اثری شتابزده در جامعه شناسی دین
حوزه‌های تخصصی:
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۰۱ تا ۶۲۰ مورد از کل ۱٬۰۶۶ مورد.
روش شناسی رویکرد پساساختارگرایی علی حرب در نظریة اجتماعی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
این مقاله به روش شناسی نظریه اجتماعی علی حرب، فیلسوف و نظریه پرداز ساخت شکن لبنانی می پردازد. بدین منظور، با روشی تحلیلی و اسنادی ضمن اشاره به ابعاد حیات علمی و سیاسی- اجتماعی وی، به ریشه های اندیشمندی وی پرداخته شده است. ژاک از جمله تأثیرگذاران بر وی می باشد که در مباحثی چون تفاوت و نشانه بر وی تأثیر گذاشته است. منطق تحویلی و عقل گردشی از ابعاد مهم نگاه معرفتی حرب است که ارتباط وثیقی با نظریه اجتماعی او پیدا می کند. اصالت فرد و جامعه، تعامل فرهنگی، افکار عمومی، نقش نخبگان، افراط گرایی و اصلاح اجتماعی، از ابعاد نظریه اجتماعی حرب می باشد که مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در پایان، ضمن اشاره به ظرفیت های انتقادی دیدگاه او، برخی نقطه نظرات انتقادی نظریه اجتماعی وی بیان شده است.
دین داری و رفتار انتخاباتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
بررسی رابطه دین داری و رفتار انتخاباتی به عنوان سوال اصلی این تحقیق پس از مشاهده نتایج متناقض برخی تحقیقات در این باره مطرح شد. در این تحقیق اثر میزان و نوع دین داری بر رفتار انتخاباتی در دو سطح گرایش و مشارکت مورد تحلیل واقع شده است. بر اساس مروری بر ادبیات نظری و تجربی تحقیق چهار فرضیه مطرح شد که خلاصه آن ها بدین شرح بود که میزان دین داری بیش تر و دین داری انجمنی منجر به مشارکت بیشتر و رأی دادن به اصول گرایان می شود و میزان دین داری کمتر و دین داری جماعتی منجر به مشارکت کمتر و رأی دادن به اصلاح طلبان می گردد. روش انجام تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد. جمعیت تحقیق حاضر، دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس بود، که از میان آن ها تعداد 376 نفر به روش نمونه گیری تعمدی به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. در تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی همچون میانگین و جداول توزیع فراوانی و همچنین تکنیک های تحلیلی همچون آزمون تی، تحلیل رگرسیون خطی و لجستیک استفاده شد. نتایج تحقیق هر چهار فرضیه تحقیق را تأیید نمود. میزان و نوع دین داری اثر معنی داری را بر رفتار انتخاباتی (گرایش رأی-دهی و میزان مشارکت افراد در انتخابات) دارد.
تحلیل رویکردهای علم دینی با تأکید بر علوم اجتماعی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
رویکردهای علم دینی بر مبنای موضعی که در تعیین نسبت میان علم و دین در پیش می گیرند، نخست به تهذیبی و تأسیسی تقسیم می شوند. تأسیسی ها نیز به مبناگرا و فرامبنا قابل قسمت هستند. مبناگرایی شامل نظریات استنباطی، فلسفة روش و فلسفة مضاف می شود. تصور ابتدایی هرچند حاکی از تعارض جدی این دیدگاه هاست، تعمق بیشتر آشکار می سازد که آنها نه تنها دارای خاستگاه های انگیزشی مشترک اند، که در چارچوب منطق نسبتاً مشترک، محورهای اصلی علم دینی را تعقیب می کنند. سخن جدی در این پژوهش، ابهام زدایی از تعارض ها و امکان ترمیم ضعف ها و اشکالات هر کدام با قوت های تمهیدشده در دیگری است. برای تحقق این هدف، تلاش کردیم که مباحث، بر تحلیل ماهیت، زیرساخت ها و روش شناسی علم، در هر رویکرد متمرکز شود. در نهایت روشن شد که رویکرد فلسفة روش با اشکال نسبیت روبه روست و نظریة فلسفة مضاف ظرفیت تأمین دغدغة رویکردهای دیگر را دارد.
تجلی دین در سینما
بررسی رابطه دینداری و بیگانگی اجتماعی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
برخی شواهد حاکی از آن است که در شرایط کنونی جامعه ایران، شکاف های مختلف نسلی، سیاسی، فرهنگی و... در حد قابل ملاحظه ای بروز کرده است که می تواند موجب بیگانگی اجتماعی شود. از طرف دیگر، دست کم از منظر کارکردگرایانه، دین نقش مؤثری در تقویت ارتباط افراد با جامعه ایفا می کند. هدف این مقاله بررسی میزان احساس بیگانگی اجتماعی در بین دانشجویان و رابطه آن با دینداری است. این بررسی بر اساس داده های حاصل از یک پژوهش پیمایشی در بین نمونه 370 نفری از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس صورت گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از میزان بالایی از احساس بیگانگی در بین پاسخگویان است. طبق نظریه های کارکردگرایانه دین، دینداری عامل کاهنده بیگانگی اجتماعی است.
طرح سنجش تأثیر کثرت گرایی بر سکولار شدن افراد با تحصیلات عالیه(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
چکیده: برای سکولار شدن افراد با تحصیلات عالیه، مسیرهای احتمالی متعددی بیان شده است. آیا کثرت گرایی نیز می تواند مسیری برای سکولار شدن آنان باشد. این جستار، با انتخاب چارچوب نظری «سازه گرایی»، درصدد پاسخگویی به سؤال بالا است. برای انجام دادن این مهم، ابتدا به تعریف مفهومی اصطلاحات «کثرت گرایی» و «سکولار شدن» می پردازیم، آنگاه با ارائة الگوی تحلیل، که در آن به عوامل کثرت گرایی و شاخص های سکولار شدن اشاره شده است، مسئله تبیین می شود. در این باره، این تحقیق به دو نتیجة مشخص می رسد: یکی اینکه کثرت گرایی معرفتی، سبب سکولار شدن افراد با تحصیلات عالیه می شود و دوم اینکه در ایران به علت پیروی از دین واحد و یکدست و تشکیل حکومت دینی بر پایة آن و اینکه کشوری به لحاظ دینی، واحد است، کثرت گرایی اجتماعی در آن موردی ندارد. لذا سکولار شدن افراد از این مسیر، به نظر محتمل نمی رسد؛ اما از مسیر کثرت قرائات دینی (کثرت گرایی معرفتی) اگرچه تا سکولار شدن راهی بس طولانی در پیش دارد، اما نسل جوان و قشر تحصیلکردة امروز، تحت تأثیر جریان های روشنفکری غربی هستند که احتمالاً در آینده، به سکولار شدن جامعة ایران خواهد انجامید.
راهبردهای فقهی الگوی مصرف ایرانیان
حوزه‌های تخصصی:
اسلام الگویِ مصرفِ خاصی را برای پیروان خود ارائه داده و سعادت و شقاوت دنیوی و اخروی فرد و جامعه را در گرو رعایت و ترک آن، دانسته است، ولی مشکل مسأله در تحصیل و ارائة راهبردهای اجرایی الگوی مصرف مورد قبول یک ملت است. متأسفانه محققان مسلمان، راهبردهای فقهی را در اجرای الگوی مصرف، تحقیق و بیان نکردهاند. از این رو، مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل عقلی و با استناد به منابع دینی اسلام، راهبردهای فقهی را برای اجرای الگوی مصرف اسلام، به طور تفصیل، بررسی و پژوهش میکند و آنها را مطابق منابع دین اسلام، تحصیل مینماید و در اختیار برنامهریزان کشور اسلامی و مردم مسلمان، ارائه میکند و این مسأله از مهمترین یافتههای تحقیق، محسوب میشود.
جنبش های جدید دینی
حوزه‌های تخصصی:
پیش بینی اعتماد بین فردی دانش آموزان دختر متوسطه شهرستان بیرجند بر اساس جو عاطفی خانواده و جهت گیری مذهبی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف این پژوهش، پیش بینی اعتماد بین فردی دانش آموزان دختر متوسطه ی شهرستان بیرجند بر اساس جو عاطفی خانواده و جهت گیری مذهبی آنها در سال تحصیلی 94-93 است. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است و جامعه ی آماری - تحصیلی آن شامل کلیه ی دانش آموزان دختر متوسطه ی نظری شهرستان بیرجند به تعداد 4654 نفر است که با توجه به حجم جامعه و بر مبنای استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 355 نفر با آلفای 0/05 برآورد شد. نمونه مورد بررسی به شیوه ی خوشه ای انتخاب و مطالعه شد. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد جو عاطفی خانواده قادر به پیش بینی اعتماد بین فردی دانش آموزان (P<0/05) و جو عاطفی پدر قادر به پیش بینی اعتماد بین فردی، قابلیت اعتماد و وفاداری از خرده مقیاس های اعتماد بین فردی است (P<0/01). همچنین بین جهت گیری مذهبی بیرونی با پیش بینی پذیری از خرده مقیاس های اعتماد بین فردی رابطه ی معناداری وجود دارد (P<0/05). با توجه به نتایج پژوهش و رابطه ی جو عاطفی خانواده و جو عاطفی پدر با اعتماد بین فردی و خرده مقیاس های آن و همچنین رابطه ی جهت گیری مذهبی بیرونی با پیش بینی پذیری، انجام کارگاه ها و دوره های آموزشی به وسیله ی مسئولان و مشاوران مدارس برای خانواده ها به منظور بهبود اعتماد بین فردی دانش آموزان دختر ضروری می نماید.
دین و جهان آینده
منبع:
کتاب ماه ۱۳۸۳ شماره ۸۱
حوزه‌های تخصصی: