درخت حوزه‌های تخصصی

در حال حاضر، در ادبیات رشد اقتصادی، کارآفرینی اهمیت ویژه ای یافته است، به طوریکه از آن به عنوان موتور توسعه اقتصادی یاد می شود. اما نکته قابل توجه این است که در برخی کشورهای در حال توسعه، نسبت به کشورهای توسعه یافته، سطح کل فعالیت های کارآفرینی بسیار بالاست، در حالی که میزان رشد اقتصادی کشورهای مذکور کم بوده است. به نظر می رسد دلیل تفاوت مذکور، سهم کارآفرینی در فعالیت های مولد یا غیرمولد است. هدف پژوهش حاضر، بررسینقش کارآفرینی مولد و غیرمولددر رشد اقتصادیکشورها است. بدین منظور، از خوداشتغالی به عنوان شاخصی برای کارآفرینی غیرمولد و از نوآوری به عنوان شاخصی برای کارآفرینی مولد استفاده شده است. نتایج حاصل از تخمین الگو رگرسیونی برای شصت کشور منتخب توسعه یافته و در حال توسعه، با روش داده های تابلویی در دوره 2008-1996،بیانگر آن است که خوداشتغالی اثر منفی و نوآوری اثری مثبت بر رشد اقتصادی دارد. از این رو، در پژوهش حاضر، نظریه های شومپیتر و بامول مورد تأکید قرار گرفته و لازمه نیل به رشد اقتصادی بلندمدت، کارآفرینی بر مبنای نوآوری دانسته شده است.

مدیران کارآفرین چه ویژگی هایی باید داشته باشند. آیا مدیران همان کارآفرینان هستند، یا متفاوت از کارآ،رینان؟ چگونه باید نگرش و شخصیت آن ها را شناخت؟ نگرش سنجی یکی از روش های شناسایی این بعد از ویژگی های رفتاری است. ویژگی ها تا حدودی ریشه رفتارها هستند. این مقاله درصدد است با توجه به تنوع ویژگی های رفتاری در کارآفرینان که بر اساس تحقیقات دانشمندان این حوزه جمع بندی شده است، این ویژگی ها را در مدیران شرکت مخابرات ایران اندازه گیری کند. ویژگی هایی از قبیل انعطاف پذیری، پشتکار، عمل گرایی، ریسک پذیری، فرصت طلبی، اعتماد به نفس، قاطعیت، درون گرایی و ... که آنها را جز جدایی ناپذیر شخصیت کارآفرینان می دانند. با توجه به تنوع این ویژگی ها، 15 مشخصه از مجموع ویژگی ها انتخاب و در میان 82 نفر از مدیران شرکت مخابرات ایران توزیع و سپس تحلیل شد. نتیجه پژوهش نشان می دهد که کارآفرین بودن با سابقه کار، جنسیت و پست سازمانی رابطه نداشته و همچنین میانگین نمرات به دست آمده از پرسشنامه نشان می دهد که در همه ابعاد، نمره ویژگی های مدیران بیش از متوسط نظری (2.5) و در فاصله بین 3 الی 3.3 بوده است. البته به دست آمدن اعداد یاد شده از نظر آماری نشانگر وجود ویژگی های کارآفرینی در مدیران بوده و این حقیقت نیز پنهان نیست که این ویژگی ها به صورت بالقوه است. ممکن است این ویژگی ها در عمل منجر به فعالیت ها و رفتارهای هم راستا نشود. برای مشاهده این تفاوت ها باید بالفعل بودن رفتارها و کارکردهای کارآفرینی را ارزیابی کرد.

در این مقاله ابتدا با اشاره به مبانی نظری، ابعاد تحقیق، الگوی تحلیلی استخراج شده است. هم چنین با توجه به اینکه در این تحقیق از 124 صاحب نظر در زمینهی آموزش کارآفرینی (شامل اساتید، کارشناسان مراکز و دفاتر کارآفرینی دانشگاه ها و دستگاه های اجرایی که بالغ بر 21 دستگاه میشود) با پرسش نامه نظرسنجی شده، روش تحقیق این پژوهش از نوع پیمایشی است. سوال های پرسش نامه در مورد انواع آموزش کارآفرینی، عناصر نظام آموزش، مراحل خط مشیگذاری و نهادهای خط مشیگذاری در قالب مقیاس 5 گزینه ای لیکرت و گزینهی صفر (بدون اثرگذاری) طراحی شده است. برای ارزیابی پایایی پرسش نامه از شیوهی آلفای کرونباخ (برابر 94درصد) و روایی این ابزار از روش نظرسنجی از خبرگان استفاده شد و پس از احصاء نظرات و گردآوری اطلاعات و با تکنیکهای آماری مناسب به سوال های تحقیق پاسخ داده شد. در پایان نتایج و یافته های تحقیق به تفکیک نهادهای خط مشیگذار، عناصر خط مشیگذاری در وضعیت موجود، وضعیت مطلوب و فاصله وضع موجود و مطلوب بررسی و ارایه شده است. در یافته های تحقیق نیز مشخص شده است که کدام نهاد در چه مرحله ای از خط مشیگذاری و دربارهی چه عنصری باید نقش آفرینی کند.

کسب وکارهای خانگی یکی از مهم ترین بخش های کسب وکار هستند که در سال های اخیر مراجع سیاست گذاری در کشورهای مختلف به آن توجه کرده و حمایت میکنند. محاسنی که بر کسب وکارهای خرد مترتب است (هم چون چابکی و انعطاف پذیری) در کنار مزایایی که خانه به عنوان محل کسب وکار در اختیار افراد قرار میدهد (هم چون حذف هزینه های محل فعالیت) انگیزه های مضاعفی را در افراد برای گرایش به سمت چنین کسب وکارهایی را ایجاد کرده است. این تحقیق به دنبال شناسایی عوامل (انگیزه های) اثرگذار بر تصمیم افراد در کارآفرینی خانگی بوده و جامعهی آماری شامل کلیهی کارآموزان مرکز فنی و حرفه ای یزد به تعداد 254 نفر میشود. نتایج آزمون تحلیل عاملی اکتشافی نشان میدهد که پنج عامل (به ترتیب اهمیت: انگیزه های کارآفرینانه، خانوادگی، کارجویانه، مالی و اعتقادی) در مجموع بیش از 60 درصد این انگیزه ها را تبیین میکند. هم چنین نتایح آزمون مقایسهی میانگین ها در میان دو جامعهی مستقل نشان میدهد که بین متغیرهای جنسیت و تاهل با این انگیزه ها رابطه وجود دارد. درحالیکه در مورد انگیزه های کارآفرینانه،کارجویانه و اعتقادی هیچ تفاوتی میان زنان و مردان و هم چنین متاهلان و مجردها به دست نیامد. انگیزه های خانوادگی در زنان و متاهلان درمقایسه با مردان و مجردها قویتر بوده و برعکس انگیزه های مالی درمردان قویتر از زنان است.

سازمان های عمومی برای ارتقای میزان خدمات رسانی به مشتریان و حفظ جایگاه خود باید به تدوین و اجرای برنامه های راهبردی بپردازند. محور نظری پژوهشِ حاضر، بر راهبرد کارآفرینی سازمانی در سازمان های عمومی غیردولتی استوار است که در آن پیامدهای رخداد این راهبرد مورد مداقه قرار گرفته است؛ به واسطه ی ویژگی های خاص مؤسسات عمومی، راهبردهای تجویزی در سازمان های خصوصی کارگشا نیست. از اینرو تحقیق حاضر با مطالعه ی موردی شهرداری تهران به عنوان یکی از سازمان های عمومی غیردولتی و بر اساس روش نظریه ی برخاسته از داده ها و تحلیل گزاره ها برپایه ی داده های مستخرج از مشاهدات و مصاحبه با ۲۵ نفر از مطلعان کلیدی صورت گرفته است. با عنایت به نو بودن موضوع و وجود نارسایی های نظری در فصل مشترک سازه های پژوهش، هدف اصلی مقاله ی حاضر، کنکاش در مفاهیم مشترک و تحلیل پیامدهای راهبرد کارآفرینی سازمانی است که نوآوری مطالعه ی حاضر نیز محسوب می شود. مفهوم پردازی راهبرد کارآفرینی سازمانی برپایه ی داده های واقعی نشان می دهد پیامدهای رخداد این راهبرد شامل 12 گزاره ی مفهومی اولیه در مرحله ی کدگذاری باز و 3 گزاره ی مقوله ای در مرحله ی کدگذاری محوری شامل تعالی عملکرد، تعالی منابع انسانی و تعالی مشتریان تشخیص داده شدند که منجر به ایجاد ارزش عمومی جدید به عنوان خروجی نهایی در شهرداری تهران می شود.

هدف از این پژوهش بررسی رابطهی شیوه های تفکر با ویژگیهای شخصیتی کارآفرینی در مدیران مدارس بوده و حجم نمونه آماری 107 نفر از مدیران مدارس مقاطع سه گانه شهر بیرجند (146 ) است، که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. در این پژوهش، ابزار گردآوری داده ها دو پرسشنامهی شیوه های تفکر استرنبرگ- واگنر و پرسشنامه-ی سنجش ویژگیهای شخصیتی کارآفرینی بود. داده های پژوهش با استفاده از ضریب هم بستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که شیوه تفکر غالب در میان مدیران، تفکر برون نگر میباشد. در بین ویژگیهای شخصیتی کارآفرینی نیز، ویژگی توفیق طلبی بالاترین میانگین را به خود اختصاص داده است. تحلیل استنباطی داده ها نشان میدهد که بین شیوه های تفکر قضایی، آزاداندیش و برون نگر با خلاقیت و خطر پذیری مدیران مدارس رابطهی مثبت و معناداری وجود دارد؛ هم چنین بین شیوه تفکر درون نگر با استقلال طلبی مدیران مدارس رابطه معناداری و مثبتی مشاهده شد. همهی شیوه های تفکر بجز تفکر درون نگر با توفیق طلبی مدیران مدارس رابطه مثبت و معناداری داشتند. یافته های پژوهش هم چنین نشان دادکه بین شیوه های تفکر قضایی، آزاداندیش، اجرایی و برون نگر با مرکز کنترل درونی مدیران مدارس؛ و بین شیوه های تفکر قضایی و آزاداندیش با تحمل ابهام مدیران مدارس رابطهی مثبت و معناداری وجود دارد

این تحقیق در راستای پاسخگویی به این سؤال اساسی است که مدل مناسب خلاقیت و نوآوری در دانشگاه های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران بر اساس فرمایشات حضرت امام خامنه ای (مد ظله العالی) کدام است؟ این تحقیق بر مبنای اهداف و ماهیت تحقیق از نوع اکتشافی بوده و بر مبنای دستاورد تحقیق نیز کاربردی است. جامعة آماری تحقیق اسناد و مدارک مرتبط با سخنرانی های حضرت امام خامنه ای (مد ظله العالی) و نیز خبرگان آموزشی که با مباحث خلاقیت و نوآوری، آشنا بوده اند، است. اسناد و مدارک با روش نمونه گیری هدفمند و خبرگان آموزشی به صورت سرشماری انتخاب شدند. در این تحقیق برای گردآوری اطلاعات از ابزارهای اسناد و مدارک و پرسش نامه استفاده گردیده که با استفاده از روش های کتابخانه ای و میدانی داده های مورد نیاز گردآوری شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که مدل مناسب خلاقیت و نوآوری در دانشگاه های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران بر اساس فرمایشات حضرت امام خامنه ای (مد ظله العالی) مدلی است که در برگیرنده سه مولفة ارزشی (متغیرهای نگرش و بینش اسلامی، قصد و نیت اسلامی)، فردی (توانمندی افراد، شخصیت افراد، انگیزش افراد) و سازمانی (اهداف و راهبرد سازمانی، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، فن آوری سازمانی، مدیریت منابع انسانی و نظام آموزش مناسب) است.

کارآفرینی ریشه ای به درازای تاریخ بشر دارد. با این وجود توجه آکادمیک به مفاهیم این دانش سابقه چندانی ندارد. یکی از مسایل مطرح در این حوزه، جایگاه آموزش کارآفرینی و از جمله مسایل مطرح درباره این آموزش ها نحوه ارزیابی اثربخشی آن ها است. با وجود تحقیقات متنوعی که در حوزه مزبور انجام شده و الگوهای متنوعی که در این زمینه ارایه شده اند، هنوز یک اجماع جهانی در این باره حاصل نشده است. به همین دلیل تحقیق درباره آن هم چنان ادامه دارد. در این پژوهش پس از بیان تاریخچه و کلیات علم کارآفرینی، به بحث درباره برنامه های آموزشی به عنوان یکی از راه کارهای توسعه و ترویج کارآفرینی پرداخته شده و اهداف مطرح در آموزش آن و نحوه ارزیابی تاثیر برنامه آموزشی در مطابقت با اهداف مزبور مرور شده و در نهایت برنامه آموزش کارآفرینی وزارت کار و امور اجتماعی در قالب یک مطالعه موردی، از منظر تاثیر بر رفتارهای کارآفرینانه بررسی شده است.

این تحقیق به منظور بررسی چگونگی ویژگی های کار افرینی دانشحویان دانشگاه آزاد اسلامی داراب انجام شد.روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی و همبستگی بوده است. به همین منظور نمونه آماری410 نفری از بین کلیه ی دانشجویان با روش نمونه گیری طبقه بندی شده ازگروه های آموزشی علوم پایه، علوم انسانی، فنی و مهندسی وکشاورزی و علوم پزشکی انتخاب شد. ابزار تحقیق پرسشنامه 30 سوالی محقق ساخته در مقیاس لیکرت بود که با توجه به ویژگی های نیاز به موفقیت، مرکز کنترل درونی، خلاقیت، تمایل به مخاطره پذیری و نیاز به استقلال تهیه شد. روایی، پرسشنامه با استفاده از نظر صاحب نظران وتحلیل گویه ها و پایایی آن با روش باز آزمایی و نیز آلفای کرنباخ تعیین گردید وداده ها با استفاده از آزمون t تک نمونه ای، آزمون رتبه ای فریدمن، تحلیل واریانس یک طرفه. ،آزمونt برای گروه های مستقل وضریب همبستگی پبرسون تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین روحیه ی کارآفرینی به طور کلی و نیز همه ی مولفه ها به جز مولفه مخا طره پذیری بالاتر ازحد متوسط است. نتایج تحقیق همچنین مشخص کرد که بین میانگین گروه های آموزشی در همه ی مولفه ها به جز خلاقیت تفاوت وجود دارد و میانگین های دانشحویان زن و مرد اگر چه درروحیه کارآفرینی، نیاز به موفقیت ونیاز به استقلال تفاوت نشان داد، اما در مولفه های مرکز کنترل درونی،خلاقیت و تمایل به مخاطره پذیری تفاوت معنی دار نداشتند.. علاوه بر این، بین پیشرفت تحصیلی وروحیه کارآفرینی و مولفه های آن به جز خلاقیت همبستگی مثبت به دست آمد ولی بین میانگین دانشجویان مقطع کارشناسی وکاردانی به جز درمولفه های نیاز به استقلال،تمایل به مخاطره پذیری ونیاز به موفقیت در سایر مولفه ها تفاوتی مشاهده نشد.

با توجه به پویایی و پیچیدگی شرایط و محیط کسب و کار امروزی ،داشتن و به کارگیری تفکرات و رفتار کارآفرینانه و ایجاد سازمان های کارآفرین بر کسی پوشیده نیست. سازمان های عصر حاضر به کارآفرینی سازمانی به دلیل نقشی که در کسب مزیت رقابتی پایدار از طریق؛ نوآوری، مخاطره پذیری و نوسازی استراتژیک برای سازمانها ایفا می کند، توجه خاصی داشته اند. با توجه به اینکه فراهم سازی شرایط برای اجرای ابعاد فوق توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده؛ هدف این پژوهش آن است که با رویکردی جامع به شناسایی و اولویت بندی عوامل تاثیر گذار بر کارآفرینی سازمانی در صنایع غذایی بپردازد. کارآفرینی سازمانی می تواند فرصت های خلق ارزش جدید در صنایع غذایی را شناسایی و توسعه دهد. جامعه آماری اول این پژوهش شامل 714 نفر از مدیران، متخصصان و کارشناسان شرکت های کارآفرین در صنایع غذایی بهروز، زمزم، پاک، گلستان و محسن می باشد؛ که با فرمول کوکران 250 نفر به شیوه تصادفی ساده به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. جامعه آماری دوم نیز برای اولویت بندی عوامل تعداد 16 نفر از صاحب نظران و اساتید مدیریت کارآفرینی دانشگاهها می باشند. ابزار اصلی مورد استفاده در این تحقیق برای گردآوری داده ها پرسشنامه است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا توصیفی – همبستگی است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های مدل یابی معادلات ساختاری و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که چهار دسته عوامل؛ سازمانی، فردی، استراتژیک و محیطی تاثیر مثبتی بر کارآفرینی سازمانی در شرکت های کارآفرین در صنایع غذایی دارند و در ضمن عوامل سازمانی از اهمیت بیشتری در این رابطه برخوردارند.

رابطه کار آفرینی که از قماش هنر، نو آوری و خلاقیت است با اثر بخشی که از قماش اداره و مدیریت سازمان است نیاز به بررسی دارد. به دنبال مطالعات کتابخانه ای و توجه پژوهشگران به دو مفهوم کارآفرینی و اثر بخشی در مدارس کرمان فرضیه اصلی این پژوهش که بین ویژگیهای کار آفرینی و اثر بخشی مدیران دبیرستانهای دخترانه شهر کرمان رابطه ای وجود دارد، مطرح شد و در عین حال سه فرضیه فرعی نیز برای آزمون رابطه بین نمودهای کارآفرینی که ویژگیهای شخصیتی، سابقه و پیشینه، و تجربه می باشند با اثر بخشی مدیران تدوین گردید. برای آزمون این فرضیه ها از کلیه 57 نفر مدیران دبیرستانهای دخترانه شهر کرمان در سال تحصیلی 1385 - 86 به عنوان جامعه آماری پژوهش تمام پرسی شد. داده ها با دو پرسشنامه پژوهشگر ساخته «سنجش ویژگی های کار آفرینی» و «سنجش اثربخشی» گرد آوری شد. روایی صوری و محتوایی آنها با استفاده از منابع موجود و نظرات صاحب نظران بدست آمد. اعتبار آنها از طریق اجرای آزمایشی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (%73) تعیین گردید. داده ها با شاخص های آمار توصیفی و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. و سرانجام این نتیجه بدست آمد که بین ویژگیهای شخصیتی، سابقه ای و پیشینه ای، و تجربی کارآفرینی و اثربخشی مدیران دبیرستانهای دخترانه شهر کرمان رابطه معنی داری وجود ندارد. بنابراین، لازم است هدف توسعه کارآفرینی و نمودهای آن در فهرست اهداف آموزش و پرورش و وظایف مدارس قرار گیرد تا اثربخشی مدیران افزایش یابد.

این پژوهش، با درک نقش و اهمیت فرایند تصمیم گیری کارآفرینانه و با توجه به ضعف مطالعات پیشین در پرداختن به بعد کیفیِ این مقوله به مفهوم پردازی فرایند تصمیم گیری کارآفرینانه در کسب و کارهای کوچک و متوسط کارآفرین می پردازد. بدین منظور با به کارگیری راهبرد کیفی مطالعه موردی به بررسی موضوع یادشده در میان کارآفرینان برتر سال 1388پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که فرایند تصمیم گیری کارآفرینانه درکسب و کارهای کوچک و متوسط کارآفرین با تکیه بر راهبردهایی متشکل از جستجوی اطلاعات، شناسایی راهکارهای تصمیم گیری موجود و ممکن، بررسی و ارزیابی موقعیت شرکت به لحاظ محیطی، ارزیابی ریسک موجود در هر یک از راهکارهای تصمیم، رویارویی با مشکلات و تنگناها و بررسی پیشنهادهای سایرین، به کارگیری تجربه و دانش شخصی، و تکیه بر شهود و جهت گیری های ذهنی اتخاذ می گردد.

این مقاله به کارآفرینی اجتماعی به‌عنوان یک پارادایم اشاره دارد که دو زمینه‌ی سیاسی و اجتماعی در پیدایش آن مؤثر بوده است. تغییر رویکرد رفاه اجتماعی به نولیبرالیسم در حوزه علوم سیاسی و پیدایش مفهوم سرمایه اجتماعی درقلمرو جامعه شناسی, به‌طور آشکار، پارادایم کارآفرینی اجتماعی را در ادبیات کارآفرینی پیش روی جوامع در عصر کنونی قرار داده است. جوهره این پارادایم، خلاقیت اجتماعی و درگیر شدن شهروندان در عرصه‌های تصمیم‌گیری درباره‌ی نیازها، انتظارات، مسایل و ارزش‌های اجتماعی آنان است.