درخت حوزه‌های تخصصی

حفظ و افزایش کیفیت نیروی انسانی و کسب ارزش حداکثری از کارکنان، مهم ترین دغدغه مدیران صنعت فناوری اطلاعات است. در این میان، انتخاب کارکنان مناسب برای سازمان هایی که قوتشان نیروی انسانی است، مسئله اساسی خواهد بود. از این رو پژوهش حاضر، به بررسی شرکت های فعال در حوزه فناوری اطلاعات به مثابه یکی از انواع شرکت های فناور، برای جذب بهینه نیروی انسانی می پردازد. در پژوهش حاضر، این کار از طریق تصمیم گیری چندمعیاره صورت می پذیرد که کمتر در پژوهش های مشابه به آن پرداخته شده است. به منظور طراحی مدل انتخاب مناسب این شرکت ها و به دلیل به کارگیری معیارهای متنوع کمی و کیفی، برای اولویت بندی گزینه های استخدامی از مدل تاپسیس بهره برده شد. همچنین با به کارگیری روش فراترکیب، شاخص های تأثیرگذار در منابع علمی به دست آمد. از میان پژوهش های معتبر، در نهایت هفت شاخص برای معیارهای وزن دهی در مدل تاپسیس انتخاب شد. بر اساس مدل طراحی شده، پس از ارزیابی 33 نفر از گزینه های استخدامی برای شرکتی نمونه به منظور تصدی سه شغل مدیر پروژه فناوری اطلاعات، تحلیلگر سیستم اطلاعاتی و برنامه نویس کامپیوتر، به مقایسه نتایج با روش سنتی پرداخته شد. نتایج، هماهنگی مدل با رویکرد سنتی را نشان می دهد که البته برخی مغایرت ها نیز در انتهای کار تجزیه وتحلیل شده است.

توسعه کاربردها و خدمات یادگیری الکترونیکی در بستر شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی در کنار ارتقای کمّی و کیفی قلمرو فعالیت و نوع خدمات و دامنه ارائه آنها ، سبب گسترش روزافزون تهدیدهایی شده است که کمابیش همین شبکه ها و زیرساخت های مخابراتی، محمل بروز آنها هستند. این موضوع پرداخت درست و کارآمد الزامات امنیتی را به ضرورتی اجتناب ناپذیر نزد تصمیم سازان امنیتی این حوزه تبدیل کرده است. بر این اساس، در مقاله حاضر تلاش شده است با بهره مندی از یافته های سایر پژوهش ها و تجربه های مؤثر در حوزه امنیت یادگیری الکترونیکی و به کمک روش فراترکیب، مدلی مرجع برای تبیین الزامات امنیتی در حوزه مطالعه شده ارائه شود. ساختاری که جایگاه تعریف الزامات امنیتی یادگیری الکترونیکی را مشخص می کند و می تواند به عنوان مرجعی برای تبیین الزامات امنیتی این حوزه به کار گرفته شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان مهارت تفکر استراتژیک و رفتار جست وجوی اطلاعات دانشجویان دوره کارشناسی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران اجرا شده است. 202 نفر از جامعه آماری 400 نفره برای حجم نمونه این پژوهش انتخاب شده اند. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و از نظر روش گردآوری و تحلیل داده ها پیمایشی محسوب می شود. داده های تحقیق بر اساس ابزار سنجش مهارت های تفکر استراتژیک پیساپیا (برای متغیر مستقل) و مدل رفتار جست وجوی اطلاعات انجمن کتابخانه های دانشگاهی و تحقیقاتی (برای متغیر وابسته) و از طریق آزمون همبستگی پیرسون، مدل معادلات ساختاری و آزمون رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج این پژوهش نشان داد بین ابعاد مهارت تفکر استراتژیک و رفتارجست وجوی اطلاعات دانشجویان کارشناسی دانشکده مدیریت، مهارت تفکر بازتنظیمی که به معنای خلق ارزش های جدید و دوری از تفکرات کلیشه ای است، موجب بیشترین مقدار تغییر در رفتار جست وجوی اطلاعات دانشجویان مدیریت می شود.

توسعه در حوزه های اجتماعی، از جمله دغدغه های پیشروی هر جامعه ای است که توجه بسیاری از صاحب نظران و محققان را به خود معطوف کرده است. در عصر اطلاعات با وجودی که فناوری های اطلاعات و ارتباطات، لایه های مختلف جوامع را در هم نوردیده و تأثیرات شگرفی بر آنها داشته، متأسفانه پژوهش های اندکی با دیدی کلان نگر به مطالعه این تأثیرات پرداخته اند. بدین منظور پژوهش حاضر در تلاش است تا به شناسایی و تبیین تأثیرات گسترش و نفوذ فناوری های اطلاعات و ارتباطات بر توسعه اجتماعی جوامع بپردازد. مقاله پیش رو، بخشی از یک پژوهش کیفی با رویکرد داده بنیاد (گراندد تئوری) است که در آن تعداد هجده نفر از صاحب نظران حوزه های سیاست گذاری عمومی، فناوری اطلاعات و علوم اجتماعی از طریق روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شده و در مطالعه شرکت کرده اند. داده های پژوهش به روش مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شده و همچنین از روش مقایسه ای مداوم استراوس و کوربین برای تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که گسترش و نفوذ فناوری اطلاعات و ارتباطات در جوامع از طریق تأثیرگذاری بر سطح انتظارات عمومی و یاری رساندن به شهروندان برای کسب شایستگی و تسهیل در ایجاد تغییر و تحول در نظام اجتماعی جوامع، بر فرآیند توسعه اجتماعی جوامع تأثیرگذار است که مشروح هر یک از آنها در این نوشتار تبیین شده است.

ماندن در گذشته و فقط برای مردگان حرف زدن یا رفتن به آینده بدون میراث و با گسست از گذشته غالباً به تفریط و افراط در اندیشه و رفتار منجر می گردد؛ پس برای درامان ماندن از افراط و تفریط باید نقطه عزیمت را «حال» گرفت و با دقت به گذشته و آینده «حال» را ساخت؛ بنابراین ساختنِ حال یا ساماندهی زندگی اجتماعی و سیاسی مسئله ما است و قصد داریم راه برون رفت از این مسئله را با کمک اندیشه و تجربه زیستی ای که اندیشمندان شیعی داشته اند، بیابیم؛ از این رو نویسنده در این مقاله تلاش دارد با روش تحلیل محتوای کیفیِ برخی از آثارِ پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، به پاسخ این پرسش بپردازد که «مطالعات سیاسی شیعه چه تأثیری در ساماندهی زندگی اجتماعی و سیاسی» داشته است و فرضیه اش نیز این بوده که اندیشمندان شیعی با عنایت به سامانِ اجتماعی- سیاسی به میدان آمده و با احیا و بازسازی اندیشه اجتماعی-سیاسی در این راستا قلم زده اند. نتایج و یافته های تحقیق نیز این است که مباحث مطرح شده در قالب مباحثِ توحید سیاسی، جنگ و صلح، سیاست و حکومت، فرد و دولت، امر به معروف و نهی از منکر، عقل و وحی، جبر و اختیار، و عدالت، مباحثی بوده اند که اندیشمندان شیعی با پیگیری آن همیشه تاریخ در ردیف مردان اندیشه سیاسی قرار گرفته اند و بر ساماندهی زندگی اجتماعی و سیاسی تأثیرات خاصی داشته اند.

خطاناپذیرسازی رویکردی است که هدف اصلی آن غیرممکن ساختن اشتباهات است. این تکنیک می تواند با ایجاد تغییراتی در فرایند، و یا فرهنگ سازی مناسب فرصت رویدادن اشتباهات را حذف کرده و با ارسال پیام مناسب، جلوی انجام اشتباه را بگیرد. استفاده از ابزارها یا فناوری های نوین برای ارتقاء سطح کیفیت مورد انتظار مشتری در صورت استفاده از خطاناپذیرسازی وفاداری مشتریان را به شدت افزایش خواهد داد. خطاناپذیرسازی گرچه دهه های مختلفی است که در تولید مورد استفاده قرار می گیرد، اما در خدمات و نیز فناوری اطلاعات و به ویژه در سامانه های اطلاعاتی سابقه اندکی دارد. در این پژوهش برپایه پژوهش های پیشین ابعاد اصلی راهکارهای خطاناپذیرسازی دسته بندی شده و سپس با استفاده از پرسشنامه به جمع آوری نظرات خبرگان در مورد اولویت بندی راهکارهای خطاناپذیرسازی پرداخته شده است. همچنین براساس تکنیک گروه های اسمی معیارهای نهایی را انتخاب کرده و سپس عواملی که نقش موثردر خطاناپذیرسازی سیستم های اطلاعاتی دارند را بر پایه روش وزن دهی بهترین-بدترین یا BWM اولویت بندی می گردد. نتایج این پژوهش نشان داد طرحریزی مناسب برنامه های مدیریت کیفیت، کارکنان ماهر، تسهیلات و تجهیزات پیشرفته، قابلیت طراحی و در نهایت استفاده از کنترل کننده های مناسب به عنوان مهمترین عوامل خطاناپذیرسازی سامانه های اطلاعاتی می توانند به عنوان اولویت اصلی مدیران سازمان های خدمت محور مورد توجه قرار گیرند. همچنین، ارائه پیش فرض های مناسب برای اقلام اطلاعاتی و ساختارهای بهبود داده شده مدل داده می تواند رویکردهای فناورانه و نوآورانه را در سامانه های اطلاعاتی تقویت کند.

امروزه ماهیت جهانی کسب و کار و پیشرفت در فناوری اطلاعات و ارتباطات، سازمان ها را مجبور کرده است که از فناوری های نوظهور برای حفظ توان رقابتی خود استفاده کنند. در سال های اخیر، بسیاری از سازمان ها کسب و کار الکترونیکی را پذیرفته اند. شرکت ها بدین وسیله می توانند بهره وری عملیاتی، سودآوری و موقعیت رقابتی خود را بهبود بخشند. این مقاله تلاش کرده است با به کارگیری روش اکتشاف انفجار در علم سنجی، تمام کلیدواژگان، عناوین، نویسندگان، دانشگاه ها و کشورهای مطرح و شبکه همکاری نویسندگان با یکدیگر را در حوزه کسب و کار الکترونیکی بررسی کند و روند موجود در کسب و کار الکترونیکی را در بین سال های 1980 تا 2015 به دست آورد. در این راستا پایگاه داده وب آف ساینس به عنوان مرجع مقاله ها مد نظر قرار گرفت و تمام مقاله های حوزه کسب و کار الکترونیکی در این پایگاه داده بررسی شد.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و پدیدار شدن مدل های جدیدکسب وکار، افزایش سطح رقابت و تغییر خواسته ها و انتظارات مشتریان، استفاده ازکانال های توزیع چندگانه، روزبه روز در حال گسترش و اهمیت روزافزون است. استفاده ازکانال های توزیع چندگانه برخلاف داشتن مزایای متعدد، چالش هایی از قبیل بروز تضاد و تعارض، تخصیص محصول، سواری مجانی برخی اعضا و غیره را به دنبال دارد؛ هماهنگی و انسجام این کانال ها با کارآیی بالا و رفع این چالش ها مستلزم قابلیت هایی است تا عرضه کنندگان به هنگام تصمیم گیری مجهز به تاکتیک های مختلف بوده، ضمن داشتن گزینه های مختلف بتوانند به دستاوردهای گوناگون دسترسی داشته باشند. هدف اصلی پژوهش، بررسی نقش ارتباطات در هماهنگی کانال های توزیع از نظر عرضه کننده در کانال های توزیع چندگانه است. سؤال اصلی پژوهش عبارت است از، نقش ارتباطات در هماهنگی کانال های توزیع چندگانه و تأثیرآن بر عملکرد عرضه کنندگان. این پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی است و جامعه ی آماری آن شامل عرضه کنندگان محصولات و قطعات الکترونیکی در تهران است. از این جامعه ی آماری، تعداد 175 نفر از مدیران بازاریابی و فروش که در امر تصمیم گیری درباره ی کانال های توزیع مسئولیت و مشارکت دارند، نمونه ی آماری این پژوهش انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته های مطالعه حاکی از این است که عواملی مانند استراتژی ارتباطی، کیفیت اطلاعات، تسهیم اطلاعات و توانمندی اطلاعات بر عملکرد مالی و غیرمالی تأثیر مثبت داشته، عملکرد غیرمالی نیز بر عملکرد مالی اثر مثبتی دارد.

پس از شیوع جهانی کووید ۱۹ و قرنطینه کامل، دورکاری بهترین گزینه برای سازمان ها جهت ادامه کسب وکار و غلبه بر این وضعیت است. مدیریت دانش فعالیت مهمی است که به سازمان ها در دستیابی به مزیت، موفقیت در کسب وکار و بهبود عملکرد سازمان کمک می کند. دورکاری و عدم ارتباط رودررو که از عوامل مهم مدیریت دانش است، می تواند بر فرایند مدیریت دانش تأثیر بگذارد. در مطالعه حاضر، ما قصد داریم رابطه فرایند مدیریت دانش و دورکاری را بررسی کنیم. برای دستیابی به هدف اصلی این مطالعه، فلسفه اثبات گرایی استفاده شد. ازآنجاکه این مطالعه به رابطه علمی بین متغیرها اشاره دارد، از رویکرد کمی و قیاسی استفاده شد. جامعه آماری، کارکنان شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران است که به دلیل نقش این شرکت در تأمین کالای اساسی کشور، در طول دوران قرنطینه به صورت دورکار مشغول به فعالیت بودند. حجم نمونه مورد نیاز با استفاده از نرم افزار G*POWER، 246 نفر تخمین زده شد. پس از تائید روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون های تحلیل عاملی تأییدی، پایایی ترکیبی، میانگین واریانس استخراج شده، آلفای کرون باخ و شاخص rho-A، 295 نمونه جمع آوری شد که از حداقل حجم نمونه مورد نیاز بیشتر بود. داده های به دست آمده توسط نرم افزار Smart-PLS و روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها نشان می دهند که رابطه مستقیم معناداری بین دورکاری و فرایند مدیریت دانش وجود دارد. تنها مولفه های مربوط به حفظ تعادل بین کار و زندگی و تمایل به ادامه دورکاری در صورت رفع بحران نسبت به دیگر مولفه ها در سطح کمتری بودند که در پیشنهاد های کاربردی به این موارد پرداخته شد. این مدل برای کمک به تصمیم گیرندگان و مدیران جهت بهبود مهارت های مدیریتی و افزایش عملکرد فرایند مدیریت دانش در حین استفاده از دورکاری در زمان همه گیری ویروس کووید 19 طراحی شده است.

هدف از این پژوهش ارائه ی مدلی برای شناسایی ریسک ها و عوامل منتج به ظهور ریسک، در برون سپاریِ پروژه هایِ فناوریِ اطلاعات حوزه ی سلامت، تعیین میزان احتمال رخداد هر یک از عوامل به وجودآورنده ی ریسک و میزان خسارت این عوامل است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از پرسش نامه ی تدوین شده ی پژوهشگر، از خبرگان فناوری اطلاعات بخش نظامِ سلامتِ شهرِ تهران، داده های مورد نظر گردآوری شده است. سپس با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی شاخص های ایجاد ریسک برون سپاریِ پروژه هایِ فناوریِ اطلاعات، در قالب هفت عامل اصلی تعیین و طبقه بندی شد. در بخش پایانی براساس هر یک از عوامل هفت گانه، مشخص شد میزان احتمال بروز ریسک و خسارت وارده در رابطه با برون سپاریِ پروژه هایِ فناوریِ اطلاعات بیمارستان ها و مراکز بهداشتی درمانی تهران چگونه است.

توجه به سلامت یکی از زمینه های توسعه پایدار در کشورهاست. فناوری اینترنت اشیا در این بخش کاربردهای متنوعی دارد که در ایران بررسی نشده است. هدف این پژوهش اولویت بندی کاربردهای اینترنت اشیا در بخش بهداشت و در مان ایران برای دستیابی به توسعه پایدار است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی است و از لحاظ ابزار گردآوری اطلاعات، توصیفی به شمار می رود و با توجه به روش پژوهش (فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی) در میان پژوهش های توصیفی از نوع پیمایشی تک مقطعی است. پس از جمع آوری ماتریس های مقایسه های زوجی توافقی، به شاخص ها وزنی اختصاص یافت و اولویت کاربردهای فناوری اینترنت اشیا تعیین شد. بر اساس یافته های پژوهش، شاخص های کامیابی اقتصادی و کیفیت زندگی به ترتیب بیشترین اهمیت را برای توسعه پایدار اینترنت اشیا در بخش سلامت ایران دارند. همچنین بر اساس نتایج پژوهش، مهم ترین اولویت در ایران برای استفاده از فناوری اینترنت اشیا در بخش بهداشت و درمان، به ترتیب کاربردهای «مدیریت بیماری های مزمن»، «نظارت بر بیماران»، «کنترل آلودگی» و «تشخیص افتادن» شناخته شدند.

دانش یک عنصر کلیدی برای پرورش نوآوری محصول و خدمت می باشد. یکی از جدیدترین مفاهیم مطرح شده برای استفاده از منابع دانش خارج از سازمان، مفهوم هم آفرینی دانش است. هم آفرینی دانش به معنای فرایندهای همکاری داوطلبانه میان مشتریان، پژوهشگران و مدیران سازمانی جهت خلق دانش پیرامون محصولات و خدمات است. مهم ترین بازیگری که در خلق مشترک دانش، نقش ایفا می کند، مشتری می باشد. مبحث هم آفرینی دانش مشتریان هنوز در صنعت بیمه کشورمان، به خوبی شناخته نشده است، لذا شناسایی مؤلّفه های آن و تعیین قدرت نفوذ هر یک از آنها یکی از چالشهای شرکتهای بیمه کنونی است. از این رو هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلّفه-های هم آفرینی دانش مشتریان و ارائه مدل روابط مؤلفه های هم آفرینی دانش مشتریان در صنعت بیمه کشور می-باشد. این پژوهش بر اساس هدف بنیادی و بر اساس روش گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی می باشد. جهت شناسایی مؤلفه های پژوهش، مصاحبه هایی با 14 نفر از خبرگان شامل مدیران صنعت بیمه و اعضای هیئت علمی صاحب نظر در این زمینه به عمل آمد و جهت ارائه مدل روابط مؤلفه ها، پرسشنامه استاندارد رویکرد ساختاری- تفسیری، که مبتنی بر مقایسات زوجی می باشد، توسط 10 نفر از خبرگان تکمیل گردید.بر اساس نتایج حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان، 51 بعد و 7 مؤلّفه استخراج شدند که توسط رویکرد مدلسازی ساختاری- تفسیری، در 5 سطح طبقه بندی گردیدند. در این مدل، مؤلفه «زیرساختهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات»، در پایین ترین سطح قرار دارد که نشاندهنده برخورداری از بالاترین قدرت نفوذ در میان سایرمؤلفه ها می باشد و بدین معنی است که تغییر و توسعه این مؤلفه، موجب تغییر و توسعه سایر مؤلفه های مدل خواهد شد. همچنین مؤلفه های «ایجاد انگیزش برای مشتریان» و «اعتمادسازی» که در بالاترین سطح مدل قرار دارند، تأثیرپذیرترین مؤلفه های مدل محسوب می گردند. بنابراین جهت اجرای بهینه فرایند هم آفرینی دانش مشتریان در شرکتهای بیمه، می بایست تقویت مؤلفه های سطوح پایینتر مدل که دارای قدرت نفوذ بیشتری می-باشند، در اولویت تصمیم گیری های مدیریتی قرار گیرد.