هویت شهر

هویت شهر

هویت شهر سال هفتم بهار 1392 شماره 13 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اسکان غیر رسمى و راهبرد توانمندسازى درونى (توسعه درون زا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حاشیه نشینى اسکان غیررسمى توانمندسازى توسعه درون زا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۹۹
به بررسى علل بروز این مشکل پرداخت و با نقد آن راهى به سوى مفهوم جدیدى از توسعه به نام توسعه درون زا مى گشاید. همچنین در ارتباط با این مفهوم راه حل توانمندسازى درونى را براى حل معضل اسکان غیر رسمى و مشکلات مترتب بر آن معرفى نموده است. توانمندسازى درونى متأثر از توسعه درون زا است که در ارتباط با مفاهیم برگرفته از توسعه پایدار متضمن به کارگیرى توان ها و قابلیت هاى بالقوه ساکنان غیر رسمى شهرها به منظور بهبود شرایط زیستى و زندگى آنان است. لذا با رویکرد تحلیلى توصیفى متون مربوطه بررسى گردید و در نهایت اصولى در رابطه با حل معضلات اسکان غیر رسمى عنوان گردید.
۲.

تحلیل امنیت در سکونتگاه هاى غیررسمى با تاکید بر آسیب هاى اجتماعى (مطالعه موردى: محله خا ک سفید تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت آسیب هاى اجتماعى اسکان غیررسمى سیستم اطلاعات جغرافیایى خاک سفید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۱۳
هدف از این بحث تعیین چگونگى پراکنش آسیب هاى اجتماعى، به عنوان یکى از تعریف کننده هاى میزان احساس امنیت و در نتیجه موثر بر میزان مشارکت مردم و تحقق برنامه هاى توانمندسازى، در محله ى خاک سفید تهران است که از محله هاى با سابقه اسکان غیررسمى محسوب مى گردد. روش تحقیق توصیفى- تحلیلى از نوع موردى (محله خاک سفید) است و جمع آورىداده ها، به روش کتابخانه اى و میدانى با استفاده از پرسش نامه بوده است. تحلیل ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایى انجام شده است. نتایج نشان مى دهد کمترین میزان امنیت به دلیل تعدد آسیب هاى اجتماعى در expert choice و نرم افزار محله خاک سفید، در قسمت میدان نواب صفوى قابل مشاهده است و وجود چنین آسیب هایى در این میدان، بر روى محدوده هاى اطراف آن نیز تأثیر بسیار منفى گذارده است، به طورى که این مناطق نیز به نواحى نا امنى از منظر آسیب هاى اجتماعى تبدیل گردیده اند و به کارگیرى برنامه اى جهت بهبود بخشى وضعیت امنیت در این نقاط را ضرورى نموده است.
۳.

عملکرد محیط هاى سبز و طبیعى در ارتقاء سلامت روحى- روانى انسان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهر فضاهاى سبز پایدارى سلامت روحى کیفیت زندگى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۹۴
شهرها به عنوان مکان زندگى و فعالیت انسان نه تنها، بخش مهمى از محیط مى باشند که علاوه بر تأثیر گذارى بر محیط زیست باعث بهبود کیفیت زندگى ،احساسات و تصورات مردم نیز مى گردند. بنابر این وجود فضاهاى طبیعى در شهرها از عوامل مؤثر در تضمین سلامت روحى و روانى ساکنان آن خواهد بود. این مقاله به بررسى عملکرد طبیعت شهر بر کیفیت معنوى زندگى مردم، از طریق بررسى میدانى با پرسش نامه از بین بازدید کنندگان پارک چیتگر در منطقه 22 ، پرداخته است. نتایج تحقیق رابطه بینانگیزه مردم از مراجعه به فضاهاى طبیعى، ابعاد حسى مثبت و غیر ملموس ناشى از تجربه طبیعت و نقش آن در ارتقاء سلامت روحى و کیفیت زندگى آنان ، که یکى از جنبه هاى دستیابى به توسعه پایدار است، را بررسى مى کند. هدف بررسى تأثیر و اهمیت ابعاد غیر مادى طبیعت بر زندگى انسان به عنوان گامى در جهت پایدارى زندگى شهرى بوده است.
۴.

بررسى تطبیقى مفهوم و اصول به کار رفته در محله ایرانى و واحد همسایگى غربى(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: محله واحد همسایگى اصل مرکزیت اصل قلمرو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۲
هدف این بحث بررسى تطبیقى مفهوم و نقش محله در شهرنشینى ایرانى با واحد همسایگى در شهرسازى معاصر غرب است. ضرورت تحقیق به آن دلیل است که علیرغم اهمیت جایگاه محله و تاثیر آن در ساختار فضایى و اجتماعى شهرسازى سنتى ایران، در طرح هاى توسعه شهرى معاصر کشورمان از الگوى واحد همسایگى غربى استفاده مى شود. روش تحقیق مقایسه تطبیقى است که پس از تحلیل مفاهیم محله و واحد همسایگى، به بررسى دو اصل مرکزیت و قلمرو با استفاده از بررسى دو مطالعه موردى پرداخته شد. نتایج نشان دهنده آن است که: 1) تفاوت بنیادینى در پیدایش و شکل گیرى مفهوم محله در شهرنشینى ایرانى و واحد همسایگى غرب وجود دارد که مى توان اولى را قلمرویى اجتماعى براى سکونت و دومى را قلمرویى کالبدى براى برخى مفاهیم اجتماعى دانست؛ 2) محله سنتى ایرانى در زمینه اصول طراحى، کامل تر و داراى انعطاف پذیرى بیشترى نسبت به واحد همسایگى است.
۵.

روش شناسى گزینش نرم افزارهای کاربردى شبیه ساز انرژی در حوزه معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبیه سازى مصرف انرژى انرژی کارایی نرم افزار هاى شبیه سازی انرژى مصرفى ساختمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۲۳
درپى هشدارهاى ناشى از بحران انرژى، متخصصین حیطه هاى مرتبط با معمارى نیز باید رویکرد انرژی-کارائی را در تمامی مراحل فرآیند طراحی و ساخت مد نظر قرار دهند. از مهمترین ابزارهاى مؤثر در این زمینه، شبیه سازی رایانه ای مصرف انرژی است. تحقیقات در مورد قابلیت ابزارهای شبیه سازی موجود، غالباً کلى بوده و بندرت پژوهش هایی در زمینه قابلیت های مطلوب در حوزه معماری صورت گرفته است. در نوشتار حاضر، ابتدا شبیه سازی مصرف انرژی، حوزه های کارکردی آن و مشخصات نرم افزارهای شبیه ساز مصرف انرژی بررسى شده و سپس نرم افزارهای مذکور از نظر کارآیى در حوزه معمارى بایکدیگر مقایسه و ابزار منتخب، ارائه شده اند. در گام بعدی، با استفاده از نتایج پژوهش نظرسنجی "جان هنسن" و تحقیقى در رابطه با میزان بهره گیرى از این ابزارها در مدارس معمارى آمریکا، نرم افزارهاى پرکاربرد استخراج گردیده است و نهایتاً از ترکیب نتایج در دو حیطه نظری و کاربردی، نرم افزارهای برگزیده نهائی پژوهش معرفى شده اند.
۶.

نماد گرایى باغ ایرانى در دوره اسلامى(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باغ ایرانی نمادگرایى بهشت اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۴۲
این بحث به باز شناسی تشابهات کالبدی و ذهنی و مطابقت نمادهاى موجود در باغ ایرانى، اسلامى با بهشت پرداخته و اجزاء آن را با توصیفات بهشت در قرآن مقایسه و بازبینی نموده است. از زمانى که آدم و حوا از بهشت برین رانده شدند همیشه آرزوى برگشت و سکونت در آن دیار باقى را داشته اند. دیار بى منتها، امن (حجر: 46 )، باقى (دخان: 56 ) که به پرهیزگاران در اسلام و ادیان دیگر وعده داده شده است. مسلمان ایرانی به دنبال ایجاد باغى فانى در دنیاى مادى نبوده است. اگر از نمادهایى متناظر با عناصر بهشتِ وعده داده شده استفاده نموده، و برآن تأکید کرده، به دنبال معنا بخشى و غنابخشى به معمارى باغ می باشد. تفکر سنتى به دنبال معناگرایى در این دنیا است، دنیایی که واقعیّتى، از حقیقتى لایزال است و در معمارى طى تاریخ معانى و مفاهیمى پایدار را ایجاد نموده است، که برگرفته از جهان بینى خود بوده است.
۷.

تأثیر متقابل الگوهاى رفتارى در احیاى هویت محیط شهر (مطالعه موردى محدوده ورودی سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هویت الگوهاى رفتارى طراحى شهرى محیط شهری ورودی سنندج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۱۹
کیفیت شهرها تابع ملاحظات منطقى طراحانه در فرایند کیفیت دهى به فضاها است. شهرهاى امروزى ایران که دستخوش,تحولات تاریخى، فرهنگى، اجتماعى و رویدادهاى بسیارطى تاریخ بوده است و واجد بستر لازم براى برقرارى تعاملات اجتماعى نمى باشد و در راستاى آن شکل گیرى قرارگاه هاى رفتارى آن نیز مهیا نمى باشد . این بحث در صدد شناسایى و تشخیص هویت گذشته شهرها و بررسى مولفه هاى هویتى است تا با مداخلات طراحانه بتوان به احیاى هویت پیشین آن ها دست یافت و با ارائه سنتزى از مولفه ها این مهم نائل آید. لذا فعالیت ها و رفتارهاى انسانى و ارتباط متقابل محیط و رفتار شناسایى گردید تا نوعى هویت مطلوب در شهرها از طریق بسترسازى الگوهاى رفتارى مشخص تبیین گردد. در این راستا با بررسی یک نمونه موردی، تاثیرات متقابل الگوهای رفتاری در احیای هویت محیط شهری مشخص گردید.
۸.

مفهوم حس زمان وکاربرد آن در طراحى شهرى(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت زمان فضاى شهرى تغییرات الگوى فعالیتى مکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۱۳۵
حس زمان یکى از مهمترین مولفه هاى زمانى طراحى شهرى است و از جایگاهى منحصر به فرد در ساختار و نظام توسعه شهرى برخوردار است. هدف این بحث توجه به مفاهیم و الزامات طراحى شهرى وابسته به این موضوع است. در این راستا با روش تحلیل محتواى کیفى متون تخصصى طراحى شهرى سعى در ارائه نظامى از توجهات طراحى شهرى با محوریت حس زمان دارد. یافته هاى تحقیق نشان مى دهد حس زمان در طراحى شهرى از سه جنبه واجد اهمیت است. شناسایى الگوهاى فعالیتى در دوره هاى زمانى، شناخت عناصر ساختارى شهر و حفظ آنها و در نهایت یادگیرى مدیریت زمان و زمانبندى اجرا در پروژه هاى توسعه شهرى؛ مهمترین عوامل و مولفه هاى مورد نظر در رویکرد طراحى شهرى زمان محور است. ارائه راهبردهایى براى چگونگى پاسخگویى به این توجهات از دیگر دستاوردهاى تحقیق به شمار مى رود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۵