مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی

شرط اصلی استفاده از پرسشنامه ها، روایی و اعتبار آنهاست. در این پژوهش، ویژگی های روان سنجی سؤال های پرسشنامه شیوه های فرزندپروری بر اساس نظریه سؤال- پاسخ بررسی شده است. جامعه پژوهش، 576 نفر از مادران دانش آموزان دوره ابتدایی شهر تهران است که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. این پژوهش، با توجه به ماهیت موضوع و اهداف آن، تحقیق توصیفی بر اساس روش های روان سنجی است. در برازش مدل های نظریه سؤال- پاسخ با سؤال های پرسشنامه و برآورد سطح دشواری و ضریب تشخیص پرسش ها به تفکیک خرده مقیاس ها، از بسته ltm وeRm در نرم افزار R استفاده شد. یافته ها نشان داد مدل پاسخ مدرج در مقایسه با مدل امتیاز پاره ای، با سؤال های پرسشنامه شیوه های فرزندپروری برازش بهتری داشته است. نتایج برآورد پارامترهای پرسش و منحنی های ویژگی پرسش، نشان داد پرسش های (17، 21 و 24) از شیوه فرزندپروری آزادگذار، پرسش های (4 و 11) از شیوه فرزندپروری اقتدار منطقی و پرسش های (12 و 18) از شیوه فرزندپروری استبدادی دارای میزان مطلوبیت پایینی بوده اند.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی چالش های کیفیت ارزشیابی برنامه درسی دوره آموزش مجازی است. به این منظور از روش تحقیق توصیفی پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری 48 نفر از اعضای هیئت علمی آموزش مجازی بود که 42 نفر با توجه به جدول مورگان و با روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه با نظرات استادان و کارشناسان حوزه برنامه درسی و آموزش الکترونیکی، تأیید و پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرانباخ 89/0 محاسبه شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد که کیفیت ارزشیابی برنامه درسی آموزش الکترونیکی در ابعاد مدیریتی- اجرایی (36/2 M:) و تعریفی- حرفه ای (51/2M:) با چالش مواجه است. کیفیت ارزشیابی برنامه درسی آموزش مجازی دانشگاه شهید بهشتی با چالش هایی مواجه است که مدیران آموزش مجازی دانشگاه شهید بهشتی می توانند با اتخاذ تصمیمات منطبق با نتایج پژوهش و اجرای نظام نظارت و ارزشیابی مؤثر به حل موانع موجود اقدام کنند.

هدف از پژوهش حاضر، تبیین علل اثرگذار بر مراجعه دانش آموزان به آموزشگاه های آزاد کنکور است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، با رویکرد تلفیقی (کیفی - کمی) و با استفاده از روش تحقیق آمیخته از نوع اکتشافی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی شامل مسئولان آموزشگاه ها است که با نمونه ای به تعداد 15 نفر به شیوه گلوله برفی انجام شد. در بخش کمی 170 نفر به شیوه نمونه گیری انتساب متناسب از دانش آموزان آموزشگاه های آزاد کنکور شهر تهران انتخاب شده است. در بخش کیفی، محقق با مصاحبه های نیمه ساختاریافته به گرد آوری داده ها اقدام کرد. سپس با تحلیل محتوای مصاحبه های انجام شده، مهم ترین مفاهیم (با توجه به اهداف) شناسایی و در قالب پرسشنامه محقق ساخته اقدام به سنجش این مفاهیم شد. روایی پرسشنامه به تأیید استادان و صاحب نظران حیطه مورد بررسی رسید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در تمامی مقوله ها به تفکیک، بیش از 0.7 محاسبه شد. در بخش کیفی از نرم افزار تجزیه وتحلیل داده ها (Nvivo) استفاده شد و در بخش کمی همه تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار spss انجام شد. بر اساس یافته ها، مهم ترین علل مراجعه داوطلبان به آموزشگاه های آزاد کنکور به ترتیب برای کسب موفقیت در کنکور، رضایت نداشتن از رتبه سال قبل، پیشرفت تحصیلی و ساختن آینده خود، اثربخش و کافی نبودن آموزش های رسمی در مدرسه شناسایی شدند.

هدف پژوهش، بررسی نقش ویژگی های اجتماعی و تحصیلی دانش آموختگان دبیرستانی استان هرمزگان در موفقیت آنان در آزمون ورودی دانشگاه ها بود. پژوهش توصیفی- تحلیلی و کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل سه گروه: الف- دانش آموختگان[1] دبیرستانی استان هرمزگان که در سال 1393 و 1394 در آزمون سراسری شرکت کرده بودند؛ ب- مدیران[2]؛ ج- دبیران[3]. جامعه اصلی، دانش آموختگان دبیرستانی استان هرمزگان بودند که در دو سال 1393 و 94 در آزمون ورودی دانشگاه ها شرکت کرده اند. نمونه گروه اول با روش نمونه گیری تصادفی در دسترس و نمونه گیری دو گروه بعدی با روش تصادفی ساده به دست آمده است.ابزار پژوهش، پرسشنامه های پژوهشگرساخته واستاندارد بوده است.  روایی محتوایی با نظر متخصصان تأیید شد و پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ، عملکرد مدیران مقدار، 0.94 و برای عملکرد دبیران مقدار، 0.95 به دست آمده است. داده ها با استفاده از تحلیل همبستگی و رگرسیون چندگانه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان دهنده آن بود که: الف- شرکت در کلاس های کنکور رابطه ضعیفی با موفقیت در کنکور دارد؛ ب- وضعیت اجتماعی- خانوادگی و آموزشی دانش آموختگان با موفقیت آنان در آزمون وردی دانشگاه ها رابطه دارند؛ ج- نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که به ترتیب، مدت زمان مطالعه، عملکرد تحصیلی دوره های ابتدایی و دبیرستان، درآمد خانواده، سبک مطالعه و وضعیت خانوادگی بیشترین تأثیر را برای موفقیت در آزمون وردی دانشگاه ها دارند.

مشکل بوم شناسی در تحلیل داده های تجمیع، مشکل آماری جدی در اغلب پژوهش هاست. در این مقاله ضمن توضیح مشکلات مربوط به تحلیل های تجمیع و تجمیع زدایی، مدل یابی چندسطحی به ویژه مدل یابی خطی چندسطحی (HLM) به عنوان روشی جایگزین معرفی شده است. پژوهش حاضر از نوع همبستگی است و رابطه میان متغیرها در 6029 دانش آموز پایه هشتم شرکت کننده در آزمون تیمز (2816 دختر و 3213 پسر) که پرسشنامه استاندارد آن را تکمیل کرده بودند، بررسی شد. نتایج بررسی رابطه مقدار تکلیف و مدت زمان انجام آن بر عملکرد ریاضیات دانش آموزان نشان داد که بین متغیر مقدار تکلیف و مدت زمان انجام آن با عملکرد ریاضیات در سطح دانش آموز رابطه معنی داری وجود دارد ولی این رابطه در سطح معلم معنی دار نبود. نتایج همچنین سودمندی تحلیل چندسطحی در داده های آشیانه ای را نشان داد.

هدف تحقیق، مقایسه فعالیت های پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی و آزاد اسلامی شهر تهران به منظور ارائه راه های افزایش توانمندی آنان است. روش پژوهش از نظر نوع داده های جمع آوری شده، کمّی و ازلحاظ نحوه اجرا، توصیفی- پیمایشی است. چک لیستی محقق ساخته دارای 32 گویه برای بررسی وضعیت پژوهشی اعضای هیئت علمی تهیه شد. همچنین پرسشنامه استاندارد اسپریتزر برای شناسایی وضعیت توانمندی اعضای هیئت علمی (پایایی 906/0) استفاده شد. جامعه آماری، همه اعضای هیئت علمی تمام وقت (غیر از علوم پزشکی) دانشگاه های دولتی (4685 نفر) و آزاد اسلامی (2602 نفر) شهر تهران در سال تحصیلی 1394-1393 بود. از این میان، 487 نفر از دانشگاه های دولتی و 390 نفر از دانشگاه های آزاد به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. تحلیل داده ها از طریق آزمون های تی در نرم افزار SPSS صورت پذیرفت. نتایج نشان داد وضعیت پژوهشی اعضای هیئت علمی مورد مطالعه بهتر از حد متوسط بود. با این حال، اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی وضعیت بهتری داشتند.

 هدف پژوهش حاضر، تبیین دیدگاه های صاحب نظران درباره شایستگی های مورد انتظار از دانشجومعلمان در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان بود. بدین منظور، با استفاده از رویکرد کیفی و راهبرد داده بنیاد با 15 نفر از صاحب نظران حوزه برنامه درسی تربیت معلم که بر اساس نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب شناسایی شدند، مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. روایی محتوایی سؤال های مصاحبه را متخصصان تأیید کردند. داده ها با نرم افزار تحلیل کیفی مکس کیو دی آ نسخه 2007 طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش در قالب یک مدل مفهومی، چهار دسته اصلی شامل: شایستگی های دانش موضوعی، دانش تربیتی، دانش تربیتی موضوعی و دانش عمومی را نشان داد. همچنین یافته ها نشان داد یک معلم شایسته باید بر دانش تخصصی لازم و کافی به منظور راهبری و استقرار تحول در زمینه آموزش مسلط باشد. او باید معلمی خردورز باشد که توانایی جستجوگری و پژوهشگری در رفع و حل مسائل را داشته باشد و به مثابه کنشگر اجتماعی و مجتهد تربیتی در جریان تربیت فراگیران عمل کند.