پورتال

گسترش کاربردهای فناوری اطلاعات در عرصه فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی سبب ابداع و ارائه راه‌حلها و راهکارهای مختلف شده است . طبیعی است که هر یک از این روشها و ابزارها ، مبتنی بر نیازهای خاص و برای رفع مشکلات موجود ابداع و به خدمت گرفته شده‌اند . پورتالهای سازمانی نیز با در نظر گرفتن نیازهای اطلاعاتی در حوزه مدیریت مبتنی بر شبکه یا اصطلاحا شبکه محور طراحی و بکارگیری شده‌اند . امروزه کمتر موسسه یا سازمانی را در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه می‌توان یافت که از فناوری پورتال بی بهره باشد و از آن برای پشتیبانی از اهداف سازمانی استفاده نکرده باشد...

هدف: در این مقاله با بررسی خدمات و سرویس های پایگاه OCLC به عنوان یکی از مراکز مهم و مشهور در ارائه خدمات تعاونی و اشتراکی، و نیز بررسی تعدادی پورتال های کتابخانه ای و پرسش از کتابداران و متخصصان، خدماتِ با اولویت برای ارائه در پورتال کتابخانه ملی، شناسایی شود. روش/ رویکرد پژوهش: برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. این پژوهش از نوع کمّی و کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش را 44 نفر از اعضای هیئت علمی، مدیران و کتابداران ارشد کتابخانه ملی که دارای مسئولیت های اجرایی و کارشناسی هستند، تشکیل داده اند. یافته ها: براساس پاسخ های گردآوری شده و از میان 25 سرویس مورد انتظار برای ارائه در پورتال کتابخانه ملی و باتوجه به نظر کارشناسان متخصص، 20 سرویس مورد تأیید قرار گرفته است که لازم است بعد از تهیه مشخصات آنها در پورتال جامع کتابخانه ملی، پیاده سازی شوند. نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که سرویس های پایه ای در حوزه خدمات فهرستنویسی تعاونی و سازماندهی اطلاعات، خدمات مرجع و بازیابی اطلاعات در راستای راه اندازی شبکه اطلاع رسانی یکپارچه، دارای اولویت هستند.

حکمرانی سازوکارها و فرایندهایی را دربرمی گیرد که از طریق آنها شهروندان می توانند منافع خود را به بحث گذاشته، تفاوت ها را کم رنگ ساخته، احقاق حقوقشان را تضمین کنند. تحقق این معنا در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات، نیازمند دروازه هایی با نام وب سایت ها است. این وب سایت ها باید با رعایت حریم شخصی، اطلاعات و خدمات را به گونه ای کاربرپسند در اختیار شهروندان قرار داده و امکان مشارکت فعال آنان در عرصه حکمرانی را فراهم کنند. در این میان، وب سایت های شهرداری ها دروازه ای هستند که می توانند بیشترین اطلاعات را در مورد شهرها در اختیار شهروندان قرار دهند. بنابراین پژوهش حاضر به بررسی 30 پورتال موجود در شهرداری های کشور پرداخته است. بدین منظور با بهره گیری از پرسشنامه سازمان ملل و اندکی تعدیل، بازبینه ای برای ارزیابی پورتال های مذکور طراحی شده است. نتایج حاصل از میانگین امتیازات حاکی از آن است که با وجود نقش مهم شهرداری ها در حکمرانی شهری، اغلب پورتال ها در سطوح اولیه بلوغ مدل های خدمات رسانی الکترونیکی بوده و نیازمند توجه ویژه برای ارتقا به سطوح بالاتر، هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی هستند.

حکمرانی الکترونیک تعهد به استفاده از فناوری های مناسب برای افزایش ارتباط دولتی، برای ارتقای اظهار عقاید دموکراتیک، استقلال انسانی، حمایت از توسعه اقتصادی و پیشبرد ارسال بی طرفانه و کارای خدمات است. تحقق این معنا در عصر فناوری اطلاعات به دروازه هایی با عنوان وب سایت ها نیاز دارد. این وب سایت ها باید با رعایت حریم شخصی، اطلاعات و خدمات را به گونه ای کاربرپسند در اختیار شهروندان قرار داده و امکان مشارکت آنان در عرصه حکمرانی را فراهم سازند. در این میان وب سایت های وزارتخانه ها دروازه ای هستند که شهروندان بیشترین تعامل را با آنها دارند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی است که در اردیبهشت و خرداد سال 1394 به بررسی 18 پورتال وزارتخانه های کشور پرداخته تا مشخص کند، هر پورتال از نظر حکمرانی الکترونیک در کدام یک از مراحل بلوغ از انتشار اطلاعات تا مشارکت الکترونیک قرار دارد. بدین منظور با تعدیل پرسشنامه سازمان ملل، چک لیستی طراحی شده است. نتایج بیان کننده آن است که اغلب پورتال ها در سطوح اولیه بلوغ مدل های خدمات رسانی الکترونیکی قرار دارند و بیشتر ارائه دهنده اطلاعات هستند تا خدمات. بنابراین به توجه ویژه برای ارتقا به سطوح بالاتر نیاز دارند.

یکی از شرط های اساسی در جهت دهی عملکرد کارکنان و سازمان های دولتی، کاهش فساد، کسب اعتماد عموم و ایجاد جامعه مردم سالار است. در راستای این آرمان، سازوکاری به نام شفافیت وجود دارد. اطلاعات که یکی از حیاتی ترین مسائل برای بقای دموکراسی به شمار می رود، به وسیله شفافیت میان اطلاعات دولتمردان و شهروندان توازنی قوی برقرار کرده تا نقش اثربخش آن ظاهر شود. با توجه به لزوم بهره گیری از اینترنت برای شفافیت، با تدوین بازبینه ای، با روش سرشماری به بررسی 18 پورتال وزارتخانه های کشور پرداخته شده است. روش پژوهش از نوع کمی و از نظر جهت گیری، از نوع ارزشیابی است. همچنین محیط پژوهش، میدانی، استراتژی پژوهش، پیمایشی و از حیث روش گردآوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از نوع توصیفی مقایسه ای است. نتایج حاصل از میانگین امتیازات حاکی از آن است که با وجود جایگاه مهم وزارتخانه ها در اداره کشور و نقش سازنده آنها درجلب اعتماد عمومی، موضوع شفافیت هنوز جایگاه خود را پیدا نکرده و پورتال های وزارتخانه ها درسطوح ابتدایی شفافیت قرار داشته و به توجه ویژه برای ارتقای کیفیت پورتال خود از نظر شفافیت نیاز دارد.

امروزه با آرمان ایجاد شهری الکترونیک، حرکت به سمت ارائه خدمات از طریق پورتال آغاز شده و تا حدودی شهرداریهای ایران نیز در این حوزه وارد شده اند. هدف این تحقیق اندازه گیری میزان پیشرفت تحقق این آرمان از طریق بررسی پورتالهای شهرداریها میباشد؛ چرا که نمای یک شهر الکترونیک و واسط کاربری بین فرایندهای مدیریت یک شهر الکترونیک و شهروندان، یک پورتال است که همه خدمات شهری از طریق این پورتال در دسترس خواهد بود. در این تحقیق از روش مطالعهء موردی و از ابزار مشاهدهء ساختاریافته استفاده شده است. خدمات پورتالهای شهرداری های پنج شهر تهران، مشهد، اصفهان، اهواز و شیراز که مرکز پرجمعیت ترین استانهای کشور میباشند مورد ارزیابی قرار گرفته و خدمات آنان با خدمات پورتالهای 4 شهرداری منتخب غیرایرانی مقایسه شده است. بر اساس نتایج این پژوهش کمتر از 50 درصد از خدمات شهرهای الکترونیک جهان در پورتالهای شهرداریهای منتخب ایرانی و کمتر از 60 درصد از این خدمات در پورتالهای شهرداریهای منتخب غیرایرانی ارائه میشوند. در انتها پیشنهاداتی جهت بهبود پورتالهای شهرداریهای ایرانی ارائه گردیده است.

هدف : این پژوهش با هدف شناسایی و رتبه بندی ویژگی های مناسب نظام مدیریت محتوای پورتال شرکت بیمه ایران با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی در سال 1398 انجام شده است. روش شناسی : پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش اجراء توصیفی از نوع پیمایشی و ماهیت اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دو دسته کلیه کارکنان و خبرگان شرکت بیمه ایران هستند که از میان کلیه کارکنان (95 نفر) به صورت سرشماری برای شناسایی عوامل و 15 نفر از مدیر کل، رؤسای ادارات و کاربران اداره انفورماتیک به عنوان خبرگان جهت رتبه بندی عوامل به صورت گلوله برفی انتخاب شدند. از فنون دلفی، تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزارهای اس پی اس اس و اکسپرت چویس برای تحلیل داده ها استفاده شده است. بر اساس تکنیک دلفی، طی دو مرحله پرسشنامه برگرفته از ادبیات پژوهش در میان خبرگان توزیع شد. برای بررسی پایایی از روش های مختلفی استفاده شد. برای شناسایی عوامل پرسشنامه مرحله اول و دوم طبق تکنیک دلفی در میان 95 نفر (کلیه کاربران شرکت سهامی بیمه ایران در استان خوزستان) توزیع گردید. برای این دو پرسشنامه پایایی در نرم افزار اس. پی. اس. اس و با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید که میزان پایایی از عدد 7/0 بیشتر شد و پایایی پرسشنامه مطلوب بود. در پرسشنامه مرحله سوم، پایایی از طریق بررسی نرخ ناسازگاری مقایسات در نرم افزار اکسپرت چویس مورد ارزیابی گرفت و چون نرخ ناسازگاری برای تمامی مقایسات از عدد 1/0 کمتر بود، صحت مقایسات انجام شده مورد تأیید قرار گرفت. یافته ها : بر اساس نتایج تکنیک دلفی 42 سؤال (8 عامل اصلی و 34 زیرعامل) با اهمیت شناخته شدند. برای رتبه بندی عوامل از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. بر اساس نتایج عوامل اطلاع رسانی با وزن 202/0، تاریخچه و اهداف با وزن 177/0، ساده سازی اجزای پیچیده با وزن 150/0، تناسب دامنه و پسوند پورتال با سازمان با وزن 127/0، واژگان با وزن 106/0، انباشت اطلاعات پورتال با وزن 092/0، پیوندهای پورتال با وزن 078/0 و انتشارات با وزن 067/0 به ترتیب در رتبه اول تا هشتم قرار گرفتند. نتیجه گیری : از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی می توان برای شناسایی و رتبه بندی ویژگی های مناسب نظام مدیریت محتوای پورتال شرکت بیمه ایران استفاده نمود. عوامل اطلاع رسانی بالاترین رتبه و انتشارات پایین ترین رتبه را در نظام مدیریت محتوای پورتال شرکت بیمه ایران داشته است.