درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی

ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۴۲۱ تا ۲٬۴۴۰ مورد از کل ۳٬۳۱۴ مورد.
۲۴۲۱.

عقل گرایی و نقل گرایی در فقه سیاسی شیعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۵۳
خوارج اولین نقل‏گرایان جهان اسلام بودند و با ظهور معتزله و اشاعره، نزاع میان دو مکتب عقل‏گرایى و نقل‏گرایى برجسته و بارز گردید. مسأله اخباریین و اصولیین در تاریخ شیعه نیز به همین مسأله باز مى‏گردد. تقدم نقل بر عقل، اصل مهم معرفت‏شناختى در مکتب نقل‏گرایى است و در مقابل، ضرورت کاربرد عقل در فهم احکام الهى، از ویژگى‏هاى عقل‏گرایى است. با تلاش گسترده وحید بهبهانى، اخبارى‏گرى در ایران و عراق منقرض گردید و با همت شیخ مرتضى انصارى نیز دانش اصول فقه در حوزه‏ها نهادینه شد.
۲۴۲۳.

یورگن هابرماس

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹۴
نویسنده در این مقاله مى‏کوشد گزارش کوتاهى از مکتب فرانکفورت، به‏ویژه آراى هابرماس که از بزرگان این مکتب است، ارائه دهد. در نظر مکتب فرانکفورت، علوم جدید، ابزار سلطه‏اند و ارتقاى سطح دانش به نوع علایق انسان وابسته است. همچنین نویسنده به مسأله گفت‏وگو و شرایط آن اشاره مى‏کند و شرایط گفت‏وگوى فردى را به گفت‏وگوى بین تمدن‏ها سرایت مى‏دهد.
۲۴۲۵.

گذار از اسلام تاریخی به اسلام معنوی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶۰
در این مقاله که چکیده یک سخنرانى است، ضمن معرفى اجمالى دو رویکرد در باب آشتى شریعت و تجدد، رویکرد سومى معرفى مى‏شود که بر مبناى آن، احکام فقهى تا زمانى که طریقیت خود را به سوى نیل به اهداف و غایات عالى دین حفظ کنند، باقى خواهند ماند.
۲۴۲۶.

آیا جهان به سمت سوسیالیسم حرکت می کند؟

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸۶
پس از انتشار گفت‏وگوى «دیالوگ سنت و مدرنیته»(1) با آقاى آقاجرى، آقاى محمدحسین ادیب در شماره سوم نشریه آبان مقاله‏اى در نقد آن منتشر کرد که در واقع ملاحظاتى انتقادى نسبت به بخش‏هایى از این مقاله بود و در عین حال حاوى دیدگاهى تازه مى‏باشد. ایشان معتقد است که دیدگاه اصلاح‏طلبان در باب دموکراسى و ضرورت‏هاى اجتماعى، یک دیدگاه موج دومى است و با ورود ایران به دوران فرامدرنیسم، شعارهاى اصلاح‏طلبان ارتجاعى و ناکارآمد خواهد شد.
۲۴۲۷.

صراط، ضابطه هویت در اندیشه ورزی امام خمینی (ره)

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۰
نویسنده بعد از بیان تعریفى درباره هویت، آن را داراى بعد سلبى که مستلزم شناسایى «غیر» از «خود» است مى‏داند. از دیدگاه امام خمینى، هویت اسلامى در پیمودن راه خدا معنا پیدا مى‏کند. خودى‏ها کسانى هستند که با آنها وحدت راه و صراط داریم و غیرخودى کسى است که در راه ما نباشد.
۲۴۲۸.

دین و دنیای جدید

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷۰
آقاى سروش در این گفتار به مسائل مهمى که چندان هم جدید نیستند، اشاره مى‏کند. وى توجه به ریشه‏هاى مدرنیته، به‏ویژه علم تجربى جدید، و نیز توجه به آشپزخانه علم را که ممکن است ما را از استفاده از محصول علم بیزار کند، لازم مى‏شمارد. به نظر ایشان علم و تکنولوژى جدید، اهداف و غایات خود را بر جهان تحمیل مى‏کنند و بى‏رنگ و بى‏طرف نیستند. از این رو حضور دین در این دنیاى جدید، حضورى پارادوکسیکال است.
۲۴۲۹.

اسلام به مثابه دین و حکومت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۱
نویسنده در این مقاله تلاش مى‏کند تا برداشت نادرستى را که در غرب از اسلام شده است، نقد کند و نشان دهد که اسلام با دموکراسى و عقلانیت سازگار است. به نظر او هیچ یک از حکومت‏هاى اسلامى الهى نبوده‏اند؛ بلکه آنها نیز سکولار بوده‏اند. وى مشکل دولت‏هاى اسلامى مدرن را ناکارآیى آنها مى‏داند؛ نه غیر عقلانى بودن آنها.
۲۴۳۰.

کشف ولی امر

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳۵
نویسنده مقاله، در ادامه مقالات «حکومت انتصابى» در این قسمت به بحث درباره طرق تعیین ولىّ امر مى‏پردازد.
۲۴۳۳.

اسلام و غرب؛ چالش یا گفت و گو

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶۹
در این گفت‏وگو ضمن اشاره به پیشینه رابطه اسلام و غرب، در بستر شناساندن مؤلفه‏هاى قدرت دو فرهنگ، به بررسى مشکلات گذشته و حال و نیز ارائه راه حل‏هایى جهت رفع این معضلات پرداخته شده است.
۲۴۳۴.

نگاه ویژه: گفتاری در باب سکولاریسم (عصر ما، ش 248، 250 - 253)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸۹
آنچه در زیر مى‏خوانید، خلاصه‏اى از سلسله مقالات عصر ما درباره سکولاریسم است که ظاهراً با تعطیلى نشریه، ناتمام مانده است. مطالب یادشده بیشتر به توصیف و تبیین دیدگاه‏ها و رویکردهاى موجود در جهان غرب و دنیاى عرب و بررسى نقاط ضعف و ابهام یا ابعاد ناپیداى مسأله مى‏پردازد و مواضع نهایى نویسنده و نشریه را به طور مشخص بازنمى‏نماید. در این مقالات نشان داده شده است که سکولاریسم در مفهوم حداقلى، که از آن به «جدایى دین از سیاست» تعبیر مى‏شود، به مراحل نخستین پیدایش سکولاریسم در غرب اختصاص داشته و پس از استقرار دولت مدرن، سکولاریسم و سکولاریزاسیون همه ابعاد حیات انسانى را در بر گرفته است.
۲۴۳۵.

ما همه مهاجر هستیم؛ ما از فرهنگ ها گذر می کنیم

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۳
روشنایى از غرب مى‏آید عنوان کتاب جدید داریوش شایگان است که اخیراً به زبان فرانسوى منتشر شده است. «لیبراسیون» به همین دلیل با وى مصاحبه‏اى انجام داده است که ترجمه آن را مى‏خوانید. کتاب و گفت‏وگوى حاضر نشان از گام جدیدى در تفکر شایگان دارد. به زعم وى، ما وارد دوره تفسیر شده‏ایم، بین خطا و واقعیت دیگر نورى وجود ندارد و هر کس حقیقت را آن طور که مایل است تفسیر مى‏کند. سنت همیشه هسته نژادى دارد. سنت چه هندو و چه اسلامى باشد، سنت باقى مى‏ماند. دنیاى مدرنیسم به دیگران اجازه مى‏دهد که زندگى کنند. حتى بعضى محافل مذهبى در ایران اعتقاد دارند که باید اسلام را به عنوان یک دین خصوصى کرد؛ زیرا اسلام به عنوان یک سیستم سیاسى پاسخى براى مشغولیت‏هاى فکرى بشر قرن بیست و یکم ندارد.
۲۴۳۶.

نهاد مذهب در جهان اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳۳
مقاله حاضر به بررسى سیر تاریخى نهاد مذهب در جوامع اسلامى از صدر اسلام تا کنون، به‏ویژه با تأکید بر تحولات این نهاد در دوران حاکمیت امپراتورى عثمانى مى‏پردازد. نویسنده در پى اثبات این مدعاست که نهاد مذهب و عالمان دینى در کشورهاى مختلف اسلامى و در خلال دو قرن اخیر، در حوزه‏هاى مختلفى مانند مشارکت در حاکمیت سیاسى، تنظیم و اجراى قوانین و نیز آموزش، قدرت و اقتدار پیشین خود را از دست داده است.
۲۴۳۷.

دینداری و تجددگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸۰
مسأله رابطه مدرنیته و اسلام یکى از مباحث مهم روزگار ماست. نگارنده در مقام بررسى این مسأله، ابتدا به ارائه تعاریف مفاهیم کلیدى بحث، مانند مدرنیته، مدرنیسم، مدرنیزاسیون و... مى‏پردازد و سپس، به اجمال، دیدگاه برخى از اندیشمندان معاصر را در باب تعارض یا سازگارى تجدد با اسلام بررسى مى‏کند. در ادامه، به مبانى چهارگانه مدرنیته با عنوان مبناى معرفت‏شناسى، اومانیسم، مبناى اقتصادى و مبناى دینى اشاره شده، چنین نتیجه گرفته مى‏شود که با نظر به این مبانى، میان مدرنیته و اسلام نوعى ناسازگارى وجود دارد.
۲۴۳۸.

مردم سالاری دینی‘درنظام جمهوری اسلامی یا تئودموکراسی

۲۴۳۹.

دین و دولت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۶
بحث از مناسبات دین و دولت بیشتر در فرهنگ مسیحى و در شرایطى خاص اهمیت یافت. بر خلاف مسیحیت و بودیسم که به تمایز ساختى میان دین و دولت گرایش دارند، اسلام و هندوئیسم چنین تفکیکى را نمى‏پذیرند. در عین حال، اسلام و مسیحیت بیشتر گرایش این جهانى دارند؛ ولى در هندوئیسم و بودیسم گرایش آن‏جهانى غلبه دارد. مناسبات دین و دولت در این چهار دین بزرگ و مقایسه آنها با یکدیگر موضوع اصلى این مقاله است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان