطه با منظر این مجموعه های باارزش و اهمیت آنها در حفظ هویت میراثی آنها انجام نشده است. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی تحلیلی منظر اصلی ورودی میدان نقش جهان اصفهان به عنوان یکی از ارزش های برجسته این اثر جهانی مورد مطالعه قرار گرفته است. مروری تاریخی در ویژگی های ورودی های میدان نشان می دهد که بازار قیصریه ورودی اصلی میدان در دوره صفوی بوده است. با تکیه بر این موضوع و با عنایت به مطلوبیت های بصری، کارکردی و معنایی این ورودی، می توان نتیجه گرفت که امکان دریافت منظر فرهنگی کل مجموعه تنها از طریق این ورودی امکان پذیر می شود و بنابراین به عنوان بخشی مهم و تاثیرگذار از مجموعه میدان باید مورد توجه قرار گرفته، اصالت و سلامت آن حفظ گردد. با این حال، تحولات گوناگونی که از دوره پهلوی به بعد در میدان، محیط پیرامونی و محدوده بافت تاریخی اصفهان به وجود آمده و همچنان ادامه دارد، اصالت و ارزش های بصری منظر این ورودی را کاهش داده است. پس از بررسی مسئله ها و تهدیدها در وضعیت موجود، مقاله حاضر پیشنهاداتی در راستای برنامه ریزی و مدیریت بصری منظر ورودی اصلی میدان ارائه نموده است.
عوامل محیطی موثر بر رضایتمندی دانش آموزان از فضاهای آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نقش جهان سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱
31-42
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش پرداختن به بررسی مفهوم رضایتمندی و عوامل ارتقاء رضایت دانش آموزان از مدرسه میباشد. این پژوهش از لحاظ هدف، بنیادی و از نظر ماهیت، کمی- کیفی می باشد. در این پژوهش دو روش مورد استفاده قرار گرفته اند: الف)روش تحقیق پیمایشی(زمینه یابی) ب)روش تحقیق همبستگی. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحلهای استفاده شده است. همچنین به منظور سنجش دیدگاه افراد، به تدوین جدول هدف و محتوا بر اساس مطالعات انجام شده و مصاحبه با معماران صاحب نظر، پرداخته شده است. با توجه به این جدول، پرسشنامه ای طراحی شده و میان جامعه توزیع گردیده است. پس از طبقه بندی اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS، به بررسی و تحلیل آنها پرداخته شده و پنج عامل موثر بر رضایتمندی استخراج گردیده است. این عوامل عبارتند از: آسایش کالبدی، ادراک محیطی، امنیت روانی، جذابیت محیطی، احساس تعلق. عامل های حاصله با آزمون T مورد تجزیه و تحلیل واقع گردید. در نهایت مشخص شد که با اطمینان 95 درصدی میانگین نمونه بزرگتر از میانگین جامعه است. همچنین جامعه آماری حداقل 70 درصد با این عامل توافق داشتهاند.