درخت حوزه‌های تخصصی

پیرو انقلاب های صنعتی، کارگری، سوسیالیستی و به تبع آن ورود به دوران مدرنیته در قرون معاصر، دو جریان، هموارکننده مسیر صنعتی سازی و تولید انبوه بوده اند. جریان اول، دیدگاه های رو به رشد سوسیالیستی و حافظ منافع کارگران می باشد که به دنبال ایجاد شرایط بهتر سکونت برای طبقه کارگر، از طریق ساخت شهرک های مسکونی با رویکرد صنعتی بودند. جریان دوم، عقبه سرمایه داری معاصر بود که به دنبال حفظ و گسترش منافع خود، ناگزیر از حمایتِ اندیشه های اینترناسیونال برای رسیدن به بازار ساخت و ساز جهانی بوده است. دین اسلام به عنوان دینی کامل، دارای اصول و دستوراتی است که جایگاهی اجتماعی دارند. به نظر می رسد، ساخت ساز صنعتی به عنوان بخشی از فرآیند صنعتی سازی، به دنبال ایجاد آرمان هایی است که می تواند با اهداف اجتماعی دین اسلام دارای اشتراکاتی باشند. در عرصه ساخت و ساز پرسش اساسی تحقیق این است که سیستم های ساخت صنعتی همآوا با اهداف اسلامی چیست؟ فرضیه پژوهش حاضر این است که معیارهایی در آموزه های مرتبط با مسکن اسلامی وجود دارند که قابلیت ارزیابی سیستم های ساخت صنعتی را دارند. هدف از این تحقیق دسته بندی سیستم های ساخت صنعتی در راستای معیارهای اسلامی مسکن است. هدف این تحقیق این بوده است که با دسته بندی معیارهای اسلامی مرتبط با مقوله مسکن به ارزیابی سیستم های ساخت صنعتی بپردازد. پس از آن، نتایج به دست آمده از ارزیابی، با نمونه های واقعی مورد آزمون قرار گرفته و همبستگی نتایج آن تأیید گردید. در این تحقیق از روش تحقیق AHP، به عنوان سیستم تحلیل سلسله مراتبی برای دقت در رسیدن به نتایج استفاده شده است. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی است. روش جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و استفاده از پایگاه های یکپارچه اینترنتی بوده است. همچنین از مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان برای رسیدن به معیارهای منتخب اسلامی و صنعتی بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج این پژوهش معیارهایی در معماری و مسکن اسلامی وجود دارند که قابلیت تحقق بیشتر توسط برخی سیستم های ساخت صنعتی را دارا می باشند. به طوریکه سیستم پیش ساخته کامل و پیش ساخته با اتوماسیون کامل، بیشترین امتیاز را در رسیدن به معیارهای منتخب اسلامی کسب کردند. نتایج پژوهش حاضر در راستای غنی کردن ادبیات مرتبط با حوزه معماری صنعتی و مسکن اسلامی به کار خواهد رفت و می تواند به عنوان منبعی فکری، جهت کمک به فرآیندتصمیم گیری مدیران و سازندگان، عمل نماید.

طرح ها و پروژه های شهری آخرین زنجیره برنامه های توسعه شهری محسوب می شوند. مدیریت یکپارچه و سیستمی مجموعه طرح ها و پروژه های شهری ضمن ارتقای بهره وری منابع شهری، اثربخشی و کارایی برنامه های توسعه شهری را هم باعث می شود. مطالعه در نحوه ی سیاستگذاری، برنامه ریزی، اجرا و نظارت طرح ها و پروژه های شهری و ارائه الگویی مناسب از ضروریات مدیریت شهری کشور است. مدیریت سبد پروژه رویکردی نو و برگرفته از دانش مدیریت پروژه است که برای بهره وری هرچه بهتر و مؤثرتر مجموعه پروژه ها و طرح ها در سازمان های پروژه محور مورد تاکید است. از اجزای اصلی مدیریت سبد پروژه می توان به چارچوب(مدل فرآیندی)، معیارهای تصمیم گیری و مدل ها و ابزارهای تعریف سبد پروژه اشاره کرد که تصمیم گیری در مورد تبیین چارچوب(مدل فرآیندی)مدیریت سبد پروژه محور و دسته بندی ابعاد و معیارهای موثر در انتخاب سبد پروژه ها از مراحل اصلی و تاثیرگذار آن به حساب می آید. این پژوهش ازنظر هدف، پژوهشی کاربردی و از حیث گردآوری داده ها، تحقیقی توصیفی–پیمایشی محسوب می شود. مطابق یافته های پژوهش، چارچوب مدیریت یکپارچه پروژه های شهری براساس رویکر سبد پروژه از سه بخش شناخت استراتژیک، مدیریت سبد پروژه های شهری و زیرساخت های لازم و مکمل مدیریت سبد پروژه تشکیل می شود و معیارهای مؤثر در انتخاب سبد پروژه های شهری را می توان در 8 بعد فنی، مالی، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، ریسک، سازمانی، رقابتی دسته بندی کرد.

توسعه روستایی فرایند پیچیده ای در راستای بهبود افزایش استاندارد زندگی مردم در روستاست. شناسایی امکانات روستایی در بخشهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیربنایی مناطق روستایی اولین گام در برنامه ریزی پایداری و توسعه روستایی است. با توجه به وابستگی زیاد ارومیه به اقتصاد روستایی، لزوم توجه به توسعه پایدار روستایی اهمیت مضاعفی دارد. هدف از این مطالعه، بررسی طبقات و میزان برخورداری روستاهای دهستان انزل جهت ارائه راهکارهای علمی و اجرایی در بخش توسعه روستایی است. روش انجام این تحقیق توصیفی- تحلیلی و مقایسه ای است. بدین منظور، در ابتدا داده های شاخصهای مختلف برخورداری از سالنامه آماری استخراج شدند. سپس، ماتریسی از داده ها با ابعاد 40 روستا و 31 ستون (متغیر) تنظیم شد. با استفاده از دو تکنیک آماری تحلیل مولفه های مبنا (PCA) و آنالیز تاکسونومی عددی گروه بندی و سطح برخورداری روستاها ارزیابی شد. بانک اطلاعات و پردازش داده ها در نرم افزارهای Excel، SPSS و Idrisi انجام شد. براساس نتایج PCA، تعداد 36 روستای کم برخوردار در یک گروه واقع شدند. مطابق آنالیز تاکسونومی روستاهای قره باغ، قولنجی و کهریز حد بالای ناهمگنی و برخورداری بالا را داشتند. تعداد 28 روستا در طبقه چهارم و کم برخوردار هستند و رشد جمعیتشان به کندی و یا کاهش دارد. نتایج حاصل از هر دو مدل، اندکی تفاوت در تعداد و ترتیب اعضای طبقات دارد. بر اساس مشاهدات میدانی، مدل PCA واقعیت موجود و نتایج دقیق تری را نشان داد. از اینرو، فرض اول محقق پذیرفته شد. با توجه به نقش مرکزیت روستای قره باغ و کهریز و فاصله نسبتاً زیاد آنها از جاده بین شهری، فرض دوم پذیرفته نشد.

امروزه، هیچ گونه گریزی از بازنمایی معماری به عنوان دست آوردی برای بیان کردن واقعیت معماری وجود ندارد. تصاویر هم چون مصادیقی با کارکرد های شبه زبانی، برای ایجاد بازنمایی ها در معماری همواره موردنیاز یک معمار بوده و هستند تا او بتواند آن چه را که در ذهن خود می انگارد، به چیزی قابل دریافت برای دیگران نیز تبدیل کند و این خود دلیل اصلی دشواربودن شناخت نشانه های معماری به شمار می آید. در این جستار به دلیل آغازین بودن دوران قاجار در انتقال گونه های بازنمایی معماری جدید و هم چنین به سبب اقبال زیاد شاهان قاجار و درباریان به مساله ی تصویر، میزان اهمیت این دوران درتغییرات بازنمایی معماری ایران مضاعف شده و مسیر پژوهش به سمت عوامل شکل گیری و رشد این گونه از بازنمایی تمایل می یابد. هدف از این پژوهش بررسی بازنمایی های معماری قاجار و شناخت خصوصیات آنها در این دوران با توجه به اهمیت آن به مساله ی تصویر است. با توجه به آغاز و رشد زبان تصویری در معماری قاجار خصوصاً از دوران ناصری به بعد، فرضیه ی شکل گیری نوعی بازنمایی جدید و تغییر معانی صریح و ضمنی بازنمایی های قبلی در این مقاله مورد سنجش قرار می گیرد و پرسش اصلی این می باشد که در بازنمایی معماری قاجار و درروند تغییر رمزگان معماری این دوران، روش های بیان تصویری جدید در معماری چه تاثیری بر روی بازنمایی معماری داشته اند و خود دارای چه خصوصیات اساسی هستند؟ جهت پاسخ دقیق به این پرسش بر اساس فرضیه ی معنای صریح و ضمنی در نشانه شناسی معماری، از نظریه ی زمینه ای ادوارد تی. هال که موضوعات را در حوزه ی انسان شناختی خود تفسیر می کند، استفاده شده است و تلاش می شود تا رابطه ای منطقی میان تغییر در فضای معماری با معنای صریح و ضمنی آن از طریق بازنمایی برقرارشود و از مفاهیمی مانند حریم شناسی و فاصله برای این منظور استفاده گردد تا به پاسخ پرسش تحقیق نزدیک شد. به همین سبب با استفاده از روش تحقیق کیفی آمیخته با استفاده از رویکرد برساختی- تفسیری به تبیین پاسخی برای این پرسش ها پرداخته و تلاش می شود تا نتایج آن به فرضیه نزدیک گردد. دربخش پایانی سعی می شود تا در سه نمونه از سه دوره ی متفاوت در معماری قاجار، این تغییرات به صورت موردی شناخته شده و در نظریه ی زمینه ای مقاله باهم مقایسه شوند.

شرایط محیطی ویژه کناره دریای خزر، هویت معماری متفاوت با سایر اقلیم های ایران پدید آورده که نشان از برهمکنش عوامل محیطی و اقلیمی و آموخته های تکنیکی و فرهنگی دارد. ساختار خانه های بومی گیلان نتیجه برآیند سامانه های مختلف محیطی، فرهنگی، اجتماعی و اقلیمی است که هر یک از سامانه ها اگرچه جداگانه قابل تحلیل است اما به صورت یک مجموعه هماهنگ مشاهده می شود. این پژوهش در پی تحلیل رابطه سامانه های محیطی و فرهنگی در ساختار معماری روستایی جلگه شرقی گیلان است. برای این منظور نمونه موردی خانه پرمهر واقع در جلگه شرقی گیلان انتخاب و داده های مربوط به ساختار خانه به صورت میدانی در محل برداشت و با نرم افزارهای سه بعدی سازی، شبیه سازی و سپس با روش توصیفی و به کمک نمودارهای کیفی تحلیل شده است. نتیجه آنکه سامانه مولد محیطی با توجه به ابزارها و امکانات محیطی عامل اصلی ایجاد ساختارها به شمار رفته و ویژگی خطی مصالح گیاهی در خانه های روستایی موجب شده فرم اصلی به صورت شبکه های بافته گسترده مشاهده شود. همچنین هر کدام از ساختارها جداگانه و متناسب با کارکرد محیطی خود ساخته شده و جهت ایجاد پایداری، به صورت هماهنگ رفتار می نمایند؛ به همین جهت است که ارتباط میان هر یک از اجزاء به صورت شبکه های خطی لایه لایه است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی و مدلسازی تغییرات کاربری زمین شهر خرم آباد است. بدین منظور با استفاده از سه تصویر ماهواره لندست سال های 1365، 1380 و 1395 طبقات پوشش و کاربری زمین شهر خرم آباد و اطراف آن استخراج شده است. صحت کلی طبقه بندی برای تصویر مربوط به سال 1365، 93/89، سال 1380، 34/91 و سال 1395، 62/95 درصد به دست آمده است. به منظور مدلسازی تغییرات کاربری زمین شهر خرم آباد از لایه های ورودی ارتفاع، شیب، سایه روشن، فاصله از جاده، فاصله از اراضی ساخته شده، فاصله از اراضی کشاورزی، فاصله از اراضی جنگلی تنک و فاصله از اراضی کوهستانی استفاده شد. در ادامه از مدل های شبکه عصبی و CA-MARKOV برای مدلسازی و پیش بینی تغییرات کاربری زمین تا سال 1404 استفاده شده است. نتایج نشان دهنده این است که مدلسازی تغییرات کاربری زمین شهر خرم آباد با دقت بالای 65 درصد صورت گرفته است. لازم به ذکر است که این مقدار دقت برای پیش بینی و مدلسازی تغییرات کاربری زمین که پویا می باشد منطقی و مناسب می باشد؛ چرا که علاوه بر متغیرهای که در این پژوهش و سایر پژوهش ها در نظر گرفته می شود عوامل دیگری مانند قوانین مقررات شهرداری، بورس بازی زمین، سیاست های کلان دولتی در امر مسکن و غیره در تغییرات کاربری/ پوشش زمین تاثیرگذار خواهد بود.

شهرساز به عنوان کسی که با جسم شهر سر و کار دارد، باید متوجه ناظر و عوامل خارجی که بر او اثر می گذارد و تصاویری از محیط که در ذهن او می سازد، باشد. جریان دریافت تصاویر از محیط های مختلف توسط افراد با شرایط مختلف، گاه آسان و زمانی مشکل است؛ اما در تصاویر ذهنی افراد مختلف شباهت های بسیاری مشاهده می شود، این تصاویر مشابه مشترک در واقع حاصل توافق شمار بسیاری از مردم بر اهمیت تصویر خاص است. همین تصویر ذهنی مشترک است که توجه شهرساز را به خود می خواند زیرا محیطی که شهرساز به وجود می آورد مورد استفاده بسیاری از مردم است. بر این اساس برای دستیابی به ساختارشهرنیز لازم است تصویر ذهنی مشترک مردم مورد توجه قرار گرفته و با استخراج عناصری که در تصویر ذهنی مشترک مردم اهمیت یافته اند، عناصر و روابط ساختار فضایی شهر را تشخیص داد. طراح برای ارتقاء کیفیت ساختار شهر، می تواند بر عینیتی که این تصویر ذهنی را ایجاد می کند، تأثیر بگذارد در واقع طراح به گفته گوردن کالن به وسیله دستکاری ماهرانه در ساختار شهر می تواند مراحل شکل گیری تصویر ذهنی (ادراک، شناسایی) را تقویت و باعث ایجاد حس مکان شود.دراین پژوهش سعی شده است با استفاده از تصویر ذهنی مردم کرمان به بازشناسی مجدد ساختار بافت تاریخی شهر کرمان پرداخت و با استفاده از ادراکات ذهنی ساکنان آن سعی درشکل گیری تصویرذهنی روشنی از ساختار شهر و ارتقاءکیفیت ساختار وتقویت حس مکان نمود.

ایمنی شهری یکی از اساسی ترین پیش فرض های جامعه جهانی برای برنامه ریزی انسان محور است؛ مطالعات انجام شده در دنیا نشان می دهد آسیب پذیری گروه های مختلف مردم ساکن در نواحی خطرخیز شهر، بسته به سطح زندگی و وضعیت اجتماعی و فیزیکی آنها در نقاط مختلف متفاوت است. در این راستا پژوهش حاضر موضوع ایمنی شهری را از منظر پدافند غیرعامل مورد مطالعه قرار داده است. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی از روش های توصیفی، اسنادی و تحلیلی و ماهیت توسعه ای- کاربردی می باشد. جامعه آماری تحقیق مناطق هشتگانه کلانشهر اهواز را شامل می شود که وضعیت آسیب پذیری مناطق کلانشهر اهواز را از منظر پدافند غیرعامل مشخص می نماید. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها با مدل Antropy-COPRAS و نرم افزارهای SmartPLS، GIS، Visio، Grafer، SPSS و EXCEL انجام پذیرفته است. جهت تعیین ایمنی شهری میزان تاثیرگذاری ساختار شهری و متغیرها مشخص گردید. در مرحله بعد با در نظر گرفتن دو عامل وزن و فاصله از ایده آل میزان تاثیرگذاری مشخص گردید. که بر اساس نتایج مدل Antropy-COPRAS میزان ایمنی شهری بین (0 و 1) بیشترین میزان با (0.97) درصد و کمترین آن با (0.007) درصد متعلق به منطقه دو شهر اهواز می باشد. همچنین بیشترین میزان «فاصله نسبی گزینه مورد نظر از نقطه ایده آل» را منطقه پنج کلانشهر اهواز دارا بوده است و در مرحله بعد منطقه هشت قرار دارد. وضعیت کاربری های حساس کلانشهر اهواز نشان می دهد بیشترین کاربری اداری و آموزشی را منطقه 6 شهرداری اهواز دارا می باشد. و بیشترین کاربری بهداشتی را به ترتیب مناطق 8، 5 و 4 شهرداری اهواز دارا می باشند.

بازار سیار شبانه شهری بازاری است مبتنی بر ساختار اقتصاد غیررسمی که توسط دست فروشان در فضاهای پرتحرک شکل گرفته است و در تعامل با فضا خود را توسعه می دهد. ماهیت این بازار مبتنی بر اقتصاد خرده فروشی است و بررسی اثرات آن در توسعه اقتصاد شهری اهمیت و ضرورت دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثر تعاملی بین اقتصاد مبتنی بر خرده فروشی و کیفیت فضای شهری بافت مرکزی شهر زنجان تدوین یافته است. روش پژوهش از نوع کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد است که با استفاده از روش استقرایی - تفسیری منطبق بر بنیان پدیدارشناسی تبیین شده است. جامعه آماری پژوهش فعالان اقتصادی (خرده فروشان) شبانه مستقر در بافت مرکزی شهری زنجان (پیاده راه خیابان امام و میدان انقلاب) هستند. روش گردآوری داده ها مشاهده و مصاحبه نیمه ساختاریافته است و حجم نمونه به شیوه اشباع داده ای 21 فعال اقتصادی را شامل می شود. تجزیه وتحلیل داده ها با مدل زمینه گرا در قالب کدگذاری باز، کدگذاری محوری و انتخابی است؛ به طوری که با ساخت مفاهیم و مقوله ها، عوامل علّی، زمینه ای، میانجی و راهبردی استخراج و شرایط پیامدی تبیین شدند. در نهایت، نتایج نهایی تحلیل ها در مدل پارادایمی ترسیم شد. یافته ها نشان می دهد تعامل بین کیفیت فضای شهر، حضور شهروندان و اقتصاد شبانه تعاملی چندسویه و اثرگذار بر یکدیگر است. شرایط پیامدی غیرفعال مانند رفتار قهرآمیز مدیریت شهری با فعالان، ضعف برنامه ریزی و سامان دهی، گسترش تدریجی، ظرفیت کنترل پذیری و رهاشدگی، کیفیت محیطی و حیات اجتماعی فضای شبانه را به تدریج دچار افت می کند.  از سوی دیگر، هم زیستی فعالان اقتصادی، حضور خانوادگی و گروهی شهروندان، کیفیت بخشی فضای محیطی بافت، حس تعلق مکان و فضا، پویا شدن فضای شبانه شهر، التقاط کار و فعالیت با گردش و تفریح شبانه به تعامل و وابستگی فضای شهر با بازار شبانه منجر شده است و ضمن توسعه اجتماعی، توسعه اقتصاد شهری را سبب ساز می شود.

شهر یک نوع اجتماع طبیعی و دارای اکوسیستم پیچیده از فعالیت های انسان است. فضای سبز شهری بخش تشکیل دهنده اکوسیستم طبیعی شهری است. پژوهش ها نشان داده است که فضای سبز شهری می تواند محصولات جسمی و روانی، حفظ فعالیت های انسانی و بدن و ذهن سلامت شهروندان را فراهم کند. بر این اساس و با توجه به اهمیت فضای سبز در شهرها در پژوهش حاضر به دنبال بررسی و مکان یابی فضای سبز در شهر گرگان هستیم. در این پژوهش با استفاده از معیارهایی همچون فاصله از رودخانه، فاصله از مراکز درمانی، فاصله از مراکز تجاری، فاصله از مراکز ورزشی وزن هر معیار محاسبه شده است. سپس داده های مکانی در نرم افزار GIS به لایه های جدید اطلاعاتی تبدیل شده اند. بعد از آن جهت انتخاب مکان بهینه فضای سبز شهری گرگان هر کدام از معیارها بر اساس ارزش و اهمیت آن ها در مکان یابی فضای سبز در روش AHP و AHP فازی به لایه های اطلاعاتی وزن داده شد. لایه های اطلاعاتی وزن داده شده بر اساس هر معیار نهایتا در قالب نقشه هایی ارایه شده است که بهترین مکان برای احداث فضای سبز شهری گرگان را پیشنهاد می کند.

مدیریت روستایی در ایران پس از فراز و فرودهای بسیار، با شکل گیری شوراهای اسلامی و استقرار نهاد دهیاری، تجربه جدیدی را آغاز نمود. اکنون که حدود دو دهه از آغاز فعالیت الگوی نوین مدیریت روستایی می گذرد، با توجه به تعدد و پراکندگی روستاها از یک سو و مسایل و مشکلات مرتبط با تجهیز، توانمندسازی، صرفه اقتصادی ارایه خدمات و . . . از سوی دیگر، بازآرایی الگوی جاری ضروری بوده و در این فرآیند نیز سنجش رضایت روستاییان به عنوان ذی نفعان اصلی حائز اهمیت است. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیّت کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی می باشد. داده ها به دو روش میدانی و کتابخانه ای جمع آوری شده اند. جامعه آماری آن مشتمل بر تمامی شهرستان های استان قزوین می باشد. از هر شهرستان یک یا دو بخش با مد نظر قرار دادن شاخص های گستردگی فضایی و تعداد روستاهای دارای دهیاری انتخاب،در سطح هر بخش نیز، یک دهستان انتخاب و در هر دهستان نیز متناسب با تعداد روستاهای دارای دهیاری، روستاهای هدف براساس شاخص های موصوف انتخاب شده اند. در مجموع تعداد 427 پرسشنامه از اهالی 40 روستا تکمیل شده است. رضایت روستاییان از عملکرد دهیاری ها در سه بعد؛ الزامات عملکردی، الزامات اساسی و الزامات انگیزشی و در هشت مولفه مرتبط با این ابعاد، با استفاده از مدل کانو، ارزیابی شکاف کیفیت خدمات و نرم افزار Spss مورد تجزیّه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق گویای آن است که، بیشترین میزان رضایت در ابعاد سه گانه موصوف، مربوط به بعد عملکردی بوده است. همچنین در بین 9 بخش مورد مطالعه از شش شهرستان استان قزوین، بالاترین میزان رضایت از عملکرد دهیاری ها، به ترتیب مربوط به بخش دشتیابی شهرستان بویین زهرا و بخش طارم سفلی شهرستان قزوین و کمترین میزان رضایت نیز به ترتیب مربوط به بخش بشاریات شهرستان آبیک و بخش رامند شهرستان بوئین زهرا بوده است.

فراتحلیل، روشی آماری برای ترکیب نتایج حاصل از مطالعات پژوهشی مختلف در باب یک مسئله پژوهشی ویژه برای حصول به نتیجه ای کلی و مستلزم تلفیق کمی یا کیفی یافته های حاصل از مطالعات مختلف است و امکان حصول به یافته های دقیق را در پرتو تلفیق آن ها فراهم می کند. هدف پژوهش حاضر این است که با استفاده از روش فراتحلیل، مطالعات حوزه تاب آوری شهری در ایران را بررسی و تحلیل کند و سپس صورت بندی منظمی از آن ها ارائه دهد. روش انجام این پژوهش، توصیفی – تحلیلی و ماهیت آن، کاربری – توسعه ای است. مجله های مورد تائید وزارت علوم و تحقیقات و فناوری در رشته های جغرافیا، معماری و شهرسازی، مدیریت، محیط زیست و زمین شناسی، جامعه آماری پژوهش را تشکیل می دهند. نتایج حاصل از فراتحلیل نشان دهنده این است که میزان تاب آوری در شهرهای ایران پایین است. بافت مرکزی شهرها، بافت های فرسوده شهرها و سکونتگاه های غیررسمی نسبت به سایر محدوده های شهر، از تاب آوری پایین تری برخوردار هستند.

با توجه به ساختار شهرها، یکی از معضلات اصلی مدیریت ترافیک در شهرهای دارای بافت تاریخی، نداشتن الگوی مناسب مدیریتی است. پژوهش حاضر با این هدف، طراحی و اجرا شد. : این پژوهش از نظر هدف از نوع تحقیق های کاربردی توسعه ای است. بطورکلی در این پژوهش برای پاسخ گویی به اهداف و سوالات ابتدا از روش اسناد کاوی و سپس برای تعیین الگوی مناسب پس از مصاحبه با خبرگان، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. روش انتخاب مشارکت کنندگان در مصاحبه های پژوهش، قضاوتی هدفمند بوده و حجم آن پانزده نفر می باشد. برای تحلیل اطلاعات از روش تحلیل تم(تحلیل مضمون) استفاده شده است. نتایج تحقیق در بر گیرنده 92 تم پایه، 10 تم سازنده و، چهار تم فراگیر می باشند. مدیریت حضور فیزیکی افراد در بافت تاریخی، حفظ ظاهر و باطن بافت تاریخی و...، از تم های سازنده پژوهش می باشند که در چهار تم فراگیر، ویژه بافت تاریخی، مشوق های ترافیکی، ساماندهی های ترافیکی، فرهنگی و تقنینی قرار می گیرند. : برای تحقق هدف تحقیق لازم است روش های مختلف مدیریت ترافیک مرسوم، با الگوی این تحقیق انطباق یابند. بدین منظور موارد شناسایی شده در بخش یافته های تحقیق بایستی در جهت بهبود ترافیک اجرایی گردند.

امروزه جوامع در تلاش برای دستیابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آن ها را به وضعیت پیش از بحران (اولیه یا عادی) فراهم سازد. از این رو در سال های اخیر به استفاده از تاب آوری بجای آسیب پذیری تأکید خاصی می شود. تاب آور ساختن شهرها دارای پیش نیازهای اساسی و از جمله مشارکت گسترده شهروندان است. در این راستا، هدف این مقاله بررسی نقش مشارکت شهروندان در ارتقای تاب آوری شهری با تأکید بر شهر بناب است. نوع تحقیق کاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی و همبستگی است. جامعه آماری تحقیق، ساکنان محلات ۱۳گانه شهری بناب در ایران است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه تحقیق ۴۰۰ نفر به دست آمد. اطلاعات مورد نیاز از طریق دو نوع پرسشنامه، مشارکت شهروندان و تاب آوری شهری به دست آمده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیون چند متغیره گام به گام و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج یافته های پژوهش با استفاده از آزمون پیرسون نشان می دهد که در بیشتر متغیرهای مشارکت با متغیرهای تاب آوری شهری، همبستگی وجود دارد. نتایج رگرسیون چندمتغیره نیز روشن کرد که متغیر مشارکت فیزیکی-ابزاری، بیشتر از سایر متغیرها، قدرت تبیین تغییرات واریانس تاب آوری شهری را داشته و بعد از آن به ترتیب متغیرهای آموزشی- ترویجی، سیاسی- مدیریتی، فکری- معنوی و مالی قرار دارند. این پنج متغیر توانایی تبیین ۸۷/۰ درصد از تغییرات تاب آوری شهری را دارند. در نهایت پیشنهاد های کاربردی در زمینه راهکارهای ارتقای تاب آوری شهری از طریق جلب مشارکت شهروندان ارائه شده است.

هدف از این مطالعه، ارزیابی وضعیت فعلی ظرفیت نهادی برای تحقق شهر هوشمند در کلانشهر اهواز و رتبه بندی شاخص های آن بوده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و به جهت روش انجام، توصیفی- تحلیلی است که در سنجش وضعیت مولفه ها، از نظرکارشناسان شاغل اجرایی در نهادها و سازمان های درگیر در فرآیند هوشمند شدن شهر استفاده گردیده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه الکترونیکی محقق ساخته مبتنی بر طیف پنج درجه ای لیکرت می باشد؛ که در جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری میانگین، t تک نمونه ای و رتبه بندی فریدمن با استفاده از نرم افزار SPSS بهره گرفته شده است. نمونه آماری این پژوهش، 380 نمونه است که با روش نمونه گیری گلوله برفی و شبکه ای نظارت شده انتخاب گردیدند. بر اساس یافته های تحقیق، وضعیت ظرفیت نهادی تحقق شهر هوشمند در کلانشهر اهواز، مناسب نبوده و از این میان مولفه های پیرامونی و حکمروایی هوشمند در مقایسه با سایر مولفه ها، در وضعیت نازل تری قرار دارند. در انتها نیز بر اساس یافته های تحقیق، راهکارهایی در دو دسته راهکارهای کلی و راهکارها در راستای مولفه ها پیشنهاد گردید