درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: بررسی کتاب سنجی مقالات مجله پژوهشنامه نقد ادب عربی دانشگاه شهید بهشتی.<br /> روش شناسی: با روش کتاب سنجی همه مقاله های منتشرشده اساتید و دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی در پژوهشنامه نقد ادب عربی در دوره ای پنج ساله از ابتدای سال 1389 تا 1394 (برابر با 11 شماره) به تعداد 86 مقاله بررسی شدند. بعد از یادداشت برداری از قسمت های مدنظر هر مقاله (صفحه عنوان و فهرست منابع)، داده های جمع آوری شده برای تحلیل وارد نرم افزار اکسل شدند.<br /> یافته ها: 69 مقاله به زبان فارسی و 17 مقاله به عربی نوشته شده است. 125 نویسنده مرد و 47 نویسنده زن در نگارش مقالات مشارکت داشته اند. 16 مقاله به صورت انفرادی و 70 مقاله نیز به صورت مشترک نگاشته که 54 مقاله از مقالات مشترک، به صورت هم مؤسسه ای و 16 مقاله نیز به صورت غیرهم مؤسسه ای تألیف شده است. حجت رسولی با 5 مقاله بیشترین تولید علمی را داشته است. نقد، 3/44 درصد از موضوعات مقالات را به خود اختصاص داده است. 19 مقاله را اعضای هیئت تحریریه (میانگین 09/22) نوشته اند. درمجموع، 2346 منبع به کار رفته است که میانگین استفاده شده برای هر مقاله 27/27 درصد است. همچنین 1540 منبع (65/65 درصد) آنها میانگین عمریِ بالای 14 سال دارند. برحسب جنسیت، تفاوت معناداری بین نویسندگان مرد و زن وجود دارد. میزان بالایی از هم تألیفی بین نویسندگان وجود دارد که از نقاط مثبت مجله است. دانشگاه های شهید بهشتی و تهران، حدود یک سوم تعداد کل نویسندگان را به خود اختصاص داده اند که از نقاط ضعف مجله محسوب می شود.<br /> نتیجه گیری: پیشنهاد می شود مجله با تقسیم بندی دانشگاه های کشور به صورت قطبی، امکان حضور بیشتر و فعال تر برخی دانشگاه هایی را که امکان حضور کمتر و کمرنگ تری در مجله داشته اند فراهم کند. بدین ترتیب، زمینه حضور پررنگ تر نویسندگان زن نیز در مجله فراهم می شود. با توجه به عنوان و موضوع مجله، بهتر به نظر می رسد بیشتر مقالات به زبان عربی نوشته می شد. پیشنهاد می شود مجله با تغییر سیاست فعلی، دست کم به طور متناوب به دو زبان فارسی و عربی مقاله منتشر شود.

هدف: هدف از انجام این پژوهش، تعیین و شناسایی مؤلفه های برنامه راهبردی کتابخانه های دانشگاهی است تا با توجه به این مؤلفه ها، کتابخانه های دانشگاهی بتوانند در مسیر پیشبرد اهداف خود بهتر گام بردارند. روش: این پژوهش با روش توصیفی و با مرور متون مربوط به برنامه ریزی های راهبردی و بررسی برنامه های راهبردی کتابخانه های دانشگاهی انجام شد؛ با بررسی تعداد ۶۵ برنامه ریزی راهبردی کتابخانه های دانشگاهی جهان، مؤلفه های مشترک در برنامه های راهبردی کتابخانه های دانشگاهی را شناسایی و متداول ترین مؤلفه ها در قالب الگویی ارائه گردید. یافته ها: با بررسی برنامه های راهبردی دانشگاه ها، ۲۲ مؤلفه یا شاخص مهم از بین شاخص ها انتخاب گردید که بیش از ۵۰ درصد کتابخانه ها مؤلفه های برگزیده شده را دارا بوده اند، با توجه به این شاخص ها یافته ها نشان داد، بسیاری از کتابخانه ها به بیشتر مؤلفه های (شاخص های) موردنیاز در برنامه ریزی های راهبردی اشاره نموده و تا حدودی از برنامه ریزی راهبردی خوبی برخوردار بودند و به بیشتر اصول اصلی و مواردی که لازمه برنامه ریزی راهبردی است توجه داشتند.

محتوا یکی از واژگانی است که همواره مورد توجه محققان و متخصصان در رشته های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. با این حال، پژوهشگران از دیدگاه و بافت خاص خود به این مفهوم و تعریف آن توجه کرده اند که در موارد بسیار دارای اختلاف و تفاوت های فراوانی است. پرسش اصلی که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته، آن است که مفهوم محتوا واقعاً به چه معناست. برای پاسخ به این پرسش، پس از شناسایی تعاریف گوناگون این واژه در بافت های رشته های مختلف و بر اساس روش ارزیابی تطبیقی، اقدام به مقایسه این تعاریف شده است. در ادامه، با استناد بر تحلیل این نتایج، چارچوبی مفهومی با نام ( 3C ) برای نمایش فرایند خلق محتوا ارائه شده است. بر اساس این چارچوب، محتوا، یک آفرینش ذهنی حاصل از فرایند ذهنی شکل گرفته در ذهن خالق محتواست که به بیان ها و قالب های مختلف در آمده و با قرار گرفتن در محمل هایی از نوع محصول، سرویس یا دستورالعمل از طریق مجرای ( Conduit ) متناسب با آن به دریافت کننده ( ) مناسب می رسد. این چارچوب نشان می دهد که مفهوم محتوا حاصل یک فرایند چندگانه است و عدم کارکرد هر یک از اجزا، آن را بی معنا می کند. سپس، به منظور اعتباریابی چارچوب ارائه شده، این چارچوب در 5 بافت متفاوت تحلیل و تفسیر شده است و در انتها نیز سؤالاتی که نیاز است پژوهشگران به منظور توسعه این چارچوب به آن ها پاسخ دهند، به عنوان پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده مطرح شده است.

تجزیه و تحلیل ارتباطات میان فناوری ها می تواند بینشی برای اتخاذ استراتژی های فناورانه و به حداکثر رساندن سود فراهم کند. پتنت ها، بخشی جدایی ناپذیر از حقوق مالکیت فکری هستند و اطلاعات قابل توجهی درباره فناوری های توسعه یافته را در بر می گیرند. باتوجه به حجم فزاینده پتنت ها، روش داده کاوی برای تحلیل پتنت پیشنهاد شده است. در روش پیشنهادی، از قوانین وابستگی وزن دار برای تحلیل پتنت استفاده می شود و اهمیت نابرابر پتنت ها و همچنین سطوح فناوری از نظر اهمیت تجاری و تاثیر فناورانه در نظر گرفته شده است. هدف این پژوهش، یافتن روشی پایدار برای شناسایی ارتباطات میان فناوری ها براساس تحلیل پتنت است، که وابسته به دانش ذهنی متخصصان یک حوزه ی خاص فناوری نباشد. برای دستیابی به این هدف یک فرآیند چهار مرحله ای شامل جمع آوری داده، تشکیل پایگاه داده ساخت یافته، اجرای داده کاوی، شناسایی و تعیین میزان ارتباطات میان فناوری ها و ترسیم گرافیکی آن ارائه شده است. رویکرد تحلیلی پیشنهادی با یک مطالعه موردی اجرا و ارزیابی شده است .

هدف: ممیزی دانش نخستین قدمی است که برای انجام فعالیت مدیریت دانش برداشته می شود و می تواند نیازهای مدیریت دانش، نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای سازمان را شناسایی کند. هدف مقاله حاضر معرفی مدل های ممیزی دانش و پیشنهاد مدل مناسب ممیزی دانش برای مراکز علمی ایران است. روش: روش پژوهش مورد استفاده در گام های نخست پژوهش، روش مطالعه کتابخانه ای و در گام بعدی روش مطالعه تحلیل و مدل سازی برای پیشنهاد مدل مناسب ممیزی دانش در مراکز علمی ایران است. یافته ها: مدل های متعددی برای ممیزی دانشی سازمان ها مورد استفاده قرار گیرند. از جمله مهم ترین مدل های موجود می توان به مدل های ممیزی دانش هیلتون، آلبرث، پرز سولترو و دیگران، وو و لی، و گاناسان و دورای دومینیک اشاره کرد. نتیجه گیری: مدلی 6 مرحله ای به شرح زیر می تواند برای ممیزی دانش سازمان های علمی ایران مورد استفاده قرار گیرد. ابتدا تیم ممیزی دانش تشکیل می شود. 1) سپسعناصر استراتژیک و ساختاری شناسایی می شود، و با استفاده از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده وضعیت دانشی سازمان ارزیابی می گردد و 2) سپس نیازهای دانشی، 3) جریان های دانشی، و 4) موجودی دانشی به دست می آید و 5) اطلاعات به دست آمده در قالب نقشه دانشی ارائه می شود. 6) نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای مراکز علمی شناسایی می شود و برای رفع آنها پیشنهادهایی به تیم ممیزی دانش ارائه می شود.

هدف: بررسی میزان انعکاس مفاهیم حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در درسنامه های دوره ابتدایی. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با استفاده از روش تحلیل محتوای کمّی صورت گرفته است. جامعه پژوهش ۴۴ درسنامه شش پایه اول دوره ابتدایی بود. داده ها با استفاده از سیاهه وارسی پژوهشگر ساخته گردآوری و در ۱۱ دسته موضوعی دسته بندی شد. یافته ها: تعداد ۶۱۹۴ مفهوم از علم اطلاعات و دانش شناسی در درسنامه ها به کار رفته که پایه ششم با 5/30% در رتبه اول، پایه پنجم در رتبه دوم (9/18%)، و پایه دوم در رتبه سوم (3/16%) قرار داشت. در بین کتاب ها ""آموزش قرآن"" با ۲۴۶۶ مورد در رتبه اول، ""فارسی"" در رتبه دوم (۱۵۶۳ مورد)، و ""اجتماعی"" در رتبه سوم (۷۳۰ مورد) قرار گرفت. 8/38% مفاهیم در متن درس ها، 7/36% در تصویرها، 1/23% در تمرین ها، و ۱۴% در پانویس ها به کار رفته بود. از نظر موضوعی، موضوع ""مواد کتابخانه ای"" با 8/63% در رتبه اول، ""مطالعه و کتاب خوانی"" در رتبه دوم (5/12%)، و ""چاپ و نشر"" در رتبه سوم (۸/۸%) قرار گرفت. نتیجه گیری: برای گنجاندن مفاهیم علم اطلاعات و دانش شناسی در درسنامه ها سیاست مشخص و مدونی وجود نداشته است و در میزان انعکاس موارد، چه در پایه های مختلف و چه در کتاب های مختلف، توازنی وجود ندارد. با وجود تحولات به وقوع پیوسته در حوزه فناوری های اطلاعاتی و اطلاع رسانی، این حوزه کمترین میزان انعکاس را در بین موضوعات به خود اختصاص داده است که نیاز به تجدید نظر و بازنگری اساسی دارد.

هدف: تحلیل حدود 45 میلیون توییت مقاله های علمی به عنوان نمونه ای از قابلیت های آلتمتریکس برای تحلیل کلان داده ها در محیط وب اجتماعی. روش شناسی: با روش توصیفی و با استفاده از شاخص های آلتمتریک، تمامی 322,828,44 توییت و بازتوییت مربوط به بیش از 000,764,6 مقاله علمی ثبت شده تا زمان گردآوری داده ها در پایگاه آلتمتریک اکسپلورر مطالعه شد. یافته ها: 8/78% به اشتراک گذاری برون دادهای علمی در رسانه های اجتماعی متعلق به توییتر بوده است. مطالعه زمانی توییت مقاله های علمی نشان داد روند به اشتراک گذاری مقاله های علمی در توییتر به میزان چشمگیری رو به افزایش بوده است. بیشترین تعداد توییت مقاله های علمی به ترتیب مربوط به کاربرانی از امریکا، انگلستان، و استرالیا بوده است. همچنین، برون دادهای پژوهشی منتشرشده در مجله های علوم پزشکی و علوم میان رشته ای به میزان گسترده تری توییت شده اند. نتیجه گیری: توییتر مهم ترین رسانه اجتماعی است که پژوهشگران برای به اشتراک گذاری برون دادهای پژوهشی خود از آن در سطح بین المللی استفاده می کنند و قابلیت های فراوانی برای مطالعه اثرگذاری اجتماعی پژوهش دارد.

هدف: هدف اصلی پژوهش تعیین رابطه سبک های فرزندپروری والدین و گرایش به مطالعه در نوجوانان دبیرستان های شهر تهران است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی اجرا شده است. جامعه پژوهش دانش آموزان مناطق مختلف آموزش و پرورش شهر تهران بود. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای در سه مرحله استفاده شد و در مرحله آخر نمونه گیری، 200 نفر از دانش آموزان دختر و پسر و والدین آنها به پرسشنامه های میزان گرایش به مطالعه و سبک های فرزندپروری بامریند شامل سه بخش سبک سهل گیرانه، مقتدرانه، و مستبدانه پاسخ دادند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که سبک های فرزندپروری و روش های تربیتی والدین در گرایش به مطالعه در نوجوانان نقش دارند و رابطه معنی داری بین سبک فرزندپروری مقتدرانه و گرایش به مطالعه وجود دارد. همچنین رابطه مثبت معنی داری بین تحصیلات عالی والدین و سطح اقتصادی آنها با سبک فرزندپروری مقتدرانه مشاهده شد. اصالت/ارزش: از آنجایی که خانواده و الگوی تربیتی آن نقش مهمی در شکل گیری عادات و رفتارهای فرزندان دارد، به نظر می رسد تحول در شیوه های فرزندپروری بتواند به عنوان یکی از عوامل افزایش سرانه مطالعه مطرح شود.