درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی در اسلام

ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۸۱ تا ۲۰۰ مورد از کل ۱٬۰۶۸ مورد.
۱۸۱.

دموکراسی در سقیفه

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵۷
اخیراً بعضى از اهل سنت، شیوه انتخاب خلفاى اولیه را مبتنى بر اصل دموکراسى دانسته و به آن افتخار کرده‏اند و در کشور ما برخى از مخالفان دموکراسى به همین دلیل دموکراسى در سقیفه را عامل انحراف حکومت اسلامى پس از پیامبرعلیه السلام دانسته‏اند؛ حال آنکه شرایط و قرائن بسیار نشان مى‏دهد که نه تنها در سقیفه رأى مردم هیچ دخالتى نداشت، بلکه در انتخاب خلیفه دوم و سوم نیز آراى عمومى و حتى رأى صحابه بزرگ پیامبر نیز تأثیر نداشت.
۱۸۲.

عدالت در اندیشه سیاسی اسلام: مفهوم شناسی و راهبردها

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عدالت حق عدالت سیاسی اندیشه سیاسی اسلام

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام مسائل عام اندیشه سیاسی اسلام
تعداد بازدید : ۲۸۵۱ تعداد دانلود : ۱۱۲۶
در این پژوهش با توجه به اهمیت عدالت در اسلام، این پرسش مطرح می شود که مفهوم عدالت در اندیشة سیاسی اسلام چیست و شاخصه های آن کدامند؟ و با چه راهبرهایی می توان عدالت سیاسی را متحقق ساخت؟ با توجه به اینکه مفهوم عدالت با مفهوم حق پیوند تنگاتنگی دارد در این پژوهش با روشی تفسیری - تحلیلی تلاش شده تا براساس مفهوم حق، مفهوم عدالت سیاسی را شاخص سازی کند. براساس یافته های این مقاله اگر ذی حقان را در عرصة سیاسی مردم و حکومت بدانیم در آن صورت، باید گفت اعطای حقوق متقابل سیاسی مردم و حکومت زمینه ساز تحقق عدالت سیاسی خواهد بود که راهبرهای تحقق این امر ازیک سو نیازمند شناسائی حقوق الهی- فطری افراد و حکومت و ازسوی دیگر اجرای حقوق فردی و اجتماعی مورد توافق بین مردم و یا بین حکومت و مردم می باشد. در این راستا لحاظ کردن اجتهاد مستمر و استفاده از نظرات عقل جمعی و کارشناسی در عرصه های مختلف ازجمله دیگر راهبردها برای تحقق عدالت سیاسی می باشد.
۱۸۴.

اسلام و دموکراسی

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲۳
دکتر سروش در این گفت‏وگو، ضمن تأکید بر مواضع گذشته خود، وجود تعارض میان مباحث «قبض و بسط» و بحث‏های «بسط تجربه‏بندی»، «تجدید تجربه اعتزال»، «ذاتی و عرضی در دین» و... را انکار می‏کند. به نظر ایشان راه حل مشکلات امروز جامعه ما یافتن راهی است میان سنت و مدرنیسم و این امر جز از طریق پروژه روشن‏فکری دینی امکان‏پذیر نیست. وی اکثر روشن‏فکران سکولار را به تفکر صرفا ترجمه‏ای، نشناختن سنت و... متهم می‏سازد.
۱۸۶.

دین و دولت از نگاه امام خمینی (ره)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹۴
نویسنده پس از ذکر تاریخچه‏اى ناقص از رابطه دین و دولت در نگاه فقهاى شیعه، دیدگاه امام خمینى را در تأسیس حکومت دینى مطرح مى‏کند. از نظر وى امام خمینى در تأسیس حکومت دینى بر عنصر مصحلت و زمان و مکان تأکید بلیغ داشتند و مصالح حکومت را بر همه چیز مقدم مى‏دانستند. نویسنده تفسیرى از این مطلب دارد که به تقدم‏بخشیدن اقتضائات دنیاى مدرن بر احکام شرع مى‏انجامد.
۱۸۷.

عوامل انحطاط و پویایی جوامع اسلامی از دیدگاه امام خمینی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امام خمینی تفرقه وابستگی وحدت انحطاط جوامع اسلامی پوپایی جوامع اسلامی بیداری اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹۲ تعداد دانلود : ۱۱۸۸
اندیشمندان در بررسی عوامل انحطاط و پویایی جوامع اسلامی به عوامل مختلفی اشاره می کنند. امام خمینی این عوامل را داخلی و خارجی می داند. علل داخلی عقب ماندگی مسلمانان به مواردی همچون فاصله گرفتن از اسلام اصیل، خودباختگی در برابر غرب، تفرقه و اختلاف میان مسلمانان و دولت های اسلامی و ملی گرایی و علل خارجی عقب ماندگی مسلمانان، به نقشه های شوم استعماری برای انحطاط و عقب نگه داشتن مسلمانان باز می گردد. ایشان، مهم ترین راه حل رهایی مسلمانان از این وضعیت اسف بار و پویایی جوامع اسلامی را بیداری مسلمانان و توجه به دلایل گرفتاری ها و اعتماد به نفس آنان بیان می کند.
۱۸۸.

اهداف بیداری اسلامی از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن انسان کامل اهداف دولت اسلامی بیداری اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸۴ تعداد دانلود : ۸۹۹
این پژوهش کوشیده است با روش توصیفی و تحلیلی و به مدد قرآن به عنوان نخستین و مهم ترین منبع و آنگاه تفاسیر برتر و منابع دسته اول و مهم در این حوزه به بررسی و تبیین دیدگاه قرآن درباره اهداف بیداری اسلامی بپردازد. نتیجه پژوهش دستیابی به یک هدف غایی، یعنی قرب الهی و انسان کامل شدن و چهار هدف میانی( واسطه ای) شامل استقلال سیاسی و رفع استعمار، تحقق دولت اسلامی، ثبات و بقای نظام اسلامی و ایجاد نظام عادلانه اسلامی است که امت مسلمان باید آنها را تحقق بخشد و آثار شرک در تمام این جنبه ها را بزداید و روح توحیدجویی و قرب به خدا را در تمام ارکان سیاسی و کارگزاران نظام، قانون مند و اجرایی سازد.
۱۹۰.

عقلانیت وحی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۴
عقلانیت وحی که قرآن بیان می‏کند، عقلانیت مستقلی است که مبنای آن ربّ است. عقل و وحی را نمی‏توان دو چیز دانست. بحث خداشناسی که محور عقلانیت وحی است چهار وجه دارد: عدم امکان شک در خدا، عدم امکان اثبات وجود خدا، عدم امکان انکار خدا و نیز عدم امکان تعریف خدا.
۱۹۴.

گذار از اسلام تاریخی به اسلام معنوی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹۸
در این مقاله که چکیده یک سخنرانى است، ضمن معرفى اجمالى دو رویکرد در باب آشتى شریعت و تجدد، رویکرد سومى معرفى مى‏شود که بر مبناى آن، احکام فقهى تا زمانى که طریقیت خود را به سوى نیل به اهداف و غایات عالى دین حفظ کنند، باقى خواهند ماند.
۱۹۵.

نگاه ویژه: چیستی ایمان و تجربه ی دینی

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹۳
ایمان از دیدگاه فیلسوفان، اعتقاد به یک گزاره است. اما از نظرگاه عارفان، ایمان یک نوع اعتماد تمام‏عیار و شورمندانه است به نام «عشق». براى تشخیص اصالت تجربه‏ى دینى معیارهایى وجود دارد که بعضى عام و بعضى شخصى‏اند. تفاوت تجربه‏ى پیامبران و عارفان در ابلاغ پیام و رسالت است. تئورى‏هاى مختلف در مورد چیستى ایمان کدامند؟ در تئورى‏هاى عارفانه نسبت ایمان و عشق و ارتباط میان این دو چگونه است؟
۱۹۶.

پیش درآمدی بر بحث عمومی و خصوصی در فرهنگ اسلامی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷۰
حوزه خصوصی در فرهنگ اسلامی کوچک‏تر از قلمرو رایج در جهان معاصر، و حوزه عمومی گسترده‏تر از حد متعارف است. عدم رعایت این قلمروها شرعا گناه و قانونا جرم و قابل مجازات است. اما تمسک فراوان به امر به معروف و نهی از منکر و الزامات دیگر در حوزه عمومی سبب گسترش ریا و تظاهر در جامعه خواهد شد.
۱۹۷.

عرفان در حضور حضرت موعود (عج)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عرفان موعود محمود شبسترى عطار نیشابورى

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵۶
تـحـقـیـقـات دیـنـى را بـه دوگـونـه مـعـرفـت شـنـاسـى و هـسـتى شناسى تقسیم مى کنند. ((مـوعـودپـژوهـى )) در هـر دو عـرصـه ، یـعـنى تحقیقات هستى شناختى و مطالعات معرفت شناختى در کانون توجهات بوده است . بنابراین در این تحقیق از زبان دو تن از عارفان نـامـى و پارسى گوى (شبسترى و عطار)، به بررسى جایگاه حضرت موعود در پهنه و انـگـیـزه خـلقـت (هـستى شناسى ) و در سپهر معارف معنوى (معرفت شناسى ) مى پردازیم . نیز درباره نوع مواجهه و گفتمان عارفان پیشین درباره حضرت مهدى (عج ) سخن مى رود. بنابراین پس از مقدمه ، در بخش نخست مقاله ، آراى شیخ محمود شبسترى صاحب گلشن راز را مى نگریم و در بخش دوم ، آراء و اندیشه هاى عطار نیشابورى را برمى رسیم .
۱۹۸.

نظریه انقلاب اسلامی در اندیشه سیاسی شهید صدر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سنت آزادی حکم انقلاب اسلامی نظریه انقلاب آیت سنت های سیاسی ـ اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵۳ تعداد دانلود : ۱۲۱۶
شهید سیدمحمدباقر صدر از کسانی است که نظریه نسبتاً جامعی را در خصوص چیستی، امکان، ضرورت، شرایط و چگونگی تحقق «انقلاب» تحت رهبری مکتب اسلام مطرح کرده است. نظریه او در باب انقلاب نه از نوع نظریه های پسینی یا تحلیل گر بلکه از نوع نظریه های پیشینی و هنجاری یا راهنماییکننده و دلالت گر و در نتیجه تعیینکننده جهان نگری و ایدئولوژی انقلاب است. او در این راستا با تکیه بر ارکان و بنیان های نظریِ سنت های تاریخ و آزادی انسان به مسئله امکان انقلاب و ضرورت آن برای جوامع اسلامی در دوران معاصر میپردازد و سپس با تکیه بر عواملی چون مکتب و ایدئولوژی، شرایط زمانی و آمادگی، شناخت مکتب و مقتضیات، توان رهبری، اراده و امکانات و تواناییها، به بیان چگونگی تحقق انقلاب تحت رهبری مکتب اسلام میپردازد.
۱۹۹.

مبانی جنبش های اسلام گرایانه: نظریات و دیدگاه ها(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن نوسازی بنیادگرایی اسلام گرایی تئوری ذات - محور تئوری واکنش - محور بحران هژمونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵۱ تعداد دانلود : ۱۳۲۹
فهم زمینه های خیزش جنبش های اسلامی منوط به تبیین نظریاتی است که درباره خاستگاه و ریشه شکل گیری این جنبش ها در سده اخیر مطرح شده است. پرسش اصلی در این نوشتار آنست که ریشه اسلام گرایی را از منظر نظریه پردازان غربی و اسلامی چگونه می توان تبیین نمود؟ در پاسخ به این پرسش دو دسته تئوری ذات- محور و واکنش- محور ارائه شده است. تئوری هایی که از منظر ذات محورانه به پدیده اسلام گرایی می پردازند، اسلام گرایی موجود در جهان اسلام را ناشی از ارزش ها و اصول و ذات خود اسلام می دانند. البته افرادی همچون مودودی و سید قطب با دیدی مثبت به آن نگاه می کنند؛ درحالی که متفکران غربی بادیدی کاملا منفی بر ذاتی بودن اسلام گرایی تاکید دارند و اسلام گرایی را مترادف خشونت تصویر می کنند. شاخه دوم تئوری های مربوط به اسلام گرایی گروه کثیری از متفکران غربی و اسلامی را شامل می شود که اسلام گرایی موجود را واکنشی به مسائل محیطی و خارجی جهان اسلام می دانند، و درواقع اسلام گرایی را پدیده عارضی و زودگذر ناشی از تحولات مدرنیته قلمداد می کنند.
۲۰۰.

تضاد روش حکومتی اسلام با دموکراسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲۳
مرحوم علامه طباطبایى پس از ذکر تفاوت دنیاى قدیم و جدید به مقایسه و بیان تفاوتهاى روش حکومتى اسلام با روش پادشاهى و دموکراسى مى‏پردازد و دموکراسى را شکلى نوین از استبداد به شمار مى‏آورد و در پایان به مسأله لغو ملى‏گرایى در اسلام مى‏پردازد و بیان مى‏دارد مرز مملکت اسلامى ایمان و عقیده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان