درخت حوزه‌های تخصصی

امروزه در دنیای کسب وکار، برون سپاری به طور گسترده، به ویژه در شرکت های بزرگ بحث و بررسی شده و به نظر میرسد این روند هم چنان رو به افزایش است. در واقع زمانی که از برون سپاری صحبت میشود، اغلب سازمان های بزرگ با منابع و دانشی کلان به ذهن میآیند، در حالیکه درعصر حاضر، اغلب شرکت ها به نسبت کوچک هستند. از طرف دیگر به رغم متداول شدن روزافزون این راهبرد، اما هم چنان در تحقیقات کارآفرینی کشف نشده باقیمانده است. هم چنین مطالعات پیشین دربارهی انواع راهبرد های همکاری در کسب وکارهای کوچک و متوسط اغلب بر روابطی گرایش دارد که در آن کسب وکارهای کوچک و متوسط، بیش تر تأمینکنندهی بخشی از عناصر یا خدمات برای شرکت های بزرگ تر هستند و نه سپارندهی فعالیت؛ بنابراین شناخت وجود یا عدم وجود برون سپاری، نحوهی آن و ماهیت فعالیت های واگذارشده و در کل چگونگی ماهیت برون سپاری در کسب وکارهای کوچک و متوسط، بسیار حایز اهمیت است. مقالهی حاضر، به منظور آشنایی صاحبان و مدیران کسب وکارهای کوچک و متوسط و هم چنین سایر فعالان این حوزه با مفاهیم و تعاریف، تاریخچه برون سپاری و هم چنین ماهیت و نوع فعالیت های برون سپاریشده به ویژه در سطح کسب وکارهای کوچک و متوسط و تمایز آن با کسب وکارهای بزرگ تر تدوین شده است. نمونهی آماری (136n=) تحقیق شامل کسب و کارهای کوچک و متوسط فعال در زمینه صنایع فلزی (به جز صنایع جوشکاری، آبکاری، تراشکاری سختکاری و قالب سازی و صنایع مشابه) و برق و الکترونیک در شهرکهای صنعتی استان تهران (عباسآباد، چرمشهر، اشتهارد، نصیرآباد، پرند، شمسآباد، علیآباد)» است. نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد که این کسب و کارها برخی از فعالیت های خود را به ویژه فعالیت هایی هم چون «توزیع و حمل محصولات» و «بخشی از فرایند تولید» به سایر واحدها واگذار میکند که اغلب این واگذاریها به صورت توافقی انجام میشود.

"کارآفرینی در ایران پدیده جدیدی است و مطالعات بسیار محدودی در این زمینه خصوصاً در رابطه با موضوع کارآفرینی زنان انجام شده است. علی رغم اینکه اخیراً شاهد افزایش علاقه‌مندی زنان ایرانی به داشتن مشارکت اقتصادی و اجتماعی و خصوصاً تحصیلات عالی هستیم، ولی در بهره مندی از مشارکت آنان در امور اقتصادی جامعه با مشکلاتی مواجهیمم. از سوی دیگر، استراتژیهای متفاوت زنان و مردان کارآفرین در راه اندازی و مدیریت کسب و کار و رویکرد متفاوت آنان به موفقیت، منشأ تفاوتهایی در کسب و کارهای آنان می باشد. لذا به منظور دریافت شناختی کلی از زنان کارآفرین تحصیلکرده دانشگاهی و کسب و کارهای آنان، همچنین شناسایی عوامل مؤثر در راه اندازی موفق کسب و کارهای کارآفرینانه توسط این زنان، مطالعه ای وسیع و ملی در جامعه زنان کارآفرین تحصیل کرده دانشگاهی ایران با استفاده از پرسشنامه‌ای که بدین منظور طراحی و با نظر خبرگان کارآفرینی و انجام پیش آزمون، اصلاح گردید، انجام گرفت. این مقاله به بیان قسمتی از نتایج این مطالعه در ارتباط با استراتژیها و رویکرد زنان کارآفرین دانشگاهی به موفقیت می‌پردازد. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که زنان کارآفرین ایرانی، با برنامه‌ریزی و با هدف ارائه محصولات و خدماتی با کیفیت بهتر، کسب و کار خود را راه‌اندازی می‌کنند و داشتن برنامه کسب و کار، نقش مهمی در راه اندازی موفق کسب و کار آنان دارد. همنچنین زنان کارآفرین ایرانی، موفقیت خود را در درجه اول در رسیدن به رضایت شخصی و اثبات شایستگیهای خود و سپس در سودآوری می دانند."

امروزه اغلب صاحب نظران بر این باورند که سازمان ها باید به دنبال روش هایی موثر برای انتشار دانش سازمانی در میان سطوح مختلف نیروی انسانی در سراسر سازمان باشند. هم چنین، بایس و همکارانش معتقدند: "بعد رقابتی اصلی هر بنگاه اقتصادی، ایجاد و انتقال موثر دانش درون سازمان است". بدین ترتیب، ضرورت شناخت و به کارگیری روش های موثر برای تسهیم و انتقال دانش درون سازمان و مدیریت دانش در سازمان، بیش از پیش آشکار شده است. امروزه اغلب صاحب نظران بر این باورند که سازمان ها باید به دنبال روش هایی موثر برای انتشار دانش سازمانی در میان سطوح مختلف نیروی انسانی در سراسر سازمان باشند. هم چنین، بایس و همکارانش معتقدند: "بعد رقابتی اصلی هر بنگاه اقتصادی، ایجاد و انتقال موثر دانش درون سازمان است". بدین ترتیب، ضرورت شناخت و به کارگیری روش های موثر برای تسهیم و انتقال دانش درون سازمان و مدیریت دانش در سازمان، بیش از پیش آشکار شده است.

هر حوزه علمی نوظهوری با موضوع مشروعیت علمی مواجه می‌باشد و کارآفرینی نیز به‌عنوان یک حوزه علمی نوظهور از این قاعده مستثنی نیست و در وضعیت گذار از مرحله مشروعیت قرار دارد. در این نوشتار کارآفرینی به‌عنوان یک حوزه علمی نوظهور بر‌اساس چهار ویژگی شامل: یک چارچوب علمی قوی، روش‌شناسی ویژه، جریان پژوهشی، آموزشی و نشر و در نهایت دارا بودن مصادیق حرفه‌ای و اجرایی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. یافته‌ها این مقاله نشان می‌دهند که کارآفرینی به‌عنوان یک حوزه علمی نوظهور در وضعیت چالش مشروعیت علمی قرار دارد و برای گذر موفقیت‌آمیز از این مرحله بایستی توجه ویژه‌ای به ابعاد الگوی مفهومی مادر، روش‌شناسی پژوهشی و پژوهش‌های اکتشاف محور و نظریه‌گرا داشته باشد.

از آنجا که دانشگاه ها به عنوان متولیان اصلی تربیت و پرورش منابع انسانی متخصص در جامعه، نقش اساسی دارند، توجه به مقوله کارآفرینی دانشگاهی به توسعه بهتر این امر کمک می کند. شاید تغییر رویکرد دانشجویان و دانش آموختگان از کارجویی به کارآفرینی به سبب درک این مطلب است که در دنیای امروز دانش آموخته ای نسبت به سایرین دارای مزیت رقابتی است که پا را از حوزه دانش و محفوظات خود فراتر گذاشته و در حل مسایل عملی آن محدوده تخصص، مهارت داشته و موفق عمل کند. به همین دلیل است که آموزش کارآفرینی در دو حالت ساخت یافته با برنامه های آموزشی گوناگون و گاهی با صرف وقت زیاد یا کارگاه ها و سمینارهای آموزشی کوتاه مدت مورد توجه بیشتری قرار می گیرد. دانشگاه می تواند و انتظار می رود که با تکیه بر رسالت اصلی خود یعنی آموزش و پژوهش، مسیر کاربری نمودن و بهره برداری از قابلیت های ایجاد شده در دانش آموختگان را از طریق ایجاد SME های دانش بنیان هموار و رشد مداوم دانشگاه، صنعت، دولت و سایر بخش های جامعه را در همه زمینه ها عینیت بخشد. برای دست یابی به این منظور به نظر می رسد باید تغییراتی در نوع و روش آموزش و نحوه تعامل دانشگاه با صنعت انجام شود.