درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: در سال های اخیر با استقبال هرچه بیشتر جوامع علمی از ابزارهای وب2، استفاده از روش آلتمتریک به عنوان یکی از روش های علم سنجی، برای سنجش میزان تأثیرگذاری تولیدات علمی در رسانه های اجتماعی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه اثرگذاری مقالات حوزه پزشکی کودکان ایران با استفاده از روش آلتمتریک انجام شد. روش کار: پژوهش حاضرکاربردی از نوع توصیفی-تحلیلی و روش پژوهش علم سنجی است. جامعه پژوهش شامل 1332 مقاله پژوهشی، مروری و خلاصه کنفرانس های منتشر شده کشور ایران در حوزه پزشکی کودکان در پایگاه آی. اس. آی طی سال های 2010 تا 2016 است که طی بررسی 256 عدد از آنها دارای نمره آلتمتریک بودند. داده ها با استفاده از نرم افزار Webometric Analysis و افزونه کاربری Altmetric API استخراج و با روش های آمار توصیفی در نرم افزار SPSS-19 تحلیل شدند. یافته ها: از میان 1332 مقاله مورد بررسی در حوزه پزشکی کودکان ایران، 256 مقاله دارای نمره آلتمتریک بودند. این مقالات رسانه های مندلی، سایت یولایک، رسانه های خبری، وبلاگ ها، توییتر، ردیت، فیس بوک، پینترست، فکالتی1000 و گوگل پلاس اشاره شده بودند. میانگین رتبه مقالات حوزه پزشکی کودکان ایران با در نظر گرفتن نمره آلتمتریک 43/0 بود. نتیجه گیری: تعداد مقالات منتشر شده نسبتاً مناسب بود، اما مقالات از نظر کیفی و نمرات آلتمتریک کسب شده ناهمگون بودند. نگارش مقالات بین المللی در افزایش تاثیرگذاری مقالات نقش بسزایی دارد. نویسندگان ایرانی این حوزه باید دقت بیشتری در انتخاب مجلات برای انتشار مقالات خود مبذول دارند.

مقدمه: یکپارچه سازی ساختار سیستم های اطلاعات بهداشتی بر اساس یک زبان مشترک، به منظور تبادل اطلاعات با این سامانه ضروری است. هدف این پژوهش آن بوده است تا با ارائه مدل مفهومی از سیستم گزارش دهی بخش آزمایشگاه و با بهره گیری از زبان مدل سازی یکپارچه، مشکل یکپارچگی این سیستم اطلاعاتی با سامانه پرونده الکترونیک سلامت برطرف شود و توسعه دهندگان سیستم های اطلاعاتی بتوانند با استفاده از این مدل و طراحی سرویس بر اساس آن، به سپاس (سامانه پرونده الکترونیک ایران) متصل شوند و داده های مربوط به گزارش های آزمایشگاه را ارسال کنند. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی _کاربردی است که به صورت مقطعی در نیمه اول سال 1394 انجام شده است. مطالعه بر روی 95 نفر از کارکنان آزمایشگاه مرکز قلب شهید رجایی تهران با روش نمونه گیری هدفمند انجام گردید. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بود. به منظور سنجش روایی آن از روش اعتبار محتوا و به منظور سنجش پایایی، از روش آزمون- بازآزمون استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و در محیط نرم افزار SPSS نسخه 21 صورت گرفت. در مرحله طراحی مدل مفهومی، نمودارها با استفاده ازنرم افزار ویژوال پارادایم رسم گردید. یافته ها: براساس نظرسنجی، داده های دموگرافیک، مدیریتی، بالینی، بیمه ای، بیهوشی و داده های اقدامات، مشاهدات و تفسیر آزمایشگاه، به عنوان مجموعه حداقل داده های گزارش های آزمایشگاه پیشنهاد شدند. همچنین پس از شناسایی نیازهای داده ای، براساس فرایندها و توصیفات کاربری، نمودار مورد کاربرد ترسیم و با استفاده از آن، طراحی سایر نمودارها انجام شد. نتیجه گیری: از آنجا که گزارشات آزمایشگاه موجود در سامانه پرونده الکترونیک سلامت نقش مهمی در تشخیص و مدیریت مشکلات بالینی بیمار دارند، ارائه مدل مفهومی سیستم گزارش دهی آزمایشگاه به منظور طراحی سیستماتیک آن می تواند مشکل تبادل اطلاعات بین این سیستم گزارش دهی و سامانه پرونده الکترونیک سلامت را برطرف کند.

مقدمه: دانش از عوامل اساسی ایجاد ثروت، توانایی و دانایی به شمار می آید که با تولید و انتشار، مدیریت و کاربست آن، توسعه ملی تحقق می یابد. مطالعه حاضر با روش مرور نظام مند، وضعیت استقرار و کاربست مؤلفه های مدیریت دانش را در کتابخانه های دانشگاهی ایران بررسی نموده است. روش کار: همه مقالات نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی معتبر داخلی و خارجی، با استفاده از کلیدواژه های استاندارد و حساس مرور شدند. سپس همه مقالاتی که دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند، پس از کنترل کیفی وارد فرایند مرور نظام مند شده و پس از طبقه بندی مقالات، نتایج آنها به صورت توصیفی و در قالب جدول خلاصه سازی، جمع بندی و تفسیر شد. یافته ها: در جستجوی اولیه، تعداد 860 مقاله استخراج شد که از میان این مقالات، 28 مقاله شرایط لازم برای شرکت در مطالعه را داشتند. مرور نظام مند مطالعات نشان داد در نیمی ازکتابخانه های دانشگاهی، وضعیت کاربست و استقرار مدیریت دانش پایین تر از حد متوسط و در وضعیت نامطلوبی است. همچنین وضعیت استقرار مدیریت دانش در کمتر از نیمی از کتابخانه ها در حد متوسط گزارش شد و در دو کتابخانه وضعیت کاربست مدیریت دانش بیشتر از حد متوسط و در وضعیت مطلوبی قرار داشت. نتیجه گیری: استقرار و کاربست مؤلفه های مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی، به طور کلی در وضعیت نسبتاً نامطلوبی قرار دارد اما در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی نسبت به سایر کتابخانه های دانشگاهی از وضعیت بهتری برخوردار است. آگاهی از وضعیت استقرار مدیریت دانش، اولین مرحله در بهبود و رفع موانع اجرای آن است و همچنین برنامه ریزی و سیاست گذاری هدفمند برای مدیریت دانش تولید شده در سطح ملی، به همراه ایجاد یکپارچگی در مدیریت دانش مانع هدر رفت سرمایه های فکری می شود.

مقدمه: حجم زیاد اطلاعات پزشکی با بیماری ها و روش های درمانی متفاوت، می تواند یکی از عوامل بروز خطاهای درمانی در بخش مراقبت های ویژه قلبی باشد. هدف این پژوهش طراحی سیستمی بود که علائم حیاتی بیماران را به صورت مستمر و همزمان پایش نماید و در صورت غیر طبیعی بودن، هشدارهایی را تولید و مداخلات درمانی مناسب را به ترتیب اولویت پیشنهاد کند. روش کار: این پژوهش از نوع کاربردی-توسعه ای بود که به روش مقطعی در سال 1394 در بیمارستان شهید رجائی استان تهران انجام شد. 15 نفر پزشک متخصص و 15 نفر پرستار شاغل در بخش مراقبت های ویژه قلبی به صورت غیر تصادفی هدفمند به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. در طراحی سیستم از فناوری MEAN.js و داده های پایگاه دادهMIMIC II فیزیونت استفاده شد. یافته ها: حدود طبیعی و غیرطبیعی علائم حیاتی با توجه به شرایط محیطی و جمعیتی و انواع مداخلات درمانی با توجه به میزان تغییرات علائم حیاتی به ترتیب اولویت مشخص شدند. نتایج نشان داد که سیستم تصمیم یار در ارائه مداخلات درمانی از صحت ۷/94 درصد، حساسیت 60/82 درصد و دقت 100 درصد برخوردار بود و در تولید هشدارهای به موقع دارای صحت ۹/92 درصد، حساسیت 80 درصد و دقت 100 درصد است. نتیجه گیری: عوامل مختلفی در تعیین مقادیر علائم حیاتی و اولویت مداخلات درمانی تأثیرگذار هستند. نتایج نشان داد که سیستم های تصمیم یار بالینی می توانند به هنگام بروز وضعیت های پیش بینی نشده کمک کننده باشند. از نقطه نظر بالینی موجب تسهیل درک علائم حیاتی، تشخیص وضعیت بیمار و منجر به بهبود فرایند تصمیم گیری بالینی می شود که می تواند در کاهش خطاهای درمانی تأثیرگذار باشند.

دسترسی و استفاده از اطلاعات سلامت نقش مهمی در ارتقای سطح سلامت جامعه دارد ]4-1[. به عبارت دیگر، اطلاعات سلامت می تواند در پیشگیری از بیماری ها، بهبود خدمات سلامت[5-2]. کاهش هزینه های درمان بیماران ]7-6 [، افزایش اعتماد به نفس بیماران در روند درمان و افزایش کیفیت مراقبت های پزشکی کمک شایانی نماید ]5[. با توجه به تأکید سازمان بهداشت جهانی مبنی بر دسترسی همگان به اطلاعات سلامت ]8[، لازم است، زیرساخت های لازم در این زمینه چه از بعد امکانات و تجهیزات و چه از بعد نیروی انسانی فراهم گردد. کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی به عنوان متخصصان اطلاعات سلامت، علاوه بر کمک به متخصصان حوزه سلامت ]9[، در ارتباط با خانواده ها نیز وظایف ویژه ای بر عهده دارند. امروزه در جامعه با وجود حجم عظیم اطلاعات در رسانه های مختلف، دسترسی خانواده ها به مواد خواندنی آسان فهم در حوزه سلامت و کمک به آن ها در درک این اطلاعات، از طرف هیچ انجمن یا سازمانی حمایت نمی شود. به نظر می رسد، راه اندازی کتابخانه تخصصی سلامت خانواده و یا مجموعه های تخصصی در کتابخانه های عمومی با اهداف و وظایف خاص می تواند این امر خطیر را محقق نماید. هدف اصلی از راه اندازی این کتابخانه ها یا مجموعه ها، فراهم نمودن امکان دسترسی خانواده ها به اطلاعات سلامت معتبر و موثق، متناسب با سطح سواد، فرهنگ وجنسیت آن ها و نیز توانمند ساختن آنان در درک و بکارگیری این اطلاعات در رفع نیازهای سلامت خود است. در این مقاله به کارکردهای این کتابخانه ها یا مجموعه های تخصصی و نیز نقش کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی در این کتابخانه ها پرداخته می شود. کارکردهای کتابخانه ها یا مجموعه های تخصصی سلامت خانواده کتابخانه ها یا مجموعه های تخصصی سلامت خانواده دارای کارکردهای ذیل هستند: کمک به کاهش هزینه های درمانی بیماران با تجویز اطلاعات سلامت مناسب برای انجام خودمراقبتی و مدیریت فرایند درمان توسط بیمار؛ دسترسی مطمئن خانواده ها به انواع اطلاعات سلامت معتبر متناسب با نیاز واقعی، در اشکال و محمل های مختلف؛ استفاده خانواده ها از دانش و تجارب کتابداران پزشکی به عنوان مشاوران اطلاعات سلامت در انتخاب منابع اطلاعاتی مفید در حوزه سلامت؛ کمک به افزایش دانش سلامت خانواده ها و به تبع آن پیشگیری از بسیاری از بیماری ها؛ تغییر سبک زندگی کنونی خانواده ها به سبک زندگی اسلامی – ایرانی با استفاده از اطلاعات سلامت مبتنی بر آموزه های دینی؛ افزایش سواد سلامت خانواده ها و توانمندساختن آن ها در دریافت، ارزیابی و کاربرد اطلاعات سلامت؛ کمک به افزایش میزان مطالعه در سطح جامعه با معرفی سازمان ها، نهادها و مراکزمعتبر و فعال در حوزه سلامت به افراد مختلف به ویژه بیماران. وظایف کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی در این نوع کتابخانه وظایف کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی عبارتند از: شناسایی، تهیه و ارائه منابع اطلاعاتی سلامت، متناسب با نیاز های مختلف خانواده ها؛ معرفی رسانه های سلامت محور مجازی مانند وب سایت ها، وبلاگ ها و شبکه های اجتماعی برای پاسخگویی به نیازهای جدید خانواده ها؛ برگزاری کارگاه های آموزش سواد سلامت و سواد رسانه ای برای خانواده ها؛ استفاده از رسانه های گروهی مانند رادیو، تلویزیون و روزنامه ها برای تبلیغ خدمات کتابخانه های سلامت محور؛ تهیه بروشورها، جزوه ها و منابع اطلاعاتی آسان فهم به منظور ترویج پیام های بهداشتی برای کاربران کتابخانه ها؛ مشاوره اطلاعاتی به سایر کتابخانه ها (عمومی، آموزشگاهی و...) در تهیه منابع مفید در حوزه سلامت؛ ارائه خدمات اطلاعات سلامت متناسب با گروه های خاص ( معلولان، کودکان و نوجوانان، کهنسالان، زنان باردار و...)؛ مشاوره اطلاعاتی به خانواده ها و نیز، معرفی منابع در زمینه تأمین سلامت روحی، روانی و جسمی دانش آموزان در فرایند تحصیل. با توجه به نقش کتابخانه های عمومی در ارائه خدمات اطلاعاتی به گروههای مختلف جامعه، لزوم توجه به ارائه خدمات اطلاعات سلامت به خانواده ها نیز امری ضروری به نظر می رسد. با توجه به توانمندی و قابلیت های ویژه کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی در ارائه خدمات اطلاعات سلامت به افراد جامعه در فضای آلوده اطلاعات، به ویژه در حوزه بهداشت و سلامت، لزوم بهره گیری از خدمات این کتابداران در کتابخانه های تخصصی این حوزه احساس می شود. بنابراین، راه اندازی کتابخانه های تخصصی سلامت خانواده به صورت مستقل و یا به عنوان خدمتی تخصصی در کتابخانه های عمومی، با هدف تامین نیازهای اطلاعاتی خانواده ها در حوزه سلامت امری ضروری و ...

مقدمه: با وجود توسعه فناوری اطلاعات به ویژه در حیطه بهداشت و درمان، هنوز فرایند ایجاد و به کارگیری پرونده الکترونیک سلامت دشوار می باشد. شناسایی موانع اجرایی این سیستم به رفع آنها و اتخاذ راهکار های موثر پیاده سازی کمک می نماید. هدف این مطالعه تعیین موانع اجرایی پیاده سازی پرونده الکترونیک سلامت در بیمارستان های کرمان بود. روش کار: این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1394 انجام گرفت. جامعه این پژوهش شامل مسئولان فناوری اطلاعات و مدیران بیمارستان های شهرکرمان بود و به دلیل محدود بودن تعداد افراد نمونه گیری انجام نشد. داده ها از طریق پرسشنامه پژوهشگر ساخته جمع آوری گردید. روایی آن براساس روش اعتبار محتوا و روایی صوری و پایایی آن ازطریق محاسبه همبستگی درونی تایید شد (93/0=α). داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون T-Test در نرم افزار SPSS19 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بیشترین میانگین موانع پیاده سازی سیستم، مربوط به محدودیت های فنی و تخصصی (32) و نگرشی- رفتاری افراد (1/25) و کم ترین آن مربوط به محدودیت های استاندارد سازی (3/9) بود. هیچ کدام از محدودیت های اجرایی با اطلاعات جمعیت شناختی شرکت کنندگان ارتباط معنی داری نداشتند(05/0P>). بین محدودیت های فنی و تخصصی، تغییرات سازمانی، هزینه ای، نگرشی- رفتاری افراد باپیاده سازی این سیستم در بیمارستان های مختلف ارتباط معنی داری وجود داشت (05/0=P). نتیجه گیری: محدودیت های فنی، تخصصی و نگرشی- رفتاری مهم ترین موانع پیاده سازی پرونده الکترونیک سلامت می باشند. به منظور غلبه بر موانع راهکار هایی نظیر برنامه ریزی جهت پیاده سازی و استفاده از این سیستم، ایجاد تیم متخصص برای ارزیابی موانع احتمالی، آموزش کلیه مدیران ارشد و کاربران توصیه می شود.

مقدمه: دیالیز ناکافی به عنوان یک عامل خطر مرگ و میر برای بیماران کلیوی، ضرورت وجودالگویی برای کمک به پرسنل بخش دیالیز جهت ارائه خدمات درست به بیماران دیالیزی و مدیریت صحیح درمان آن ها را نشان می دهد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی الگویی برای تشخیص نوع صافی همودیالیز صورت گرفته است زیرا نقش نوع صافی در کفایت دیالیز تعیین کننده می باشد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر به روش توصیفی- مقطعی صورت گرفته و نمونه گیری به روش سرشماری بوده است. جامعه ی پژوهش متشکل از داده های بیمارستان علی ابن ابی طالب (ع) زاهدان در خردادماه 95 است که با مراجعه مستقیم پژوهش گر به سازمان حاصل و به صورت فایل اکسل تهیه گردید. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار Clementine12.0 استفاده شده است. در پژوهش حاضر الگوریتم های درخت تصمیم و شبکه عصبی اجرا گردیدند. یافته ها: مقدار صحت بدست آمده از اجرای الگوریتم های C5.0 ،C&R Tree، CHAID، QUEST و شبکه عصبی به ترتیب 9263/0، 9047/0، 8872/0، 8720/0 و 8754/0 می باشد. مقادیر بدست آمده برای شاخص های حساسیت، شفافیت، صحت، دقت، NPV، FM، GM، FPR، FNR، FDR و ER و نیز سطح زیر منحنی ROC برای مدلC5.0 نشان دهنده عملکرد بهتر این الگوریتم نسبت به سایرین می باشد. نتیجه گیری: مقادیر بیشتر برای 7 شاخص اول نشان می دهد که طبقه بند مورد استفاده نمونه های بیشتری را در جای درست خود طبقه بندی کرده و مقادیر کم 4 شاخص آخر وقوع خطای کمتر در طبقه بندی نمونه ها را تایید می نماید. مدل C5.0 در 7 شاخص اول بیشترین مقدار و در 4 شاخص آخر کمترین مقدار را دارد. مدل ارائه شده به پیش بینی دقیق تر نوع صافی همودیالیز و نیز مدیریت صحیح درمان بیماران کمک می نماید.

مقدمه: با توجه به نقش مؤثر نمایه کتاب در بازیابی محتوای آن، هدف پژوهش حاضر ارزیابی نمایه کتاب های پزشکی فارسی منتشرشده در سال های 1389 تا 1393 با استفاده از استاندارد ایزو 999: 1996 است. روش کار: روش پژوهش پیمایشی توصیفی است. جامعه پژوهش کلیه کتاب های پزشکی فارسی چاپ اول منتشرشده در سال های مذکور و دارای نمایه است. حجم نمونه 227 عنوان کتاب دارای نمایه است که به صورت تصادفی با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها چک لیستی است که بر اساس استاندارد ایزو 999: 1996 تهیه شده است. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس آمار توصیفی و با کمک نرم افزار SPSS است. یافته ها: تنها 8/3 درصد از کتاب ها دارای نمایه پایانی هستند. بیشتر کتاب ها دارای نمایه ساده (6/73 درصد) و از نوع نمایه بنیادی (8/93 درصد) هستند. از نظر محتوا و پوشش بیشترین فراوانی مربوط به نمایه موضوع (2/87 درصد) واز نظر سطح بندی، بیشترین فراوانی مربوط به نمایه های تک سطحی (6/73 درصد) است. بیشترین رعایت ملاک های مربوط به محتوا و سازماندهی مربوط به ملاک های مفرد وجمع با فراوانی (2/98 درصد) و کمترین آن مربوط به یادداست دامنه (4/0 درصد) است. بیشترین رعایت ملاک های مربوط به نمایش و تنظیم شناسه ها، رعایت نظم الفبایی (1/99 درصد) و کمترین آن مربوط به رعایت قواعد تورفتگی (6/6 درصد) است. میانگین میزان رعایت استاندارد درکتاب های مورد بررسی 3/49 درصد است. نتیجه گیری: توجه ناشران پزشکی به تهیه نمایه کتاب و تدوین برنامه ها و سیاست هایی از طرف وزارت ارشاد، کتابخانه ملی و ناشران در این زمینه پیشنهاد شود.

مقدمه: سیستم اطلاعات بیمارستانی، نرم افزاری جامع برای یکپارچه کردن اطلاعات بیماران، به منظور بهبود کیفیت و کاهش هزینه ها است که با توجه به اهمیت این سیستم ها، نیاز به ارزیابی مداوم سیستم های اطلاعات بیمارستانی ضروری می باشد. هدف اصلی از انجام تحقیق شناسایی و انتخاب الگو(هایی) مناسب در اندازه گیری کارایی این سیستم ها است. روش کار: در این پژوهش با استفاده از روش های نوین چند بُعدی تحلیل پوششی داده ها اندازه گیری شد؛ جامعه آماری این تحقیق را 28 بیمارستان از 34 بیمارستان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد تشکیل داده است که دارای از سیستم اطلاعات بیمارستانی بودند. یافته ها: نمرات تخمینی مدل های مختلف نشان داد که امتیازات روش های گوناگون تفاوت زیادی با یکدیگر دارند به طوری که میانگین و انحراف معیار نمرات مدل کارایی ممتاز برابر با 2656/0 ± 74/0 و برای مدل سنتی این مقادیر برابر با 0541/0 ± 04/0 حاصل شد، ولی علیرغم وجود این تفاوت در نمرات، ارتباط خطی بین تمامی روابط (به جز یک رابطه) معنی دار ( ) و همبستگی قوی در بین بعضی از روش ها وجود داشت. هرچند توابع هدف روش های مختلف، مزایایی داشت ولی بهره گیری از الگوی میانگین نمرات کارایی شیوه ای مناسب در سنجش کارایی سیستم های اطلاعات بیمارستانی محسوب می گردد. نتیجه گیری: بر پایه توجیهات نظری و برداشت های حاصله و به منظور کاهش پیچیدگی در هرچه کاربردی تر نمودن الگوی عملیاتی ارزیابی عملکرد، می توان روش کارایی ممتاز را به عنوان روشی ارجح در ارزیابی سیستم های اطلاعات بیمارستانی معرفی نمود.

مقدمه: تحقق پرونده الکترونیک دندان پزشکی با مشکلات متعددی روبرواست. قابلیت های محدود نرم افزار های دندان پزشکی یکی از موانع استفاده از این سیستم ها می باشد؛ بنابراین، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و مقایسه قابلیت های پرونده الکترونیک دندان پزشکی تخصصی انجام شد. روش کار: این پژوهش توصیفی-تطبیقی در سال 1395 انجام شد. جامعه پژوهش شامل 140 سیستم پرونده الکترونیک دندان پزشکی از کشورهای مختلف بود که بر اساس متون شناسایی شد. به وب سایت این برنامه ها مراجعه شد. نرم افزارهایی که وب سایت فعال نداشتند یا سیستم مورد نظر برای استفاده در دندان پزشکی عمومی معرفی شده بود، از مطالعه حذف شدند. در نهایت 23 سیستم به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. چک لیست مورد استفاده بر اساس بررسی متون طراحی شد و روایی آن، با دریافت نظرات متخصصین تایید شد. پژوهشگر نسخه آزمایشی و فهرست قابلیت های این نرم افزارها را در وب سایت آنها بررسی کرد. برای تحلیل داده ها، از آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی) استفاده شد. یافته ها: رایج ترین قابلیت های سیستم های پرونده الکترونیک دندان پزشکی تخصصی عبارتند از: مدیریت قرارملاقات ها (9/73درصد)، رسم نمودارهای بالینی مختلف (9/60درصد)، ردیابی مسائل مالی مطب (5/56درصد)، یادآور برای امور اداری(5/43 درصد)، هشدارهای مختلف در موضوعات بالینی (8/34 درصد)، ایجاد گزارش های مختلف (4/30درصد)، پیگیری درخواست های بیمه ای (4/30 درصد)، ثبت تصویر دهان و دندان بیمار (26درصد) و مدیریت فرآیند پرداخت (7/23درصد). نتیجه گیری: توجه نکردن به قابلیت های سیستم های پرونده الکترونیک دندان پزشکی موجب مشکلاتی در پذیرش این سیستم ها می شود. توجه به کارکردها و قابلیت ها بر اساس نیاز کاربران و ذینفعان این سیستم برای طراحان نرم افزار در راستای برطرف کردن مشکلات سیستم و تامین نیازهای مدیریتی و بالینی ضروری است.

این پژوهش درصدد محاسبه و مقایسه بهای تمام شده خدمات ارائه شده در پایگاههای بهداشتی بخش خصوصی و پایگاههای بهداشتی دولتی تحت نظر مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قم جهت ارائه نمودن ارزیابی مالی صحیحی از مقرون به صرفه بودن برونسپاری خدمات بهداشتی به بخش خصوصی با استفاده از رویکرد هزینه یابی بر مبنای فعالیت میباشد. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی است که به شیوه توصیفی- تحلیلی و به صورت مقطعی و گذشته نگر انجام شده است. بر اساس یافتههای پژوهش بهای تمام شده هر واحد خدمت ارائه شده در پایگاههای بهداشتی دولتی به مراتب بیش از بهای تمام شده هر واحد خدمت مشابه ارائه شده در پایگاههای بهداشتی خصوصی است. همچنین تعداد خدمات ارائه شده در پایگاههای بهداشتی دولتی کمتر از پایگاههای بهداشتی خصوصی است. لذا با توجه به میزان هزینهبری پایین پایگاههای بهداشتی خصوصی و بالا بودن تعداد خدمات ارائه شده توسط آنها، برونسپاری پایگاههای بهداشتی از منظر مالی به صلاح دانشگاه بوده و مدیریت میتواند واگذاری سایر پایگاههای دولتی یا حداقل تعدادی از خدمات آنها به بخش خصوصی را مورد بررسی قرار دهد.

مقدمه: در ادبیات اقتصادی، رشد اقتصادی را تابعی از نیروی کار، سرمایه، سطح سواد، بهره وری نیروی کار و... می دانند درحالی که سطح سلامت روانی و فیزیکی، هوش هیجانی و... نیز بر رشد مؤثر هستند؛ بنابراین، هدف این مقاله تخمین تأثیر سلامت بر رشد اقتصادی با استفاده از روش تابع تولید است. روش کار: روش تحقیق، علی-معلولی و جامعه، شامل همه کشورهای با توسعه انسانی بالا و خیلی بالاست؛ که در این تحقیق از داده های مربوط به دوره زمانی 1975 تا 2014 برای 14 کشور با توسعه انسانی خیلی بالا و 15 کشور با توسعه انسانی بالا که از نشریات ملل متحد و جداول جهانی پن (Penn World Table) جمع آوری و از نرم افزار EVIEWS برای تحلیل داده ها و از متغیر، امید به زندگی به عنوان نماینده سلامت جامعه استفاده شده است. با توجه به اینکه، افزایش امید به زندگی باعث افزایش تجربه نیروی کار می گردد؛ بنابراین، متغیرهای تجربه و مربع تجربه وارد مدل شده اند. یافته ها: بیانگر وجود رابطه مثبت بین سلامت و رشد اقتصادی است، به طوری که یک سال افزایش در امید به زندگی باعث چهار درصد افزایش در رشد اقتصادی می گردد. نتیجه گیری: ارتقای سطح سلامت جامعه (کاهش بیماری ها)، افزایش رشد اقتصادی را در پی دارد که این خود در دوره بعد باعث افزایش ظرفیت مالی کشور و امکان افزایش هزینه های بهداشتی و ارتقای دوباره سطح سلامت جامعه خواهد شد که این دور تسلسل ادامه خواهد یافت، یعنی جامعه سالم، ثروتمند هم خواهد شد؛ بنابراین، در برنامه ریزی های رشد، باید به بهداشت و سلامت جامعه نیز توجه نمود.

مقدمه: گردشگری پزشکی، به عنوان یکی از ابعاد گردشگری به توسعه پایدار و پویایی اقتصاد کشور کمک می نماید. پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر در تصمیم گیری گردشگران برای انتخاب ایران به عنوان کشور مقصد می پردازد. روش کار: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه گردشگرانی است که در زمان یاد شده برای جراحی و درمان وارد شهر شیراز شده اند. برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. برای سنجش روایی پرسشنامه از نظر خبرگان استفاده گردید. آلفای کرونباخ کلیه سازه های پرسشنامه از 7/0 بیشتر بودکه نشان دهنده پایایی پرسشنامه است. 96 پرسشنامه توزیع شد که از این تعداد 87 نفر به پرسشنامه ها پاسخ دادند. برای تحلیل داده از روش معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که جستجوی اطلاعات با ضریب مسیر(62/0) اثر بسیار مهمی در انتخاب ایران به عنوان کشور مقصد در گرشگری سلامت دارد. عوامل محرک تقاضا و تسهیل کننده کلان با ضرایب مسیر به ترتیب (31/0 و 12/0) در رتبه های بعدی قرار دارند. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت گردشگری پزشکی و درآمد زایی این صنعت برای کشور، یکی از روش های افزایش جذب گردشگر و تاثیر گذاری بر تصمیم گیری گردشگران برای انتخاب ایران به عنوان کشور مقصد تبلیغات و اطلاع رسانی است. با افزایش تبلیغات و متنوع سازی ابزارهای تبلیغات می توان اطلاعات بیشتری در اختیار گردشگران قرار داد و تقاضا برای گردشگری سلامت را افزایش داد.

مقدمه: پذیرش و کاربرد موفقیت آمیز فن آوری اطلاعات کیفیت ارائه خدمات بهداشت و درمان را افزایش می دهد. هدف این مطالعه، بررسی نقش ظرفیت یادگیری سازمانی در پذیرش فن آوری اطلاعات توسط پرستاران بیمارستان های آموزشی بود. روش کار: مدل پژوهش که براساس نظریه های پذیرش فن آوری تدوین شد در مطالعه ای مقطعی در سال 1394 مورد آزمون قرار گرفت. جامعه آماری شامل پرستاران سه بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بود (788=N). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 258 نفر برآورد گردید که 177 نفر از پرستاران در این پژوهش مشارکت کردند. برای گردآوری داده ها از مقیاس پذیرش فن آوری اطلاعات و مقیاس ظرفیت یادگیری سازمانی استفاده شد. ضریب همسانی درونی مقیاس ها 77/0 و 72/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان دهنده روایی سازه مقیاس ها بود. برای آزمون فرضیه ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اثرات عملکرد مورد انتظار (01/0>p، 271/0=β)، تلاش مورد انتظار (05/0>p، 191/0=β) و نفوذ اجتماعی (01/0>p، 195/0=β) بر تمایل رفتاری برای کاربرد فن آوری اطلاعات مثبت و معنی دار بودند. ظرفیت یادگیری سازمانی بر عملکرد مورد انتظار (01/0>p، 378/0=β)، تلاش مورد انتظار (01/0>p، 389/0=β) و نفوذ اجتماعی (01/0>p، 267/0=β) اثر مثبت و معنی دار داشت؛ هر چند اثر مستقیم ظرفیت یادگیری سازمانی بر تمایل رفتاری برای کاربرد فن آوری اطلاعات (05/0<p، 085/0=β) معنی دار نبود. نتیجه گیری: ظرفیت یادگیری سازمانی می تواند بر تعیین کننده های اصلی تمایل رفتاری برای کاربرد سیستم های اطلاعات اثر بگذارد و از این طریق، زمینه پذیرش و کاربرد فن آوری اطلاعات بوسیله پرستاران بیمارستان های آموزشی را فراهم سازد.

مقدمه: هزینه های سلامت یکی از انواع هزینه های خانوارها است که شرایط اقتصادی و اجتماعی آن ها و نیز سیاست های دولت در زمینه ی سلامت از جمله بیمه ی درمان، از عوامل موثر در تعیین میزان آن می باشد. لذا هدف این پژوهش، بررسی تاثیر این شرایط بر سطوح مختلف هزینه های سلامت خانوارهادر ایران است. روش کار: این مطالعه از نوع کاربردی بوده و در آن از مدل اقتصادسنجیِ پروبیت رتبه بندی شده استفاده شده و داده های مورد استفاده نیز از آمارهای هزینه و درآمد خانوار سال 1393 مرکز آمار ایران با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است. حجم نمونه 23573 خانوار در مناطق مختلف کشور است. همچنین برآورد نتایج و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار STATA14انجام شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهند که تحصیلات سرپرست، سن سرپرست، مرد بودن سرپرست، داشتن بیمه درمانی، بُعد خانوار، و درآمد سرانه خانوار رابطه مثبتی با هزینه سلامت خانوار دارند. همچنین اثرات نهائی برای متغیرهایِ فوق، در گروه یک متغیر وابسته، منفی است، یعنی افراد با وضعیت اقتصادی اجتماعی بهتر، تمایل کمی به هزینه های پایین سلامت دارند، اما برای گروه های بالاتر هزینه های سلامت، مجددا این رابطه مثبت می شود. همچنین، در میان خانوارهای دارای بیمه درمان، خانوارهای دارای بیمه های روستایی، تامین اجتماعی، مکمل و خدمات درمانی به ترتیب هزینه سلامت کمتری را داشته اند. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، خانوارهایی که نه تنها از لحاظ اقتصادی، بلکه از نظر موقعیت اجتماعی وضعیت بهتری دارند، مخارج سلامت بالاتری داشته اند. همچنین، با توجه به پرداخت هایِ مختلف خانوارهای دارای بیمه های درمان متفاوت، که در مطالعات دیگر کمتر به آن توجه شده، پیشنهاد می شود که دولت یک بسته ی بیمه پایه را در نظر بگیردکه از نظر کیفیت خدمات ارائه شده برای همه ی خانوارها یکسان باشد و از نظر حق بیمه نیز عادلانه باشد به گونه ای که همه ی افراد جامعه را پوشش دهد و نابرابری های اقتصادی، بر وضعیت سلامت خانوارها تاثیر منفی نگذارد.

مقدمه:همکاری های علمی بخصوص در سطح بین المللی می تواند برای پژوهشگران و دانشگاه ها مزایایی به همراه داشته باشد و باعث افزایش کیفیت بروندادهای پژوهشی آن ها گردند. پژوهش حاضر در راستای ارزیابی کیفیت تولیدات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران که از طریق همکاری های پژوهشی بین المللی منتشر شده اند، انجام گرفته است. در این مقاله همچنین مهم ترین همکاران علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مناطق مختلف جهان و اثرگزاری فعالیت های پژوهشی با این کشورها و موسسات مورد مطالعه قرار گرفت. روش کار: پژوهش حاضر نوعی مطالعه کاربردی است و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام می گیرد. جامعه پژوهش شامل 17763 مقاله دارای وابستگی سازمانی به دانشگاه علوم پزشکی تهران است که طی سال های 2011 تا 2015 میلادی در پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه شده اند. علاوه بر اسکوپوس، پایگاه سایول نیز جهت تحلیل و ترسیم نقشه های علمی جغرافیایی مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که تنها 9/16 درصد از تولیدات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران از طریق همکاری های علمی بین المللی با پژوهشگرانی از 1281 موسسه خارجی منتشر شده است. مقالات مشارکتی بین المللی این دانشگاه به طور میانگین استناد بیشتری دریافت کرده اند، به میزان بیشتری بازدید شده اند، در مجلات باکیفیت تر منتشر شده اند، از احتمال بالاتری جهت استنادشدگی و تبدیل به مقاله های پراستناد برخوردار بوده اند و همچنین در مقایسه با متوسط جهانی مقالات مشابه، عملکرد استنادی بهتری داشته اند. نتیجه گیری: با توجه به جایگاه علمی و قابلیت های پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تهران، گسترش همکاری های تحقیقاتی با موسسات برتر جهانی می تواند در افزایش کیفیت بروندادهای پژوهشی و ارتقاء رتبه دانشگاه در نظام های بین المللی رتبه بندی موثر باشد.

مقدمه: به نظر می رسد حضور دائمی متخصصین مقیم، بر بهبود شاخص های عملکردی بخش اورژانس تأثیرگذار باشد. لذا، هدف از این مطالعه، بررسی عملکرد بخش اورژانس بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، قبل و بعد از پیاده سازی برنامه حضور پزشکان متخصص مقیم طرح تحول نظام سلامت است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و توصیفی-تحلیلی است. در این مطالعه، ابتدا داده های مربوط به شاخص های عملکردی 23 بیمارستان دولتی استان آذربایجان غربی، از طریق فرم گردآوری داده برای دو دوره شش ماهه قبل و بعد از حضور متخصصین مقیم، جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS 22، آزمون تحلیل اندازه های مکرر تحلیل شدند. سپس برای بررسی علل عملکرد خوب یا ضعیف، بهترین و ضعیف ترین بیمارستان از لحاظ عملکرد، با 15 نفر از پرسنل دو بیمارستان منتخب مصاحبه های نیمه ساختاریافته ای صورت گرفت و از طریق نرم افزار MAXQDA10، تکنیک تحلیل چارچوبی تحلیل شدند. یافته ها: حضور پزشکان متخصص مقیم، باعث بهبود نسبی شاخص های عملکردی چون «مدت زمان تعیین تکلیف بیماران اورژانسی در سطح یک تریاژ» (17/0 دقیقه کاهش) و «درصد بیماران تعیین تکلیف شده ظرف مدت شش ساعت» (36/1 درصد افزایش) شده است. (05/0P-Value >) نتایج حاصل از مصاحبه ها نیز نشان داد که حضور دائمی متخصص طب اورژانس، نحوه مدیریت در اورژانس، نحوه تریاژ بیماران و انجام مشاوره ها، فراهم کردن امکانات و فضای فیزیکی لازم، برگزاری کلاس های آموزشی برای پرسنل، وجود امکانات تشخیصی و نیز انگیزش پرسنل، عواملی هستند که باعث بهبود کلی عملکرد بخش اورژانس بهترین بیمارستان شده اند. نتیجه گیری: به طورکلی برنامه حضور پزشکان متخصص مقیم، درصورتی که به درستی اجرا شود، می تواند باعث بهبود شاخص های عملکردی بخش اورژانس شود. ضمن این که لازمه پیاده سازی هرچه بهتر این برنامه، انگیزش پزشکان می باشد.

مقدمه: در چند سال اخیر مجلات علمی- پژوهشی علوم پزشکی کشور ایران از نظر تعداد، روند رو به رشدی داشته است. این مجلات برای نمایه شدن در نمایه نامه های بین المللی، لازم است معیارهای مورد انتظار را رعایت کنند. این پژوهش با هدف تعیین میزان انطباق مجلات علوم پزشکی کشور ایران با معیارهای نمایه سازی وب آو ساینس انجام شده است. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- کاربردی با رویکرد کتابسنجی است. جامعه مورد پژوهش را 307 مجله علمی - پژوهشی مصوب وزارت بهداشت تشکیل دادند که در وب آو ساینس نمایه نشده بودند. ابزار گردآوری داده ها سیاهه کنترل مستخرج از پایگاه وب آو ساینس بود. داده ها پس از گردآوری و ورود به رایانه توسط نرم افزار آماری SPSS20 و به کمک روش های آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: کمترین مجموع امتیازات کسب شده مجلات مورد بررسی، امتیاز شش و بیشترین مجموع امتیازات کسب شده، امتیاز 15 است. بیشترین فراوانی مجلات (2/20درصد) دارای امتیاز کسب شده ده بوده اند. میانگین امتیازات کسب شده در مجلات مورد بررسی از نظر رعایت معیارهای وب آو ساینس 5/11 و میزان تطابق کلی وضعیت ساختاری مجلات علوم پزشکی منتشر شده درکشور ایران با شاخص های ساختاری نمایه نامه وب آو ساینس، 9/71 درصد محاسبه گردید. نتیجه گیری: مجلات منتشر شده در کشور ایران از نظر رعایت اکثر شاخص های ساختاری وب آو ساینس در سطح رضایت بخشی قرار دارند، اما از نظر معیارهای پیروی از بیانیه های بین المللی ویراستاری، میزان رعایت تنوع بین المللی نویسندگان مقالات، ذکر کد شناساگر اشیای دیجیتال و ذکر کد شناساگر اقلام ناشر در سطح مطلوبی قرار ندارد. رعایت کامل این معیارها توسط مجلات می تواند موجب افزایش شانس نمایه شدن آنها در وب آو ساینس گردد.

مقدمه: در حوزه خدمات سلامت، اعتلای کیفیت از اهمیت فراوانی برخوردار است و باعث افزایش رضایتمندی بیماران می شود. بهبود کیفیت خدمات بیمارستانی، نخست مستلزم ارزیابی انتظارات و ادراکات بیماران از کیفیت خدمات است. هدف از این مطالعه، تعیین انتظارات و ادراکات بیماران از کیفیت خدمات بخش های جراحی قلب بیمارستان های خصوصی مشهد بوده است. روش کار: این مطالعه مقطعی بر روی 136 بیمار بستری در بخش های جراحی قلب بیمارستان های خصوصی شهر مشهد انجام شده است. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه استاندارد شده «سرویوس» (SERVUS) است. کیفیت خدمات در شش حیطه و در دو مقطع زمانی متفاوت (زمان پذیرش و ترخیص) ارزیابی و برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و تحلیلی استفاده شده است. یافته ها: کیفیت خدمات در هر دو بخش انتظارات و ادراکات و در همه شش حیطه در حد رضایت بخش بود. این حیطه ها شامل: عوامل ملموس، قابلیت اعتماد، پاسخگویی، تضمین، همدلی و قابلیت استفاده بود. همچنین در هر شش حیطه و در کل شکاف منفی بین انتظارات و ادراکات وجود داشت، یعنی کیفیت خدمات دریافت شده، پایین تر از انتظارات بود. شکاف بین انتظارات و ادراکات کل برابر 0.73- بوده و از لحاظ آماری معنی دار بود. بین انتظارات کل با سن همبستگی معکوس معنی دار وجود داشت. همچنین بین انتظارات کل با رضایت بیمار همبستگی مستقیم معنی دار مشاهده گردید. نتیجه گیری: با توجه به شکاف منفی مشاهده شده در هر شش حیطه و ماهیت بیشتر این حیطه ها که به نوعی متاثر از نحوه تعامل بیمار و کارکنان هستند، اتخاذ تدابیری نظیر آموزش روابط بین فردی به کارکنان، می تواند در کاهش این شکاف موثر باشد.

مقدمه: صنعت گردش گری پزشکی امروزه از رو به رشد ترین بخش های صنعت گردش گری در جهان است و ایران با دارا بودن ظرفیت های بسیار و با استفاده مطلوب از این ظرفیت ها می تواند به یکی از قطب های گردش گری پزشکی آسیا تبدیل شود. این پژوهش با هدف شناسایی و رتبه بندی راهبرد های صنعت گردش گری پزشکی بر اساس عوامل سوات (قوت، ضعف، فرصت، تهدید) برای کمک به صنعت گردش گری پزشکی ایران انجام شده است تا علاوه بر شناسایی چالش های موجود، بتواند رهبری این صنعت را در منطقه کسب نماید. روش کار: در این پژوهش از مدل های ترکیبی تصمیم گیری چند معیاره فازی که شامل فرآیند تحلیل شبکه ای فازی بر اساس دیمتل فازی برای وزن دهی و اولویت بندی عوامل سوات است و از روش ویکور فازی برای رتبه بندی راهبرد استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی محتوای پرسش نامه ها و معیارها با نظرات اساتید و خبرگان و با غربال گری تأییدشد. نظرات 15 خبره به صورت چهره به چهره در مورد تأثیرات عوامل بر یکدیگر و میزان اهمیت آن ها در انتخاب راهبرد جمع آوری و با روش های فوق تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان دادکه صنعت گردش گری پزشکی ایران در عامل «پزشکان متبحر و بنام در سطح بین الملل» بر اساس نظرات خبرگان، دارای قوت و مهم ترین عامل برای انتخاب راهبرد پزشکی است و راهبرد «تدوین و اصلاح سیاست های جامع گردش گری پزشکی» رتبه اول را به خود اختصاص داد. نتیجه گیری: به منظور موفق شدن در حوزه مدیریت گردش گری ایران بر اساس یافته های تحقیق، لازم است که سیاست های جامع گرش گری پزشکی اصلاح و دوباره تدوین گردند.