فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶۱ تا ۱۸۰ مورد از کل ۲٬۳۳۱ مورد.
۱۶۴.

ارتباط جشن «تیرماسیزه شو» با برخی اسطوره های کهن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰۶
"بیشتر جشن ها و آیین های دیر سال، در اسطوره های کهن ریشه دارد و در اصل جنبه عملی باورهای اسطوره ای مردمانی بوده که در زاد بوم فرهنگی خود زیسته اند. جشن «تیر ماه سیزه شو» - که خود بازمانده جشن بزرگ و کهن «تیرگان» ایرانیان باستان است و امروزه در بخش های شمالی ایران، به ویژه مازندران همچنان روایی دارد - از جمله این جشن هاست. نگارنده بر آن است تا در این جستار با استناد به متن های کهن بر جای مانده (اوستایی، پهلوی، فارسی و عربی)، ارتباط این جشن را با اسطوره هایی چون اسطوره تیراندازی آرش، افراسیاب، سپندارمذ و ... که به نوعی با آب و سر سبزی پیوند دارند، نشان دهد."
۱۶۷.

هویت مدرن دینی و طرح ناتمام روشنفکری ؛ تاملی در نظریات هویت شناختی دکتر عبدالکریم سروش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹۴ تعداد دانلود : ۱۰۲۶
مقاله‌ی حاضر در پی تبیین مفهوم و منزلت هویت، در آرای معرفت‌شناختی دکتر عبدالکریم سروش، به‌عنوان یکی از روشنفکران دینی در ایران معاصر است، و فرض این است که هویت‌ها اغلب مولود معانی و تعابیر روشنفکران و اندیشمندان است و در قالب‌هایی که آن‌ها تعبیه می‌کنند ساخته و پرداخته می‌شود. نگارنده، به جست‌وجو‌ی معنای هویت و مبانی نظری شناخت هویت در آرای ایشان پرداخته و به اتکای یافته‌های خود، عناصر و دقایق گفتمان وی را تبیین و مولفه‌های هویت ایرانی را در نگاه او مشخص می‌کند. بر این اساس، پاسخ سروش به چرایی بحران هویت در میان ایرانیان، و راهبرد وی برای برون‌ رفت از آن نیز تبیین شده و نگارنده را در نقد طرح فکری و چارچوب‌های معرفتی او یاری می‌کند. نقدی که بیش‌تر بر تناقضات درونی طرح او تاکید دارد و شناخت او را از مولفه‌های هویت ایرانی و رویکرد نظری‌اش، ارج می‌نهد.
۱۶۹.

زنانگی و مردانگی در جامعه افغانستان: تحلیل گفتمان فیلم سنگ صبور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنانگی افغانستان اقتدار مردانگی فیلم سنگ صبور

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی هنر فیلم و عکس
تعداد بازدید : ۲۲۸۵ تعداد دانلود : ۹۸۶
آیا فیلم«سنگ صبور» بیان کننده ماهیت واقعی زندگی زناشویی جامعه افغانستان است؟ برای جواب به این سؤال و اینکه آیا شخصیت ها و کارکردهای زن و مرد در این فیلم، نشان دهنده فرهنگ مردان و زنان افغانی هست یا خیر؛ مفاهیم تشکیل دهندة مردانگی و زنانگی دیالوگ های یکی از معروف ترین فیلم های افغانی به نام «سنگ صبور» با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی لاکلاو و موف و با نظریه روان کاوانه «کارن هورنای» و نظریه انتقادی شرق شناسی تحلیل شده اند. فیلم سنگ صبور، زندگی زناشویی یک مرد جنگی مجروح و همسرش را در زمان جنگ های داخلی در شهرکابل بازنمایی می کند. تحلیل انجام گرفته بیانگر این است که مفاهیم زنانگی و مردانگی بازنمایی شده در سنگ صبور نمایان گر ماهیت فرهنگ روابط زناشوهری افغانی ها نیست. البته، شیوه های گفتمانی، به خصوص گفتمان رد و بدل شده میان مرد مجروح جنگی و همسرش بیانگر بخشی از گفتمان حاکم در افغانستان است که نمی توان آن را تنها گفتمان حاکم دانست.
۱۷۱.

تبیین عوامل موثر در مکان گزینی پایتخت ها در ایران باستان (با اشاره به تاثیرات آن در تکوین هویت ایرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران پایتخت انتقال پایتخت ژئوپلیتیک و هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۹
در ایران باستان، آنچنان که پیداست، مکان‌گزینی و انتقال پایتخت ها معمولا در جهت رفع مشکلات جغرافیای سیاسی و نیز حل مسائل ژئوپلیتیکی کشور با مناطق پیرامونی آن به انجام رسیده است؛ بدین معنی که مکان گزینی و انتقال پایتخت‌ها مهم‌ترین رویکرد ژئوپلیتیکی دولت های وقت، در سازمان دهی سیاسی فضای داخلی برای کنترل جغرافیای کشور و برقراری ارتباط بین مکانی با استفاده از سازوکار توسعه فضایی جغرافیایی فرهنگی و هویتی بوده است. این در حالی است که نیاز دولت مرکزی به حمایت ملی، تا هفت بار دلیل اصلی مکان گزینی پایتخت ها در هسته ملی دولت، کنترل و اداره بهینه کشور با توجه به پتانسیل های تاریخی تمدنی، فرهنگی و اقتصادی مکان جغرافیایی، دست کم یازده بار باعث مکان گزینی پایتخت ها در یک موقعیت راهبردی و کاملا ژئوپلیتیکی بوده است. به همین جهت، هدف اصلی این مقاله تبیین عوامل اصلی تاثیرگذار بر فرایند مکان گزینی پایتخت ها در ایران باستان و نقش آنها در تکوین هویت ایرانی است.
۱۷۵.

جامعه متمدن از دیدگاه امام خمینی (ره) « شاخص ها ، موانع و راه حل ها »(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۳ تعداد دانلود : ۹۷۲
"دیر زمانی است که نخبگان، دانشمندان و نظریه پردازان، در شناخت و معرفی جامعه متمدن تلاش نموده اند. افلاطون، ارسطو، آگوستین، فارابی، جان لاک، و ژان ژاک روسو،از جمله این تلاش محسوب می شودند. به راستی جامعه متمدن چیست؟ چه ابعادی دارد؟ دارای چه نشانه هایی است؟ عوامل و مکانیزم های اصلی تحقق آن کدامند؟ چه موانع و مکانیزم هایی تحقق آنرا دچار مشکل کرده است؟ و عوامل و مکانیزم های چاره ساز در این راه کدامند؟ آشنایی با بینش اسلامی امام در پاسخ به پرسش های مذکور، ارایه رهنمودهای ایشان به منظور خروج جوامع و ملت های مسلمان و مستضعف از فرایند عقب ماندگی، و پیشنهاد چند پرسش اساسی برای پژوهش در آینده، نتایج مورد انتظاری است که این مقاله سعی کرده است با تمرکز بر فرمایشات امام خمینی (ره) در کتاب کوثر و بررسی آنها، به آن دست یابد. "
۱۷۷.

بررسی و تبیین مفهوم محله سالم در محلات سنتی ایران (مطالعه موردی: محله امام زاده یحیی تهران)

کلید واژه ها: سلامت کیفیت محیط اجتماع محلی سالم محله امام زاده یحیی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۷۰۵
محیط یکی از عوامل تعیین کننده سلامت انسان هاست و در سال های اخیر نتایج حاصل از تحقیقات علمی بر اهمیت نقش برنامه ریزی و فرم شهرها و بخصوص محله های شهری؛ بر سلامت انسان ها و ایجاد محلاتی پایدار و سالم و اجتناب از پراکنده رویی شهری تاکید می ورزد. در این پژوهش با هدف شناسایی عوامل تاثیر گذار بر سلامت افراد در مقیاس محلی و نحوه تاثیر فرم کالبدی و کیفیت محیط بر سلامت افراد سعی بر این بوده است که با بررسی ادبیات مربوط به سلامت، محیط، برنامه ریزی شهری و روابط متقابل آنها، مهمترین شاخص های اثر گذار بر سلامت افراد در مقیاس محلی استخراج شده و به بررسی آن در یک محله سنتی پرداخته شود. به این منظور پرسشنامه طراحی و برای هر یک از شاخص های منتخب تحقیق، از چندین متغیر استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری داده های پرسشنامه ای نشان داد که هیچ یک از شاخص های در نظر گرفته شده برای بررسی وضعیت سلامت در نمونه مورد مطالعه در حد مطلوبی نیستند. دیگر نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهنده آن است که شاخص های اجتماعی و کالبدی چون احساس تعلق به محله و روابط اجتماعی، میزان مشارکت در امور محله و احساس ایمنی و امنیت در محیط مسکونی، کیفیت محیط زیست و نحوه طراحی و برنامه ریزی شبکه ارتباطی، مسکن و امکانات و تسهیلات محله می توانند از عوامل تاثیر گذار بر سلامت و کیفیت زندگی افراد باشند و برنامه ریزی شهری با حوزه های مختلف اثر گذاری خود می تواند نقش موثری در بهبود هریک از شاخص های فوق و در نتیجه ارتقای سلامت افراد ایفا نماید .
۱۷۹.

سفر به دیار بختیاری

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی شناختی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی عشایر
تعداد بازدید : ۲۲۶۹
سفرنامه آقای کریمی مجموعه سه سفر به قلمرو بختیاری هاست که در سال های 1349،1351و 1352 شمسی انجام پذیرفته است. سفرهای اول و دوم در اواخر بهار صورت گرفته و در طول آنها مناطقی از پهنه سردسیری مطالعه شده است و سفر سوم پاییزی گشت و گذاری به قلمرو گرمسیری بوده است. مجموع سفرها 85 روز به طول انجامیده است.سفرنامه نویسی با سابقه کهن خود رسمی بوده متداول که تا اواخر دوران قاجاریه بسیاری از حکام، مامورین دولتی و روشنفکران زمان به نوشتن آن اهتمام می ورزیدند ولی به خاطر وسعت و شاخه شاخه شدن علوم به مرور از اهمیت سفرنامه نویسی کاسته گردید ولی هنوز هم دارای اهمیت ویژه ای است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان